تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,515,072 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,776,232 |
کارکرد اخلاقی هنر در کارزار صنعتفرهنگ | ||
فلسفه | ||
دوره 20، شماره 2 - شماره پیاپی 39، بهمن 1401، صفحه 1-15 اصل مقاله (508.53 K) | ||
نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2022.338698.1006699 | ||
نویسندگان | ||
علیرضا آرام* 1؛ بهاره گراوندی2 | ||
1دانشآموختۀ دکتری فلسفۀ اخلاق، گروه فلسفۀ اخلاق، دانشکده الهیات، دانشگاه قم، قم، ایران. | ||
2دانشآموختۀ کارشناسی ارشد فلسفه اخلاق، گروه فلسفه اخلاق، دانشکده الهیات، دانشگاه قم، قم، ایران. | ||
چکیده | ||
ایدهپردازانِ دیالکتیک روشنگری با وضع اصطلاحِ اینک مشهورِ صنعت فرهنگ آن را به عنوان وصفی جامع از فریبِ تودهای، رایج و البته مکتوم در نظام سرمایهداری مطرح کردهاند؛ صنعتی فراگیر، با ملغمهای از حبس، تحریک و انحراف افکار عمومی در جامعۀ به ظاهر عقلانی و هوادار آزادی. با پیگیری راه علاج از دو مجرای هنر و اخلاق، طرحی استنباط میشود که میتواند امید به مهار امواجِ صنعت فرهنگ، یا ایمنی در برابر سیطرۀ فراگیرش را برانگیزد. مقالۀ حاضر ضمن تحلیل این مسیر مطلوب و امیدبخش، از منظر موسسان مکتب فرانکفورت، ابتدائا رابطۀ آرمانی میان هنر و اخلاق را با چشمانداز خروجِ موفق از حصارِ صنعت فرهنگ تشریح میکند. اما، و از پی ملاحظۀ انتقادی در خصوص پیامدهای اخلاقی- هنری مورد بحث، به نظر میرسد مسیری که در تأملات طولانی آدورنو و هورکهایمر به عنوان راه رهایی از صنعت فرهنگ ترسیم شده در مقام عمل ناموفق مانده و حتی از جهتی که انتظار آن نمیرود، خودشکن یا متناقض است. چرا که: الف) پناه جستن به اخلاق سلبی و هنرِ مفهومی به قطع ارتباط با فرهنگ عمومی خواهد رسید. ب) ثمره این گوشهنشینیْ به جنبشهای محفلی محدود میماند. ج) این زیستجهانِ ایمن، همچون جزئی منفصل از صنعت فرهنگ، همچنان مدیون مناسبات سرمایهداری است. | ||
کلیدواژهها | ||
دیالکتیک روشنگری؛ صنعت فرهنگ؛ فرهنگ عمومی؛ مکتب فرانکفورت؛ هنر و اخلاق | ||
مراجع | ||
آدورنو، تئودور (۱۳۹۴)، زبان اصالت در ایدئولوژی آلمانی، ترجمۀ سیاوش جمادی، تهران، ققنوس.
ــــــــــــــ (۱۳۹۷)، سویهها؛ مطالعهای در فلسفه هگل، ترجمۀ محمد مهدی اردبیلی، حسام سلامت و یگانه خویی، تهران، ققنوس.
ــــــــــــــ (۱۳۹۵، )، علیه ایدهآلیسم، ترجمۀ مراد فرهادپور، تهران، هرمس.
ــــــــــــــ (۱۳۷۹)، «گزیدههایی از اخلاق صغیر»، ترجمۀ هاله لاجوردی، ارغنون، ش۱۶، ۳۹۳- ۳۹۷.
ــــــــــــــ (۱۳۹۶)، مسائل فلسفۀ اخلاق، ترجمۀ صالح نجفی و علیعباس بیگی، تهران، هرمس.
ــــــــــــــ (۱۳۹۹)، یادداشتهایی دربارۀ کافکا، ترجمۀ سعید رضوانی، تهران، آگاه.
آدورنو، تئودور و هورکهایمر، ماکس (۱۳۹۶)، به سوی مانیفست نو، ترجمه امیرهوشنگ افتخاری راد، تهران، چشمه.
ــــــــــــــ (۱۳۹۹)، دیالکتیک روشنگری، ترجمه مراد فرهادپور و امید مهرگان، تهران، هرمس.
هورکهایمر، ماکس (۱۳۸۹)، خسوف خرد، ترجمه محمود اکسیریفرد، تهران، گام نو.
ــــــــــــــ (۱۳۹۸)، سپیدهدمان فلسفه تاریخ بورژواژی، ترجمه محمد جعفر پوینده، تهران، نی.
Adorno, Theodor (2002), Aesthetic Theory, Translated by Robert Hullot- Kentor, London, Continuum. ــــــــــــــ (1954), “How to Look at Television”, The Quarterly of Film Radio and Television, No 3, 213- 235. ــــــــــــــ (2005), Minima Moralia; Reflections from Damaged Life, Translated by EFN Jephcott, London, Verso. ــــــــــــــ (1993), “Music, Language, and Composition”, Translated by Susan Gillespie, The Musical Quarterly, No 3, 401- 414. ــــــــــــــ (2004), Negative Dialectics, Translated by Ashton, Oxfordshire, Routledge. ــــــــــــــ (2001), The Culture Industry; Selected Essays on Mass Culture, Edited by JM Bernstein, Oxfordshire, Routledge. ــــــــــــــ (1990), “The Form of the Phonograph Record”, Translated by Thomas Levin, JSTOR, No 55, 56- 61. Horkheimer, Max (2002), Critical Theory, Translated by Matthew O’Connell and others, London, Continuum. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 537 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 393 |