پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,757 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,111,841 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,873,576 |
بررسی منشأ، ویژگی‌ها و الگوی پراکندگی کولی‌های ایران | ||
| پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران | ||
| دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 23، شهریور 1401، صفحه 243-271 اصل مقاله (715.7 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2022.348611.459773 | ||
| نویسنده | ||
| ایوب امیدی* | ||
| دکتری زبان و ادبیات فارسی و مدرس دانشگاه فرهنگیان تهران. | ||
| چکیده | ||
| کولیان، مردم دوره‌گردی هستند که در سراسر دنیا پراکنده‌اند و مجموعه‌ای از آداب‌و‌رسوم مختلف را در فرهنگ خود، جای داده‌اند. به‌همین‌دلیل، شناخت خاستگاه و آشنایی با نحوۀ زندگی آن‌ها از لحاظ تحقیقات مردم‌شناسی سودمند است. اهمیت و تأثیر آن‌ها به‌حدی است که بسیاری از شاعران در آثار خود به ذکر زیبایی و ویژگی‌های آنان پرداخته‌اند. این پژوهش که از نوع مطالعات کیفی است، می‌کوشد به‌روش میدانی و کتابخانه‌ای به بررسی منشأ، پراکندگی، ویژگی‌ها و تعداد تقریبی خانوارهای کولیان- با تکیه بر استان‌های ایلام و کرمانشاه- در نقاط مختلف ایران بپردازد. نویسنده با استفاده از مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته و روش گلوله‌برفی به مصاحبه با چهل تن از افراد بومی و کولیان استان‌های ایلام و کرمانشاه پرداخته است. نتایج بررسی‌ها که طی دو سال انجام گرفت، نشان می-دهد: کولیان همان داسیه‌ها (نجس‌ها) از طبقۀ فرودست هند هستند که به دلایلی ازجمله اختلافات مذهبی، نداشتن جایگاه اجتماعی مناسب، فقر و... طی سالیانِ متمادی، مهاجرت کردند و به دلیل این‌که بخشِ اعظمی از این مهاجرت‌ها از راه کابل انجام گرفت با لقب کولی/کابلی خوانده شده‌اند و رفته‌رفته چنین صفتی به عنوان لقبی عام برای سایر مهاجران به‌کار رفته‌است. اغلب مردانِ کولی، درشت‌اندام و سبزه که خالکوبی‌هایی بر دست و بازو دارند و برخی به مشاغلی چون ختنه‌گری، کفاشی، آهنگری، خوانندگی، ساخت ابزار موسیقی و وسایلِ چوبی می‌پردازند؛ برخی از زنان آن‌ها نیز با پوستی سبزه و خالکوبی‌هایی بر چانه و مچ دست به گدایی و تن‌فروشی گرایش دارند. با بررسی‌های میدانی در مناطق مختلف کشور، مشخص شد که استان‌های فارس، کرمان، لرستان و کرمانشاه به‌ترتیب بیش‌ترین تعداد کولی‌ها را در خود جای داده‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایلام؛ پراکندگی؛ تعداد خانوار؛ شیوۀ زندگی؛ کرمانشاه؛ کولیان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigating the origin, characteristics and distribution pattern of gypsies in Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ayoob Omidi | ||
| Doctor of Persian Language and Literature, Shahid Beheshti University | ||
| چکیده [English] | ||
| Gypsies are itinerant people who are scattered all over the world and have a set of different customs in their culture. For this reason, knowing their origin and familiarity with their way of life is beneficial in terms of anthropological research. Their importance and influence is so much that many poets mentioned their beauty and characteristics in their works. This research, which is a type of qualitative study, tries to investigate the origin, distribution, characteristics and approximate number of Gypsies households - based on Ilam and Kermanshah provinces - in different parts of Iran using field and library methods. . Using semi-structured interview and snowball method, the author has interviewed forty natives and Gypsies of Ilam and Kermanshah provinces.of these migrations took place through Kabul, they were called Kabuli, and gradually such an adjective was used as a general nickname for other immigrants. . Most of the gypsy men are tall and dark-skinned, who have tattoos on their hands and arms, and some of them work in jobs such as circumcision, shoemaking, blacksmithing, singing, making musical instruments and wooden tools; Some of their women, with green skin and tattoos on their chins and wrists, tend to beg and prostitute themselves. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| distribution, gypsies, ilam, kermanshah, number of households, way of life | ||
| مراجع | ||
|
اطلس گیتاشناسی کشورها (1362). چاپ اول، تهران.
افشار سیستانی، ایرج (1377). کولی‌ها- پژوهشی دربارۀ کولیان ایران و جهان. چاپ اول. تهران: روزنه.
امان‌اللهی بهاروند، اسکندر (1360). کوچ‌نشینی در ایران. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
اصفهانی، ابوالفرج (1368). برگزیدۀ الاغانی. ترجمۀ محمدحسین مشایخ فریدونی. جلد اول. چاپ اول. تهران: علمی.
اصفهانی، جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق (1320). دیوان. تصحیح حسن وحید دستگیری. تهران: ارمغان.
اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان (1368). مرآةالبلدان. جلد اول. به کوشش عبدالحسین نوایی و میرهاشم محدث. تهران: دانشگاه تهران.
آصف، محمدهاشم (1348). رستم التواریخ. تصحیح محمد مشیری. تهران: آبان.
آقاعباسی، یدالله (1391). دانشنامۀ نمایش ایرانی: جستارهایی در فرهنگ و بوطیقای نمایش ایرانی. تهران: قطره.
ایران‌پرست، سید نورلله (1328). «سوزمانی یعنی چه». مجلۀ دانش، 1(5)، 299.
اوبن، اوژن (1362). ایران امروز. ترجمۀ علی‌اصغر سعیدی. تهران: زوار.
بهار، محمدتقی (1368). دیوان. چاپ پنجم. تهران: توس.
ثعالبی نیشابوری، عبدالملک بن محمد (1368). غرر اخبار ملوک الفرس. ترجمۀ محمد فضائلی. تهران: نقره.
تومکا، میکلوش (1363). کولیان افزارمند اروپا. پیام یونسکو، 173، 1-3.
حافظ، شمس‌الدین محمد (1391). دیوان. تصحیح خلیل خطیب رهبر. چاپ پنجاه‌ویکم. تهران: صفی علیشاه.
حبیبی‌باشت، علیرضا (1385). لولی در گذر تاریخ و ادبیات. زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اراک، 7، 95-110.
حصوری، علی (1387). سیاوشان. چاپ سوم. تهران: چشمه.
خاقانی شروانی، افضل‌الدین بدیل بن علی نجار (بی‌تا). دیوان. به کوشش ضیاءالدین سجادی. تهران: زوار.
خطیبی، ابوالفضل (1397). کولی در ادبیات فارسی. جستارهای نوین ادبی، 200، 91-116.
دوبد، بارون (1371). سفرنامۀ لرستان و خوزستان. ترجمۀ محمدحسین آریا. تهران: علمی و فرهنگی.
داندامایف، محمد (1391). ایرانیان در بابل هخامنشی. ترجمۀ محمود جعفری دهقی. تهران: ققنوس.
ذوالفقاری، حسن (1400). جایگاه اجتماعی لولیان خنیاگر و کولیان رامشگر در امثال فارسی. مجلۀ مطالعات ایرانی، 20(40)، 129-167.
راو، اپرنا (1361). غربتی‌های افغانستان. تهران: انجمن ایران‌شناسی فرانسه در تهران.
رضایی، عبدالعظیم (1389). تاریخ ادیان جهان. سه جلد. چاپ چهارم. تهران: علمی.
زرین‌کوب، عبدالحسین (1356). نه شرقی، نه غربی-انسانی. جلد دوم. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر.
زندیه، حسین، صفری، محمدرضا و هادی، معصومه (1398). وضعیت اجتماعی کاولی‌ها در غرب ایران. تحقیقات تاریخ اجتماعی، 9(1)، 199-223.
صائب تبریزی، میرزا محمدعلی (1368). کلیات صائب تبریزی. مقدمه و شرح‌حال محمد عباسی. تهران: طلوع.
فردوسی، ابوالقاسم (1362). شاهنامه. جلد سوم. تهران: سازمان انتشارات جاویدان.
قائم‌مقامی، عبدالوهاب (1339). کولی‌ها کیستند و کجایی هستند. مجلۀ ارمغان، 2(6)، 262-270.
کشیری، الهه و برک‌پور، ناصر (1401). واکاوی عوامل مؤثر بر طرد و جداشدگی گروه‌های قومی اقلیت؛ کولی‌های شهرک نوبنیاد ساری. پژوهش‌های انسان‌شناسی، 11(2)، 149-187.
کلنل چریکف (1358). سیاحت‌نامۀ چریکف. ترجمۀ آبکار مسیحی. به کوشش علی‌اصغر عمران. تهران: کتاب‌های جیبی.
کوباس پونته، استبان (1363). گادولیالوهارها. مجلۀ پیام یونسکو، 174، 8-10.
مجمل‌التواریخ و القصص (1318). تصحیح محمدتقی بهار. به همت محمد رمضانی. تهران: کلالۀ خاور.
محیط طباطبایی، محمد (1366). زط، جات، کولی. مجلۀ آینده، 13(3)، 163-167.
مشیری، سید رحیم (1378). جغرافیای کوچ‌نشینی. چاپ چهارم. تهران: سمت.
معین، محمد (1388). فرهنگ فارسی. جلد سوم. تهران: امیرکبیر.
منوچهری دامغانی، احمد بن قوص (1347). دیوان. تصحیح محمد دبیرسیاقی. چاپ سوم. تهران: زوار.
مولوی، جلال‌الدین محمد (1382). مثنوی. شرح کریم زمانی. جلد پنجم. چاپ ششم. تهران: اطلاعات.
مینوی، مجتبی (1349). داستان‌ها و قصه‌ها. چاپ اول. تهران: خوارزمی.
نریمانی، اسفندیار و رضایی‌پور، روح‌الله (1399). نگرشی به چهرۀ کولی در ادبیات ایران و فرانسه. پژوهش‌های ادبیات تطبیقی، 8(3)، 106-128.
نظامی گنجوی، الیاس بن یوسف (1934). هفت‌پیکر. تصحیح ریتر و ریبقا. استانبول: مطبعۀ دولت.
نظامی گنجوی، الیاس بن یوسف (1934). خسرو و شیرین. ؟؟؟
نولدکه، تئودور (1359). تاریخ ایرانیان و عرب‌ها. ترجمۀ عباس زریاب‌خویی. تهران: انجمن آثار ملی.
ورجاوند، پرویز (1344). روش بررسی و شناخت کلی ایلات و عشایر. چاپ اول. تهران: مطالعات و تحقیقات اجتماعی.
هدایت، رضاقلی بن محمدهادی (بی‌تا). انجمن آرای ناصری. تهران: کتاب‌فروشی اسلامی.
یاحقی، محمدجعفر (1386). فرهنگ اساطیر و داستان‌واره‌ها در ادبیات فارسی. تهران: فرهنگ معاصر.
یوسفوند، سجاد، علی‌محسنی، سجاد و غیاثوند، احمد (1401). واکاوی تجربۀ زیستۀ کولی‌ها از طرد اجتماعی (مورد مطالعه: کولی‌های شهر خرم‌آباد). جامعه‌شناسی فرهنگ و هنر، 4(1)، 106 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 310 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 180 |
||