پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,999,426 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,675,047 |
واکاوی نشانه های حضور حرمسرا در آثار فرنگی سازی مکتب نقاشی اصفهان | ||
| زن در فرهنگ و هنر | ||
| مقاله 8، دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 53، مهر 1401، صفحه 463-487 اصل مقاله (1.4 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2022.334445.1722 | ||
| نویسندگان | ||
| بتول معاذالهی1؛ زینب صابر* 2 | ||
| 1دانشجوی دکترای پژوهش هنر، دانشگاه هنر اصفهان | ||
| 2دانشیار دانشکده صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان. ایران. | ||
| چکیده | ||
| در دوران اصفهان صفوی، سیاست محبوس‌نمودن شاهزادگان در حرمسرا باعث شد به‌تدریج شاه از کنش جدی در عرصة سیاست کناره گیری کند و در مقابل حرمسرا به کانونی از قدرت مبدل شود که در آن مادر شاه، زنان و خواجه سرایان ابتکار عمل سیاسی را به‌دست گیرند. در دوران سلیمان، این کانون به حدی قدرتمند شد که آن را مالک اصلی شاه نامیدند. در همین زمان بود که نقاشی فرنگی سازی به‌عنوان سبک مسلط هنری شناخته شد و رو به گسترش نهاد. مقالة حاضر با توجه به هم‌زمانی قدرتیابی حرمسرا و رونق فرنگی سازی در دوران حکومت شاه‌سلیمان، در پی پاسخ به این پرسش است که جریان فرنگی سازی مکتب نقاشی اصفهان، در بازنمایی قدرت رو به گسترش حرمسرا و ساکنانش، چگونه عمل کرد؟ خوانش نقاشی های ذکرشده نشان میدهد که آثار فرنگیسازی از منظر چشم شاه‌سلیمان به موضوع زنان و حرمسرا نظر می افکند و با حذف زنان به‌عنوان عاملان قدرت، فقط به نمایش نشانه هایی مربوط به مکان زیست آنان، چون اشاره به «فضای درونی/ اندرونی در معماری» که اینک خودِ سلیمان در آن مستقر شده بود، اکتفا می‌کند و از طریق تأکید بر «نگاه خیره به مخاطب»، به «بازتکثیر نگاه مردانه» دست میزند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اندرونِ معماری؛ حرمسرا؛ فرنگیسازی؛ غیاب؛ مکتب نقاشی اصفهان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Study of harem's Signs in Farangi-sazi paintings at School of Isfahan painting | ||
| نویسندگان [English] | ||
| بتول maazallahi1؛ zeinab saber2 | ||
| 1PHD Student in Art Research, Faculty of Research Excellence in Art and Entrepreneurship, Art University of Isfahan, | ||
| 2Associate Professor,Faculty of Handicrafts, Art University of Isfahan, Isfahan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The process of imprisoning Safavid princes in the harem caused theSafavid king to gradually withdraw from serious political activity andincrease power in the harem. the king's mother with his wives and slaves formed a powerful alliance with each other. They could greatly influence the king and interfere in the administration of the country. In the time of Suleiman, this center became so powerful that it was called the main owner of the king. The style of painting in the time of Shah Suleiman was Farangi-sazi. The present article,Wants to study whether women and harems were represented in this style? Compositional interpretationMethodthat there were changes in the images of this period that did not exist before. Depicting architecture was very important.The composition of the painting proves that it is Suleiman who looks through the paintings, He looks at women and the harem.But in the process of watching, he hides women and considers only architectural structures.Women who were the agents of power in the politics of their time are not considered in painting.Things that have been affected in the paintings include "inner / inner space in architecture", which can be said to be a reference to the subject of the harem.In addition to this theme, many men are shown who are looking at the audience. This refers to the spread of the masculine look.And this is the look of king that is circulating on women in the harem. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Interior the architecture, Harem, Farangi-sazi, Absence, School of Isfahan Painting | ||
| مراجع | ||
|
اشرفی، م.م (1396). از بهزاد تا رضا عباسی (سیر تکاملی مینیاتور در سدة دهم و اوایل سدة یازدهم هجری)، ترجمة نسترن زندی، تهران: فرهنگستان هنر.
آزاد، حسن (1357). پشت پردههای حرمسرا، چ6، ارومیه: انزلی.
آژند، یعقوب (1380). تاریخ ایران: دورة صفویان، تهران: جامی.
ــــــــــ (1393). مکتب نگارگری اصفهان، تهران: فرهنگستان هنر.
آقایی، عبدالله (1396).«هستیشناسی پیدایش پرسپکتیو خطی در نقاشی ایرانی»، پایاننامة دکتری، اصفهان: دانشگاه هنر اصفهان.
بابایی، سوسن و دیگران (1393). غلامان خاصه: نخبگان نوخاستة دوران صفوی، تهران: مرکز.
بلیک، استفان پی (1388). نصف جهان معماری اجتماعی اصفهان صفوی، ترجمة محمد احمدینژاد، اصفهان: خاک.
بهرامنژاد، محسن؛ دارابزاده، سارا (1393). «بررسی جایگاه اجتماعی‌ـ تربیتی الله در دوران صفوی: امیران قزلباش و غلامانحرمسرا»، مطالعات تاریخ فرهنگی، س6، ش19، ص23ـ46.
بینیون و دیگران (1396). تاریخ تحلیلی هنر نگارگری ایرانی، ترجمة محمد ایرانمنش، تهران: امیرکبیر.
پاکباز، رویین (1385). دایرةالمعارف هنر، تهران: فرهنگ معاصر.
ــــــــــ (1386). نقاشی ایران از دیرباز تا امروز، تهران: زرین و سیمین.
پورمحمدی املشی، نصرالله؛ عادل، باقرعلی؛ انصاری، سمیه (1395). «نقش زنان قفقازی در مناسبات و تحولات سیاسی‌ـ اجتماعی و دربار صفویه»، مطالعات اوراسیای مرکزی، س9، ش اول، ص43ـ64.
ترکاشوند، نازبانو (1388). «اثر هنری و رویکرد بازتاب در جامعهشناسی هنر، مطالعة موردی: نگارة بهرامگور در قصر هفتگنبد»، نشریة هنرهای زیبا، ش40، ص25ـ32.
جعفرپور، علی؛ نوری مجیری، مهرداد (1385). «وضعیت پوشاک زنان در عصر صفوی با تکیه بر سفرنامهنویسان فرنگی»، مسکویه، ش5، ص49ـ64.
جوانی، اصغر (1390). بنیانهای مکتب نقاشی اصفهان، تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
حجازی، بنفشه (1392). بررسی جایگاه زن ایرانی در عصر صفوی، تهران: قصیدهسرا.
ــــــــــ (1394). به زیر مقنعه، بررسی جایگاه زن ایرانی از قرن اول هجری تا عصر صفوی، تهران: قصیدهسرا.
خسروی، حسین؛ اسلامی، سهراب؛ کعبه، ندا (1400). «نقش و جایگاه سیاسی زنان هیئت حاکمه در عصر صفوی»، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، ش42، ص83ـ100.
دنیاری، سکینه (1394). «وضعیت اجتماعی زنان در دورة صفوی با تکیه بر دیدگاه سفرنامهنویسان»، جندیشاپور، س اول، ش3، ص23ـ39.
دهخدا، علیاکبر (1377). لغت‌نامه دهخدا، تهران: روزنه.
ذوالفقاری، حسن (1385). «مقایسة داستان بهرام گور در شکارگاه در چهار منظومه»، فصل‌نامة پژوهش‌های ادبی، ش14، ص31ـ52.
دوسرسو، ژان آنتوان (1391). علل سقوط شاه سلطان حسین، ترجمة ولیالله شادان، تهران: کتاب سرو (نسخة الکترونیک فیدیبو، فونت یکان، سایز 17).
رز، ژیلین (1394). روش و روششناسی تحلیل تصویر، ترجمة سید جمالالدین اکبرزاده جهرمی، تهران: پژوهشکدة فرهنگ، هنر و ارتباطات.
رضایی، زهرا؛ یوسفجمالی، محمدکریم؛ جدیدی، ناصر (1399). «بررسی نقش حرمسرا در تعیین جانشین پادشاه در دورة صفویه»، تاریخ، ش58، ص7ـ35.
روحی، زهره (1398). تنبارگی در عهد صفویه، تهران: انسانشناسی.
سودآور، ابوالعلا (1380). هنر دربارهای ایران، تهران: کارنگ.
سیوری، راجر (1397). ایران در عصر صفوی، ترجمة کامبیز عزیزی، تهران: مرکز.
شاردن، ژان (1372). سفرنامة شاردن، ج 3 و ۴، ترجمة اقبال یغمایی، تهران: توس.
طاهری، ابوالقاسم (1383). تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران از مرگ تیمور تا مرگ شاهعباس، تهران: علمی و فرهنگی.
عالمی، مهوش (1387).«باغ‌های شاهی صفوی (صحنهای برای نمایش مراسم سلطنتی و حقانیت سیاسی)»، ترجمة مریم رضاییپور و حمیدرضا جیحانی، گلستان هنر، ش 12، ص48ـ67.
ــــــــــ (1390). «نمادپردازی در باغ ایرانی، حس طبیعت در باغ‌های سلطنتی صفوی»، منظر، ش17، ص6ـ12.
غفاریفرد، عباسقلی (1397). فرهنگ تاریخ صفویه، تهران: اطلاعات.
فصیحی، سیمین (1388). «از تاریخ مردان نخبه تا تاریخ زنان فراموش‌شده...»، تاریخنگری و تاریخنگاری، ش2، ص43ـ67.
فلسفی، نصرالله (1391). زندگانی شاه عباس اول، ج 1و2، به کوشش فرید مرادی، تهران: نگاه.
فیگوئروآ، گارسیا (1363). سفرنامة دنگارسیا دسیلوا فیگوئروآ، ترجمة غلامرضا سمیعی، تهران: نشر نو.
کریمزاده تبریزی، محمدعلی (1363). احوال و آثار نقاشان قدیم ایران، ج اول، لندن.
ــــــــــ (1369). احوال و آثار نقاشان قدیم ایران، ج2، لندن.
کنبی، شیلا (1388). هنر و معماری صفویه، ترجمة مزدا موحد، تهران: فرهنگستان هنر.
ــــــــــ (1391). نقاشی ایرانی، ترجمة مهدی حسینی، تهران: دانشگاه هنر،
ــــــــــ (1393). رضا عباسی اصلاحگر سرکش، ترجمة یعقوب آژند، تهران: فرهنگستان هنر.
کمپفر، انگلبرت (1363). سفرنامة کمپفر به ایران، ترجمة کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی.
گرابر، اولگ (1396). مروری بر نگارگری ایرانی، ترجمة مهرداد وحدتی دانشمند، تهران: فرهنگستان هنر.
لوکونین، ولادمیر؛ ایوانف، آناتولی (1391). نگارگری ایرانی، ترجمة حسین یاوری و مریم توکلیان. تهران: سیمای دانش.
متی، رودی (1397). ایران در بحران، زوال صفویه و سقوط اصفهان، ترجمة حسن افشار، تهران: مرکز.
مصاحب، غلامحسین (1381). دایرةالمعارف فارسی، تهران: امیرکبیر.
معین، محمد (1386). فرهنگ فارسی، تهران: اَدِنا.
نفیسی (ناظم‌الاطبا)، علیاکبر نفیسی (2535). فرهنگ نفیسی، ج 2، تهران: مروی.
نوایی، عبدالحسین؛ غفاریفرد، عباسقلی (1398). تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوران صفویه، تهران: سمت.
نوایی، عبدالحسین (1360). اسناد و مکاتبات سیاسى ایران، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
نوری مجیری، مهرداد (1398). زن در عصر صفوی، تهران: ندای تاریخ.
نیومن، اندرو (1393). ایران عصر صفوی، نوزایی امپراتوری ایران، ترجمة بهزاد کریمی، تهران: شرکت نشر نقد افکار.
ولیبیگ، نیما؛ کورنگی، نگار (1398). «بازخوانی سر در خورشید در میدان نقشجهان براساس اسناد توصیفی‌ـ تاریخی و تصویری»، باغ نظر، س16، ش73، ص41ـ53.
شاهنامة شاهطهماسبی، تهران: فرهنگستانهنر، موزة هنرهای معاصر تهران.
Landau, A.S. (2015). “Man, Mode, and Myth: Muhammad Zaman ibn Haji Yusuf". Pearls on a String: Artists, Patrons, and Poets at the Great Islamic Courts.
Langer, A. (2013). “European Influences on Seventeenth-Century Persian Painting: Of Handsome Europeans, Naked Ladies, and Parisian Timepiece", The Fascination of Persia: Persian-European Dialogue in Seventeenth-Century Art & and Contemporary Art of Teheran, Zürich: Scheidegger & Spiess.
Schwartz, G. (2013). Between Court and Company: Dutch artists in Persia. Exhib. Cat. The Fascination of Persia: The Persian-European Dialogue in Seventeenth-Century Art & Contemporary Art of Teheran, Ed. Axel Langer, 153–167, PP 300–320.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 283 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 386 |
||