پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,515,265 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,776,433 |
تبیین اشکالات تقسیم‌بندی معقولات اولی و ثانی بر مبنای اصالت وجود و ثمرات هستی‌شناسانه آن | ||
| فلسفه | ||
| دوره 20، شماره 2 - شماره پیاپی 39، بهمن 1401، صفحه 91-112 اصل مقاله (542.59 K) | ||
| نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2022.341121.1006710 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد دانش نهاد* 1؛ محمد حسن وکیلی2 | ||
| 1استادیار گروه الهیات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران. | ||
| 2استاد کلام و حکمت، گروه کلام و حکمت، مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، حوزه مشهد، مشهد ایران. | ||
| چکیده | ||
| تقسیم معقولات به معقول اولی و معقول ثانی یکی از تقسیمات مشهور فلسفی است که در حکمت مشاء و متعالیه با تعبیرات متفاوت مورد قبول قرار گرفته است. این تحقیق با روش کتابخانه‌ای، جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات و مقارنه آرا در پی آن است که نادرستی تقسیم معقولات را اثبات نماید و ثمرات هستی‌شناسانه چنین اشکالی را برشمارد. بر این اساس ابتدا تقسیم‌بندی معقولات بر دو مبنای اصالت ماهیه و اصالت وجود مورد بررسی قرار می‌گیرد پس از آن علل نادرستی تقسیم‌بندی معقولات تبیین و در نهایت ثمرات هستی‌شناسانه اشکال به تقسیم معقولات اولی و ثانی بیان میشود. از جمله نتایج تحقیق آن که در پرتوی مابه‌ازا داشتن مفاهیم کلی در عالم کلیات و مجردات و مبنای اصالت وجود تقسیم معقولات به معقول اولی و ثانی ممکن نیست؛ اتحاد ماهوی در حمل جایگاهی سست دارد و مفاهیم وجودی بر اساس ارتباطی که میان آنها برقرار است بر یکدیگر حمل میشود؛ تقسیم امور به واقعی و اعتباری نادرست است و تمام امور به میزان بهره‌مندی از وجود دارای واقعیت هستند؛ تقسیم امور به ذاتی و عرضی نادرست است چرا که مبتنی بر اصالت ماهیت است در حالی که بر مبنای اصالت وجود و اعتباری بودن ماهیت جایگاهی برای آن باقی نمی‌ماند؛ تقسیم مرکبات به حقیقی و اعتباری نیز صحیح نیست و تمام مرکبات حقیقی هستند و به عبارت ادق تمام وجودات بسیط هستند؛ ملاک حمل اتحاد و این همانی نیست بلکه ارتباط میان ادراکات وجودی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| معقولات اولی و ثانی؛ اصالت وجود؛ عالم نفس و مجردات؛ مرکب حقیقی و اعتباری؛ حس‌زدگی | ||
| مراجع | ||
|
آشتیانى، سید جلالالدین (1381)، شرح بر زاد المسافر، قم، دفتر تبلیغات اسلامى.
ابن ترکه، صائن‌الدین (1360)، تمهید القواعد، تهران، وزارت فرهنگ و آموزش عالى.
ابن سینا، ابوعلی (1375)، الاشارات و التنبیهات، قم، نشر البلاغة.
ـــــــــــــ (1400ق)، رسائل ابن سینا، قم، بیدار.
ـــــــــــــ (1404الف)، الشفاء (الالهیات)، قم، مکتبة آیة الله المرعشى.
ـــــــــــــ (1404ب)، الشفاء(المنطق)، قم، مکتبة آیة الله المرعشى.
ـــــــــــــ (1379)، النجاة من الغرق فى بحر الضلالات، تهران، دانشگاه تهران.
ـــــــــــــ (1395)، النفس من کتاب الشفاء، قم، مؤسسه بوستان کتاب.
جامى، عبدالرحمن (1358)، الدرة الفاخرة، تهران، مؤسسه مطالعات اسلامى.
جرجانى، على بن محمد (1370)، کتاب التعریفات، تهران، ناصر خسرو.
جعفریان، مرتضی و احد فرامرز قراملکی (1397)، «نقد سازگاری نظریه اصالت وجود با معقول دوم انگاری مفهوم وجود»، هستی‌شناختی، ش 14، 1-18.
جوادی آملی، مرتضی (1388)، «معقولات ثانی در اندیشه حکما»، حکمت اسراء، شماره 2، 65-94.
روانبخش، قاسم (1389)، «کیفیت پیدایش معقولات اولی از دیدگاه صدرالمتألهین»، معرفت، ش 29، 36-43.
سبزوارى، هادی (1369)، شرح المنظومة، ج 1 و2، تهران، ناب.
سهروردی، شهاب‌الدین (1375)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
شیرازى، قطب‌الدین (1369)، درة التاج، تهران، حکمت.
شهرزورى، شمس‌الدین (1383)، رسائل الشجرة الالهیة فى علوم الحقایق الربانیة، تهران، مؤسسه حکمت و فلسفه ایران.
طباطبایی، محمدحسین (1436)، بدایة الحکمة، قم، اسلامی.
ـــــــــــــ (1394)، نهایة الحکمة، تعلیقات غلامرضا فیاضی، قم، امام خمینی.
طوسى، نصیر الدین (1375)، شرح الاشارات و التنبیهات، ج 1 و3، قم، نشر البلاغة.
ـــــــــــــ (1405ق)، مصارع المصارع، قم، کتابخانۀ آیة‌الله المرعشى.
عبودیت، عبدالرسول (1395)، درآمدی به نظام حکمت صدرایی، قم، مؤسسه امام خمینی.
غفارى، سید محمد( 1380)، فرهنگ اصطلاحات آثار شیخ اشراق، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگى.
غفاری قره باغ، سید احمد(1394)، «تبیینی جدید از تقسیم معقولات مبتنی بر حکمت متعالیه»، ش 79، صص83- 96، تهران، خردنامه صدرا.
فنارى، حمزه (2010م)، مصباح الأنس بین المعقول و المشهود، بیروت، دار الکتب العلمیه.
فیاضی، غلامرضا (1397)، هستی و چیستی در مکتب صدرایی، قم، حوزه و دانشگاه.
قیصرى، داود (1375)، شرح فصوص الحکم، تهران، علمى و فرهنگى.
مصباح یزدی، محمدتقی (1374)، آموزش فلسفه، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی.
مطهری، مرتضی (1397)، شرح مبسوط منظومه، تهران، صدرا.
ـــــــــــــ (1399)، فلسفه مقدماتی، قم، مؤسسه امام خمینی.
ملاصدرا (1981م)، الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، ج 1 و 4، بیروت، دار احیاء تراث.
ـــــــــــــ (1422ق)، شرح الهدایة الاثیریة، بیروت، موسسة التاریخ العربى.
ـــــــــــــ (1394)، الشواهد الربوبیه، قم، بوستان کتاب.
ـــــــــــــ (1354)، المبدأ و المعاد، تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران.
ـــــــــــــ (1387)، المظاهر الالهیة فى اسرار العلوم الکمالیة، تهران، بنیاد حکمت صدرا.
میرداماد، محمدباقر(1376)،تقویم الایمان و شرحه کشف الحقائق، تهران، موسسه مطالعات اسلامى.
ـــــــــــــ (1385)، مصنفات، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگى.
وکیلی، محمدحسن و محمد دانش‌نهاد (1398)، «تعریف حمل به ارتباط میان مراتب ادراکی انسان در برابر تعریف متداول آن به اتحاد»، جاویدان خرد، ش 35، 29-47. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 309 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 290 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب