تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,031 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,500,834 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,763,889 |
ارزیابی ریسک اکولوژیک و سلامت عناصر سمی در خاکهای سطحی اطراف مناطق صنعتی اردکان | ||
نشریه محیط زیست طبیعی | ||
دوره 76، شماره 3، مهر 1402، صفحه 447-461 اصل مقاله (1.47 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jne.2023.353268.2512 | ||
نویسندگان | ||
ابوالفضل عارفی اردکانی1؛ غلامرضا سیاحتی اردکانی1؛ نرجس اکاتی* 2؛ محمدحسین صیادی3 | ||
1گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان یزد. ایران. | ||
2گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل. زابل، ایران. | ||
3گروه محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران. | ||
چکیده | ||
آلودگی خاک به عناصر سمی، نگرانی بزرگ محیطزیستی است. استقرار کارخانههای فولاد و گندله سازی در حاشیة شهر اردکان احتمال انتشار آلاینده های مختلف به ویژه فلزات سمی را در این منطقه افزایش داده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان آلودگی به عناصر سمی در خاک های سطحی اطراف مناطق صنعتی شهر اردکان با استفاده از فاکتورهای غنی شدگی (EF)، پتانسیل ریسک اکولوژیک (PERI) و ریسک سلامت از طریق سه مسیر بلع، تنفس و جذب پوستی بود. در این تحقیق 12 نمونه خاک سطحی از 12 ایستگاه به روش سیستماتیک تصادفی جمع آوری شد. غلظت عناصر سمی سرب، آرسنیک، نیکل و کادمیوم در نمونه ها با استفاده از دستگاه ICP-OESاندازه گیری شد. میانگین غلظت عناصر بهترتیب: نیکل (46/75)، سرب (36/16)، آرسنیک (9/25) و کادمیوم (0/34) میکروگرم بر گرم به دست آمد. متوسط ضریب غنی شدگی (EF) برای عناصر به صورت الگویPb >Ni>Cd>As بود. براساس شاخص پتانسیل خطر اکولوژیک (PERI)، ایستگاه های 9 و 11 آلودگی متوسط و سایر ایستگاه ها آلودگی کم را نشان دادند. نتایج ارزیابی ریسک سلامت براساس مقدار ضریب خطر (HQ) برای تمامی عناصر از سه طریق بلع، تنفس و جذب پوستی کمتر از یک بهدست آمد که نمی تواند نشان دهندة احتمال وجود پتانسیل خطر غیرسرطان زایی باشد. ریسک سرطان زایی برای بزرگسالان از طریق بلع، تنفس و جذب پوستی در همة ایستگاه های نمونه برداری برای عنصر سرب در محدودة قابل چشم پوشی بود؛ اما برای عناصر نیکل و آرسنیک از مسیرهای بلع و جذب پوستی و در مورد کادمیوم از مسیر بلع، احتمال خطر برای سرطان زایی وجود داشت. | ||
کلیدواژهها | ||
خاک؛ شاخص پتانسیل ریسک اکولوژیک؛ ضریب خطر؛ عناصر سمی | ||
مراجع | ||
Agyeman, P.C., John, K., Kebonye, N.M., Borůvka, L., Vašát, R., Drábek, O., Němeček, K., 2021. Human health risk exposure and ecological risk assessment of potentially toxic element pollution in agricultural soils in the district of Frydek Mistek, Czech Republic: a sample location approach. Environmental Sciences Europe 33(1), 1-25. Davodpour, R., Sobhanardakani, S., Cheraghi, M., Abdi, N., Lorestani, B., 2019. Honeybees (Apis mellifera L.) as a potential bioindicator for detection of toxic and essential elements in the environment (Case study: Markazi Province, Iran). Archives of Environmental Contamination and Toxicology 77(3), 344-358. Eziz, M., Mohammad, A., Mamut, A., Hini, G., 2018. A human health risk assessment of heavy metals in agricultural soils of Yanqi Basin, Silk Road Economic Belt, China. Human and Ecological Risk Assessment: An International Journal 24(5), 1352-1366. Hormozinezhad, F., Zarasavandi, A., Rastmanesh, F., 2017. Contamination assessment of heavy metals in the soils around Khouzestan Steel Company (KSC)(Ni, Mn, Pb, Fe, Zn, Cr). Journal of Economic Geology 8(2), 415-29. Hu, B.F., Wang, J.Y., Jin, B., Li, Y., Shi, Z., 2017. Assessment of the potential health risks of heavy metals in soils in a coastal industrial region of the Yangtze River Delta. Environment Science and Pollution 24, 19816-19826. Jamal, A., Delavar, M.A., Naderi, A., Nourieh, N., Medi, B., Mahvi, A.H., 2019. Distribution and health risk assessment of heavy metals in soil surrounding a lead and zinc smelting plant in Zanjan, Iran. Human and Ecological Risk Assessment: An International Journal 25(4), 1018-33. Jiang, X., Lu, W., Zhao, H., Yang, Q., Yang, Z., 2014. Potential ecological risk assessment and prediction of soil heavy-metal pollution around coal gangue dump. Natural Hazards and Earth System Sciences 14, 1599-610. Jiao, X., Teng, Y., Zhan, Y., Wu, J., Lin, X., 2015. Soil heavy metal pollution and risk assessment in Shenyang industrial district, Northeast China. PloS One 10(5), e0127736. Kowalska, J, Mazurek, R., Gąsiorek, M., Setlak, M., Zaleski, T., Waroszewski, J., 2016. Soil pollution indices conditioned by medieval metallurgical activity-A case study from Krakow (Poland). Environmental Pollution 218, 1023-1036. Kumar, K., Nayek, S., Gope, M., Kumar, A., Saha, A., 2020. Sources evaluation, ecological and health risk assessment of potential toxic metals (PTMs) in surface soils of an industrial area, India. Environmental Geochemistry and Health 42(12), 4159-4180. Lu, X., Wang, L., Li, L.Y., Lei, K., Huang, L., Kang, D., 2010. Multivariate statistical analysis of heavy metals in street dust of Baoji, NW China. Journal of Hazardous Materials 173(1-3), 744-749. Man, Q., Xu, L., & Li, M., 2022. Source Identification and Health Risk Assessment of Heavy Metals in Soil: A Case Study of Lintancang Plain, Northeast China. International Journal of Environmental Research and Public Health 19(16), 10259. Moghtaderi, T., Mahmoudi, S., Shakeri, A., Masihabadi, M.H., 2019. Contamination Evaluation, Health and Ecological risk index assessment of Potential Toxic Elements in the surface soils Case Study: Central Part of Bandar Abbas County. Journal of Water and Soil Resources Conservation 8(4), 51-66. Mohammadi, A., Zarei, A., Esmaeilzadeh, M., Taghavi, M., Yousefi, M., Yousefi, Z., Sedighi, F., Javan, S. 2019. Assessment of heavy metal pollution and human health risks assessment in soils around an industrial zone in Neyshabur, Iran. Biological Trace Element Research 195, 343-352 Özkul, C., 2016. Heavy metal contamination in soils around the Tunçbilek thermal power plant (Kütahya, Turkey). Environmental Monitoring and Assessment 188(5), 1-12. Pais, I., Jones, J.R., Benton, J., 1997. The Handbook of Trace Elements. Boca Raton, CRC Press, 240 p. Ravankhah, N., Mirzaei, R., Masoum, S., 2016. Human health risk assessment of heavy metals in surface soil. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences 26(136), 109-120. (in Persian) Redwan, M., Rammlmair, D., 2017. Flood hazard assessment and heavy metal distributions around Um Gheig mine area, Eastern Desert, Egypt. Journal of Geochemical Exploration 173, 64-75. Rodríguez-Eugenio, N., McLaughlin, M., Pennock, D., 2018. Soil pollution: a hidden reality. Italy, FAO, 2018. Sistani, N., Moeinaddini, M., Khorasani, N., Hamidian, A.H., Ali-Taleshi, M.S., R.A.Y., 2017. Heavy metal pollution in soils nearby Kerman steel industry: metal richness and degree of contamination assessment. Iranian Journal of Health and Environment 10, 75-86. (in Persian) Siyahati Ardakani, G., Mirsanjari, M., Azimzadeh, H., Solgi, E., 2018. The environmental assessment of some heavy metals in surface soil around pelletizing industries and Ardakan steel. Iranian Journal of Health and Environment 11(3), 449-464. (In Persian) Taati, A., Salehi, M.H., Mohammadi, J., Mohajer, R., 2020. Assessment of pollution level, non-carcinogenic and carcinogenic risk of heavy metals on human health in surface soils of Arak industrial areas, Iran. Iranian Journal of Health and Environment 13(2), 335-348. (in Persian) USEPA (United States Environmental Protection Agency), 2020. Integrated Risk Information System (IRIS), United States Environmental Protection Agency, Washington, DC, USA. USEPA, 2001. Supplemental guidance for developing soil screening levels for superfund sites. Washington, DC, USA. Wei, X. Gao, B. Wang, P. Zhou, H., Lu, J., 2015. Pollution characteristics and health risk assessment of heavy metals in street dusts from different functional areas in Beijing, China. Ecotoxicology and environmental safety. 112:186-192. Zhaoyong, Z., Mamat, A., Simayi, Z.J.E.S., Research, P., 2019. Pollution assessment and health risks evaluation of (metalloid) heavy metals in urban street dust of 58 cities in China. Environmental Science and Pollution Research 26(1), 126-140. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 325 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 283 |