پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,228 |
| تعداد مقالات | 67,747 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,075,852 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,810,516 |
کتاب، کتابخانه و کتابداری کودک و نوجوان در پایان‌نامه‌ها و رساله‌‌های ایران | ||
| تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی | ||
| دوره 56، شماره 3، مهر 1401، صفحه 13-28 اصل مقاله (739.48 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlib.2022.350511.1653 | ||
| نویسنده | ||
| سودابه نوذری* | ||
| گروه پژوهش علوم داده، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هدف: شناسایی و تحلیل کمّی و کیفی پایان‌نامه‌های با موضوع کتاب، کتابخانه و کتابداری کودک است. روش: روش، تحلیل محتواست و تلاش شده با گردآوری و تحلیل داده‌های 379 پایان‌نامه با موضوع کتاب، کتابخانه و کتابداری کودک از سال 1395 تا 1401، گزارش کمّی و کیفی از آنها به دست دهد. یافته‌ها: پایان‌نامه‌ها در دو مقوله اصلی، «کتاب و گونه‌های ادبی» با 11 زیرمقوله و «ترویج و خدمات‌رسانی کتاب» با 9 زیرمقوله، جای گرفتند. یافته‌ها نشان داد از ابتدای تدوین این منابع، گونه‌ها و انواع ادبیات افت و خیزهایی داشته، اما کمبود پژوهش در کتاب تصویری و گونۀ پرطرفدار فانتزی میان نوجوانان ناامیدکننده است؛ فراوانی پایان‌نامه در چهار رشته و گرایش: زبان و ادبیات فارسی (به ویژه با وجود گرایش ادبیات کودک)، علوم تربیتی (برای تأثیر کتاب و قصه‌گویی در آموزش)، علم اطلاعات و دانش‌شناسی (به خاطر ترویج مطالعه و وظیفه مهم ارائه خدمات به کودک) و زبان‌های خارجی (با تأکید بر شیوه‌های ترجمه و آموزش زبان با قصه‌گویی) قابل انتظار است؛ اما بی‌رغبتی کتابداران به پژوهش در قصه‌گویی (پربسامدترین زیرمقوله) و نیز تعداد کم پژوهش در ترویج مطالعه، به عنوان یکی از مهمترین دغدغه‌های این رشته، هشداردهنده است. در این پژوهش تحلیل محتوا و روش کتابخانه‌ای به سبب ماهیت متون ادبی، پُراستفاده‌ترین روش بوده است. همچنین به نظر می‌رسد کسب نتیجه‌ای متقن و بی‌شبهه در اختصاص یکی از چهار رویکردِ: موضوع‌محور، متن‌محور، مسئله‌محور و تطبیقی به پایان‌نامه‌ها، نیازمند نظر انتقادی متخصصان ادبیات کودک باشد. نتیجه‌گیری: در پژوهش حاضر، علاوه بر نگاه متفاوت در تشخیص موضوع و زیرموضوع پایان‌نامه‌ها تا سه سطح، و نیز تعیین آثار و پدیدآوران مورد پژوهش، بررسی آنها از جنبۀ چهار رویکرد پژوهشی (مسئله‌محوری، موضوع‌محوری، متن‌محوری و تطبیقی) نیز صورت گرفته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها؛ ادبیات کودک و نوجوان؛ کتابداری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Children's and Young People's Books, Libraries and Librarianship in Iranian Theses and Dissertations | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sudabeh Nozari | ||
| Data Science Research Group , National Library and Archives of I.R. Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Objective: The purpose of this research is to identify and quantitatively and qualitatively analyze dissertations on books and children's librarianship Methods: This research has provided a quantitative and qualitative report on the content analysis of 379 theses on children's books, libraries, and librarianship from 2015-2022. Results: The Theses are placed in two main categories, "books and genres" with 11 subcategories and "promotion of reading and information service" with nine subcategories. Findings showed that the genres had ups and downs during this period, but the lack of research on picture books and the popular genre, fantasy, among teenagers is disappointing. A large number of dissertations in four fields: Persian language and literature (especially for children's literature), educational sciences (for the effect of books and storytelling on education), Knowledge and Information Science (because of the promotion of reading and information service to children) and foreign languages (with an emphasis on translation methods and language teaching by storytelling) are expected. But the reluctance of librarians to research on storytelling (the most frequent subcategory) and the low number of research on promoting reading, as one of the most important concerns of this field, is alarming. In this research, content analysis and library method has been the most used method due to the nature of literary texts. Also, it seems that obtaining a convincing and unequivocal result in allocating one of the four approaches: problem-based, topic-based, text-based and comparative to theses, requires the critical opinion of children's literature experts. Conclusions: In this research, in addition to a different view in identifying the categories and subcategories of theses, up to three levels, as well as determining the works and authors that have been researched, each of these researches was also examined from the aspects of problem-based, topic-based, text-based and comparative. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Theses and Dissertations, Children and Young Adult’s literature, Children and Young Adult’s librarianship | ||
| مراجع | ||
|
آلیانی، فرشته؛ رضایتی، محرم و چراغی، رضا (1399). آسیب‌شناسی پایان‌نامه‌های ادبیات عامه در ایران. فرهنگ و ادبیات عامه، 8(۳۶)، 1-29. باب‌الحوائج؛ فهیمه، و یزدیان راد، مهرزاد (1389). تحلیل محتوای مقالات مجلات تخصصی کتابداری و اطلاع‌رسانی درباره ترویج کتابخوانی و کتابخانه‌های کودکان از سال 1387 تا 1387. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 16(4)، 31-53. خسرونژاد، مرتضی، و آتشی، لاله. (1398). آسیب‌شناسی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد دانشجویان ادبیات کودک بررسی کاستی‌ها و خطاهای رایج. مطالعات ادبیات کودک، 10 (1)، 23-56. https://doi.org/10.22099/jcls.2017.3989 رضی، احمد (1391). پژوهش‌های مسأله‌محور در مطالعات ادبی. فنون ادبی، 4 (1)، 13-26. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20088027.1391.4.1.4.0 رهادوست، فاطمه (بهار) (1386). فلسفۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی. تهران: کتابدار، 1386. زارعی، کتایون (1386). طرح تدوین ساختار اصطلاحنامه ادبیات کودکان و نوجوانان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران. زمانی، فاطمه؛ و ذاکرشهرک، مینا (1396). اصطلاحنامه اصکا: اصطلاح‌نامه‌ی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. زیر نظر وحید طوفانی اصل، با همکاری نرگس قدیمی. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. صدیقی، مصطفی (1395). پایان‌نامه‌های ادبیات کودک: درون متن و برون متن. پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان، 19 (69)، 58-67. فانی؛ کامران (1362). نقش کتابدار در اجتماع. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 9، 195-197. قزل‌ایاغ، ثریا (1383). ادبیات کودکان و نوجوانان و ترویج خواندن: مواد و خدمات کتابخانه برای کودکان و نوجوانان. تهران: سمت. عالی، آمنه؛ علی‌نژاد، حسن؛ و نعمت‌الهی، حلیمه(1397). سنتزپژوهی مطالعات بین‌رشته‌ای ادبیات کودک از منظر نظریۀ مخاطب‌محوری. نقد ادبی، ۱۱ (۴۴)، ۱۴۲-۱۱۷. غلامی، فاطمه (1399). بررسی و نقد مقالات حوزه ادبیات کودک و نوجوان در سال‌های 90-80. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه قم، قم. غلامی‌نژاد، محمدعلی؛ و قبول، احسان (1386). آسیب‌شناسی پایان‌نامه‌های زبان و ادبیات فارسی. پژوهش‌های ادب عرفانی، 1، 181-192. کاشفی‌خوانساری، سیدعلی (1397). کمی از کل: مروری بر کتابشناسی توصیفی پایان‌نامه‌های ادبیات کودک. نقد کتاب کودک و نوجوان، 17، 85- 90. محمدی، مهدی (1392). تحقیقات تحلیل محتوا در ادبیات کودکان و نوجوانان ایران از سال ۱۳۵۳-۱۳۹۰. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، ۱۹(۱)، ۱۱۳-۱۱۱. متقی دادگر، امیر (1396). کتابشناسی توصیفی پایان‌نامه‌های ادبیات کودک و نوجوان. تهران: خانه کتاب. مکتبی‌فرد، لیلا و منصوریان، یزدان (1391). تبارشناسی پژوهش‌های ادبیات کودکان از دید روش‌شناختی. مطالعات ادبیات کودک، 3 (1)، 137-152. https://doi.org/10.22099/jcls.2012.427 مکتبی فرد، لیلا (1393). تحلیل محتوا و نقد ادبی در ادبیات کودکان: خواهران غریب یا قریب. مطالعات ادبیات کودک، 5 (1)، 135 – 156. https://doi.org/10.22099/jcls.2014.1624 مکتبی‌فرد، لیلا (1395). مطالعات آکادمیک ادبیات کودک: پل یا گسست؟. پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان، 19 (69)، 26-33. References Aali, A., Alinejad, H. & Nematolahi, H. (2018). Synthesis of interdisciplinary studies of children’s literature by considering audience. LCQ, 11(44),117-142. Aliani F, rezayati M, cheraghi R. (2021). The pathology of folklore literature theses in Iran. CFL, 8 (36), 1-29. (in Persian). Babalhavaeji, F. & Yazdianrad, M. (2011). Content analysis of papers in specialized journals of library and information science regarding promotion of reading and children’s libraries during 1999-2008. Research on Information Science & Public Libraries; 16 (4), 31-53. (in Persian). Fani, K. (1980). The role of the librarian in society. Academic Librarianship and Information Research. 9, 195-197. (in Persian). Ghezelayagh, S. (2004). Children literature and reading promotion. Tehran: The Organization for Researching and Composing University Textbooks in the Islamic Sciences and the Humanities (SAMT). (in Persian). Gholami, Fatemeh (2020). Reviewing and criticizing articles in the field of child and adolescent literature during the 2001-2011. University of Qom, Faculty of Literature and Humanities, Qom. (in Persian). Gholaminejad, M., & Ghabool, E. (2007). The pathology of some Persian language and literature theses. Researches on Mystical Literature(Gowhar-i-Guya), 1(1), 181-192. (in Persian). Kaplan, J. (2006). Dissertations on Adolescent Literature: 2000-2005. The ALAN Review, 33(2), 51-59. https://scholar.lib.vt.edu/ejournals/ALAN/v33n2/kaplan.pdf, Retrieved October 4, 2022, Kashefi Khonsari, A. (2018). A bit of the whole: a review of descriptive bibliography of children and young adult’s literature theses. Children & Young Adults Quarterly Book Review, 17 (5), 85-90. Khosronejad, M., & Atashi, L. (2019). Pathology of the Theses Conducted by Iranian Students Majoring in Children’s Literature, A Critical Examination of the Flaws and Shortcomings. Iranian Children's Literature Studies, 10(1), 23-56. https://doi.org/10.22099/jcls.2018.27937.1566 (in Persian). Maktabi Fard, L. (2014). Content Analysis and Literary Criticism in Children's Literature. Iranian Children's Literature Studies, 5(1), 135-156. https://doi.org/10.22099/jcls.2014.1624 (in Persian). Maktabi Fard, L. (2016). The Academic Studies of Children's Literature: A Bridge or A Drift? Pajooheshnameh Adabiyate Koodak va Nojavan, 19(69), 26-33. (in Persian). Maktabi Fard, Roya (Leila); Mansouriyan, Yazdan. (2012). Genealogy of Children’s Literature Research from a Methodological Point of View. Iranian Children's Literature Studies, 3(1), 137-152. doi: 10.22099/jcls.2012.427. (in Persian). Mohamadi, Mahdi (2013). Content Analysis Studies on Iranian Children and Young Adult's Literature, 1974-2011: a. Research on Information Science & Public Libraries, 19(1), 111-113 Motaghi Dadgar, A. (2017). Descriptive Bibliography of Children and Young Adult’s literature Theses. House of the Book. (in Persian). Rahadoust, F. (2007). Philosophy of Library and Information Science. Tehran: Ketabdar Publishing Co. (in Persian). Razi, A. (2012). Problem-Oriented Researches in Literary Studies. Literary Arts, 4(1), 13-26. (in Persian). Sedighi, Mostafa (2016). Dissertations on Childrens Literature: inside Text and Outside Text. Pajooheshnameh Adabiyate Koodak va Nojavan, 19 (69), 58-67. (in Persian). Thurston, P. T. (2010). Doctoral dissertations on russia, the soviet union, central asia, and eastern europe accepted by universities in the United States and Canada, 2010 (2008–2009): A review of research on young adult literature. https://doi.org/10.5612/slavicreview.70.4.0959 Zamani, F. & Zaker Shahrak, M. (2017). Aska Thesaurus: Thesaurus of Kanoon-e Parvaresh-e Fekri Koodakan va Nojavanan. Editor in Chief: Vahid Toofani Asi. Assisted by Narguess Ghadimee. Tehran: Institute for the Intellectual Development of Children & Young Adult. (in Persian). Zarei, K. (2008). The Structure of the thesaurus of children literature. MLIs Thesis, Islamic Azad University, North Tehran Branch, Tehran. (in Persian). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 243 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 213 |
||