پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,522,764 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,782,485 |
معرفی و مطالعۀ گونۀ (ژانر) قطعه در سنت آهنگسازی موسیقی کلاسیک ایرانی از منظر فرم و بافت؛ مطالعۀ موردی چکاد اثر پرویز مشکاتیان | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
| مقاله 2، دوره 27، شماره 3، مهر 1401، صفحه 17-26 اصل مقاله (2.06 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2022.343673.615676 | ||
| نویسنده | ||
| سپهر سراجی* | ||
| دکتری پژوهش هنر، گروه مطالعات عالی هنر، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران. | ||
| چکیده | ||
| مطالعۀ آهنگسازی در موسیقی کلاسیک ایرانی حوزه‌ای نوپا است. این در حالی است که در عرصۀ عمل موسیقایی بخش قابل توجهی از کارگان اجرایی سنت ایرانی را آثار آهنگسازی‌شده تشکیل می‌دهد. در همین راستا، تحقیق حاضر به معرفی و مطالعۀ قطعه، به‌عنوان مطرح‌ترین گونۀ سازیِ از پیش ساخته شده در سنت ایرانی می‌پردازد. قطعه که تا پیش از این نامی عام برای اشاره به هر اثر موسیقایی بود در مطالعۀ حاضر به‌صورت اسم خاص و در معنایی به‌خصوص به‌کار رفته است. در اینجا کوشیده شده تا ویژگی‌های گونه‌شناختی، فرمی و بافتی این گونه تعریف و تحلیل شود. این اطلاعات، بخشی از مبانی به‌دست آمده از رسالۀ دکتری نگارنده پیرامون آهنگسازی در موسیقی ایرانی است. در مطالعۀ پیشِ رو، برای ملموس شدن ویژگی‌های معرفی شدۀ قطعه، چکاد اثر پرویز مشکاتیان یکی از آثار شاخص عرصۀ آهنگسازی در موسیقی ایرانی به عنوان نمونۀ موردی، از سه جنبۀ گونه، فرم و چندصدایی تحلیل شده‌است. برخلاف اغلب تحلیل‌های موجود، مؤلفه‌هایی که در این تحقیق مطالعه شده‌اند، عملاً کیفیات آهنگسازانۀ اثر را تشریح می‌کند و نه رابطۀ آن با ردیف. این شکل مطالعه امکان می‌دهد تا چارچوب‌های آهنگسازی در موسیقی ایرانی از جمله ماهیت اندیشۀ فرمال و هم‌چنین نحوۀ بافت‌پردازی در این سنت روشن‌تر شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| موسیقی کلاسیک ایرانی؛ آهنگسازی؛ قطعه؛ چکاد؛ پرویز مشکاتیان | ||
| مراجع | ||
|
خضرایی بابک (1395). «پیش درآمد، چهار مضراب، رنگ و تصنیف و موضوع فرم و گونه (ژانر)» فصلنامه موسیقی ماهور، شماره 74، زمستان: صص 69- 88.
________ (1390). «در جستجوی مفهوم "ضربی"»، فصلنامه داخلی خانه موسیقی ایران (۲): ۱۰-۱۱.
سراجی، سپهر (1400). گفتمان‌های آهنگسازی در موسیقی کلاسیک ایرانی در نسبت با هویت در این موسیقی، رسالۀ دکتری، دانشگاه تهران.
سراجی، سپهر و فاطمی، ساسان (1400). طبقه‌بندیِ مجموعه‌کارگان مرتبط با موسیقی کلاسیک ایرانی بر مبنای گفتمان‌های هویت در درونِ سنت. نشریه هنرهای زیبا- هنرهای نمایشی و موسیقی، 26(4)، صص 41-51.
_________________ (1399). بازشناسی ویژگی‌های مرکزی موسیقی ایرانی به عنوان عناصر هویت‌ساز در این سنت (علمی- پژوهشی). نشریه هنرهای زیبا- هنرهای نمایشی و موسیقی، 25(2)، صص 57-66.
طلایی، داریوش (1397). مصاحبه درباره ویژگی[های] مرکزی موسیقی ایرانی [مصاحبه شخصی ضبط شده].
صداقت‌کیش، آروین (1398) «نقش تکرار تماتیک و درآمیختگی نقش مایه های ملُدیک در ساختمان فرم مقدمه بیداد مشکاتیان»، ماهنامۀ هنر موسیقی، شماره 177، صص22-33.
فاطمی، ساسان (1387). «فرم و موسیقی ایرانی». فصلنامه موسیقی ماهور. شماره 39، تهران، صص. 103-134.
________ (1392). پیدایش موسیقی مردم‌پسند در ایران، تاملی بر مفاهیم کلاسیک، مردمی؛ مردم‌پسند، تهران: ماهور.
کورگیان، تاتیانا (1397). فرم در موسیقی: قرن‌های هفدهم تا بیستم، ترجمه مسعود ابراهیمی، تهران: نای و نی.
مشکاتیان، پرویز (1379). چکاد، گردآوری و آوانگاری علیرضا جواهری، تهران: علیرضا جواهری.
مرادیان، حمید (1393). ده قطعه ده آنالیز، تهران: نشر هم‌آواز.
نتل، برونو (1381)، «موسیقی کلاسیک ایرانی در تهران، فرآیندهای دگرگونی»، ترجمه حمیدرضا ستّار، فصلنامه موسیقی ماهور شماره 16، صص: 9-47.
Url1: Bullivant, R., & Webster, J. Coda. Grove Music Online. Retrieved 20 May. 2022, from https://www.oxfordmusiconline.com/grovemusic/view/10.1093/gmo/9781561592630.001.0001/omo-9781561592630-e-0000006033.
Url2: Mangsen, S., Irving, J., Rink, J., & Griffiths, P. Sonata. Grove Music Online. Retrieved 23 May. 2022, from https://www.oxfordmusiconline.com/grovemusic/view/10.1093/gmo/9781561592630.001.0001/omo-9781561592630-e-0000026191.
مراجع صوتی
پژمان، احمد (1394) عیاران، پنج قطعه برای گروه سازهای ایرانی، تهران: انجمن موسیقی ایران، لوح فشرده.
سراجی، سپهر (1395) منظومۀ زمان، تهران: دانشگاه تهران، لوح فشرده. مشکاتیان، پرویز (1365) نوا مرکب‌خوانی، تهران: دل‌آواز، لوح فشرده. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,276 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 606 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب