تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,027 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,499,015 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,761,240 |
تحلیل هرمنوتیکی شعر «صدای دیدار» از سهراب سپهری | ||
ادب فارسی | ||
دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 28، اسفند 1400، صفحه 17-39 اصل مقاله (541.85 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2022.331977.1968 | ||
نویسنده | ||
همایون جمشیدیان* | ||
دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه گلستان | ||
چکیده | ||
آثار هنریِ نوشتنی یا «متن»ها به تعبیر رولان بارت، نمادیناند و درک لایههای پنهان آنها با گذر از دلالت اوّلیّه و سطح نخست ممکن میشود. شعر «صدای دیدار»، شرح تجربۀ شهودی راوی و در شمارِ چنین آثاری است. راوی در این شعر، نخست با زبان و تعابیری مبهم تجربۀ شهودی خود را گزارش میکند و از مواجهه با میوههای آوازخوان و احوال و کنشهای آنان میگوید. با پایانیافتن تجربه بهصورت غیر مستقیم و نیز در ضمن گفتوگو، به مسائلی میپردازد که آنها را مانع شهود به شمار میآورد. پرسش اصلی مقاله این است که معنای غیر مذکور یا پنهان شعر صدای دیدار چیست؟ و از طریق آثار همافق با این متن چه مفاهیمی روشن یا خلق میشود؟ در این مقاله با روش هرمنوتیک و تحلیل بینامتنی و با بهرهگیری از دیگر آثار سپهری، قرآن و اندیشههای عرفانی، بهمثابۀ پیشمتن به تأویل این شعر پرداخته میشود. از طریق این آثار معنای رمزهای شعر و تجربههای راوی روشنتر میشود. نتایج نشان میدهد در شهود راوی میوههای چیدهشده با سطح پنهان هستی یا «عالم منبسط» و متعلّقات آن مواجه شده و شادماناند. نگرش به سطح و فایدهطلبی، مانع شهود و مواجهه با این سطح هستی است. این شعر و دیگر اشعار سپهری نشان میدهد مکاشفه موقوف به زمان و مکان خاصّی نیست. شواهد برونمتنی از تجربۀ زیستۀ سپهری نیز مؤیّد این مدّعاست. | ||
کلیدواژهها | ||
شهود؛ هرمنوتیک؛ متون نوشتنی؛ رمز؛ سهراب سپهری؛ صدای دیدار | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
آشوری، داریوش، «سهراب سپهری صیّاد لحظهها»، معرّفی و شناخت سپهری، قطره، تهران، ص 130-139،1380.
ابوت، اچ. پورتر، سواد روایت، ترجمۀ رویا پورآذر و نیما م.اشرفی، اطراف، تهران 1397.
احمدی، بابک، آفرینش و آزادی، نشر مرکز، چاپ دوم، تهران 1397.
اشمیت، لارنسکی، درآمدی بر فهم هرمنوتیک، ترجمۀ بهنام خداپناه، ققنوس، تهران 1395.
بارت ، رولان(1)، «از اثر تا متن»، ترجمۀ مراد فرهادپور، ارغنون، ، سال اول، ش 4، ص 57-66، 1373،.
ــــــــــــــــ (2)، اس / زد، ترجمۀ سپیده شکریپوری، افراز، تهران، 1394.
پالمر،ا.ریچارد، علم هرمنوتیک، ترجمۀ محمّدسعید حناییکاشانی، هرمس، تهران 1377.
جعفری، سیاوش، شعر نو در ترازوی تأویل، نیلوفر، تهران 1394.
حسینی، صالح، نیلوفر خاموش، نیلوفر، چاپ دوم، تهران 1371.
رابرتسون، رابین، یونگشناسی کاربردی، ترجمۀ ساره سرگلزایی، بنیاد فرهنگ زندگی، چاپ هفتم، تهران 1398.
زهرهوند، سعید و مرضیه مسعودی، «شهود زیباشناسانه و زیباییشناسی شهودی در شعر و نقّاشی سهراب سپهری»، ادبیّات پارسی معاصر، سال چهارم، ش 3، ص 63- 96، 1393.
سپهری، سهراب (1)، اتاق آبی، سروش، چاپ سوم، تهران 1376.
ــــــــــــــــ (2)، هشت کتاب، طهوری، چاپ بیستوچهارم، تهران 1379.
سپهری، پریدخت، سهراب مرغ مهاجر، طهوری، چاپ سوم، تهران 1376.
شایگان، داریوش، هانری کربن، ترجمه باقر پرهام، فرزان روز، چاپ دوم، تهران 1373.
شفیعی کدکنی، محمّدرضا، با چراغ و آینه، سخن، تهران 1390.
شمستبریزی، مقالات شمستبریزی، چاپ محمّدعلی موحّد، خوارزمی، تهران 1369.
شوالیه، ژان و آلن گربران، فرهنگ نمادها، ج 1، ترجمۀ سودابه فضایلی، جیحون، تهران 1378.
ضرّابیها، محمّدابراهیم، نگاه ناب، ج2، بینادل، چاپ دوم، تهران 1385.
علیزاده، ناصر و عباس باقینژاد، «شهود، نماد و شعر سهراب سپهری»، بوستان ادب، دورۀ دوم، ش 3، ص 201-221، 1389.
غیاثی، محمّدتقی، معراج شقایق، مروارید، تهران 1387.
کربن، هانری، ارض ملکوت، ترجمۀ ضیاءالدّین دهشیری، طهوری، چاپ دوم، تهران 1374.
کریشنامورتی، گفتگو با دانشجویان امریکای لاتین، ترجمۀ پیمان آزاد، هیرمند، تهران 1374.
کمپبل، جوزف، قهرمان هزار چهره، ترجمۀ شادی خسروپناه، گل آفتاب، مشهد 1385.
لاهیجی، شمسالدّینمحمّد، مفاتیحالاعجاز فی شرح گلشنراز، چاپ محمّدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی، زوّار، تهران 1395.
مقدادی، بهرام، «سپهری و کافکا»، باغ تنهایی، سهیل، چاپ پنجم، ص 153-157، 1375.
مولوی (1)، کلیّات شمس، هرمس، تهران 1386.
ــــــ (2)، مثنویمعنوی، چاپ محمّدعلی موحّد، هرمس، چاپ دوم، تهران 1396.
نوروزپور، لیلا و همایون جمشیدیان، «تحلیل داستان دقوقی از مثنوی»، کاوشنامه، سال دهم، ش 17، ص 9-28، 1387.
نوریعلاء، اسماعیل، صور و اسباب در شعر امروز ایران، بامداد، تهران 1348.
Vial, Theodore, Schleiermacher, Bloonsbyry, London 2013. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 833 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 525 |