تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,504,883 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,769,005 |
تدوین درمان ذهنآگاهی دلبستهمحور و ارزیابی اثربخشی آن بر کیفیت عشق و همدلی در زنان با تجربۀ خیانت زناشویی | ||
فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی | ||
مقاله 17، دوره 13، شماره 2، 1401، صفحه 303-323 اصل مقاله (468.25 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/japr.2022.321684.643810 | ||
نویسندگان | ||
معصومه شمسی1؛ داوود تقوایی* 2؛ حسین داوودی3 | ||
1دانشجوی دکتری مشاوره ، گروه روانشناسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران. | ||
2دانشیار گروه روانشناسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران. | ||
3استادیار گروه مشاوره، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران. | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر با هدف تدوین درمان ذهنآگاهی دلبستهمحور و ارزیابی اثربخشی آن بر کیفیت عشق و همدلی در زنان با تجربۀ خیانت زناشویی انجام گرفت. روش پژوهش کاربردی، در بخش کیفی تحلیلی-تطبیقی منطبق بر روش تطبیقی مقایسهای بوردی و در قسمت کمی نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه و دورۀ پیگیری دوماهه بود. جامعۀ آماری، زنان با تجربۀ خیانت زناشویی مراجعهکننده به مراکز مشاورۀ شهر تهران در پاییز 1399 بود. برای اجرای پژوهش، 25 زن با تجربۀ خیانت زناشویی با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروههای آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش، درمان ذهنآگاهی دلبستهمحور (هشت جلسه) را طی دو ماه دریافت کرد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامۀ عشق (STLS) و مقیاس همدلی زناشویی (MES) بود. دادهها به شیوۀ تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر با نرمافزار آماری SPSS23 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد درمان ذهنآگاهی دلبستهمحور از نظر متخصصان دارای روایی محتوایی کافی است. همچنین این درمان بر کیفیت عشق (0001>P؛ 59/0=Eta؛ 94/32=F) و همدلی (0001>P؛ 66/0=Eta؛ 45/46=F) در زنان با تجربۀ خیانت زناشویی تأثیر داشته است. براساس یافتههای پژوهش حاضر، درمان ذهنآگاهی دلبستهمحور با بهرهگیری مفاهیم نظری درمان ذهناگاهی و دلبستگی میتواند بهعنوان درمانی کارآمد در جهت بهبود کیفیت عشق و همدلی در زنان با تجربۀ خیانت زناشویی بهکار گرفته شود. | ||
کلیدواژهها | ||
خیانت زناشویی؛ درمان ذهنآگاهی دلبستهمحور؛ کیفیت عشق؛ همدلی | ||
مراجع | ||
اردشیری لردجانی، ف.، و شریفی، ط. (1397). اثربخشی رواندرمانی مثبتگرا بر بخشایشگری و بیرمقی زناشویی زنان آسیبدیدۀ خیانت زناشویی. آسیبشناسی، مشاوره و غنیسازی خانواده. ۴(۱)، 46-۳۳.
اسدی جاجایی، ص.، ابوالقاسمی، ع.، غفاری، ع.، و نریمانی، م. (1399). اثربخشی شناخت درمانگری مبتنی بر ذهنآگاهی بر کارکردهای خانوادگی و جنسی زنان مبتلا به سردمزاجی. مجلۀ علوم روانشناختی. 19(85)، 100-91.
افشاری کاشانیان، ا.، زهراکار، ک.، محسنزاده، ف.، تاجیک اسماعیلی، ع. (1398). شناسایی عوامل زمینهساز خیانت زناشویی در زنان. فصلنامۀ علمی پژوهشهای مشاوره. ۱۸(۷۱)، 154-۱۲۱.
