پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,513,295 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,775,173 |
بررسی «سه تابلو مریم» میرزاده عشقی، بر اساس نظریۀ کنش پی‌یر بوردیو | ||
| پژوهش‌نامه نقد ادبی و بلاغت | ||
| دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 29، خرداد 1402، صفحه 81-101 اصل مقاله (838.47 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2023.344765.1859 | ||
| نویسندگان | ||
| حمیدرضا مسعودی علوی1؛ پروین سلاجقه* 2؛ عالیه یوسف فام3 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 3استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| سیدمحمدرضا کردستانی مشهور به میرزاده عشقی از پیشگامان شعر نو در دورۀ مشروطه به شمار می‌آید که در اشعارش به مسایل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی اشاره می‌کند؛ به همین دلیل اشعار وی را می‌توان با رویکرد جامعه‌شناسانه تحلیل کرد. بررسی آثار میرزاده عشقی بازگوکنندۀ بسیاری از حقایق سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دورۀ زندگی شاعر است که کانون نمود این مسائل را می‌توان در آثار وی به ویژه در شعر «سه تابلو مریم» یا «ایده‌آل» مشاهده کرد. نگارندگان بر این باورند که در این شعر تلفیق «عاملیت و ساختار» پی‌یر بوردیو و مفاهیم کاربردی آن به بهترین وجه آشکار می‌شود. با توجه به نظریۀ«کنش» بوردیو چگونه افراد کنش‌گر در شعر ایده‌آل عشقی تحت‌‌تأثیر سرمایه‌های درونی و عادت‌واره‌های نهادینه شدۀ جامعۀ خویش نقش ایفا می‌کنند؟ دو مقولۀ «عادت‌واره» و «میدان» به عنوان اساس دیدگاه‌های بوردیو در این شعر میرزاده عشقی است که با طرح این دو مفهوم و تحلیل دیالکتیک میان آنها در جهان عینی می‌توان نشان داد که چگونه وضعیت نابرابر در جامعۀ دورۀ مشروطه همواره به نفع فرادستان بازتولید می‌شود. آنچه از شعر سه تابلو مریم دریافت می‌شود تعارض و تناقض اجتماعی و فرهنگی در بین مصادیق سنت و مدرنیته است که به عنوان یک کنش اجتماعی در نظریۀ فرهنگی بوردیو نمود می‌یابد. موضوعی که اهمیت این مقایسه را دوچندان می‌کند، نگاه میرزاده عشقی به مسائل اجتماعی است که وی را در برابر اسلاف و اخلاف خویش و همچون پی‌یربوردیو در صف اول مبارزه با نظام سلطه قرار می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دورۀ مشروطه؛ کنش اجتماعی؛ پی‌یر بوردیو؛ میرزاده عشقی؛ شعر سه تابلو مریم | ||
| مراجع | ||
|
آجودانی، ماشاالله (1393)، یا مرگ یا تجدد؛ دفتری در شعر و ادب مشروطه، چ 5، تهران، اختران.
اسکارپیت، روبر (1392)، جامعه‌شناسی ادبیات، ترجمۀ مرتضی کتبی، تهران، سمت.
انگلیس، دیوید و جان هاگسون (1399)، جامعه‌شناسی هنر، ترجمۀ جمال محمدی، تهران، نشر نی.
بوردیو، پی‌یر (1396)، نظریۀ کنش، ترجمۀ مرتضی مردیها، تهران، نقش و نگار.
پوریزدان‌پناه، آرزو و رحیم کرمی (1397)، «مضامین پایداری اخوان ثالث بر اساس نظریه عملی پی یر بوردیو»، ادبیات دفاع مقدس، دورۀ 2، ش 2، پیاپی 3، 47-64.
تئودور، آدورنو و جورج لوکاچ (1396)، درآمدی برجامعه‌شناسی ادبیات، ترجمۀ محمدجعفر پوینده، تهران، چشمه.
خادمی کولایی، مهدی؛ مجید سرمدی و فاطمه زمانی کارمزدی (1394)، «جامعه‌شناسی رمان خاله‌بازی از بلقیس سلیمانی بر مبنای نظریۀ پیربوردیو»، ادبیات پارسی معاصر، س 5، ش 3، 45-65.
رضاقلی، علی (1395)، جامعه‌شناسی خودکامگی: تحلیل جامعه‌شناختی ضحاک ماردوش، تهران، نشر نی.
ریتزر، جورج (1393)، نظریۀ جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمۀ محسن ثلاثی، چ 19، تهران، علمی.
سلاجقه، پروین و همکاران (1398)، «کنش اجتماعی در شعر معاصر ایران»، سخنرانی در دانشگاه تهران، 18 آذر، 1398.
سیدمن، استیون (1398)، کشاکش آرای در جامعه‌شناسی، ترجمۀ هادی جلیلی، چ 10، تهران، نشر نی.
شایان‌مهر، علیرضا (1398)، پی‌یر بوردیو، چ 2، تهران، اختران.
شفیعی‌کدکنی، محمدرضا (1389)، «نقش تاریخی و خلاقیت فردی»، بخارا، س 13، ش 76، 35-45.
ــــــــــــــ (1390)، با چراغ و آینه، تهران، سخن.
شمیسا، سیروس (1383 )، سبک‌شناسی نظم، چ 13، تهران، پیام نور.
عشقی، میرزاده (1357)، کلیات مصور عشقی، به کوشش علی‌اکبر مشیرسلیمی، تهران، جاویدان.
فرزاد، عبدالحسین (1388)، دربارۀ نقد ادبی، چ ۵، تهران، قطره.
فکوهی، ناصر (1384)، «پی‌یر بوردیو، پرسمان دانش و روشنفکری»، علوم اجتماعی، ش 5، 141-161.
ـــــــــــــ (1399)، زن‌ها، شیرها، روباه‌ها؛ تأملاتی دربارۀ زنان، زنانگی و مسائل اجتماعی جنسیت، تهران، ثالث.
کریمی‌حکاک، احمد(1394)، طلیعه تجدد در شعر فارسی، ترجمۀ مسعود جعفری، چ 3، تهران، مروارید.
گرنفل، مایکل (1398)، مفاهیم کلیدی بوردیو، ترجمۀ محمدمهدی لبیبی، چ 3، تهران، افکار.
لنگرودی، شمس (1384)، تاریخ تحلیلی شعر نو، چ 4، تهران، نشر مرکز.
محمدی، جمال (1401)، جامعه‌شناسی فرهنگی، تهران، نشر نی.
مشفقی، آرش و زهرا دوستی (1396)، «بررسی جامعه‌شناختی رمان پرندۀ من اثر فریبا وفی؛ براساس نظریۀ عمل پی‌یر بوردیو»، پژوهش‌های نقد ادبی و سبک‌شناسی، ش 4، پیاپی 30، 145-167. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 607 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 344 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب