سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,501
تعداد مشاهده مقاله124,115,301
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,219,359
عرب صالحی, محمد, پیشوایی, فریده. (1401). فراتاریخ بودن قرآن و سازوکارهای انتقال پیام‌های فرازمانی و فرامکانی در ظروف تاریخی خاص. , 19(2), 177-199. doi: 10.22059/jpht.2022.339525.1005889
محمد عرب صالحی; فریده پیشوایی. "فراتاریخ بودن قرآن و سازوکارهای انتقال پیام‌های فرازمانی و فرامکانی در ظروف تاریخی خاص". , 19, 2, 1401, 177-199. doi: 10.22059/jpht.2022.339525.1005889
عرب صالحی, محمد, پیشوایی, فریده. (1401). 'فراتاریخ بودن قرآن و سازوکارهای انتقال پیام‌های فرازمانی و فرامکانی در ظروف تاریخی خاص', , 19(2), pp. 177-199. doi: 10.22059/jpht.2022.339525.1005889
عرب صالحی, محمد, پیشوایی, فریده. فراتاریخ بودن قرآن و سازوکارهای انتقال پیام‌های فرازمانی و فرامکانی در ظروف تاریخی خاص. , 1401; 19(2): 177-199. doi: 10.22059/jpht.2022.339525.1005889

فراتاریخ بودن قرآن و سازوکارهای انتقال پیام‌های فرازمانی و فرامکانی در ظروف تاریخی خاص

مجله علمی " فلسفه دین "
دوره 19، شماره 2، تیر 1401، صفحه 177-199    اصل مقاله (783.17 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2022.339525.1005889
نویسندگان
محمد عرب صالحی1؛ فریده پیشوایی* 2
1دانشیار گروه منطق فهم دین، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ، قم، ایران
2استادیار مؤسسة آموزش عالی حوزوی معصومیه، قم، ایران
چکیده
یکی از مسائل مهم فلسفة دین، جهان‌شمولی و کیفیت پاسخگویی دین و قرآن به‌عنوان مهم‌ترین منبع معرفتی به مسائل نوپدید علی‌رغم نزول در شرایط خاص تاریخی است. در رویکرد تاریخ‌مندی قرآن که زادگاه آن کشورهای عربی است و بعضاً ملهم از مباحث هرمنوتیک فلسفی و القائات مستشرقان شکل گرفته، پیام‌های قرآنی تاریخ‌مند تلقی شده‌اند. این موضوع در جای خود به‌تفصیل نقد و دلایل اثبات فراتاریخی بودن قرآن به‌تفصیل بیان شده است، اما این امر حائز اهمیت و نیازمند تبیین است که در سبک بیانات قرآن، چه سازوکارهایی به‌کار رفته تا فراتاریخی‌بودن قرآن را تضمین کند؟ نوشتار حاضر به روش توصیفی-تحلیلی پس از بیان وجوه نافی تاریخیت قرآن مانند حل پارادوکس ظاهری بیان پیام‌های جاودانه به‌دنبال سبب نزول خاص و تاریخی نبودن نوع مکتوبات و معاهدات بشری و تعمیم این شیوة عقلایی به قرآن، به وجوه اثبات‌کنندة فراتاریخی ‌بودن قرآن مانند تعبیة سازوکار پاسخگویی به تمام مسائل نوپدید در دل قرآن با نصب مفسر معصوم، دلالت خطابات عام قرآنی و نیز مبارزة نفس‌گیر با فرهنگ جاهلی اشاره می‌کند و سپس نشان می‌دهد صنعت التفات، نتیجه‌گیری‌های کلی از حوادث جزئی، تجرید حوادث تاریخی از جزئیات، ضمیمه کردن پیام‌های کلی در لابه‌لای ذکر حوادث و غلبة جنبة هدایتی گزارش‌های تاریخی قرآن بر جنبة تاریخی، سازوکارهای پیش‌بینی‌شده برای فرازمانی و فرامکانی‌بودن پیام‌های قرآن‌اند.
کلیدواژه‌ها
امامت؛ پیام‌های قرآن؛ تاریخ‌مندی؛ سازوکارهای قرآنی؛ فرازمانی؛ فرامکانی
مراجع
ـ قرآن کریم

  1. ابوزید، نصرحامد (1380). معنای متن، ترجمۀ مرتضی کریمی‌نیا، تهران: طرح نو.
  2. ____________ (بی‌تا). «قرآن و فرهنگ زمانه؛ گفت‌وگو با نصرحامد ابوزید سال 1983»، خردنامه، ش20.
  3. ایازی، محمدعلی (13۷۸). قرآن و فرهنگ زمانه، رشت: کتاب مبین.
  4. پیشوایی، مهدی (1397). تاریخ اسلام، قم: معارف.
  5. بی‌نا (1383). «تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری در قرآن کریم»، کتاب روش، پیش‌شمارة 2و3.
  6. جعفری، یعقوب (1384). «تاریخ در قرآن»، تاریخ اسلام در آینة پژوهش، ش7، ص 24-5.
  7. جوادی آملی، عبدالله (1389). هم‌تایی قرآن و اهل بیت (ع)، قم: اسراء.
  8. سروش، عبدالکریم (1385). بسط تجربۀ نبوی، تهران: صراط.
  9. _________ (1378). صراط‌های مستقیم، تهران: صراط.
  10. _________ (1386). «محمد آفرینندة قرآن است»، بازتاب اندیشه، ش96، ص 22-7.
  11. _________ (1381). «اسلام، وحی و نبوت»، بازتاب اندیشه، ش27، ص 67 - 56.
  12. صادقی تهرانی، محمد (بی‌تا). التفسیر الموضوعی للقرآن الکریم، قم: دفتر مؤلف.
  13. ___________ (1388). ترجمان فرقان: تفسیر مختصر قرآن کریم، قم: شکرانه.
  14. طباطبایی، محمدحسین (1388). قرآن در اسلام، قم: بوستان کتاب.
  15. _____________ (1390). المیزان فی تفسیرالقرآن، بیروت: اعلمی.
  16. طباطبایی، محمدحسین؛ خسروشاهی، هادی (1387). شیعه: مجموعه مذاکرات با پرفسور هانری کربن (خسروشاهی)، قم: بوستان کتاب (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیة قم).
  17. طیب، عبدالحسین (1369). اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران: اسلام.
  18. عرب‌صالحی، محمد (1387). تاریخی‌نگری و دین، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی.
  19. ___________ (1395). «مبانی تاریخ‌مندی قرآن و تحلیل و نقد مبنای وحی‌شناختی آن»، فلسفة دین، 1395، دورة 13، ش 4.
  20. غزالی مصری، محمد (1363). محاکمۀ گلدزیهر صهیونیست، ترجمۀ صدر بلاغی، تهران: حسینیۀ ارشاد.
  21. قیطوری، عامر (1382). قرآن ساخت‌شکنی و بازگشت نشانه، تهران: طه.
  22. مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی (1389). فرهنگ‌نامة اصول فقه، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیة قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  23. مصباح یزدی، محمدتقی (1379). قرآن در آیینة نهج‌البلاغه، قم: مؤسسة امام خمینی (ره).
  24. ملکیان، مصطفی (1381). «عقلانیت، دین، نواندیشی»، ماهنامة نامه، ش16، ص 69-60.
  25. مکارم شیرازی، ناصر (1371). تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الإسلامیه.
  26. ___________ (1386). آیات ولایت در قرآن، قم: نسل جوان.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 827
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 368


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب