تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,594 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,230 |
سنجش تعادل و توازنهای منطقه ای با بهکارگیری ارزش خدمات اکوسیستمی و پایش فضایی مراکز گراویتی | ||
نشریه محیط زیست طبیعی | ||
دوره 75، شماره 4، آبان 1401، صفحه 682-701 اصل مقاله (1.96 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jne.2022.343760.2439 | ||
نویسندگان | ||
مصطفی کشتکار1؛ نغمه مبرقعی دینان* 2؛ رومینا سیاح نیا3؛ زهرا اسدالهی4 | ||
1گروه برنامه ریزی و طراحی محیط، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
2گروه علوم و مهندسی محیط زیست، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
3گروه برنامهریزی و طراحی محیط، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
4گروه محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران | ||
چکیده | ||
تصمیمات مدیریتی سرزمین و به تبع آن تغییرات کاربری و پوشش اراضی طی چند دهة اخیر در ناحیه رویشی زاگرسی بر ارزش خدمات اکوسیستمی و توزیع مکانی آن ها اثرگذار بوده است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثرات تصمیمات مکانی سرزمین بر شاخصهای فضایی تعادل و توازن ارزش خدمات اکوسیستمی در بازة زمانی 30 ساله (2020-1990) در استان کهگیلویه و بویراحمد انجام شد. به منظور انجام این پژوهش طبقات کاربری و پوشش اراضی با روش پردازش شی گرا از تصاویر ماهواره های لندست و سنتینل استخراج شد. سپس ارزش اقتصادی خدمات اکوسیستم با روش انتقال منافع برآورد شد و عدم قطعیت آن با روش تحلیل شاخص حساسیت مورد سنجش قرار گرفت. در نهایت تغییرات تعادل و توازن فضایی ارزش خدمات اکوسیستمی با ایجاد شبکه های یک کیلومتری، توسعة شاخص گراویتی و تحلیل آمار فضایی مورد پایش قرار گرفت. بر اساس نتایج، افزایش مساحت مناطق انسانساخت و اراضی کشاورزی بهترتیب با 9/8 و 6/3 درصد در بازة زمانی 30 ساله، کاهش سه درصدی ارزش کل خدمات اکوسیستمی از 152/6هزار میلیارد تومان در سال 1990 به 148/5هزار میلیارد تومان در سال 2020 را بهدنبال داشته است. از آنجا که نتایج شاخص حساسیت پایین را نشان داد، مدلسازی قابل اعتماد، دقیق و انعطافپذیر با عدم قطعیت کم است. همچنین تحلیل فضایی لکههای داغ کاهش دو درصدی مناطق با پتانسیل بالای عرضة خدمات اکوسیستمی را نشان میدهد. طبق نتایج تغییر مرکز گراویتی (مرکز ثقل، جاذبه یا گرانش) ارزش کل خدمات اکوسیستمی در طول30 سال مشهود است بهنحویکه مرکز گراویتی 400 متر به سمت جنوب غربی جابجا شده است که با ایجاد عدم توازن در ارزش کل خدمات اکوسیستمی ناشی از مداخلة شدید انسانی، خسارتی معادل با 4/1 هزار میلیارد تومان را به همراه داشته است. نتایج پژوهش گواه این امر است که با احیاء جنگلهای زاگرسی در مناطق جنوبی و شرقی استان و با افزایش ارزش خدمات اکوسیستمی به میزان 87 میلیارد تومان می توان زمینة بازگشت تعادل و توازن فضایی ارزش خدمات اکوسیستمی را به استان کهگیلویه و بویراحمد فراهم نمود. | ||
کلیدواژهها | ||
آمار فضایی؛ تصمیمگیری مکانی سرزمین؛ تخریب جنگل؛ ناحیة رویشی زاگرسی؛ تغییر کاربری و پوشش اراضی | ||
مراجع | ||
Abdollahi, S., Ildoromi, A., Salmanmahini, A., Fakheran, S., 2020. Determination of homogenous areas for ecosystem services supply in the central part of Isfahan province. Journal of RS and GIS for Natural Resources 11(1), 29-47. (In Persian) Akubia, J.E., Bruns, A., 2019. Unravelling the frontiers of urban growth: spatio-temporal dynamics of land-use change and urban expansion in greater Accra metropolitan area, Ghana. Land 8(9), 131. Alavi Panah, S.K., 2003. Application of remote sensing in earth sciences (soil sciences). First Edition. Institute of Publications and Printing, University of Tehran. 393 p. (In Persian) Ansari, Y., Hosseini-Yekani, S.A., Mahdavinia, S.M., 2011. Analysis of financial markets and investment development strategies in agricultural sector of Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Province of Iran. Indian Journal of Science and Technology 4(8), 986-989. Asadolahi, Z., Salmanmahiny, A., Mirkarimi, S.H., Azimi, M., 2018. Identifying Supply Hotspots of Multiple Ecosystem Services (Case study: East of Gorgan-rud Watershed). Journal of Environmental Science and Technology (1), 24-18. (In Persian) Badehian, Z., Mansouri, M., Sanjabi, H., 2017. Economic valuation of some of the most important functions and services of Quercus forests in the centeral Zagros (Case study: Lorestan province). Journal of Environmental Science and Technology 19(5), 353-363. (In Persian) Bakhtiari, F., Panahi, M., Karami, M., Ghoddusi, J., Mashayekhi, Z., Pourzadi, M., 2009. Economic valuation of soil nutrients retention function of Sabzkouh forests. Iranian Journal of Forest 1(1), 69-81. (In Persian) Balmford, A., Bruner, A., Cooper, P., Costanza, R., Farber, S., Green, R. E., Turner, R.K., 2002. Economic reasons for conserving wild nature. Science 297(5583), 950-953. Barmaki, A., 2014. Pathology of development programs after the Islamic Revolution. Presidential Institution, Deputy for Strategic Planning and Supervision.86 p. (In Persian) Bateman, I. J., Brainard, J. S., Lovett, A., 1995. Modelling woodland recreation demand using geographical information systems: a benefit transfer study. Centre for Social and Economic Research on the Global Environment. Bazgir, A., Namiranian, M.A., Hemmat, M., 2017. Elaboration wood uses by Zagros Mountains forest dwellers in Kakasharaf rural district of Khorramabad county. Forest and Wood Products 70(3), 371-380. (In Persian) Beygi Heidarlou, H., Banj Shafiei, A., Erfanian, M., Tayyebi, A., Alijanpour, A., 2021. Land cover changes in Northern Zagros forests (Nw Iran) before and during implementation of energy policies. Journal of Sustainable Forestry 40(3), 234-248. (In Persian) Bockstael, N.E., 1996. Modeling economics and ecology: the importance of a spatial perspective. American Journal of Agricultural Economics 78(5), 1168-1180. Boyd, J., Banzhaf, S., 2007. What are ecosystem services? The need for standardized environmental accounting units. Ecological Economics 63(2), 616-626. Costanza, R., d'Arge, R., De Groot, R., Farber, S., Grasso, M., Hannon, B., Van Den Belt, M., 1997. The value of the world's ecosystem services and natural capital. Nature 387(6630), 253-260. Costanza, R., de Groot, R., Sutton, P., van der Ploeg, S., Anderson, S.J., Kubiszewski, I., Farber, S. and Turner, R.K. 2014. Changes in the global value of ecosystem services. Global Environmental Change 26, 152-158. Cui, X., Liu, C., Shan, L., Lin, J., Zhang, J., Jiang, Y., Zhang, G., 2021. Spatial-Temporal responses of ecosystem services to land use transformation driven by rapid urbanization: A case study of Hubei Province, China. International Journal of Environmental Research and Public Health 19(1), 178. Daily, G. C., Söderqvist, T., Aniyar, S., Arrow, K., Dasgupta, P., Ehrlich, P.R., Walker, B., 2000. The value of nature and the nature of value. Science 289(5478), 395-396. Fakher Nasab, A., Alijani, B., Asadian, F., 2020. Detection of air temperature and precipitation changes in Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad provinces under climate change conditions using MIROC5 model. Natural Geography 50 (13), 15-35. (In Persian) Farzin, M., Khazaei, M., 2021. Monitoring, forecasting and analyzing the trend of 40 years of land cover/land use change around Yasuoj city. Iranian Journal of Forest 12(4), 525-539. (In Persian) Foley, J.A., DeFries, R., Asner, G.P., Barford, C., Bonan, G., Carpenter, S.R., Chapin, F.S., Coe, M.T., Daily, G.C., Gibbs, H.K. and Helkowski, J.H. 2005. Global consequences of land use. Science 309(5734), pp.570-574. Ghaderi, M.R., Taghvaei, M., Shafaghi, S., 2017. An analysis of management of regional development in Iran. International Review (1-2), 36-44. (In Persian) Griffith, D.A., Fischer, M.M., 2016. Constrained variants of the gravity model and spatial dependence: model specification and estimation issues. In Spatial Econometric Interaction Modelling (pp. 37-66). Springer, Cham. Harirforoush, H., Bellalite, L., 2019. A new integrated GIS-based analysis to detect hotspots: a case study of the city of Sherbrooke. Accident Analysis & Prevention 130, 62-74. He, Y., Chen, Y., Tang, H., Yao, Y., Yang, P., Chen, Z., 2011. Exploring spatial change and gravity center movement for ecosystem services value using a spatially explicit ecosystem services value index and gravity model. Environmental Monitoring and Assessment 175(1), 563-571 Henareh Khalyani, A., Mayer, A. L., Falkowski, M.J., Muralidharan, D., 2013. Deforestation and landscape structure changes related to socioeconomic dynamics and climate change in Zagros forests. Journal of land Use Science 8(3), 321-340. Hu, M., Li, Z., Yuan, M., Fan, C., Xia, B., 2019. Spatial differentiation of ecological security and differentiated management of ecological conservation in the Pearl River Delta, China. Ecological Indicators 104, 439-448. Huang, L., Ni, L., 2008. Object-oriented classification of high-resolution satellite image for better accuracy. Spatial Accuracy Assessment in Natural Resources and Environmental Sciences. pp: 25-27. Jafarzadeh, A.A., Mahdavi, A., Shamsi, S.R.F., Yousefpour, R., 2019. Economic values of some services of Zagros rangelands ecosystem in Ilam province. Rangeland 13(3), 436-449. (In Persian) Kamyab, H., Shabani, N., 2019. The impact of land use/land cover change on ecosystem services in Golestan province. Environmental Sciences 17(2), 43-56. (In Persian) Karami, A., Feghhi, J., 2012. Controlling and comparison of North and South Zagros land use using landscape ecology approach (Case study: Provinces of Kurdistan and Kohgiloyeh and Boyer Ahmad). Town and Country Planning 4(6), 5-34. (In Persian) Keshtkar, M., Barghjelveh, S., Mobarghei Dinan, N., 2021.The Structural Detection of Spatial-Temporal Changes in Zagros Biome of Iran Using Landscape Ecology Principles. Environmental Researches 12(23), 67-80. (In Persian) Keshtkar, M., Sayahnia, R., 2021. Monitoring the Ecological Security of Esfahan with an Ecosystem Service Approach. Geography and Environmental Sustainability 10(4), 91-107. (In Persian) Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Provincial Management and Planning Organization, 2017.Statistical Yearbook of Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Provinces. 112 p. (In Persian) Kreuter, U.P., Harris, H.G., Matlock, M.D., Lacey, R.E., 2001. Change in ecosystem service values in the San Antonio area, Texas. Ecological Economics 39(3), 333-346. Krutilla, J. V., & Fisher, A. C. 1975. Economics of Natural Environment. Li, Y., Zhang, L., Yan, J., Wang, P., Hu, N., Cheng, W., Fu, B., 2017. Mapping the hotspots and coldspots of ecosystem services in conservation priority setting. Journal of Geographical Sciences 27(6), 681-696. Liu, Y., Li, J., Zhang, H., 2012. An ecosystem service valuation of land use change in Taiyuan City, China. Ecological Modelling 225, 127-132. Mahiny, A. S., Clarke, K., 2012. Guiding SLEUTH land-use/land-cover change modeling using multicriteria evaluation: towards dynamic sustainable land-use planning. Environment and Planning B: Planning and Design 39(5), 925-944. Millennium Ecosystem Assessment. 2005. Ecosystems and human well-being: scenarios: findings of the Scenarios Working Group (Vol. 2). Island Press. Mishra, U., Lal, R., Slater, B., Calhoun, F., Liu, D., Van Meirvenne, M., 2009. Predicting soil organic carbon stock using profile depth distribution functions and ordinary kriging. Soil Science Society of America Journal 73(2), 614-621. Mobarghei dinan, N., 1387. Preparation and application of the special valuation pattern of forest ecosystem services using GIS (Case Study: Noshahr- Kheiroudkenar), Environmental planning Dissertation, Environmental Faculty, University of Tehran, 321 p. (In Persian). National Cartographic of Iran. 2018. Atlas of Map and Spatial Studies of Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Provinces, 24 p. (In Persian) Negahban, S., 2021. Active tectonics evaluation from morphometric indices for the Dinevar Basin in northern Zagros, western Iran. Physical Geography Research Quarterly 53(2), 287-304. Nelson, G.C., Bennett, E., Berhe, A.A., Cassman, K., DeFries, R.S., Dietz, T., Dobermann, A., Dobson, A., Janetos, A., Levy, M.A. Marco, D., 2006. Anthropogenic drivers of ecosystem change: an overview. Ecology and Society 11(2). Omenn, G.S., 2006. Grand challenges and great opportunities in science, technology, and public policy. Science 314(5806), 1696-1704. Pielke, R.A., Pitman, A., Niyogi, D., Mahmood, R., McAlpine, C., Hossain, F., Goldewijk, K.K., Nair, U., Betts, R., Fall, S., Reichstein, M., 2011. Land use/land cover changes and climate: modeling analysis and observational evidence. Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change 2(6), 828-850. Primmer, E., Furman, E., 2012. Operationalising ecosystem service approaches for governance: do measuring, mapping and valuing integrate sector-specific knowledge systems?. Ecosystem Services 1(1), 85-92. Sajjadi Ghaemmaghami, S.A., Sayahnia, R., Mobarghei Dinan, N., Makhdoum Farkhondeh, M., 2021. Evaluating the implications of urban growth on carbon fixation ecosystem services (Case study: Karaj Subcatchments). Journal of RS and GIS for Natural Resources 12(1), 20-37. (In Persian) Salamatnia, A., Jozi, S., Malmasi, S., Nezakati, R., Zaeimdar, M., 2020. Investigating Capability and Evaluation of Spatial Temporal Variations in Yasuj in Urban Development. Journal of Environmental Science and Technology 22(9), 153-165. (In Persian) Schägner, J.P., Brander, L., Maes, J., Hartje, V., 2013. Mapping ecosystem services' values: Current practice and future prospects. Ecosystem Services, 4, 33-46. Tolessa, T., Senbeta, F., Kidane, M., 2017. The impact of land use/land cover change on ecosystem services in the central highlands of Ethiopia. Ecosystem Services 23, 47-54. Wang, Z., Wang, Z., Zhang, B., Lu, C., Ren, C., 2015. Impact of land use/land cover changes on ecosystem services in the Nenjiang River Basin, Northeast China. Ecological Processes 4(1), 1-12. Xie, G.D., Lu, C.X., Leng, Y.F., Zheng, D.U., Li, S., 2003. Ecological assets valuation of the Tibetan Plateau. Journal of natural resources, 18(2), 189-196. Xu, C., Pu, L., Zhu, M., Li, J., Chen, X., Wang, X., Xie, X., 2016. Ecological security and ecosystem services in response to land use change in the coastal area of Jiangsu, China. Sustainability 8(8), 816. Yirsaw, E., Wu, W., Temesgen, H., Bekele, B., 2016. Effect of temporal land use/land cover changes on ecosystem services value in coastal area of China: The case of Su-Xi-Chang region. Applied Ecology and Environmental Research 14(3), 409-422. Yuhai, W.X.B., 1999. Study on the methods of land use dynamic change research [J]. Progress in Geography, 1. Zandebasiri, M., & Parvin, T. 2012. Investigation on importance of near east process’s criteria and indicators on sustainable management of Zagross forests (Case study: Tange Solak water catchment, Kohgiloye and Boyer Ahmad province). Iranian Journal of Forest and Poplar Research 20(2), 216-204. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 402 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 248 |