پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,511,693 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,774,100 |
تضادهای اجتماعی در اندیشه علامه طباطبایی (ره) مبتنی بر تفسیر المیزان | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| دوره 12، شماره 3، مهر 1401، صفحه 59-80 اصل مقاله (598.43 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2023.345508.1543 | ||
| نویسنده | ||
| مهدی شامحمدی بنی* | ||
| استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده تربیت مربی عقیدتی سیاسی شهید محلاتی (ره) | ||
| چکیده | ||
| تضادهای اجتماعی همواره یکی از عمده‌ترین و مهمترین معضلات زندگی جمعی انسانها و مانعی بر سر راه تعالی آنها بوده است. لذا حل و فصل آنها همواره مورد توجه ویژۀ ادیان الهی قرار گرفته است. بنیانی‌ترین لازمه حل تضادهای اجتماعی نیز، شناخت گونه‌ها و عوامل اصلی آنها است. علامه طباطبایی (ره) به عنوان یک فیلسوف متأله و نظریه‌پرداز اجتماعی مبتحر، به خوبی از عهده این مهم برآمده است. هدف پژوهش حاضر، پاسخ به دو پرسش است که از دیدگاه علامه طباطبایی (ره) تضادهای اجتماعی چندگونه است؟ و عوامل و زمینه‌های اصلی رخ‌داد آن چیست؟ در پاسخ به این دو سوال، با روش مطالعه کیفی از نوع توصیفی-تحلیلی آیات مرتبط با موضوع مبتنی بر تفسیر المیزان مورد بررسی قرار گرفته است. از نگاه علامه طباطبایی (ره) تضادهای اجتماعی به دو نوع کلی طبیعی و دینی تقسیم می‌شود. ایشان وقوع تضادهای اجتماعی را امری حتمی و گریزناپذیر می‌دانند. چراکه مسئله مدنیت و رکن اصلی آن یعنی عدالت اجتماعی چیزی است که انسان آنها را بر اساس اضطرار پذیرفته است نه به مقتضای طبع اولی خود. این اضطرار معلول چند امر است: وجود ویژگی فطری استخدامگری در انسان، کیفیت خلقت او و نیازهای گسترده‌اش. حال اختلاف طبایع انسانها نیز باید بر این تشکیل اضطراری اجتماع افزوده گردد. این دو علت عمده موجب رخ‌داد تضاد طبیعی در میان انسانها شده است. در نتیجه شرایع الهی برای رفع این نوع تضاد ظهور پیدا کردند. اما وجود حسادت و طغیان در میان عالمان و حاملان دین، نوع تضاد دینی را بر تضاد قبلی مضاعف نموده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تضاد اجتماعی؛ انواع تضاد؛ علامه طباطبایی؛ تفسیر المیزان؛ فطرت؛ استخدام؛ اختلاف طبایع؛ بغی | ||
| مراجع | ||
|
* قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند.
ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، (1408ق) تاریخ ابن خلدون، تصحیح زکار سهیل، لبنان، دارالفکر.
ابوالحسن تنهایی، حسین، (1371) درآمدی بر مکاتب و نظریه‌های جامعه‌شناسی، مشهد، مرندیز.
ارسطو، (1398) سیاست، ترجمه دکتر حمید عنایت، تهران، علمی و فرهنگی
افلاطون، (1374) جمهور، ترجمه فؤاد روحانی، تهران، علمی و فرهنگی.
انصاری، ابراهیم، «ابن خلدون پیشرو نظریه تضاد در جامعه شناسی»، دانشکده،10(1355).
آزاد ارمکی، تقی، (1383) نظریه‌های جامعه‌شناسی، تهران، سروش.
ترنر، جاناتان اچ، (1378) مفاهیم و کاربردهای جامعه‌شناسی، ترجمه محمدعزیز بختیاری، قم، موسسۀ امام خمینی (ره).
جوادی آملی، عبدالله، (1378) فطرت در قرآن، قم، اسراء.
رابرتسون، یان، (1372) درآمدی بر جامعه، ترجمه حسین بهروان، مشهد، آستان قدس رضوی.
رازی، فخرالدین محمد بن عمر ، (۱۳۴۵) المباحث المشرقیّه، تهران، اسدی.
رابینز، استیفن، (1388ش ) مبانی رفتار سازمانی، ترجمه علی پارسائیان، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی.
رضائیان، علی، (1394ش)، مدیریت تضاد و مذاکره، تهران، سمت.
ریتزر، جورج، (1384) نظریۀ جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران، علمی.
سبزواری، ملاهادی، (1388) رسائل، قم، اسوه.
سلیمی، علی، داوری، محمد، (1380) جامعه‌شناسی کجروی، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
شکرچی، احمد، (1390ش)، تضاد نخبگان، پایان نامه دکتری جامعه‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی.
صدیق سروستانی، رحمت الله، (1385) آسیب شناسی اجتماعی، تهران، آن.
طباطبایی، محمدحسین، (1417ق) المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه محمدباقر موسوی، قم، جامعه مدرسین.
ــــــــــــــــــــــــ، (1388) قرآن در اسلام، قم، بوستان کتاب.
ــــــــــــــــــــــــ، (1427ق) تفسیر البیان، بیروت، دارالتعارف.
ــــــــــــــــــــــــ، (1364) اصول فلسفه، تهران، صدرا.
عباسی، رسول و دیگران، (1392)، «تحلیل تطبیقی-کیفی تضاد سیاسی خشونت آمیز در سطح کلان»، جامعه‌شناسی کاربردی.
غفاری، غلامرضا، ابراهیمی، عادل، (1383) جامعه‌شناسی تغییرات اجتماعی، تهران، آگرا-لویه.
فارابی، ابونصر، (1361) آراء اهل مدینه فاضله، ترجمه سیدجعفر سجادی، تهران، طهوری.
فیاضی، مرجان، (1388)، «تضاد ادراک شده و سبکهای مدیریت آن» پژوهشنامه مدیریت تحول.
کرایب، یان، (1378) نظریۀ اجتماعی مدرن: از پارسونز تا هابرماس، ترجمه عباس مخبر، تهران، آگاه.
کوهن، پرسای اس، (1392) نظریۀ اجتماعی نوین، ترجمه یوسف نراقی، تهران، شرکت سهامی انتشار.
لالمان، میشل، (1394) تاریخ اندیشههای جامعه‌شناسی: از پارسونز تا اندیشمندان معاصر، ترجمه عبدالحسین نیکگوهر، تهران، هرمس.
لهسایی زاده، عبدالعلی، (1387)، «نظریه‌های جدید در مکتب تضاد»، جامعه‌شناسی.
ملک، حسن، (1385) جامعه‌شناسی قشرها و نابرابری اجتماعی، تهران، دانشگاه پیام نور.
منظمی تبار، جواد، (1397) «بنیانهای اجتماعی امنیت از دیدگاه ابن خلدون»، مطالعات تاریخ انتظامی، شماره 19.
وبر، ماکس، (1384ش)، دین، قدرت، جامعه، ترجمه احمد تدین، تهران، هرمس.
وثوقی، منصور و نیک‌خلق، علی‌اکبر؛ (۱۳۸۱) مبانی جامعه‌شناسی، تهران، ب‍ه‍ی‍ن‍ه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 286 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 235 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب