تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,100,565 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,207,428 |
تحلیل اهمیت شاخص های توسعة پایدار شهری در ایران و مقایسة آن با شاخص های جهانی | ||
مجله علمی " آمایش سرزمین " | ||
دوره 15، شماره 1، فروردین 1402، صفحه 53-71 اصل مقاله (2.09 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jtcp.2022.348227.670348 | ||
نویسندگان | ||
سولماز عموشاهی1؛ عبدالرسول سلمان ماهینی* 1؛ حسین مرادی2؛ علیرضا میکائیلی تبریزی1؛ کارمن گالان3 | ||
1گروه محیط زیست، دانشکدة شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، گلستان، ایران | ||
2گروه محیط زیست، دانشکدة مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران | ||
3گروه گیاهشناسی، اکولوژی و فیزیولوژی گیاهی، دانشگاه کوردوبا، کوردوبا، اسپانیا | ||
چکیده | ||
امروزه گسترش شهرنشینی مسائل بسیاری را برای کشورهای جهان و بهخصوص کشورهای در حال توسعه به وجود آورده است. ایران یکی از کشورهای در حال توسعه است که در سالهای اخیر، به دلیل افزایش جمعیت، بهخصوص در مناطق شهری، گرفتار آسیبهای فراوان شده است. در سالهای اخیر کشورهای جهان تلاش کردهاند با استفاده از توسعة پایدار شهری بر مشکلات ناشی از شهرنشینی ناپایدار چیره شوند. در این زمینه، محققان مطالعة پیش رو را با هدف تعیین تفاوتها و شباهتهای سیستمهای ارزیابی پایداری موجود در کشورهای در حال توسعه و توسعهیافته و تبیین نیازهای کشورهای در حال توسعه، مانند ایران، برای بهبود مدیریت مناطق شهری انجام دادهاند. بنابراین، در تحقیق حاضر شاخصهای پایداری شهری جهانی نظیر BREEAM Community، CASBEE-UD، GBI Township، LEED-ND، IGBC Green Townships، GRIHA-LD، Green Star، و IUSAF بررسی و با سامانة مورد نظر در کشور ایران (IUSI) مقایسه شد. در این فرایند، تفاوتها و شباهتهای سامانههای ارزیابی منتخب از نظر نوع و میزان اهمیت شاخص با یکدیگر مقایسه شد. بر پایة نتایج تحقیق، چالشهای شهرنشینی در کشورهای مختلف جهان بر اساس سطح توسعهیافتگی و وضعیت محیط زیستی، اجتماعی، اقتصادی، و ژئوپلیتیک با یکدیگر متفاوت است. بهعلاوه، مهمترین شاخصهای سنجش پایداری شهرها در کشورهای توسعهیافته شامل انرژی، منابع و رفاه اجتماعی، محیط مصنوعی، هوشمندسازی، و محیط زیست شناسایی شد؛ درحالیکه شاخصهای با ارجحیت بالا در کشورهای در حال توسعه شامل برنامهریزی و توسعة جامعه، مدیریت منابع زیرساخت، حملونقل، امنیت و اقتصاد محلی، اشتغال، و مهمتر از همه دسترسی به آب سالم تعیین شد. همچنین، یافتههای تحقیق حاضر حاکی از آن است که با بومیسازی سامانهها و شاخصهای مربوط به ارزیابی پایداری برای هر کشور یا منطقه یا استان میتوان به ارزیابی دقیقتری دست یافت که کمک شایانی در جهت برنامهریزیهای آتی با هدف پیشبرد اهداف توسعة پایدار به شمار میرود. | ||
کلیدواژهها | ||
ایران؛ توسعة پایدار؛ سامانة ارزیابی؛ شاخص؛ مناطق شهری | ||
مراجع | ||
جواهریان، زهرا؛ سید امیر فاتح وحدتی؛ علیرضا رحمتی؛ لیلا زمانی (1395). اهداف توسعة پایدار، حک.
خسروانینژاد، سمانه؛ آزاده علیزاده؛ محمد نقصانمحمدی؛ رضا اکبری (1399). «مناطق ویژة علم و فناوری؛ رهیافتی نوین در توسعة پایدار (نمونة مطالعاتی: منطقة ویژة علم و فناوری یزد)»، آمایش سرزمین، 12 (1)، ص 225 ـ 252.
داداشپور، هاشم؛ دلارام شجاعی (1401). «نابرابری فضایی و رابطة مرکزپیرامون در ایران: ارائة یک مدل نظری با استفاده از روش نظریهپردازی لینهام»، آمایش سرزمین، 14 (1)، ص 25 ـ 59.
سجادی، ژیلا؛ محمدتقی رضویان؛ عباس پهلوانی (1390). «تقسیمات کشوری و توسعة پایدار شهری با رویکرد بومشناختی (مورد: بجنورد)»، پژوهشهای دانش زمین، 2 (5)، ص 15 ـ 27.
مرکز آمار ایران (1401). جمعیت .Https://Www.Amar.Org.Ir.
نظمفر، حسین؛ علی عشقی چهاربرج؛ سعیده علوی (1398). «سنجش توسعة پایدار استانهای ایران بر مبنای برنامهریزی محیطی»، برنامهریزی منطقهای، 9 (33)، ص 29 ـ 42.
Ali-Toudert, F. & Ji, L. (2017). “Modeling and measuring urban sustainability in multi-criteria based systems—A challenging issueˮ, Ecological Indicators, 73, pp. 597–611. https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2016.09.046.
Al-Sarihi, A., Saghir, J., Keynoush, B., Halawa, H., Tarabieh, K., & Agha, Z. (2021). Key environmental challenges facing the Middle East, Middle East Institute. https://www.mei.edu/publications/key-environmental-challenges-facing-middle-east.
Ameen, R. F. M. & Mourshed, M. (2017). “Urban environmental challenges in developing countries—A stakeholder perspectiveˮ, Habitat International, 64, pp. 1–10. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2017.04.002
Ameen, R. F. M. & Mourshed, M. (2019). “Urban sustainability assessment framework development: The ranking and weighting of sustainability indicators using analytic hierarchy processˮ, Sustainable Cities and Society, 44, pp. 356–366. https://doi.org/10.1016/j.scs.2018.10.020.
Amoushahi, S., Salmanmahiny, A., Moradi, H., Tabrizi, A. R. M., & Galán, C. (2022). “Localizing sustainable urban development (SUD): Application of an FDM-AHP approach for prioritizing urban sustainability indicators in Iran provincesˮ, Sustainable Cities and Society, 77, 103592. https://doi.org/10.1016/j.scs.2021.103592
Atanda, J. O. & Öztürk, A. (2018). Social Sustainable Assessment Tool Development Approach [Preprint]. ARTS & HUMANITIES. https://doi.org/10.20944/preprints201801.0121.v1
Behzadfar, M., Abdi, F., & Mohammadi, M. (2013). “Evaluation of the Criteria in the First Generation of CPTED Approach on Security of Public Space at Dehkade Farahzad of Tehran Based on ANP Modelˮ, Armanshahr Architecture & Urban Development, 6 (10), pp. 119–134.
BREEAM Communities (2012). BREEAM Communities technical manual—Breeam_communities. https://files.bregroup.com/breeam/technicalmanuals/communitiesmanual/
CASBEE-UD (2014). CASBEE for urban Development, Japan Sustainable Building Consortium (JSBC).
Dadashpoor, H. & Shojaee, D. (2022). “Spatial Inequality and the Center Periphery Relationship in Iran: The Provision of a Theoretical Model Using Lynham Theorizing Methodˮ, Town & Country Planning, 14 (1), pp. 25–59. https://doi.org/10.22059/jtcp.2022.334526.670279. (in Persian).
Enayatrad, M., Yavari, P., Etemad, K., Khodakarim, S., & Mahdavi, S. (2019). “Determining the Levels of Urbanization in Iran Using Hierarchical Clusteringˮ, Iranian Journal of Public Health, 48 (6), pp. 1082–1090.
Estevez, E. (2016). Smart Sustainable Cities—Reconnaissance Study.
Faivre, N., Fritz, M., Freitas, T., de Boissezon, B., & Vandewoestijne, S. (2017). “Nature-Based Solutions in the EU: Innovating with nature to address social, economic and environmental challengesˮ, Environmental Research, 159, pp. 509–518. https://doi.org/10.1016/j.envres.2017.08.032.
GBI. (2011). GREEN BUILDING INDEX ASSESSMENT CRITERIA FOR TOWNSHIP.
Golubchikov, O. & Badyina, A. (2012). Sustainable Housing for Sustainable Cities: A Policy Framework for Developing Countries. UN-HABITAT. SSRN: https://ssrn.com/abstract=2194204
Green Star Communities. (2015). Green Star Communities Summary of Changes From PILOT to v1, Green Building Council of Australia.
GRIHA-LD (2015). GRIHA for Large Development, The Energy and Resources Institute and GRIHA Council.
Haidar, E. A. & Bahammam, A. S. (2021). “An optimal model for housing projects according to the relative importance of affordability and sustainability criteria and their implementation impact on initial costˮ, Sustainable Cities and Society, 64, 102535. https://doi.org/10.1016/j.scs.2020.102535
Hindle, P., White, P., & Minion, K. (1993). “Achieving real environmental improvements using value: Impact assessmentˮ, Long Range Planning, 26 (3), pp. 36–48. https://doi.org/10.1016/0024-6301(93)90005-Z
IGBC. (2010). IGBC Green Townships (For Townships and Large Developments), Indian Green Building Council.
Javaherian, Z., Fateh Vahdati, S. A., Rahmati, A., & Zamani, L. (2016). Sustainable development goals (Vol. 1), Hak publication. (in Persian)
Karimian, H., Li, Q., & Chen, H. F. (2012). “Assessing Urban Sustainable Development in Isfahanˮ, Applied Mechanics and Materials, 253–255, pp. 244–248. https://doi.org/10.4028/www.scientific.net/AMM.253-255.244
Kaur, H. & Garg, P. (2019). “Urban sustainability assessment tools: A reviewˮ, Journal of Cleaner Production, 210, pp. 146–158. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2018.11.009.
Khosravaninezhad, S., Alizadeh, A., Noghsan Mohamadi, M. R., & Akbari, R. (2020). "Science and Technology Special Regions; New Approach in Sustainable Development (Case: Science and Technology Special Region of Yazd)", Town & Country Planning, 12 (1), pp. 225–252. (in Persian). https://doi.org/10.22059/jtcp.2020.296848.670066.
Komeily, A. & Srinivasan, R. S. (2015). “A need for balanced approach to neighborhood sustainability assessments: A critical review and analysisˮ, Sustainable Cities and Society, 18, pp. 32–43. https://doi.org/10.1016/j.scs.2015.05.004.
Lamichhane, S., Eğilmez, G., Gedik, R., Bhutta, M. K. S., & Erenay, B. (2021). “Benchmarking OECD countries’ sustainable development performance: A goal-specific principal component analysis approachˮ, Journal of Cleaner Production, 287, 125040. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.125040.
LEED-ND (2011). LEED 2009 for New Construction and Major Renovations Rating System.
Levett, R. (1998). “Footprinting: A great step forward, but tread carefully — a response to Mathis Wackernagelˮ, Local Environment, 3 (1), pp. 67–74. https://doi.org/10.1080/13549839808725545.
López Chao, A., Casares Gallego, A., Lopez-Chao, V., & Alvarellos, A. (2020). “Indicators Framework for Sustainable Urban Designˮ, Atmosphere, 11 (11), 1143. https://doi.org/10.3390/atmos11111143.
Mörtberg, U., Haas, J., Zetterberg, A., Franklin, J. P., Jonsson, D., & Deal, B. (2013). “Urban ecosystems and sustainable urban development—Analysing and assessing interacting systems in the Stockholm regionˮ, Urban Ecosystems, 16 (4), pp. 763–782. https://doi.org/10.1007/s11252-012-0270-3.
Nazmfar, H., Eshghi Chaharborj, A., & Aalavi, S. (2019). “Sustainable Development Evaluation provinces of Iran Based on environmental planningˮ, Journal of Regional Planning, 9 (33), pp. 29–42. (in Persian)
Sajadi, Z., Razavian, M. T., & Pahlavani, A. (2011). “Country divisions and sustainable urban development with an ecological approach, Case study: Bojnoordˮ, Researches in Earth Sciences, 2 (5), pp. 15–27 (in Persian)
Statistical Center of Iran (2022). Polulation. Https://Www.Amar.Org.Ir (In Persian)
Steiniger, S., Wagemann, E., de la Barrera, F., Molinos-Senante, M., Villegas, R., de la Fuente, H., Vives, A., Arce, G., Herrera, J.-C., Carrasco, J.-A., Pastén, P. A., Muñoz, J.-C., & Barton, J. R. (2020). “Localising urban sustainability indicators: The CEDEUS indicator set, and lessons from an expert-driven processˮ, Cities, 101, 102683. https://doi.org/10.1016/j.cities.2020.102683.
United Nations (2019). World Urbanization Prospects (The 2018
Revision). ST/ESA/SER.A/420
Wehrey, F. & Fawal, N. (2022). Cascading Climate Effects in the Middle East and North Africa: Adapting Through Inclusive Governance, Carnegie Endowment for International Peace.
Zali, N., Hatamzadeh, S., Azadeh, S. R., & Salmani, T. E. (2013). “Evaluation Of New Towns Construction In The Around Of Tehran Megacityˮ, Journal of Urban and Environmental Engineering, pp. 15–23. https://doi.org/10.4090/juee.2013.v7n1.015023.
Zinatizadeh, S., Azmi, A., Monavari, S. M., & Sobhanardakani, S. (2017). “Evaluation and prediction of sustainability of urban areas: A case study for Kermanshah city, Iranˮ, Cities, 66, pp. 1–9. https://doi.org/10.1016/j.cities.2017.03.002
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 871 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 529 |