تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,519 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,134,047 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,240,204 |
خوانش انتقادی تقابل های پسا استعماری در رمان «الربیع و الخریف» اثر حنا مینه (با نگاهی بر شرقشناسی ادوارد سعید) | ||
ادب عربی | ||
مقاله 3، دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 33، آذر 1401، صفحه 49-69 اصل مقاله (300.54 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2022.335444.612486 | ||
نویسندگان | ||
علی کریمی نیا1؛ مریم جلیلیان* 2 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران. | ||
2استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه لرستان، لرستان، ایران. | ||
چکیده | ||
نقد پسا استعماری با بررسی رابطۀ تقابلی استعمارگر و استعمار زده، به واکاوی شیوههای تأثیر امپریالیسم بر ادبیات میپردازد. مهمترین ویژگی این رویکرد، نقد و تغییر اندیشههای استعماری است، و منتقدان پسا استعماری در تلاشاند که به خوانش یکجانبه گفتمان استعماری پایان دهند. یکی از ارکان اصلی نقد پسا استعماری، کتاب شرقشناسی «ادوارد سعید» است که به وضعیت استعمار زده و عملکرد استعمارگر از منظری متفاوت میپردازد. سعید معتقد است که شرقشناسان به جای بررسی خود واقعی شرق، تصـویری تقلـیل یافته و جعلی از آن ارائه میدهند. بدین ترتیب او در قالب یک شرقشناسی وارونه، این الگوبرداری غلط را تغییر داده و شرق را به گونهای دیگر معرفی میکند. «حنا مینه» رماننویس سوری، در بیشتر آثار خود رویکردی سیاسی داشته و محور اصلی آثار او مبارزه با استعمار و پیامدهای آن است. او رمان الربیع و الخریف را در همین راستا به رشتۀ تحریر درآورده است. حنا مینه در این اثر چندلایه، پس از توصیف چالشهای زندگی در غرب برای مهاجران شرقی، و بهویژه در بعد فرهنگی، از منظر یک استعمار زده به بازخوانی مناسبات میان مهاجر استعمار زده و استعمارگر میپردازد و گفتمان استعماری را به چالش میکشد. پژوهش حاضر میکوشد تا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی مؤلفههای تقابلی نقد پسا استعماری نظیر شرق و غرب، خود و دیگری، مرد شرقی و زن غربی و در نهایت فرادست و فرودست را در رمان مذکور، بر اساس نقطه نظرات ادوارد سعید واکاوی نماید. نتایج این پژوهش حاکی از نقش محوری تقابل شرق/غرب و مؤلفۀ جنسیت در این اثر و تلاشهای نشأت گرفته از انتقادات جدی حنا مینه بر هژمونی غرب، در جهت بازبینی و وارونهسازی انگارههای تقابلی در شرقشناسی غربی است. | ||
کلیدواژهها | ||
نقد پسا استعماری؛ ادوارد سعید؛ حنا مینه؛ الربیع و الخریف؛ تقابل | ||
مراجع | ||
ادگار، اندرو و پیتر سجویک (1387)، مفاهیم بنیادی نظریۀ فرهنگی، ترجمۀ مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران، آگه.
أشکروفت، بیل والآخرون (2010)، دراسات مابعدالکولونیالیة؛ ترجمة أحمد الروبی، القاهرة، المرکز القومی للترجمة.
اصغری، جواد و سیمین غلامی (1397)، «مؤلفههای پسا استعماری در رمان راه خورشید – (الطریق إلی الشمس: شرق-غرب) »، ادب عربی، سال 10، شمارۀ 2، صص 40-21
الأسطة، عادل (2008). أدب المقاومة من تفاؤل البدایات إلی خیبة النهایات، دمشق، مؤسسة فلسطین للثقافة.
باغجری، کمال (1399)، «خوانش پسا استعماری سهگانۀ الجزایر (الدار الکبیرة، الحریق و النّول) اثر محمد دیب»، ادب عربی، سال 12، شمارۀ 2، صص 107-85
برتنز، یوهانس ویلم (1396)، نظریۀ ادبی؛ مقدمات، ترجمۀ فرزان سجودی، تهران، علم.
پری، بنیتا (1391)، نهادینه کردن مطالعات پسا استعماری، ترجمۀ جلال فرزانه دهکردی و رامین فرهادی، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).
حیدری فاطمه و البرزی اوانکی، رضا (1396)، «خوانش پسا استعماری همسایهها در پرتو نظرات اسپیواک»، پژوهش ادبیات معاصر جهان، دورۀ 22، شمارۀ 2، صص 352-337
خانی، محمدحسن (1395)، پسااستعمار و نظم جهانی، تهران، دانشگاه امام صادق (ع).
سعید، ادوارد (1377)، جهان، متن، منتقد، ترجمۀ اکبر افسری، تهران، توس.
ـــــــــــ (1382)، نقش روشنفکر، ترجمۀ حمید عضدانلو، تهران، نی.
ـــــــــ(1390)، شرقشناسی، ترجمۀ لطفعلی خنجی، تهران، امیرکبیر.
شاهمیری، آزاده (1389)، نظریه و نقد پسا استعماری، تهران، علم.
فانون، فرانتس (1355)، پوست سیاه صورتکهای سفید، ترجمۀ محمدامین کاردان، تهران، خوارزمی.
کریمیمله، علی(1386)، «چندفرهنگگرایی و رهیافتهای مختلف آن»، پژوهشگاه علوم سیاسی، سال دوم، شمارۀ4، صص 248-212.
کشیک نویس رضوی، سید کمال و عباس احمدوند (1395)، «از شرقگرایی تا شرقشناسی: پژوهشی در تحول مفهوم و مصداق شرقشناسی»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال هفتم، شمارۀ اول، صص ۱۳۲-۹۹.
کعب، رقیه (1388)، ترجمه و تحلیل الأرقش و الغجریة، معصومه شبستری، دانشکده ادبیات، دانشگاه تهران.
کلیگز، موری (1388)، درسنامۀ نظریۀ ادبی، ترجمۀ جلال سخنور و الهه دهنوی و سعید سبزیان، تهران، اختران.
مطلبی، مسعود (1393)، «فرهنگ و امپریالیسم فرهنگی در مطالعات پسا استعماری»، فصلنامۀ مطالعات میان فرهنگی، سال دهم، شمارۀ 24، صص ۱۸۴-۱۶۱.
مکاریک، ایرنا ریما (1384)، دانشنامۀ نظریههای ادبی معاصر، ترجمۀ مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران، آگه.
میلز، سارا (1382)، گفتمان، ترجمۀ فتاح محمدی، زنجان، هزارۀ سوم.
مینه، حنا (1984)، الربیع و الخریف، بیروت، دار الآداب، ط۱.
وطن آبادی، شعله (1382)، «گفتمان پسا استعماری»، با یا شمارۀ ۲۰-۱۸، صص 33-30.
Refrences Al-Asta, A. (2008), The literature of resistance from the optimism of the beginnings to the disappointment of the endings, Damascus: Palestine Foundation for Culture. [In Arabic]. Asghari, J and gholami, S. (2019), "components postcolonial perception in Road to the sun East-West", written by Abdul Karim Nasif. 10 (2), 21-40. [In Persian]. Ashcroft, B. (2010), Postcolonial studies; Translated by Ahmad Al-Rubi. Cairo: The National Center for Translation. [In Arabic]. Baghjari, K. (2020), "A Postcolonial study of The Algerian Trilogy (The big house, The fire and The loom) by Mohammad Dib", Arabic Literature, 12 (2), 85-107. [In Persian]. Bertens, J.W. (2017), Literary theory; Introduction, translated by Farzan Sojudi, Tehran: Alam. [In Persian]. Fanon, F. (1976), The fact of blackness, translated by Mohammad.A Kardan, Tehran: Kharazmi, Second printing. [In Persian]. Heidari, F. & Alborzi-Evanaki R. (2018), "Postcolonial study of The neighbors in the light of Spivak ideas", research of contemporary world literature, 22 (2), 337-352. [In Persian]. Kaab, R. (2009), Translation and Analysis of Art and Al-Ghajria, Masoumeh Shabestari, Faculty of Literature: University of Tehran. [In Persian]. Karimi-Malle, A. (2007), "Multiculturalism and its different approaches", Research Institute of Political Science, 2 (4), 212-248. [In Persian]. Keshiknevis-razavi, S.K. & Ahmadvand, A. (2015), "From Orientalism to Orientalism: A Study in the Evolution of the Concept and Application of Orientalism", Institute of Humanities and Cultural Studies, 7 (1). 99-132. [In Persian]. Khani, M.H. (2016), Postcolonialism and World Order, Tehran: Imam Sadegh(PC) University. [In Persian]. Kliges, M. (2009), Textbook of Literary Theory, translated by Jalal Sakhnour and Elahe Dehnavi and Saeed Sabzian, Tehran: Akhtaran. [In Persian]. Makarik, I.R. (2005), Encyclopedia of Contemporary Literary Theories, translated by Mehran Mohajer & Mohammad Nabavi, Tehran: Aghah. [In Persian]. Motlabi, M. (2014), "Culture and Cultural Imperialism in Postcolonial Studies", Quarterly Journal of Intercultural Studies, 10 ( 24), 161-184. [In Persian]. Mills, S. (2003), Discourse, translated by Fattah Mohammadi, Zanjan: the third millennium. [In Persian]. Mineh, H. (1984). Spring and Autumn, Beirut: Dar Al-Adab, 1st Edition. [In Arabic]. Odgar, A. & Sejvick, P.(2008), Fundamental Concepts of Cultural Theory, translated by Mehran Mohajer & Mohammad Nabavi, Tehran: Aghah. [In Persian]. Perry, B.(2012), Institutionalizing postcolonial studies, translated by Jalal Farzaneh-Dehkordi & Ramin Farhadi, Tehran: Imam Sadegh(PC) University. [In Persian]. Said, E.(1998), The World, The Text and The Critic, translated by Akbar Afsari, Tehran: Toos. [In Persian]. ------------- (2003), The role of the intellectual, translated by Hamid Azdanloo, Tehran: Ney. [In Persian]. --------------(2011), Oriental Studies, translated by Lotfali Khanji, Tehran: AmirKabir. [In Persian] Shahmiri, A. (2010), Postcolonial Theory and Criticism, Tehran: Alam. [In Persian]. Watanabadi, S. (2003), "Postcolonial Discourse", Baya No. 20-18, pp. 30-33. [In Persian]. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 252 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 477 |