تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,123,232 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,227 |
بررسی امکان صلاحدید قضایی در خودداری از اجرای اجباری تعهد در حقوق هلند و ایران | ||
مجله علمی "حقوق خصوصی" | ||
دوره 19، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 271-289 اصل مقاله (805.26 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jolt.2022.336709.1007064 | ||
نویسنده | ||
احمد اسفندیاری* | ||
استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساری، ساری، ایران | ||
چکیده | ||
با اینکه مطابق اصل رومی «قرارداد باید نگهداری شود»، که الهامبخش قانون مدنی هلند است، اولویت اجرای اجباری تعهد بر روشهای جبرانی، مانند جبران خسارت و فسخ، در حقوق این کشور پذیرفته شده است، با سکوت قوانین موضوعه در این مورد، دیوان عالی این کشور اعمال آن را به دو وصف «علی البدلی بودن» و «متناسب بودن» مقید کرد. به این معنی هرگاه مرجع قضایی با استفاده از طرق جبرانی، مانند صدور حکم به پرداخت خسارت و فسخ، بتواند خلل ناشی از نقض قرارداد را مرتفع کند، میتواند از صدور حکم به اجرای اجباری تعهد خودداری ورزد و صرفاً در صورتی چنین حکمی میدهد که منافعی که بستانکار از این راه میبرد با زیانهای وارد به بدهکار متناسب باشد. در حقوق ایران نیز بهرغم برخی نصوص، که دلالت بر لزوم وفای به عقد و شرط دارد و به نظر برخی امتناع دادگاه از صدور حکم به اجرای اجباری تعهد پیش از متعذر شدن اجرا آن را غیرممکن میکند، در صورت نبودِ توازن میان منافع بستانکار و زیان بدهکار، قواعدی مانند لاحرج و لاضرر دست دادگاه را برای خودداری از صدور حکم به اجرای اجباری تعهد باز میگذارد. | ||
کلیدواژهها | ||
اجرای اجباری؛ توازن؛ صلاحدید؛ علی البدلی بودن؛ متناسب بودن | ||
مراجع | ||
ابویی مهریزی، حسین (١٣٨٨). «استصلاحِ ضابطهمند، نیاز ضروری فقه اسلامی»، فقه و مبانی حقوق اسلامی، د 1، ش 1، ص ٧ ـ ٢٥.
افشین، خدیجه؛ امیرحمزه سالارزائی؛ محمدرضا کیخا (1399). «سنجش انطباق احکام حکومتی با مصالح مرسله در فقه مقارن»، فقه مقارن، د 8، ش 15، ص 5 ـ 35.
امامی، سید حسن (1372). حقوق مدنی، تهران، کتابفروشی اسلامیه.
انصاری، مرتضی (1375 ق). کتاب المکاسب، تبریز، چاپخانة اطلاعات.
بادینی، حسن؛ فرناز فروزانپور حسینی (1391). «نگرشی تحلیلی به امکان فسخ قرارداد با وجود ممکن بودن اجرای عین تعهد (در حقوق آلمان و ایران)»، مطالعات حقوقی (دانشگاه شیراز)، د 10، ش 27، بهار، ص 37 ـ 59.
جزیری، عبدالرحمان (1424 ق). الفقه علی مذاهب الأربعه، بیروت، دارالکتب، ج 2.
جعبیعاملی، زینالدین بن نورالدین (1308 ق). روضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، تهران، عبدالرحیم، ج 2.
حرعاملی، محمد بن حسن (بیتا). وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسة آل البیت لإحیاء التراث.
حلی، حسن بن یوسف (1414 ق). تذکره الفقها، قم، مؤسسۀ آل البیت لاحیاء التراث، ج 10.
داوید، رنه؛ کامی ژوفره اسپینوزی (1389). درآمدی بر حقوق تطبیقی و دو نظام بزرگ حقوقی معاصر، ترجمه و تلخیص: سید حسین صفایی، تهران، نشر دادگستر.
دهخدا، علیاکبر (1373). لغتنامه، تهران، مؤسسة چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، ج 9.
زحیلی، وهبه (2008). الفقه الاسلامی و ادلته، دمشق، دار الفکر، ج 4.
شهیدی، مهدی (1385). اصول قراردادها و تعهدات، تهران، مجمع علمی فرهنگی مجد.
ــــــــــ (1395). حقوق مدنی، آثار قراردادها و تعهدات، تهران، مجمع علمیـ فرهنگی مجد، ج 3.
ــــــــــ (1389). حقوق مدنی 3، تعهدات، تهران، مجمع علمی و فرهنگی مجد.
شمس، عبدالله (1380). تقریرات آیین دادرسی مدنی 3، تهران، دانشکدة حقوق شهید بهشتی.
صادقینشاط، امیر (1388). «حق فسخ قرارداد با وجود امکان الزام به اجرا در حقوق ایران»، مطالعات حقوق خصوصی ، د 39، ش 4، ص 297 ـ 314.
صفیپور، عبدالرحیم بن عبدالکریم (1297). منتهی الارب فی لغه العرب، تهران، بینا، ج 1.
کاتوزیان، ناصر (1376). حقوق مدنی، قواعد عمومی قراردادها، تهران، انتشار، ج 4.
ـــــــــــ (1389). اعمال حقوقی ـ ایقاع، تهران، انتشار.
ـــــــــــ (1378). عدالت قضایی گزیدۀ آرا، تهران، دادگستر.
ـــــــــــ (1369). ضمان قهری ـ مسئولیت مدنی، تهران، انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
غزالی، محمد بن محمد (1413). المستصفی من علم الاصول، بیروت، دار الکتب العلمیه.
طوسی، محمدحسین (1387). المبسوط فی الفقه الامامیه، المکتبه المرتضویه، ج 2.
محقق داماد، سید مصطفی (1380). قواعد فقه، بخش مدنی 2، تهران، سمت.
ــــــــــــــــــ (1378). قواعد فقه، بخش مدنی 1، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی.
مکارم شیرازی، ناصر (1382). انوار الاصول، قم، انتشارات مدرسة امام علی بن ابیطالب.
ـــــــــــــــ (1385). القواعد الفقهیه، قم، انتشارات مدرسۀ علی ابن ابیطالب.
مکیعاملی، محمد بن جمالالدین (1417). الدروس الشرعیه فی الفقه الامامیه، قم، انتشارات اسلامی، ج 3.
ـــــــــــــــــــــــ (1413). اللمعه الدمشقیه، قم، منشورات دار الفکر.
موسوی (امام خمینی)، سیدروح الله، (1368)، کتاب البیع, قم: اسماعلیان، ج 5.
موسوی بجنوردی، سید حسن (1419). القواعد الفقهیه، قم، الهادی، ج 3 و 5.
موسوی بجنوردی، سید محمد (1385). قواعد فقهیه، تهران، مجمع علمی و فرهنگی مجد.
نجفی، محمدحسن (1365). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، تهران، دارالکتب، ج 23.
نراقی، احمد بن مهدی (1421). عواید الایام، به کوشش ابوطالب نایینی، بینا.
References
Aboui Mehrizi, H. (2009). “Disciplined Correction, the Essential Need of Islamic Jurisprudence”, Two quarterly Journals of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, 1(1), pp. 7-25. (in Persian)
Afshin, Kh., Salarzaei, A. H., & Kikha, M.D R. (2016). “Assessing the Conformity of Government Decrees with the Submissions in Contemporary Jurisprudence”, Bi-Quarterly Journal of Contemporary Jurisprudence, 8(15), pp. 5-35. (in Persian)
Ansari, M. (1956). Kitab al-Makasib, Tabriz, Ettelaat Press. (in Arabic)
Badini, H. & Forouzanpour Hosseini, F. (2012). “An Analytical Approach to the Possibility of Terminating a Contract Despite the Possible Fulfillment of the Same Obligation (in German and Iranian Law), Shiraz University Legal Studies Quarterly, 10(1), pp. 37-59. (in Persian)
David, R. & Joufre Spinoza, K. (2010). An Introduction to Comparative Law and the Two Great Contemporary Legal Systems, translated and summarized by S. H. Safaei, Tehran, Dadgostar Publishing.
Dehkhoda, A.A. (1994). Dictionary, Tehran, University Printing and Publishing Institute, Vol. 9. (in Persian)
Ford, C. A. (1994). Judicial Discretion in International Jurisprudence: Article 38(1)(C) and General Principles of Law. (in English)
Ghazali, M. (1993). Al-Mustasfi from the Science of Osoul, Beirut, Dar al-Kitab al-Almiya. (in Arabic)
Heli, H. (1993). Tazkereh al-Fiqh, Qom, Al-Bayt Foundation for the Revival of Heritage, Vol. 10. (in Arabic)
Hor'amli, M. (Untitled). Details Means of Shiate to Study Sharia issues, Qom, Al-Bayt Foundation for the Revival of Heritage. (in Arabic)
Haas, D. (2009). De grenzen Van het Recht op Nakoming, Academiche Thesis het behalen van de graad van doctor de Vrije Universiteit, Amsterdam: GratisUniversieit. (in Ducht)
Haas, D. & Jansen, C. (2008). Specific performance in Dutch Law, ‘Specific Performance in Contract Law: National and Other Perspectives’, Antwerp. (in Ducht)
Jaabi-Amili, Z. (1891). An Explanation of Al-Lomaa Al-Dimashqiah, Tehran, Written by Abd al-Rahim, Vol. 2. (in Arabic)
Jaziri, A. (2003). Jurisprudence on the Four Religions, Beirut, Dar al-Kitab, Vol. 2. (in Arabic)
Imami, S. H. (1993). Civil Law, Tehran, Islamic Bookstore, Vol. 1.
Katozian, N. (1997). Civil Law, General Rules of Contracts, Tehran, Enteshar Company, Vol. 4. (in Persian)
--------------. (2010). Legal Practices-Iqaa, Tehran, Enteshar Company. (in Persian)
--------------. (2008). Judicial Justice, Elected Deccesions, Tehran, Dadgostar Publishing. (in Persian)
-------------. (1990). Coercive Guarantee-Civil Liability, Tehran, University of Tehran Press.
Makarem Sh. N. (2003). Anwar al-Osuol, Qom, Imam Ali Ibn Abitaleb School Publications. (in Arabic)
--------------------. (2006). Rules of Jurisprudence, Qom, Ali Ibn Abi Talib School Publications. (in Persian)
Maki-Ameli, M. (1996). Sharia Courses in Imami jurisprudence, Qom, Islamic Publications Office, Vol. 3. (in Arabic)
Mohaghegh Damad, S. M. (2001). Rules of Jurisprudence of Civil Section 2, Tehran, Samt Publications. (in Persian)
-------------------------------. (1999). Rules of Jurisprudence of Civil Section 1, Tehran, Islamic Sciences Publishing Center. (in Persian)
Mousavi (Imam Khomeini), S. R. (1989), Kitab al-Baia, vol. 5, Qom: Ismailian. (in Arabic)
Mousavi Bojnord, S. H. (1998). Rules of Jurisprudence, Qom, Al-Hadi, Vol. 3 & 5. (in Arabic)
Mousavi Bojnourdi, S. M. (2006). Rules of Jurisprudence, Tehran, Majd Scientific and Cultural Association.
Najafi, M. H. (1986). Jawaher al-Kalam fi Sharh Sharia al-Islam, Tehran, Dar al-Kitab, Vol. 23. (in Arabic)
Naraghi, A. (1999). Awaid al-Ayyam, by Abu Talib Nayini, Untitled. (in Arabic)
Nathan, I. (1923). “The Limits of Judicial Discretion”, The Yale Law Journal, 32(4), pp. 339-352. (in English)
Sadeghi-Neshat, A. (2009). :The Right to Terminate a Contract Despite the Possibility of Enforcement in Iranian Law”, Quarterly Journal of Private Law Studies, University of Tehran, 39(4), pp. 297-314. (in Persian)
Safipour, A. (1879). The End of the Arabs in the Arab Language, Tehran, Untitled, Vol. 1. (in Arabic)
Shahidi, M. (2006). Principles of Contracts and Obligations, Tehran, Majd Scientific and Cultural Association. (in Persian)
-------------. (2016). Civil Law, Effects of Contracts and Obligations, Tehran, Majd Scientific and Cultural Association, Vol. 3. (in Persian)
-------------. (2010). Civil Law 3 Obligations, Tehran, Majd Scientific and Cultural Association.
Shams, A. (2001). Lectures on Civil Procedure 3, Tehran, Faculty of Law, Shahid Beheshti University. (in Persian)
Smits, M. H.J. (2014). Efficient Breach and the Enforcement of Specific Performance, Amsterdam: Law School LLM Privaatrecht. (in English)
Stolp, M. M. (2007). Termination, Indemnity and Performance: The Remedies For Default in Light of the Principles of Subsidiarity and Proportionality to obtain the degree of Doctor, at the Radboud University Nijmegen, Deventer, Kluwer. (in Dutch)
Tusi, M. H. (2008). Al-Mabsut Fi Al-Fiqh Al-Imamiya, Al-Mortazavih Library, Vol. 2. (in Arabic)
Van der Merwe, S. A. (2014), A Comparative Evaluation of the Judicial Discretion to Refuse Specific Performance, Thesis presented for the degree of Doctor of Laws, Stellenbosch in the Faculty of Law, Stellenbosch University. (in English)
Zahili, W. (2008). Islamic Jurisprudence and its, Evidence, Vol. 4, Damascus, Dar al-Fikr. (in Arabic)
Wijck, P. (2007). Nakoming of schadevergoeding?, NTBR. (in Dutch) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 450 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 396 |