پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,502 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,119,139 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,225,443 |
پی جویی شیر سنگی(جلوه ای از هنر و هویت بختیاری) با تکیه بر مطالعه مردم شناسی هنر | ||
| پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران | ||
| دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 23، شهریور 1401، صفحه 209-241 اصل مقاله (1.58 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijar.2022.341626.459747 | ||
| نویسنده | ||
| محمد افروغ* | ||
| استادیار گروه فرش، دانشکده هنر، دانشگاه اراک، اراک، ایران | ||
| چکیده | ||
| سنگ‌تراشی و حجاری، یکی از کهن‌ترین هنرهای سنتی و کاربردی است که از سابقه‌ای کهن در میان تمدن‌ها و به‌طورخاص ایران، برخوردار است. هنری بومی و دیرین‌سال که جلوه‌های آن در پیکرتراشی و آفرینش انواع تندیس و مجسمه‌های یادبودی، نمودار است. در این میان، شیر سنگی، از برجسته‌ترین مصنوعات و دست‌کَنده فرهنگی و نمادین در هنر حجاری و پیکرتراشی است که در جغرافیای وسیع بختیاری سابقه‌ای دیرینه دارد. از دیگر سو، فهم و شناخت علل خلق آثار هنری در میان اقوام و عشایر و درک مفاهیم پنهانی و بنیادین حاصل از نگرش و باورهای هنرمندان، نیازمند به‌کارگیری شیوه‌های علمی و مرتبط با هنرهای بومی و از جمله شیرهای سنگی است. بر این مبنا، در مقاله حاضر رویکرد مردم‌شناسی هنر، جهت کشف مفاهیم و معناهای ضمنی، انتخاب و به‌کار گرفته شده‌است. مقصد و هدف این رویکرد این است که هرگونه تحقیق جهت کشف و یافتن معناها و کارکردهای آثار هنری و نقوش آن‌ها، می‌بایست در بستر فرهنگی جامعه‌ای صورت پذیرد که آثار هنری در آن تولید شده‌اند. چیستی و چرایی آفرینش شیرهای سنگی در بختیاری، انواع فرم‌ها ، پرسش اصلی این پژوهش است. برخی از یافته‌های این پژوهش شامل موارد زیر است: آفرینش شیرها صرفاً جنبه یادبودی و به جهت گرامی‌داشت یاد و نام و خاطره مردان شجاع و دلیر در ایل بوده‌است. شیرهای سنگی به دو نوع قدیمی(فرم انتزاعی) و جدید(طبیعی و رئال و به‌صورت محدود انتزاعی)، تقسیم‌بندی می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انسان‌شناسی هنر؛ بختیاری؛ تزئین سنگ‌تراشی؛ شیر؛ هویت | ||
| مراجع | ||
|
منابع
ابراهیمی‌ناغانی، حسین (1393). مقدمه‌ای بر زیبایی‌شناسی نقش و رنگ گلیم‌های عشایر بختیاری. مجلۀ نگارینه، 1، 19-39.
افروغ، محمد (1400). بررسی و تحلیل قالیچه‌های طرح محرابی بلوچ از منظر انسان‌شناسی هنر. پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، 21، 299-325.
بهرامی آسترکی، غلامعلی (1394). شعر بختیاری (چَویلِ دَم برف). تهران: میراث ماندگار.
بهشتی، سیدمحمد (1382). زیبایی و کارب رد در هنر سنتی. فصلنامۀ خیال، 5، تهران: فرهنگستان هنر.
تناولی، پرویز (1356). قالیچه‌های شیری فارس. تهران: دانشگاه تهران.
تناولی، پرویز (1388). سنگ‌قبر، تهران: بنگاه.
دومان، رافائل (1387). معتقدات و آداب ایرانی از عصر صفویه تا دورۀ پهلوی. ترجمۀ مهدی روشن‌ضمیر. جلد اول. تهران: شفیعی.
زکریایی‌کرمانی، ایمان، نظری، امیر و شفیعی‌سرارودی، مهرنوش (1394). مطالعۀ نقوش سفالینه‌های معاصر روستای کلپورگان سراوان با رویکرد انسان‌شناسی هنر. فصلنامۀ علمی-پژوهشی نگره، 36، 75-92.
صفی‌خانی، نینا، احمدپناه، سید ابوتراب و خدادادی، علی (1393). نشانه‌شناسی نقوش سنگ قبور قبرستان تخت‌پولاد اصفهان (با تأکید بر نقوش حیوانی شیر و ماهی). فصلنامۀ علمی-پژوهشی هنرهای زیبا (تجسمی)، 19(4)، 67-80.
قنبری عدیوی، عباس (1393). شیر سنگی (پژوهشی دربارۀ شیرسنگی در بختیاری). شهرکرد: نیوشه.
قنبری عدیوی، عباس (1390). جستاری در فرهنگ و هنر بختیاری. شهرکرد: نیوشه.
قنبری عدیوی، عباس (1398). بردشیر (شیرسنگی) در فولکلور و دانش بومی بختیاری. دانش‌های بومی ایران، 11، 1-47.
گهستونی، مجتبا (1396). شیرتراشی جوان که بردشیر خود را تراشید، سایت انجمن دوستداران میراث‌فرهنگی تاریانای خوزستان.
مورفی، هوارد (1385). انسان‌شناسی هنر. ترجمۀ هایده عبدالحسین‌زاده. فصلنامۀ خیال، 17، 20-69.
شیرانی، مینا، ایزدی جیران، اصغر، کوهستانی، مریم و اسپونر، برایان (1397). بررسی انسان‌شناختی نقوش سفال کلپورگان سراوان. مجلۀ هنرهای زیبا (هنرهای تجسمی)، 4، 71-80.
Ember, C. R., & Ember, M. (1993). Anthropology. Prentice Hall of ndia Ergin. New Dehli.
Leach, E. R. (1967). Aesthetics, In The Institutions of Primitive Society, edited by E. E. Evans-Pritchard, Oxford: Basil Blackwell, pp: 25-38.
Morphy, H. (1992). Aesthetics in a Cross-Cultural Perspective: Some Reflections on Native American Basketry. Journal of the Anthropological Sosiety of Oxford. 23(1).
www.rugman.com/blog/rug.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 352 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 255 |
||