آقابزرگی، س.، حمیدی، م.، کشاورز محمدی، ر.، و شریعت، س. (1398). مقایسۀ اثربخشی رویکرد والش و رویکرد اولسون بر الگوهای ارتباطی و دلزدگی زناشویی زنان آسیبدیدۀ خیانت زناشویی. مجلۀ علوم روانشناختی. 18(83)، 2232-2223.
اماناللهی، ع.، کریمزاده نگاری، ع.، و اصلانی، خ. (1394). نقش تعدیلکنندۀ ذهنآگاهی در رابطۀ بین سبکهای دلبستگی عاشقانه و کیفیت زناشویی. پژوهشهای مشاوره. 14(53)، 25-4.
امینینسب، ز.، و فرحبخش، ک. (1394). تأثیرپذیری زوجدرمانی دلبستگی محور بر بهبود انطباق خانوادگی و کاهش تعارضات زناشویی. پژوهشهای مشاوره. 14(54)، 25-4.
بابایی گرخانی، م.، کسایی، ع.، زهراکار، ک.، و اسدپور، ا. (1398). اثربخشی مشاورۀ گروهی مبتنی بر شفقت، بر راهبردهای تنظیم هیجان و رضایت زناشویی زنان پیمانشکن دارای خیانت سایبری. مشاوره و رواندرمانی خانواده. 9(2)، 92-73.
بطلایی، س.، احمدی، س. ا.، بهرامی، ف.، شاه سپاه، م.، و محبی، س. (1389). تأثیر زوجدرمانی مبتنی بر دلبستگی بر رضایت زناشویی و صمیمیت جنسی. مجلۀ اصول بهداشت روانی. 12(2)، 5050-496.
بهاروند، ا.، و سودانی، م. (1399). اثربخشی آموزش کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهنآگاهی بر همدلی و همدردی نوجوانان مادرسرپرست. مجلۀ علوم روانشناختی. 19(86)، 191-183.بهشتینژاد، ش.، خیاطان، ف.، و منشئی، غ. (1396). بررسی و مقایسۀ درمانهای ذهنآگاهی و ایماگوتراپی بر کاهش دلزدگی زناشویی در زوجین با همسر مبتلا به اختلال بیشفعالی/نقص توجه. دوفصلنامۀ مشاورۀ کاربردی. 9(9)، 44-28.
پرواسی، آ.، محمدخانی، ش.، و حسنی، ج. (1395). اثربخشی شناختدرمانی مبتنی بر حضور ذهن در رضایت زناشویی زنان مواجهشده با پیمانشکنی همسر: مطالعۀ تکآزمودنی. روشها و مدلهای روانشناختی. 7(26)، 104-89.
جانسون، س. (1399). نظریۀ دلبستگی در عمل؛ درمان هیجانمدار برای افراد، زوجین و خانوادهها. ترجمۀ معصومه شمسی. تهران: نشر ساوالان.
جعفری، م. ع.، نوروزی، ز.، و فولادچنگ، م. (1396). بررسی ساختار عاملی، پایایی و روایی مقیاس همدلی اساسی: فرم فارسی، فصلنامۀ مطالعات روانشناسی تربیتی. 14(25)، 38-23.
حاجلو، ن.، علیزاده گورادل، ج.، قطبی، م.ر.، و دلاور قوام، س. (1393). مقایسۀ ابعاد عشقورزی براساس مدت ازدواج در بین زنان و مردان متأهل. فصلنامۀ مشاوره و رواندرمانی خانواده، 4(1)، 63-47.
حسینینیک، س. س.، و اسلامزاده، ع. (1398). اثربخشی آموزش شناختی رفتاری گروهی بر بهبود علائم پسآسیبی، کیفیت زندگی، عزتنفس و رضایت زناشویی زنان مواجهشده با خیانت زناشویی. پژوهشنامۀ زنان. 10(1)، 71-53.
خسروی، ز.، بلیاد، م. ر.، ناهیدپور، ف.، و آزادی، ش. (1390). بررسی رابطۀ سبکهای دلبستگی، بخشش و تعارضات زناشویی در زوجین مراجعهکننده به مراکز مشاورۀ شهر کرج. مجلۀ زن و جامعه. 2(3)، 79-61.
دشتبزرگی، ز. (1396). تأثیر مداخلۀ مبتنی بر شفقت خود بر احساس تنهایی و تنظیم هیجانی زنان آسیبدیده از خیانت زناشویی. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. 18(4)، 79-72.
دیره، ع.، و پشنگیان، ن. (1398). اثربخشی آموزش ذهنآگاهی زوجی بر ارتقای احساسات مثبت زوجین جوان شهر بوشهر. مجلۀ پیشرفتهای نوین در علوم رفتاری. 34(2)، 18-1.
ذال، ب.، و ثناگو محرز، غ. (1399). اثربخشی آموزش بخشایش بر نگرش به خیانت و اعتماد در روابط بینفردی زنان زخمخورده از خیانت زناشویی. خانوادهپژوهی. 16(63)، 428-413.
ذوالرحیم، ر.، واحدی، ش.، و محب، ن. (1399). اثربخشی رواندرمانی مثبتنگر بر کیفیت زندگی در زنان آسیبدیده از خیانت زناشویی. سلامت جامعه. 14(1)، 40-32.
رجبی، غ.، حریزاوی، م.، و تقیپور، م. (1395). ارزیابی مدل رابطۀ خوددلسوزی، همدلی زناشویی و افسردگی با میانجیگری بخشش زناشویی در زنان. دوفصلنامۀ مشاورۀ کاربردی، 6(2)، 22-1.
رحیمی صادق، ز.، برجعلی، ا.، سهرابی، ف.، معتمدی، ع.، و فلسفینژاد، م. ر. (1399). تأثیر برنامۀ مهارتهای زندگی (خودآگاهی، مقابله با استرس، همدلی) براساس فرهنگ بومی بر شادکامی و تابآوری زنان مطلقه. فصلنامۀ علمی پژوهشهای مشاوره، ۱۹(۷۴)، 90-۶۲.
رضاییپور، ف.، جباریفر، ت.، برزگربفرویی، ک. (1398). بررسی مقایسهای ابعاد دلبستگی، ترس از ارزیابی منفی، سازگاری اجتماعی و تحصیلی براساس پیشرفت تحصیلی در دانشجویان با آسیب بینایی. فصلنامۀ روانشناسی افراد استثنایی. 9(35)، 232-215.
سامی، ع.، نظری، ع. م.، محسنزاده، ف.، و مهدی، ط. (1393). روابط چندگانۀ سبکهای دلبستگی، ابعاد شخصیت و رضایت زناشویی با پیمانشکنی زناشویی. فصلنامۀ فرهنگی-تربیتی زنان و خانواده. 9(29)، 93-79.
سعیدی، ه.، اسکندری، ح.، سهرابی، ف.، معتمدی، ع.، و فرخی، ن. (1395). مدل ساختاری پیشبینی تعهد زناشویی براساس سبکهای دلبستگی و متغیرهای میانجی خودکنترلی و طرحوارههای ناسازگار اولیه (در افراد دارای روابط فرازناشویی عاطفی). فصلنامۀ فرهنگ مشاوره و رواندرمانی، 7(28)، 60-33.
شاهمحمدی مهرجردی، م. (1396). مقایسۀ اثربخشی ایماگوتراپی با رویکرد نظامهای خانوادهدرمانی بوئن بر تمایزیافتگی، مثلثسازی و دلبستگی هیجانی زوجین مراجعهکننده به مراکز مشاورۀ شهرری. رسالۀ دورۀ دکتری تخصصی مشاورۀ خانواده. دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
شریفی، م.، فاتحیزاده، م. ا.، بهرامی، ف.، جزایری، ر. ا.، و اعتمادی، ع. (1397). اثربخشی درمان تلفیقی تحلیل تبادلی و ذهنآگاهی بر سازگاری زناشویی زنان دارای وابستگی بینفردی. مجلۀ زن و جامعه. 9(4)، 196-177.
شیری، ف.، گودرزی، م.، مرادی، ا.، و احمدیان، ح. (1399). مقایسۀ اثربخشی زوجدرمانی خودتنظیمگری-دلبستگی و زوجدرمانی سیستمی-رفتاری بر عملکرد خانواده در زنان دارای همسر وابسته به مواد. فصلنامۀ علمی اعتیادپژوهی. 14(56)، 266-247.
صدوقی، ل.، صلاحیان، ا.، و نصرالهی، ب. (1398). تأثیر شناختدرمانی مبتنی بر ذهنآگاهی بر عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زوجین متقاضی طلاق. مشاورۀ کاربردی. 9(1)، 130-115.
ضابطی، ع. س.، و اشکانی، ح. ر. (۱۳۹۶). پیشبینی دلزدگی زناشویی زوجین براساس تعارض زناشویی و سبکهای دلبستگی. چهارمین کنفرانس بینالمللی نوآوریهای اخیر در روانشناسی، مشاوره و علوم رفتاری. تهران. دانشگاه نیکان.
طاهریفرد، م.، و میکائیلی، ن. (1398). اثربخشی ذهنآگاهی مبتنی بر شناخت در اضطراب اجتماعی، تابآوری و تنظیم هیجان زنان قربانی خشونت خانگی. اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی. 13(5)، 26-17.
فرحبخش، ک.، و شفیعآبادی، ع. (1385). ابعاد عشقورزی براساس نظریۀ سهبعدی عشق در چهار گروه زوجهای در مرحلۀ نامزدی، عقد، ازدواج و دارای فرزند. فصلنامۀ دانش و پژوهش در روانشناسی. 30(2)، 20-1.
قاصدی، م. (1398). اثربخشی شناختدرمانی مبتنی بر ذهنآگاهی در زنان آسیبدیده از خیانت همسر بر تنظیم هیجانی، بخشش و صمیمت زناشویی. مجلۀ روانشناسی اجتماعی. 7(52)، 50-41.
قرهگوزلو، ن.، مرادحاصلی، م.، و عطادخت، ا. (1397). مقایسۀ اثربخشی زوجدرمانی شناختی-رفتاری حضوری و مجازی بر اختلال استرس پس از سانحه در روابط فرازناشویی. فصلنامۀ علمی پژوهشهای مشاوره. ۱۷(۶۵)، 206-۱۸6.
قمرانی، ا.، و جعفر طباطبائی، س. س. (1385). بررسی روابط عاشقانۀ زوجین ایرانی و رابطۀ آن با رضایت. فصلنامۀ تازهها و پژوهشهای مشاوره. 17(3)، 109-95.
کاجی اصفهانی، س.، عارفی، م.، آقایی، ا.، اصلی آزاد، م.، فرهادی، ط. (1396). مطالعۀ همدلی شناختی در دانشآموزان با پرخاشگری ارتباطی و آشکار. فصلنامۀ سلامت روان کودک. 4(2)، 126-116.
کیانی چلمردی، ا.ر.، صدری دمیرچی، ا.، و جمشیدیان نائینی، ی. (1394). اثربخشی مداخلۀ مبتنی بر دلبستگی بر سازگاری زناشویی زوجین ناسازگار. پژوهشهای مشاوره. 14(55)، 98-82.
گلستانی، س.، و زادهمحمدی، ع. (1398). اثربخشی گروهدرمانی مبتنی بر هنر اجرا بر بهبود تنظیم هیجانی و تقلیل علائم اختلال استرس پس از سانحه در زنان آسیبدیده از خیانت زناشویی. خانوادهپژوهی. 15(58)، 211-191.
گنجی، ح. (1384). ارزشیابی شخصیت. ویرایش دوم. تهران: ساوالان.
محمدینسب، ن. (1400). تدوین بستۀ بیموبایلهراسی مبتنی بر تجارب زیسته و مقایسۀ اثربخشی آن با واقعیت درمانی بر الگوی ارتباط خانواده، اهمالکاری تحصیلی، عزتنفس و علائم بیموبایلهراسی دانشآموزان مقطع متوسطۀ دوم مبتلا به بیموبایلهراسی. رسالۀ دورۀ دکتری تخصصی روانشناسی. دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان).
نادعلی، ح.، بشارت، م. ع.، رستمی، ر.، و بهرامی احسان، ه. (1394). اثربخشی مداخلۀ دلبستگیمحور مادر-کودک بر افزایش ایمنی کودکان پیشدبستانی. روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی. 12(48)، 354-343.
هنرپروران، ن. (1393). بررسی اثربخشی رویکرد پذیرش و تعهد (ACT) بر بخشش و سازگاری زناشویی زنان آسیبدیده از خیانت همسر. زن و جامعه. 5(3)، 150-135. Albiero, P., Matricardi, G., Speltri, D., & Toso, D. (2009). The assessment of empathy in adolescence: A contribution to the Italian validation of the “Basic Empathy Scale”. Journal of Adolescence, 32(2), 393-408. Asodo, K., & Aron, F. E. (2009). Marital satisfaction. Journal of Psychology and Social, 67(3), 15-28. Cacia, L. (2010). Effect of group counseling based on the reality of therapy on the identity crisis in the students of the guidance school. Principles of Mental Health Spring, 45(2), 430-37. Capobianco, L., Reeves, D., Morrison, A. P., & Wells, A. (2018). Group Metacognitive Therapy vs. Mindfulness Meditation Therapy in a Transdiagnostic Patient Sample: A Randomised Feasibility Trial. Psychiatry Research, 259, 554-561. Chung, K., & Choi, E. (2014). Attachment styles and mother’s well-being among mothers of preschool children in Korea: The mediating role of marital satisfaction. Personality and Individual Differences, 69, 135-139. Conroy, A. A., McKenna, S. A., Comfort, M. L., Darbes, L. A., Tan, J. Y., & Mkandawire, J. (2018). Marital infidelity, food insecurity, and couple instability: A web of challenges for dyadic coordination around antiretroviral therapy. Social Science & Medicine, 214, 110-117. Cribbet, M. R., Smith, T. W., Uchino, B. N., Baucom, B. R. W., & Nealey-Moore, J. B. (2020). Autonomic influences on heart rate during marital conflict: Associations with high frequency heart rate variability and cardiac pre-ejection period. Biological Psychology, 151, 107-112. Crosswell, A. D., Moreno, P. I., Raposa, E. B., Motivala, S. J., Stanton, A. L., Ganz, P. A., & Bower, J. E. (2017). Effects of mindfulness training on emotional and physiologic recovery from induced negative affect. Psychoneuroendocrinology, 86, 78-86. Dunkel, C. S., Lukaszewski, A. W., & Chua, K. (2016). The relationships between sex, life history strategy, and adult romantic attachment style. Personality and Individual Differences, 98, 176-178. Feeney, J.A., & Karantzas, G.C. (2017). Couple conflict: insights from an attachment perspective. Current Opinion in Psychology, 13, 60-64. Gurman, S. (2008). Clinical handbook of couple therapy. Guilford Press. New York. Hofmann, S.G., Angelina, F., Gomez, B.A. (2017). Mindfulness-based interventions for anxiety and depression, Psychiatric Clinics of North America, 40(4), 739-749. Hopwood, T. L., & Schutte, N. S. (2017). A meta-analytic investigation of the impact of mindfulness-based interventions on post traumatic stress. Clinical Psychology Review, 57, 12-20. Jolliffe, D., & Farrington, D. P. (2006). Examining the relationship between low empathy and bullying. Aggressive Behavior, 32(3), 1–11. Jonason, P. K., Lowder, A. H., & Zeigler-Hill, V. (2020). The mania and lupus love styles are central to pathological personality traits. Personality and Individual Differences, 165, 110-114. Kebeck, K. K., Liedtke, C., Kohl, W., Alferink, J., & Kret, M. E. (2017). Attachment style moderates theory of mind abilities in depression. Journal of Affective Disorders, 213, 156-160. Kordbache, S. H., & Arefi, M. (2018). The role of family communication patterns and sexual quality in women in Isfahan. Social Behavior Research & Health (SBRH), 2(1), 199-209. Kroska, E. B., Miller, M. L., Roche, A.I., Kroska, S. K., & O’Hara, M.W. (2018). Effects of traumatic experiences on obsessive-compulsive and internalizing symptoms: The role of avoidance and mindfulness. Journal of Affective Disorders, 225, 326-336. Li, X., & Liu, Q. (2020). Parent–grandparent coparenting relationship, marital conflict and parent–child relationship in Chinese parent–grandparent coparenting families. Children and Youth Services Review, 109, 104-108. Pacher, A. (2017). Extramarital Affairs in Contemporary Japan: Current Situation and Trends. The Journal of Sexual Medicine, 14(5), 300-305. Paul, M. I., & Walton, T. R. (2006). Core concepts in health, brief, 10th Edition. McGraw-Hill Publishing Company, Inc. Chapter 4. Petrucci, C., Cerra, C. L., Aloisio, F., Montanari, P., & Lancia, L. (2016). Empathy in health professional students: A comparative cross-sectional study. Nurse Education Today, 41, 1-5. Rash, J. A., Kavanagh, V. J. A., & Garland, S. N. (2019). A meta-analysis of mindfulness-based therapies for insomnia and sleep disturbance: moving towards processes of change, Sleep Medicine Clinics, 14(2), 209-233. Segal, Z., Dimidjian, S., Vanderkruik, R., & Levy, J. (2019). A maturing mindfulness-based cognitive therapy reflects on two critical issues, Current Opinion in Psychology, 28, 218-222. Semple, R. J., & Lee, J. (2014). Mindfulness-based cognitive therapy for children, applications across the lifespan. Second Edition. 161-188. Sophia, E. C., Tavares, H., & Zilberman, M. L. (2007). Amor patológico: um novo transtorno psiquiátrico? [Pathological love: is it a new psychiatric disorder?. Revista brasileira de psiquiatria (Sao Paulo, Brazil: 1999), 29(1), 55–62. Sternberg, R. J. (1986). A triangular theory of love. Psychological Review, 93(2), 119-135. Sternberg, R. J. (1997). Construct validation of a triangular love scale. European Journal of Social Psychology, 27(2), 313–335. Wang, M., Wang, J., Deng, X., & Chen, W. (2019). Why are empathic children more liked by peers? The mediating roles of prosocial and aggressive behaviors. Personality and Individual Differences, 144, 19-23. Wilson, S. J., Andridge, R., Peng, J., Bailey, B. E., Malarkey, W. B., & Kiecolt-Glaser, J. K. (2017). Thoughts after marital conflict and punch biopsy wounds: Age-graded pathways to healing. Psychoneuroendocrinology, 85, 6-13. Zhang, H., Spinrad, T. L., Eisenberg, N., Luo, Y., & Wang, Z. (2017). Young adults' internet addiction: Prediction by the interaction of parental marital conflict and respiratory sinus arrhythmia. International Journal of Psychophysiology, 120, 148-156. Zhang, J., Zheng, L., Zhan, S., Xu, W., & Zheng, Y. (2021). Vocal characteristics predict infidelity intention and relationship commitment in men but not in women. Personality and Individual Differences, 168, 110-115. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 863 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 456 |