
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,692 |
تعداد مقالات | 72,232 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,194,055 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,024,698 |
بررسی مقولۀ «میل» و بازقلمروسازی «زنانگی» در یرما با تکیه بر آراء دلوز و گاتاری | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
دوره 14، شماره 4، دی 1401، صفحه 545-564 اصل مقاله (1.32 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2022.342995.1790 | ||
نویسنده | ||
زهرا طاهری* | ||
استادیار زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکدۀ ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
چکیده | ||
مقالۀ حاضر بهبررسی مفهوم «میل» و تأثیر آن بر بازتعریف ساختارهای فرهنگ جنسیتی حاکم میپردازد. نویسنده با استفاده از رویکرد مطالعات فرهنگی و با بهرهگیری از نظریات منتقدانی نظیر دلوز و گاتاری در پی پاسخ به این پرسش بنیادی است که چگونه مفهوم «میل» زنانه مولد است و میتواند با رقمزدن نوعی «شدگی» گفتمان دوانگارهمحور جنسیتی را بهچالش کشد؟ بدین منظور نمایشنامۀ یرما یکی از سهگانۀ لورکا بررسی میشود. این پژوهش که با رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شده است بهچگونگی تأثیر مفهوم «زنشدگی» در شکلگیری فرهنگی متفاوت از گفتمان جنسیتی و سلسلهمراتبی حاکم میپردازد. چنین استدلال میشود که لورکا با تمرکز بر «میل زنانه» و درهمشکستن مدل تکصدا، «پیشروندۀ» و «پارانوئیدیِ» روایت رئالیسمی ادیپمحور، بهنوعی «قلمروزدایی» دست میزند که سوژگی را منوط به تسلیم در برابر قدرت مردانه نمیداند. لورکا با تمرکز بر «میل شیزوئیدی»، نه تنها در راستای چالش دوانگارههای حاکم گام برمیدارد، بلکه با بازقلمروسازی «هویت زنانه» میکوشد هنجارهای درونیشده را به منزلۀ نوعی «برساخت» معرفی کند که اصل واقعیت زنانگی را پنهان کردهاند. از اینرو، میتوان گفت که از منظر لورکا ظهور فرهنگی پویا ماحصل تقابلی آگاهانه با گفتمان حاکم و هنجارهای زنانگی از پیش تعیینشده است که ناگزیر از رستاخیز میل شیزوئیدی، «زنشدگی» و مقابله با گفتمان پارانوئید ادیپمحور است. | ||
کلیدواژهها | ||
قلمروزدایی؛ میل شیزوئیدی؛ زنشدگی؛ یرما؛ لورکا | ||
مراجع | ||
احسانیفر، زهرا و رنجبر، محمود (1395). «مؤلفههای زنشدن در داستان کنیزو»، انجمن ترویج زبان و ادب فارسی: دانشگاه گیلان، صص 157-174.
احمدیان، ناهید (1393). «بررسی تطبیقی آرای جامعهشناختی امیل دورکیم در دو نمایشنامۀ یرما و خانۀ برناردا آلبا»، مجلۀ تئاتر، ش 62، صص 72-91.
استراترن، پل (1390). آشنایی با فوکو، ترجمۀ پویا ایمانی، تهران: مرکز.
دلوز، ژیل (1390). نیچه و فلسفه، ترجمۀ عادل مشایخی، تهران: نشر نی.
صدرالحافظی، علی و ریختهگران، محمدرضا (1397). «دلوز: میل و بازگشت قانون در متافیزیک شدن»، فلسفه، س 46، ش 1، صص 97-115.
فوکو، میشل (2005). اراده به دانستن، ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
کلانکی، زینب و بزرگمهر، شیرین (1396). تحلیل سه نمایشنامۀ یرما، افرا و خانۀ عروسک براساس نظریۀ فمینیسم (با تأکید بر سه اجرا از این آثار)، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
لورکا، فدریکو گارسیا (1380). سه نمایشنامه از لورکا، ترجمۀ احمد شاملو، تهران: چشمه.
میرحسینی، آسیه و مبینی، مهتاب (1393). «زن، عشق و سنت در آثار فدریکو گارسیا لورکا (با تأکید بر سه نمایشنامۀ یرما، عروسی خون، خانۀ برناردا آلبا)»، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ هنر، مرکز پیام نور تهران.
Basaure, M. (2009). Foucault and the ‘Anti-Oedipus movement’: psychoanalysis as disciplinary power. History of Psychiatry, 20(3), 340-359.
Buchanan, I. (2008). EPZ Deleuze and Guattari's' Anti-Oedipus': A reader's guide. Bloomsbury Publishing.
Colebrook, C. )2002. (Gilles Deleuze. New York: Routledge.
Deleuze, G., & Guattari, F. (1984). Anti-oedipus: Capitalism and schizophrenia. London: Continuum.
Deleuze, G., & Guattari, F. (2005). A thousand plateaus: Capitalism and schizophrenia, Trans. Brian Massumi, Minneapolis: University of Minnesota Press.
Deleuze, G., & Guattari, F. (1986). Kafka: Toward minority literature. Minnesota: University of Minnesota Press.
Eagleton, T. (1997). Literary theory: An introduction (2nd Ed.). Oxford: Blackwell.
Foucault, M. (1975). Discipline and punish. London: Allen Lane.
Foucault, M. (1994). La vérité et les formes juridiques. In M. Foucault, Dits et écrits, II: 1970–1975 (Paris: Gallimard), 538–646; English translation: ‘Truth and juridical forms’. In J. Faubion (ed.), Michel Foucault, Power. Essential Works of Foucault 1954–198 (New York: The New Press, 2000), 1–89.
Janson, R. (2008). Federico García Lorca’s theater and Spanish feminism. Anales de la Literatura Española Contemporánea, 33(2), 251-281.
Karimzadeh, A. (2019). A psychoanalytic reading of cyberspace. Journal of Cyberspace Studies, 3(1), 43-58.
Lima, R. (1990). Toward the Dionysian: Pagan elements and rites in Yerma. Journal of Dramatic Theory and Criticism, 4(2), 63-82.
May, T. (2005). Gilles Deleuze: An introduction. Cambridge: Cambridge University Press.
Morris, C. B. (1972). Lorca’s Yerma: Wife without an anchor. Neophilologus, 56(3), 285–297.
Parker, F., & McMullan, T. (1990). Frederico García Lorca's" Yerma" and the World of Work. Neophilologus, 74(1), 58.
Stark, H. (2017). Feminist theory after Deleuze. London: Bloomsbury Academic Press.
Thornton, E. (2019). Deleuze and Guattari’s Absent Analysis of Patriarchy. Hypatia, 34(2), 348–368. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 370 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 303 |