سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,500
تعداد مشاهده مقاله124,090,434
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,194,098
خادملو, بشیر, شریعتی مزینانی, سارا. (1400). در مسیر کنترل و بهنجارسازی؛ مطالعه جامعه‌شناختی اجتماعات معنویت‌گرا. , 28(2), 245-266. doi: 10.22059/jsr.2022.88947
بشیر خادملو; سارا شریعتی مزینانی. "در مسیر کنترل و بهنجارسازی؛ مطالعه جامعه‌شناختی اجتماعات معنویت‌گرا". , 28, 2, 1400, 245-266. doi: 10.22059/jsr.2022.88947
خادملو, بشیر, شریعتی مزینانی, سارا. (1400). 'در مسیر کنترل و بهنجارسازی؛ مطالعه جامعه‌شناختی اجتماعات معنویت‌گرا', , 28(2), pp. 245-266. doi: 10.22059/jsr.2022.88947
خادملو, بشیر, شریعتی مزینانی, سارا. در مسیر کنترل و بهنجارسازی؛ مطالعه جامعه‌شناختی اجتماعات معنویت‌گرا. , 1400; 28(2): 245-266. doi: 10.22059/jsr.2022.88947

در مسیر کنترل و بهنجارسازی؛ مطالعه جامعه‌شناختی اجتماعات معنویت‌گرا

مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق)
دوره 28، شماره 2، اسفند 1400، صفحه 245-266    اصل مقاله (410.29 K)
نوع مقاله: علمی وپزوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsr.2022.88947
نویسندگان
بشیر خادملو* 1؛ سارا شریعتی مزینانی2
1دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس
2استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران
چکیده
پژوهش حاضر با هدف مطالعه سازو­کار و پی­آمدهای اجتماعی «اجتماعات معنویت­گرا» انجام شده و به این پرسش می‌پردازد که چنین اجتماعاتی از چه رویه­هایی برای اهداف خود استفاده کرده و نیز چه تأثیری بر مخاطبان خود به‌ویژه ذهنیت و کنش­های آن­ها خواهند داشت. این پژوهش برای پاسخ­گویی به پرسش­های خود از روش­های کیفی شامل: مشاهده همراه با مشارکت، مصاحبه قوم­نگارانه و مطالعه اسناد استفاده کرده است. در چهارچوب مفهومی پژوهش در پارادایم «پساسکولاریزاسیون» و همراه با تحدید مفاهیمی همچون دینداری­های جدید و جنبش­های جدید دینی، «معنویت­گرایی­ جدید» و «اجتماعات معنویت­گرا» به‌عنوان مفاهیم محوری پژوهش انتخاب و مورد استفاده قرار گرفته ­است.
یافته­های این مطالعه «موردی» نشان می­دهد گروه «پیوندها» به‌عنوان نوعی اجتماع معنویت­گرا به واسطه تمهیداتی مانند کاریزما-­سازی و مهندسی احساس دینی و سایر تمهیدات و تدابیرِ طراحی­شده، وضعیتی را می­سازند که به امری مستقل، بیرونی و «بیگانه» از پیروانش تبدیل می‌شود؛ طوری که آن را به‌عنوان وضعیتی خارق­العاده ستایش کرده و مقهور و مسحورش می­شوند. این اجتماع معنویت­گرا به میانجی سازوکارهای نظارتی و تنظیمی تلاش می­کند افراد تحت سرپرستی­اش را به سوژه­هایی بهنجار، مطیع و کارآمد تبدیل کرده و نتیجتاً نقش­آفرینی مفیدتر آن­ها را در نهادهای اجتماعی ممکن کند. مطابق این مطالعه می­توان افزود که چنین اجتماعاتی با تأکید بر درون­نگری، دعوت به سعادت فردی و دامن زدن به ذهنیتی سازگار با محیط بیرونی به نحوی از افراد عاملیت­زدایی کرده و بالقوه­گی­هایشان برای هرگونه تغییر اصلاح و دستکاری در جهان بیرونی را تعدیل خواهند کرد.
کلیدواژه‌ها
معنویت‌گرایی‌ جدید؛ اجتماعات معنویت‌گرا؛ مهندسیِ احساس دینی؛ بسته معنوی؛ سازوکارهای نظارتی؛ بهنجارسازی
مراجع
  • اُشو (1380) بلوغ، ترجمۀ مرجان فرجی، تهران: انتشارات فردوس، چاپ اول.
  • بلیکی، نورمن (1396) طراحی پژوهش‌های اجتماعی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نشر نی، چاپ یازدهم.
  • بهبهانی، شیرین (1384) دلایل جامعه­شناختی شکل­گیری دینداری­های موازی، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.
  • ترنر، برایان (1387) دین و مدرنیته، ترجمۀ هادی نیلی، خبرنامه انجمن جامعه شناسی ایران.
  • جلیلی، هادی (1385) تأملاتی جامعه‌شناسانه درباره سکولارشدن، تهران: طرح نو، چاپ دوم.
  • حسین شریفی، احمد (1392) درآمدی بر عرفان‌های حقیقی و کاذب، قم: پرتو ولایت، چاپ دوازدهم.
  • دی آنجلیس، باربارا (1383) لحظه‌های ناب و حقیقی، ترجمۀ هادی ابراهیمی، تهران: نسل نواندیش، چاپ دوم.
  • زاکرمن، نیل (1384) درآمدی بر جامعه‌شناسی دین، ترجمۀ خشایار دیهیمی، تهران: لوح فکر، چاپ اول.
  • سراج‌زاده، سید حسین (1383) چالش‌های دین و مدرنیته، تهران: طرح نو، چاپ اول.
  • شریعتی، سارا (1385) «جامعه‌شناسی مدرنیته دینی»، خبرنامه انجمن جامعه‌شناسی ایران، شماره 29.
  • فروند، ژولین (1383) جامعه‌شناسی ماکس وبر، ترجمۀ عبدالحسین نیک‌گوهر، تهران: نشر توتیا، چاپ اول.
  • فلیک، اووه (1387) درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمۀ هادی جلیلی، تهران: نشر نی، چاپ اول.
  • لیپی، چارلز (1385) «دینداری در قرن بیست و یکم؛ تعامل دین و فرهنگ روزمره»، ترجمۀ دانیال شاه زمانیان، جام‌جم، پرونده ماه، تهران، دی 85.
  • مارکس،کارل (1382) دست نوشته‌های اقتصادی و فلسفی 1844، ترجمۀ حسن مرتضوی، تهران: نشر آگه، چاپ سوم.
  • مظاهری سیف، حمیدرضا (1387) جریان‌شناسی انتقادی عرفان‌های نوظهور، قم: پژوهشگاه علوم وفرهنگ اسلامی، چاپ اول.
  • همیلتون، ملکم (1387) جامعه‌شناسی دین، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: نشر ثالث، چاپ اول.
  • وبر، ماکس (1384) دین، قدرت، جامعه، ترجمۀ احمد تدین، تهران: نشر هرمس، چاپ دوم.
  • ویلسون، برایان و کرسول، جیمی (1387) جنبش‌های نوین دینی؛ محدودیت‌ها و امکانات، ترجمۀ محمد قلی‌پور، مشهد: نشر مرندیز، چاپ اول.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 196
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 198


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب