سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,572
تعداد مقالات71,021
تعداد مشاهده مقاله125,497,767
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,759,305
بهبودی املشی, عارفه, خوش خاضع, محمد جمال الدین. (1401). ‏گونه شناسی تحریف حروف در روایات تغذیه و تأثیر آن بر فهم. , 55(1), 29-9. doi: 10.22059/jqst.2022.332749.669854
عارفه بهبودی املشی; محمد جمال الدین خوش خاضع. "‏گونه شناسی تحریف حروف در روایات تغذیه و تأثیر آن بر فهم". , 55, 1, 1401, 29-9. doi: 10.22059/jqst.2022.332749.669854
بهبودی املشی, عارفه, خوش خاضع, محمد جمال الدین. (1401). '‏گونه شناسی تحریف حروف در روایات تغذیه و تأثیر آن بر فهم', , 55(1), pp. 29-9. doi: 10.22059/jqst.2022.332749.669854
بهبودی املشی, عارفه, خوش خاضع, محمد جمال الدین. ‏گونه شناسی تحریف حروف در روایات تغذیه و تأثیر آن بر فهم. , 1401; 55(1): 29-9. doi: 10.22059/jqst.2022.332749.669854

‏گونه شناسی تحریف حروف در روایات تغذیه و تأثیر آن بر فهم

پژوهش های قرآن و حدیث
دوره 55، شماره 1، شهریور 1401، صفحه 29-9    اصل مقاله (322.13 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2022.332749.669854
نویسندگان
عارفه بهبودی املشی1؛ محمد جمال الدین خوش خاضع* 2
1دانش آموختۀ کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)
2استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)
چکیده
روایات طبی و به‌طور خاص روایات تغذیه، یکی از گونه‎های کاربردی روایات هستند. تأثیر مستقیم این روایات بر سلامتی مردم، اهمیت بررسی فقه­ الحدیثی را دو چندان می‎کند. ویژگی­ های خاص روایات مانند نقل شفاهی و عدم کتابت در سال­های نخستِ نقل، روایات را دستخوش تصرفات لفظی کرده است. این تصرفات لفظی که از آن‎ها با عنوان کلی تحریف یاد می‎شود، در سه مقیاس حروف، واژگان و عبارات رخ داده است. در این جستار، موارد تحریف حروف در روایات تغذیه ذیل عناوین افزودن یا کاستن نقطه، تبدیل پایه، تغییرحرکات، تکرار و افزودن یا کاستن حروف، با روش توصیفی تحلیلی بررسی شده است. نتایج این پژوهش نشان می‎دهد که تحریف‎های رخ داده تا چه اندازه می‌تواند بر فهم مخاطب از سخن معصوم (ع) تأثیر گذارد. بدیهی است عدم توجه به این تحریف‎ها و در نتیجه به کارگیری روایات محرّف در زمینه تغذیه، می‎تواند سلامتی انسان‎ها را با مخاطراتی جدی روبرو سازد.
کلیدواژه‌ها
احادیث پزشکی؛ تحریف؛ تصحیف؛ روایات تغذیه؛ روایات طبی؛ فهم متن
مراجع
      1.  قرآن کریم.

  1. ابن‌اثیر، مبارک بن محمد، النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، مصحح: محمود محمدطناحی، طاهراحمد زاوی، قم‏، مؤسسۀ مطبوعاتی اسماعیلیان، 1367.
  2. ابنا بسطام، عبدالله و حسین، طب الأئمة علیهم السلام، قم‏، دارالشریف الرضی، 1411.
  3. ابن‌بابویه، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه‏، مصحح: علی‌اکبر غفاری، قم‏، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزۀ علمیه قم، 1413.
  4. ابن بیطار، عبدالله بن احمد، الجامع لمفردات الأدویة و الأغذیة، بیروت‏، دارالکتب العلمیة، 1412.
  5. ابن­حجر عسقلانی، احمد بن علی، شرح النخبة (نزهة النظر فی توضیح نخبة الفکر، بیروت، نورالدین عتر، 1414.
  6. 7. ابن درید، محمدبن حسن، جمهره اللغه، بیروت، دارالعلم للملایین، 1988.
  7. ابن سیده، علی بن اسماعیل، المحکم و المحیط الأعظم، محقق: عبدالحمید هنداوی، بیروت‏، دارالکتب العلمیة، 1421.
  8. ابن سینا، حسین بن عبدالله، القانون فی الطب، بیروت، دار إحیاءالتراث العربی، 1426.
  9. 10. ابن فارس، احمدبن فارس، معجم مقاییس اللغه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، 1404.
  10. ابن منظور، محمد بن مکرم،‏ لسان العرب، بیروت، دارصادر، 1414.
  11. 12. ابوریه، محمود، اضواء علی السنه المحمدیه، قاهره، دارالمعارف، بی‌تا.
  12. ابوهلال عسکری، حسن بن عبدالله، جمهره الامثال، به کوشش: محمد ابوالفضل ابراهیم و عبدالمجید قطامش، بیروت، دارالفکر، 1408.
  13. ازدی، عبدالله بن محمد، کتاب الماء، تهران‏، دانشگاه علوم پزشکی ایران، مؤسسۀ مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل، 1387.
15  .ازهری، محمدبن احمد، تهذیب اللغه، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1421.

  1. انصاری، باسم، موسوعة طب الأئمة علیهم السلام‏، بیروت‏، دارالمرتضی، 1428.
  2. انطاکی، داودبن عمر، تذکره اولی الألباب، بیروت، مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، بی‌تا.
  3. برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، مصحح: جلال­الدین محدث، قم، دارالکتب الإسلامیة، 1371.
  4. پاکتچی، احمد، فقه الحدیث (با تکیه بر مسائل لفظ)، تهران، دانشگاه امام صادق (ع)، 1392.
  5. ـــــــــــــــ ، علل­الحدیث (به ضمیمۀ بازشناسی متن مصباح­الشریعه)، تهران، انجمن علمی دانشجویی الهیات دانشگاه امام صادق (ع)، 1390.
  6. پاک‌نژاد، رضا، اولین دانشگاه و آخرین پیامبر (ص)، تهران، کتاب‌فروشی اسلامیه، 1360.
  7. تمیمی آمدی، عبدالواحدبن محمد، غرر الحکم و درر الکلم‏، مصحح: سید مهدی رجائی، قم‏، دارالکتاب الإسلامی، 1410.
  8. تهانوی، محمدعلی بن علی، کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، تصحیح: علی دحروج، بیروت، مکتبه لبنان ناشرون، 1996.
  9. ثابت‌بن قره، الذخیره فی علم الطب، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1419.
  10. جاحظ، عمروبن بحر، البیان و التبیین، به کوشش: فوزی عطوی، بیروت، دار صعب، 1968.
  11. جوهری، اسماعیل بن ‌حماد، ‏الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربیة، مصحح: احمد عبدالغفور عطار، بیروت‏، دارالعلم‌ للملایین، 1376.
  12. حاجی شریف، احمد، ‏دائرة المعارف گیاه درمانی ایران‏، تهران‏، حافظ نوین، 1388.
  13. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، محقق: مؤسسة آل‌البیت علیهم السلام‏ لاحیاء التراث، قم‏، مؤسسۀ آل البیت‌ علیهم‌السلام لاحیاء التراث، 1409.
  14. دریایی، محمد، دانشنامۀ طب اهل بیت علیهم السلام، تهران، پیام کتاب، 1388.
  15. دمشقی، مسیح بن حکم، الرساله الهارونیه، تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران، 1388.
  16. رازی، محمدبن زکریا، الحاوی فی الطب، محقق: هیثم خلیفه طعیمی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1422.
  17. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دارالقلم، 1412.
  18. روازاده، حسین؛ معینی کربکندی، محمدرضا؛ سعادتمندی، عباس، «روش مجرب و ارزان قیمت و کم عارضۀ درمان دمل‌های چرکی با جوش شیرین و عسل»، کنفرانس بین المللی طب ایرانی اسلامی، تهران، 1398.
  19. زبیدی، مرتضی، تاج‌العروس من جواهر القاموس، تصحیح: علی شیری، بیروت، دارالفکر، 1414.
  20. شبر، سیدعبدالله، طب الأئمۀ (ع)، بیروت، دار الإرشاد، 1428.
  21. شبیری، سیدمحمدجواد، دانش­نامۀ جهان اسلام مدخل «تصحیف و تحریف»، زیرنظر: غلامعلی حدادعادل، تهران، بنیاد دائره‌المعارف اسلامی، 1375.
  22. شهید ثانی، زین‌الدین بن علی، الرعایه فی علم‌الدرایه، تحقیق: عبدالحسین محمدعلی بقال، قم، مکتبه المرعشی، 1408.
  23. 38. صاحب، اسماعیل‌بن‌عباد، المحیط فی اللغه، محقق: محمدحسن آل‌یاسین، بیروت، عالم الکتب، 1414.
  24. صینی، محمود اسماعیل، المکنز‌العربی‌المعاصر، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون، 1414.
  25. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الأخلاق، قم، الشریف رضی، 1370.
  26. طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین‏، محقق: احمد حسینی اشکوری، تهران، مرتضوی، 1375.
  27. طناحی، محمود محمد، مدخل الی تاریخ نشر التراث العربی مع محاضره عن التصحیف و التحریف، قاهره، مکتبه الخانجی، 1405.
  28. عقیل، محسن، طب الإمام علی (ع) (محسن عقیل)، بیروت، دارالمحجة البیضاء، 1428.
  29. علی‌بن موسی، طب‌الرضا (طب و بهداشت از امام رضا (ع))، مترجم: نصیرالدین امیرصادقی، تهران، معراجی، 1381.
  30. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، قم، نشر هجرت، 1409.
  31. فیض کاشانی، محمد محسن‌بن شاه مرتضی، الوافی‏، اصفهان‏، کتابخانۀ امام امیرالمؤمنین (ع)، 1406.
  32. فیروز آبادی، محمدبن یعقوب، القاموس المحیط، بیروت،‏ دارالکتب العلمیة، 1415.
  33. فیومی، احمدبن محمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم، مؤسسه دارالهجرة، 1414.
  34. قرشی، علی­اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1371.
  35. 50. قوصونی، مدین بن عبد الرحمان، قاموس الأطباء و ناموس الألباء، دمشق‏، مجمع اللغة العربیة، 1421.
  36. 51. کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی (ط- الإسلامیة)، مصحح: علی اکبرغفاری، محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الإسلامیه، 1407.
  37. کنی، علی، توضیح‌المقال‌ فی علم‌الرجال، تحقیق: محمدحسین مولوی، قم، دارالحدیث، 1421.
  38. لیثی واسطی، علی‌بن محمد، عیون الحکم و المواعظ( للیثی)، مصحح: حسین‏ حسنی بیرجندی، قم‏، دار الحدیث، 1376.
  39. مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، تلخیص: علی­اکبر غفاری، تهران، دانشگاه امام صادق (ع)، 1369.
  40. مجلسی، محمدتقی، ﺑﺤﺎراﻻﻧﻮار اﻟﺠﺎﻣﻌﮥ ﻟﺪرر اﺧﺒﺎراﻻﺋﻤﻪ (ع)، ﺑﯿﺮوت، ﻣﻮﺳﺴﮥ اﻟﻮﻓﺎء. 1403.
  41. مطرزی، ناصربن عبدالسید، المغرب فی ترتیب‌المعرب، مصحح: محمود فاخوری، عبدالحمید مختار، حلب، مکتبه اسامه بن زید، 1979.
  42. موسی، حسین یوسف، الإفصاح فی فقه اللغة، قم‏، مکتب الاعلام‌الاسلامی، 1410.
  43. موسوی، میرحسن، شاویسی، نسیم، خطیبی، سید امین، «بررسی خواص تغذیه‌ای و درمانی زیتون در قرآن، احادیث، طب سنتی و مدرن»، مجلۀ‌ پژوهش در دین و سلامت، (دورۀ 3)، شمارۀ سوم، تابستان 1396.
  44. مهنا، عبدالله علی، لسان اللسان، تهذیب لسان‌العرب، بیروت، دارالکتب‌العلمیة. ‏1413.
  45. 60. میرداماد، محمد باقر بن محمد، الرواشح السماویه فی شرح الأحادیث الإمامیه، قم، دارالخلافه،1311.
  46. میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، تهران‏، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ‏1385.
  47. نراقی، مولی احمد، معراج السعاده، تهران، دلشاد، چاپ تکراری، 1366.
  48. 63. نوجوان، فاطمه، دانش، عطیه السادات، «مروری بر خواص انار از دیدگاه طب سنتی ایران و پزشکی مدرن»، مجلۀ طب سنتی اسلام و ایران، سال هشتم، شمارۀ اول، بهار 1396.
  49. نورانی، مصطفی، دائرةالمعارف بزرگ طب اسلامی (نورانی)، قم، ارمغان یوسف. 1384.
  50. نوری، حسین بن محمدتقی، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل‏، مصحح: مؤسسة آل البیت(ع)، قم‏، مؤسسة آل البیت(ع)، 1408.
  51. نوری، لیلا، «تراخم از ابتلا تا درمان»، کتاب ماه علوم و فنون، شمارۀ 34، بهمن 1379.
  52. هروی، محمدبن یوسف، بحر الجواهر (معجم الطب الطبیعی)، قم، جلال الدین. 1387.
 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 390
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 352





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب