تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,123,486 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,598 |
بررسی ماهیت و اصول حاکم بر عقد حفظومراقبت (صیانت) و جایگاه آن در افزایش بهرهوری اقتصادی | ||
مجله علمی "حقوق خصوصی" | ||
دوره 19، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 197-220 اصل مقاله (658 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jolt.2022.346312.1007121 | ||
نویسنده | ||
محمد حسین وکیلی مقدم* | ||
استادیار، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه حضرت معصومه(س)، قم، ایران | ||
چکیده | ||
استفاده از عقد حفظومراقبت با هدف ایجاد تعهد به نظارت بر حسن فعالیت تجهیزات و تأسیساتی است که تداوم فعالیت یا کوتاه کردن زمان توقف آنها بهرهوری اقتصادی را محقق میکند. اگرچه در قوانین ایران مانند قوانین بسیاری از کشورها از این عقد بهصراحت نام برده نشده، مزایای عملی آن موجب شده فعالان صنایع به شکلی گسترده در نظامهای حقوقی مختلف از آن بهره ببرند؛ درحالیکه ماهیت و اصول حاکم بر آن در برخی موارد دارای ابهام است. در این مقاله تلاش شد بر پایة مطالعة تطبیقی و تجربیات سایر کشورها ابتدا ماهیت این عقد بررسی و تبیین شود و بر مبنای اصول حاکم بر فقه اسلامی و حقوق ایران انعقاد و استفاده از آن اعتبارسنجی شود. با مقایسة عقد با نهادهای مشابه، استقلال یا همپوشانی آثار و احکام آن ارزیابی و در نهایت علل توجیهی به کار بردن آن تحلیل میشود. میتوان گفت عقد حفظومراقبت عقدی مستقل و بینام است که به واسطة عدم توجه متناسب سازوکارهای سنتی حقوق قراردادها به مفهوم بهرهوری اقتصادی ایجاد شده است. این عقد مهمترین ابزار حمایتی در حقوق جهت پیشگیری از توقف فعالیت تجهیزاتی است که استفادة مداوم از آنها با خطر تعطیلی مواجه است. | ||
کلیدواژهها | ||
تعهد به مراقبت؛ حقوق اقتصادی؛ قراردادهای صنعتی؛ کارآمدی حقوق قراردادها | ||
مراجع | ||
اسکینی، ربیعا (1380). حقوق تجارت، تهران، سمت، ج1.
اصفهانی، محمدحسین (1370). الاجاره، قم، میراث اسلامی.
اندی، فاطمه (1399). «نگاهی حقوقی به شرایط فسخ پیمانکاری در قوانین کنونی»، رهیافتهای نوین در مطالعات اسلامی، ش 1، ص 137 ـ 186.
انصاری، مرتضی (1386). المکاسب، قم، اسماعیلیان، ج 2.
البیرقدار، محمدیونس (2002). عقد الصیانه فی الفقه الاسلامی، بیروت، دارالفکر.
الجزیری، عبدالرحمن (2010). کتاب الفقه، بیروت، دار ابن حزم.
الجواهری، حسن (2012). الفقه المعاصر، بیروت، العارف للمطبوعات، ج 1.
الزحیلی، وهبه (1985). الفقه الاسلامی و ادلته، بیروت، دارالفکر، ج 4.
السنهوری، عبدالرزاق (1964). الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید، بیروت، احیاء التراث.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1380). فلسفة حقوق مدنی، تهران، گنج دانش، ج 1.
ــــــــــــــــــــــــــــ (1382). فرهنگ عناصرشناسی، تهران، گنج دانش.
ــــــــــــــــــــــــــــ (1386الف). الفارق، تهران، گنج دانش، ج 1.
ــــــــــــــــــــــــــــ (1386ب). الفارق، تهران، گنج دانش، ج 5.
حرعاملی، محمد (1367). وسائل الشیعه فی تحصیل مسائل الشریعه، قم، آلالبیت، ج19.
حلی، حسن (1364). تذکره الفقها، قم، مؤسسة آل البیت، ج 7.
رجبی، عبداله (1399). «شرایط و آثار اقدامات پیشدستانه در حقوق ایران»، مطالعات حقوق خصوصی، د 50، ش 4، ص 687 ـ 706.
رفیعی، محمدتقی (1378). مطالعة تطبیقی غرر در معامله، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی.
زناد، جاسم (2018). محاضرات ماده اداره الصیانه، بغداد، الاداره الصناعیه.
سجدی، حسین (2017). تحدیث التشغیل و الصیانه للمبانی و الطرق التابعه للبلدیات، بیروت، مرکز الانتشارات المهندسیه.
سماواتی، حشمتالله (1394). قراردادهای تجاری، تهران، جنگل.
صفایی، حسین (1382). قواعد عمومی قراردادها، تهران، میزان.
عبدیپور، ابراهیم (1393). حقوق تجارت، تهران، مجد، ج1.
کاتوزیان، ناصر (1382). حقوق مدنی، عقود معین، تهران، شرکت سهامی انتشار، ج 4.
ــــــــــــــ (1384). حقوق مدنی، عقود معین، تهران، شرکت سهامی انتشار، ج 1.
ــــــــــــــ (1387). قواعد عمومی قراردادها، تهران، شرکت سهامی انتشار، ج 5.
مقدم، ناهید؛ پروین ولیزاده (1387). «بررسی بهرهوری در اقتصاد ایران»، روند، ش 49، ص 15 ـ 41.
مهارمزی، محمدعلی؛ یونس العبیدی (2021). «التزامات الصائن فی عقد الصیانه»، الرافدین للحقوق، لسنه 23، ص 189 ـ 239.
نجفیخواه، محسن (1398). نظام حقوقی مناسب برای رشد اقتصادی، تهران، مؤسسة عالی آموزش و پژوهش.
References
Abdipour, A. (2012). Commercial law, Tehran, Majd Publishing, Vol. 1. (in Persian).
Al-Beiraghdar, M. (2002). “Facilities Maintenance in Islamic Law”, Law and Islam Journal, Vol. 20, pp. 13-42. (in Arabic)
Al-Javaheri, H. (2012). The Modern Jurisprudence, Beirut, Al-Aref, Vol. 1. (in Arabic)
Al-Jaziri, A. (2010). Islamic Jurisprudence in comparative Study, Beirut, Ibne Hazim. (in Arabic)
Al-Sanhouri, A. (1964). Al-Vasit, Second Edition, Beirut, Ehyao-Al Torath, Vol. 7. (in Arabic)
Al-Zahili, V. (1985). Islamic Jurisprudence and its Reasons, Second Edition, Damascus, Dar-o-al Fekr. (in Arabic)
Andi, F. (2019). “A legal look at the terms of contract termination in current laws”, New approaches in Islamic studies, Vol. 1, pp. 137-186. (in Persian)
Ansari, M. (2004). Al-Makaseb, Third Edition, Qom, Ismailian, Vol. 2. (in Arabic)
CAA (2013). Civil Authority of Botswana, Development of a Maintenance Contract, Work paper, No. 251.
Esfahani, M. (1990). Al-Ejare, Second Edition, Qom, Islamic Seminary of Qom. (in Arabic)
Eskini, R. (2000). Commercial law, Second Edition, Tehran, Samt, Vol. 1. (in Persian)
Helli, N. (1980). Sharaye- Al Eslam, Second Edition, Qom, Ismailian, Vol. 3. (in Arabic)
Hore Ameli, M. (1988). Vasael-Alshia, Second Edition, Qom, Al-Albeit, Vol. 19. (in Arabic)
Jafari Langroudi, M. (2001). Philosophy of Civil Law, Tehran, Ganje Danesh Vol. 1. (in Persian)
-------------------------. (2003). Contemporary Encyclopedia of Legal Elements, Tehran, Ganje Danesh. (in Persian)
-------------------------. (2007b). Al Faregh, Tehran, Ganje Danesh, Vol. 5. (in Persian)
------------------------. (2007a). Al Faregh, Tehran, Ganje Danesh, Vol. 1. (in Persian)
Katouzian, N. (2003). Specific Contracts, Fourth Edition, Tehran, Enteshar Publishing, Vol. 4. (in Persian)
----------------. (2005). Specific Contracts, Fourth Edition, Tehran, Enteshar Publishing, Vol. 1. (in Persian)
----------------. (2008). General Principles of Contracts, Tehran, Enteshar Publishing, Vol. 5. (in Persian)
Marchili, A. (2000). “The Maintenance Contract”, Journal of Media Law and Practice, Vol. 25, pp. 151-162.
MC Nair, D. & Linke, B. (2020). Operating & Maintenance Agreements, DLA Piper Work paper, No. 103.
Meharmezy, M. & Al-Abidi, Y. (2021). “Obligations of maintenance in maintenance contract a comparative study”, Alrafidain of Law, Vol. 23, Issue 76, pp. 189-239. (in Arabic)
Moghadam, N. & Valizade, P. (2008). “Economic Efficiency in Iran”, Ravand Journal, Vol. 23, pp. 15-41. (in Persian)
Najafi Khah, M. (2019). Law and Economic Development, Tehran, Management and Policy Publication. (in Persian)
Rafi’i, M. (1999). Fraud in Contracts, Qom, Islamic Seminary of Qom. (in Persian)
Rajabi, A. (2018). “Requirements of Anticipatory Actions in Tort Law”, Private Law Studies, Vol. 5, pp. 687-706. (in Persian)
Safai, S. (2003). General Principles of Contracts, Tehran, Mizan. (in Persian)
Sejdi, A. (2017). Maintenance Contract in Roads and Industry, Center of Architects, Work Paper, No. 30. (in Arabic)
Smavati, H. (2015). Commercial Contracts, Tehran, Jungle. (in Persian)
Zenad, J. (2018). “Arguments about Maintenance Contract”, Baghdad University Law Journal, Vol. 13, pp. 5-45. (in Arabic) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 449 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 648 |