![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,032 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,502,332 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,766,455 |
تحلیل تاریخی مؤلفههای اصلاح جامعه در دیوان داراشکوه | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 29، خرداد 1401، صفحه 53-69 اصل مقاله (1.22 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2022.345602.473576 | ||
نویسندگان | ||
خدیجه عالمی* 1؛ یوسف حیدرنژاد2 | ||
1عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی دکترای تاریخ اسلام گروه تاریخ دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
چالش اساسی برای حاکمیت مسلمان گورکانی، ایجاد سازگاری اجتماعی در جامعۀ تحتحاکمیت خویش بود. در این میان داراشکوه به عنوان یک شاهزاده، از جمله افرادی است که چنین تفکری را از طریق ایدههای وحدتطلبانهای از ادیان اسلام و هندوئیسم، و با تکیه بر اشعار فارسی پرورش و ارائه داد. زبان و ادبیات فارسی همواره به عنوان یکی از عوامل انتقالدهندۀ مفاهیم اخلاق اسلامی در شبه قارۀ هند ایفای نقش کردهاست. ازاینرو شعرای فارسی زبان در دربار سلاطین مسلمان هند، در تقویت رویکردهای اسلامی در شبه قاره هند نقش بهسزایی داشتهاند. چنانکه داراشکوه، در تقویت اخلاق اسلامی کوشید و آن را در اشعار خویش متبلور نمود. این پژوهش بر آن است تا به این مسأله بپردازد که داراشکوه کدام شیوههای اخلاقی را بهمنظور ترمیم اخلاق اجتماعی و اصلاح جامعه با رویکرد اسلامی ارائه کردهاست. در پاسخ به سؤال مذکور این مدعا که داراشکوه با طرح محوریت استاد و عشق متصوفانه، در صدد گسترش و ترمیم اخلاق اسلامی در جامعه شبه قاره برآمد، مورد بررسی قرارگرفتهاست. دستیابی به این مطلب که داراشکوه به طرح شاخصهای اخلاق اسلامی در حوزه فردی و اجتماعی پرداخت و با اتخاذ تفکر صلحکل در اشعار خویش، امکان ارتقای رفتار مخاطبان خود (خواص و عوام) را در شبه قارۀ هند فراهم نمود، از جمله دستاورد این نوشتار بهشمار میرود. این پژوهش با تکیه بر اشعار داراشکوه، آثار موجود از آن و تحقیقات صورتگرفته دراینباره، به تحلیل تاریخی مؤلفههای اصلاح جامعه در دیوان داراشکوه پرداختهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
داراشکوه؛ عشق متصوفانه؛ طریقت قادریه؛ اخلاق؛ صلح کل | ||
مراجع | ||
منابع
اوپانیشاد، ترجمه از متن سانسکریت، چاپ تاراچند و محمدرضا جلالی نائینی، تهران، طهوری، 1356.
بداونی، عبدالقادر بن ملوکشاه، منتخب التواریخ، تصحیح احمد علی صاحب ، با مقدمه و اضافات توفیق ه. سبحانی، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1379.
جهانگیر گورکانی، نورالدین محمد، جهانگیرنامه یا توزک جهانگیری، تصحیح محمد هاشم، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، 1359.
حسنی، عطاالله، عشق متصوفانه در آثار داراشکوه، الگوی کهن برای دنیای نوین، مطالعات تاریخ اسلام، 1397.
خافی خان نظام الملکی، محمدهاشم، منتخب اللباب، 2، کلکته، کبیرالدین احمد، 1874.
داراشکوه بابری، حسنات العارفین، تصحیح سید مخدوم رهین، تهران، ویسمن، 1352.
------------، سکینه الاولیا، تصحیح تارا چند و محمدرضا جلالی نائینی، تهران،علمی ، 1344.
------------، مجمع البحرین، تصحیح محمدرضا جلالی نائینی، تهران، سخن ، 1366.
------------، دیوان داراشکوه، تصحیح محمدحسین حیدریان، تهران، نوید، 1364.
------------، رساله حق نما، تصحیح محمدرضا جلالی نائینی، تهران، بی نا، 1335.ثار کهنثار کهنم
------------، سفینه الاولیاء، به اهتمام مستر بیل، آگره، مدرسه آگره، 1853.
سرهندی، احمد، مکتوبات امام ربانی، تصحیح حسن زارعی و ایوب گنجی، زاهدان، صدیقی، 1383.
شایگان، داریوش، آیین هندو و عرفان اسلامی (بر اساس مجمع البحرین داراشکوه)، ترجمه جمشید ارجمند، تهران، 1382.
عبدالرب آبادی، شمس العلما محمد مهدی و دیگران، نامه دانشوران ناصری، تهران، مطبعه علی قلی خان قاجار، 1324.
علامی، ابوالفضل بن مبارک، اکبرنامه، کلکته، چاپ آغا احمدعلی، 1877-1876.
فلاحتی موحد، مریم ،دین الهی ، دانشنامه جهان اسلام، دکن،ج 18، 1392.
کنبو، محمدصالح، عمل صالح الموسوم به شاهجهاننامه، ترتیب و تحشیه غلام یزدانی، لاهور،وحید قریشی ، 1967-1972.
کیخسرو اسفندیار، دبستان المذاهب، رحیم رضازاده ملک، تهران، طهوری، 1362.
لاهوری، عبدالحمید، پادشاهنامه، کلکته، کبیرالدین احمد و عبدالرحیم، 1867-1868.
محمدکاظم بن محمد امین، عالمگیرنامه، در احوال نخستین ده سال سلطنت زیب عالمگیر پادشاه، کلکته، خادم حسین و عبدالحی، 1868.
محمدمعصوم، تاریخ شاه شجاعی، دهلی نو، محمد یونس جعفری، 1385.
نظامالدین احمد هروی، طبقات اکبری،۲ ، کلکته، بی دی محمد هدایت حسین، 1927.
وحید قزوینی، محمدطاهر بن حسین، عباسنامه یا شرح زندگانی 22 ساله شاه عباس ثانی (1052-1073)، اراک، چاپ ابراهیم دهگان، 1329.
Aziz, ahmad, studies in Islamic culture in the indian envirement, Oxford, 1964.
Roy, Choudhury, the Din-i-Ilahi, or the religion of akbar, new delhi, 1985.
Sri ram, Sharman, the religious policy of the Mughal emperors, bomby, 1972.
Steffen, Lloyd. Holy War, Just War: Exploring the Moral Meaning of Religious Violence. Lanham: Rowman & Littlefield, 2007.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 267 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 215 |