پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,525,003 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,786,087 |
هیوِلَه؛ عروسی‌خوانی لری (تحلیل محتوا و ساختار یک عروسی‌خوانی) | ||
| ادب فارسی | ||
| دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 29، شهریور 1401، صفحه 187-210 اصل مقاله (752.52 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2022.341146.2044 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا خاکباز* 1؛ حسن ذوالفقاری2 | ||
| 1دانشجوی دکتری ادبیّات غنایی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 2استاد گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| در فرهنگ قوم لر، عروسی‌خوانی‌های فراوانی وجود دارد که هیوِلَه (hivela) یکی از آنهاست. این عروسی‌خوانی در نواحی متعدّد لرنشین، روایت‌های گوناگونی دارد. در شهرستان ازنا، واقع در استان لرستان، هیوله‌ای مرسوم است که 32 بیت دارد و گسترۀ آن از خواستگاری تا بعد از روز عروسی است. این مثنوی، وزن هجایی دارد و سرایندۀ آن نامشخّص است. در این جستار، ویژگی‌ها، نحوۀ اجرا، قالب، وزن، قافیه و جنبه‌های زیبایی‌شناسانۀ این سرود بررسی شد و روایت اصلی آن، در قالب پانزده مراسم مجزّا، طبقه‌بندی و تحلیل گردید. هدف این پژوهش، معرّفی کامل این عروسی‌خوانی و روشن کردن مرز آن با سایر عروسی‌خوانی‌های لری مانند کِل زِنُون، سیت‌بیارِم و ... است؛ زیرا معمولاً به اشتباه، آنها را مترادف یکدیگر می‌دانند. اشعار عامیانه به علّت پیوند در ریشه‌ها، شباهت‌های زیادی دارند و طبقه‌بندی کردن آنها مشکل است لیکن نبود پژوهش‌های ساختارمند دربارۀ عروسی‌خوانی‌های لری، این خلأ را بیشتر نمایان کرده است. بررسی هر یک از این عروسی‌خوانی‌ها به‌طور مجزّا، موجب قضاوت بهتر دربارۀ مجموع عروسی‌خوانی‌های فرهنگ لر می‌شود. این پژوهش به شیوۀ توصیفی – تحلیلی انجام شده است که دادۀ اصلی آن بر مبنای تحقیقات میدانی در استان‌های متعدّد لرنشین به دست آمده و ضمن آن، تحقیقات و آثار مکتوب سایر پژوهندگان مطمح نظر بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادبیات عامّه؛ شعر عامّه؛ هیوله؛ عروسی‌خوانی؛ قوم لر | ||
| مراجع | ||
|
احمدپناهی، محمّد (1383)، ترانه و ترانه‌سرایی در ایران، چ 2، تهران، سروش.
ارشد، معصومه و همکاران (1398)، «تحلیل زیبایی‌شناختی شادی سروده‌های لرستان باتکیه‌بر ترانۀ سیت بیارم»، زیبایی‌شناسی ادبی، د 10، ش 42، 125-154.
امرایی، آرش و علی بازوند (1399)، «نگاهی به بومی سروده‌های لرستان»، ادبیّات و زبان‌های محلی ایران‌زمین، د 6، ش 3، 51-72.
بیرونی، ابوریحان (1374)، الجماهر فی الجواهر، چاپ یوسف الهادی، تهران، علمی و فرهنگی و میراث مکتوب.
پهلوان، کیوان (1387)، «جلوه‌ای از مراسم عروسی در میان لرهای لرستان و بختیاری»، فرهنگ مردم ایران، ش 13، 117-142.
ـــــــــــــــ (1397)، فرهنگ گفتاری در موسیقی ایران (استان‌های لرستان و ایلام)، چ 3، تهران، آرون.
چنگایی، عزت‌اللّه و محمّد حنیف (1374)، فرهنگ قوم لر، تهران، جهاد دانشگاهی.
حنیف، محمّد (1383)، «بازتاب کار و تلاش در ترانههای عامیانۀ لرستان»، فرهنگ مردم ایران، ش 2، 101-112.
ـــــــــــــــ (1386)، سور و سوگ در فرهنگ عامّه لرستان و بختیاری، تهران، اداره کل پژوهش‌های رادیو.
ذوالفقاری، حسن (1398)، زبان و ادبیّات عامۀ ایران، چ 4، تهران، سمت.
ـــــــــــــــ (1400)، «ترانههای عروسی در فرهنگ شفاهی مردم ایران»، فراسوی فارسی (مجموعه مقالات یادنامۀ دکتر زهرا استادزاده)، تهران، کتاب تهران، 143-165.
رویانی، وحید (1390)، «پیشینۀ اساطیری فیروزه در ادبیّات فارسی»، تاریخ ادبیّات، ش 3/64، 117-131.
زیودار، علی (1376)، «چهل سرو، سرود سرنوشت»، شعر، ش 21، 96-100.
شادابی، سعید (1395)، فرهنگ مردم لرستان 2، خرم‌آباد، شاپورخواست.
طوسی، خواجه نصیرالدّین (1348)، تنسوخ‌نامه، چاپ مدرّس رضوی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.
عادل‌زاده، پروانه و کامران پاشایی فخری (1394)، «بررسی انار در اساطیر و بازتاب آن در ادبیّات فارسی»، سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، س 8، ش 1، 361-374.
عسکری‌عالم، علیمردان (1387الف)، فرهنگ عامۀ لرستان، خرم‌آباد، شاپورخواست.
ــــــــــــــــ (1387ب)، فرهنگ و باورهای مردم لرستان (فرهنگ عامّه لرستان/2)، ویراستۀ مهتاب بازوند، خرم‌آباد، شاپورخواست.
ــــــــــــــــ (1388)، ادبیّات شفاهی قوم لر، تهران، آرون.
قنبری عدیوی، عبّاس (1390)، «گونۀ ترانه در ادبیّات عامّۀ بختیاری»، ادبیّات و زبان‌های محلّی ایران زمین، ش 1، 149-176.
محرّر، ایرج (1365)، آئینۀ آئین‌ها و افسانه‌های لرستان، تهران، بنیاد نیشابور.
مقصودی، شهرام (1386)، اناردرمانی، تهران، کشاورزی.
ناتل خانلری، پرویز (1345)، وزن شعر فارسی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.
هدایت، صادق (1371)، فرهنگ عامّۀ مردم ایران، تهران، چشمه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 367 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 444 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب