
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,622 |
تعداد مقالات | 71,536 |
تعداد مشاهده مقاله | 126,862,818 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,905,327 |
رویکردی اقتصادی و حقوقی به قراردادهای مبتنی بر تحمیل قیمت به مضطر و اشخاص بحرانزده در حقوق ایران و آمریکا | ||
مطالعات حقوق خصوصی | ||
مقاله 7، دوره 52، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 105-126 اصل مقاله (375.36 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlq.2021.303680.1007387 | ||
نویسندگان | ||
داریوش کیوانی هفشجانی1؛ مهدی شهابی* 2؛ سید محمد صادق طباطبایی3 | ||
1دکتری حقوق خصوصی، گروه حقوق، دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
2دانشیار گروه حقوق، دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
3دانشیار گروه حقوق، دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
چکیده | ||
در حقوق ایران معاملۀ اضطراری صحیح قلمداد شده است، با وجود این گروهی از حقوقدانان با تکیه بر پارهای از مقررات موضوعه، این صحت را منصرف از معاملۀ اضطراری غیرمنصفانه - که از طریق آن کالا یا خدمتی با بهایی گزاف به مضطر عرضه، یا با بهایی اندک از وی خریداری میشود - قلمداد کردهاند. از این گروه، برخی آن را غیرنافذ، بعضی تعدیلپذیر، و عدهای هم صحیح، ولی برای مضطر قائل به خیار غبن شدهاند. با این حال، بهنظر میرسد وفق مقررات موجود، قرارداد اضطراری غیرمنصفانه جز در محدودۀ قراردادهای نجات دریایی صحیح است و نمیتوان از آن قیاس اخذ کرد، مگر آنکه مخالف رقابت در بازار بهحساب آید که در این صورت به دستور شورای رقابت قابل فسخ است. در مقابل، حقوق آمریکا قرارداد مبتنی بر تحمیل قیمت مخالفِ وجدانْ به شخص مضطر را قابل تعدیل دانسته است. افزونبر این قرارداد مبتنی بر تحمیل قیمت به اشخاص درگیر در فجایع و بحرانهای فراگیر، نظیر سیل و زلزله را هم تعدیلپذیر محسوب کرده و اغلب برای تحمیلکننده انواع متعددی از ضمانتاجراهای کیفری و جریمههای مالی را در نظر گرفته است. مؤلفان در این تحقیق، احتساب غیرمنصفانه بودن یا مخالف وجدان بودن معاملات پیشگفته بهعنوان معیار تعدیل این دست از معاملات را بهدلیل داشتن ابهام و عجز از ایجاد گسترۀ چارچوبمند مصداقی، قابل نقد دانستهاند. همچنین با تمسک به رهیافتهای علم اقتصاد نشان دادهاند ازدیاد یا کاهش قیمت کالاها یا خدمات در شرایط اضطراری همهگیر یا در شرایط عادی از نظرگاه اقتصادی قابل درک، و اقدامات دولتی (از طریق تقنین) برای مداخله در آنها معمولاً ناکارامد، و در نهایت به ضرر مصرفکنندگان خواهد بود و ازاینرو باید استثنایی و محدود به تداومبخشی به فعالیت بازارها باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
اضطرار؛ بحران زده؛ تحلیل اقتصادی حقوق؛ تحمیل قیمت؛ سوء استفاده از اضطرار؛ عرضه و تقاضا؛ مضطر؛ مخالف وجدان بودن. | ||
مراجع | ||
منابع
الف) فارسی و عربی
DOI: 10.22059/JCL.2015.55778
DOI:10.22059/JCL.2020.285035.633866
ب) خارجی
47. Aaronson, Michael Louis (2013). Unconscionability in Contracts: A New Test, Thesis for Degree of Master Arts, Department of Philosophy, Colorado State University. 48. Boudreaux, Donald J. (2019 A). New Light on Price Gouging, American Institute for Economic Research, Published at: http://www.aier.org/article/new-light-on-price-gouging/ 49. Boudreaux, Donald J. (2019 B). "On "Price Gouging" Water During Hurricanes and Natural Disaster", Capitalism Magazine, Published at: http://www.capitalismmagazine.com /2019/on-price-gouging-water-during-hurricanes-and-natural-disasters/ 50. Bouvier, John (1914). Law Dictionary, Volume III, Third Revision, Kansas City & Saint Paul: Vernon Law Book Company & West Publishing Company. 51. Culpepper, Dreda & Walter, Block (2008). "Price Gouging in the Katrina Aftermath: Free Markets at Work", International Journal of Social Economics, Vol. 35, No. 7, pp. 512 - 520. https://doi.org/10.1108/03068290810886911 52. Devlin, Alan (2015). Fundamental Principle of Law and Economics, Third Edition, New York: Routledge. 53. Harley, James A. (1988). "Economic Duress and Unconscionability: How Fair Must Government Be?", Public Contract Law Journal, Vol. 18, No. 1, pp. 76 - 187. https://www.jstor.org/stable/i25755547 54. McConnell, Campbell R. and Stanley L. Brue and Sean M. Flynn (2018). Economics: Principles, Problems, and Policies, 21 Edition, Dubuque: McGraw-Hill Education. 55. Miceli, Thomas J. (2004). The Economic Approach to Law, Stanford: Stanford University Press. 56. Nicholas, Howard (2012). “What Is the Problem with Neoclassical Price Theory”, World Review of Political Economy, Vol. 3, No. 4, pp. 457 - 477. https://doi.org/10.13169/worlrevipoliecon.3.4.0457 57. Posner, Eric A. (1995). "Contract Law in the Welfare State: A Defense of the Unconscionability Doctrine, Usury Laws, and Related Limitations on the Freedom to Contract", The Journal of Legal Studies, Vol. 24, No. 2, pp. 283-319. https://www.journals.uchicago.edu/doi/10.1086/467961 58. Posner, Richard A. (1986). Economic Analysis of Law, Third Edition, Wolters Kluwer. 59. Posner, Richard A. (2004). Catastrophe: Risk and Response, New York: Oxford University Press. 60. Shone, Ronald (2003). An Introduction to Economic Dynamics, Cambridge University Press. 61. Schwartz, Alan & Robert E. Scott (2003). "Contract Theory and the Limits of Contract Law", The Yale Law Journal, Vol. 113, No.3, pp. 541 - 619. https://www.yalelawjournal.org/article/contract-theory-and-the-limits-of-contract-law 62. Sloman, John and Garratt, Dean and Guest, Jon (2018). Economics, Tenth Edition, New York: Pearson. 63. Snyder, Jeremy (2009). "What`s the Matter with Price Gouging?", Business Ethics Quarterly, Vol. 19, No. 2, pp. 275 - 293. https://doi.org/10.5840/beq200919214 64. Sowell, Thomas (2004). "Price Gouging in Florida", Capitalism Magazine, Published at: http://www.capitalismmagazine.com/2004/09/price-gouging-in-florida/ 65. Sowell, Thomas (2011). Basic Economics: A Common Sense Guide to the Economy, Fourth Edition, New York: Basic Books. 66. Taylor, Jerry (2005). "Gouge on", National Review Online, Published at: http://www.nationalreview.com/2005/09/gouge-jerry-taylor/ 67. Zwolinski, Matt (2008). "The Ethics of Price Gouging", Business Ethics Quarterly, Vol. 18, No. 3, pp. 347 - 378. https://doi.org/10.5840/beq200818327.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 423 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 576 |