تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,096,734 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,203,983 |
مکان یابی پایگاه پشتیبانی مدیریت بحران مرکزی شهر کرج با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) | ||
پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
دوره 55، شماره 3، آبان 1402، صفحه 83-96 اصل مقاله (1.89 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2022.333053.1008403 | ||
نویسندگان | ||
اسماعیل نصیری هنده خاله* 1؛ شاهبختی رستمی2؛ مصطفی شیرینی2 | ||
1گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
2گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه پیام نور تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
در سالهای اخیر احداث پایگاههای پشتیبانی مدیریت بحران در دستور کار سازمانهای پیشگیری و مدیریت بحران کلانشهرها قرارگرفته است. یکی از موارد قابلتوجه قبل از احداث این پایگاهها مطالعه، بررسی و انتخاب مکان جغرافیایی مناسب برای استقرار این نوع کاربری است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی است که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است. در این پژوهش ما به دنبال یافتن بهترین مکان برای پایگاه پشتیبانی مدیریت بحران مرکزی کلانشهر کرج میباشیم. بر این اساس ابتدا عوامل و معیارهای موثر در مکانیابی پایگاه پشتیبانی مدیریت بحران شناسایی شد. پس از مشخص کردن معیارهای طبیعی و انسانی مؤثر با استفاده از تکنیک مقایسه زوجی (AHP) و نرمافزار (Expert choice) اقدام به وزن دهی این معیارها گردید. در مرحله بعد کلیه لایههای اطلاعاتی در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) با یکدیگر ترکیب شدند و نقشه مکانیابی پایگاه پشتیبانی مدیریت بحران مرکزی شهر کرج در 5 طبقه (کاملاً مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و کاملاً نامناسب) طبقهبندی و پنج موقعیت مکانی نیز بهعنوان مکانهای پیشنهادی جهت احداث این پایگاه معرفی شد. در نهایت با مشورت و نظرات کارشناسان مدیریت بحران، بر اساس پنج معیار شبکه دسترسی به جادهها، ثقلیت و مرکزیت جغرافیایی، زمین با مساحت بزرگتر و مناسبتر، فاصله از گسل و مجاورت و نزدیکی با بیمارستان، منطقهای در مجاورت ترمینال شهید کلانتری کرج بهعنوان بهترین مکان جهت احداث پایگاه پشتیبانی مدیریت بحران مرکزی کلانشهر کرج انتخاب گردید. | ||
کلیدواژهها | ||
واژه های کلیدی: مکان یابی؛ پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ فرآیند تحلیل سلسله مراتبی؛ کلانشهر کرج | ||
مراجع | ||
آل شیخ، علیاصغر و شهرام حسینیان. (1385). مکانیابی بهینه کاربری اراضی شهری با استفاده از سیستمهای اطلاعات جغرافیایی (نمونه موردی: فضای سبز شهر یاسوج). همایش ژئوماتیک، تهران. اصغرپور، محمد. (1387). تصمیمگیریهای چندمعیاره. تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. اکبری، محمدرضا. (1385). ارزیابی و مکان گزینی اماکن ورزشی و فرهنگسراها با استفاده از GIS (نمونه موردی: منطقه پنج تهران). پایاننامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه یزد، یزد. اسلامی، علیرضا. (1385). مکانیابی مراکز امداد و اسکان (نمونه موردی منطقه یک شهرداری تهران). امیری، فرشاد. (1386). مکانیابی پستهای فشارقوی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، پایاننامه کارشناسی ارشد نقشهبرداری دانشگاه خواجهنصیرالدین طوسی، تهران. Dor:20.1001.1.28212606.1400.4.12.6.5 پرهیزکار، اکبر و غفار گیلانده، عطا. (1385). سامانه اطلاعات جغرافیایی و تحلیل تصمیم چند معیاری. تهران: انتشارات سمت. تابش، سعید، نوری خانیوردی، میثم، دوستی، مرتضی، گنجائیان، حمید، (1398). ارائه مدل پیشنهادی برای مکانیابی اماکن ورزشی با استفاده از مدل تلفیقی WLC و AHP (مطالعه موردی: شهر تبریز). فصلنامه مدیریت و توسعه ورزش، 9 (1) ، 1-22. Doi/ 10.22124/jsmd.2020.4096 جلالآبادی، لیلا؛ کریمیان پور، فاطمه؛ سادین، حسین و صدری فرد، افسانه. (1397). تبیین الگوی مکانیابی پایگاههای مدیریت بحران در شهر گرگان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، فصلنامه جغرافیا (برنامهریزی منطقهای)، 9(1)، 140 – 129. Doi:20.1001.1.22286462.1397.9.1.9.9 حیات روحی، سعید. (1380). سومین همایش علمی و تخصصی سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، شماره 9، تهران. خاکپور، براتعلی؛ معروفی، ایوب؛ شریفی، بایزید؛ احمدتوزه، واحد، سلیمانی، هادی؛ (1394). ارزیابی و مکانیابی بهینة جهتهای توسعة فضایی _ کالبدی شهر بوکان. پژوهشهای جغرافیای انسانی، 47 (1،62)-47. 10.22059/jhgr.2015.53387 Doi: عابدین درکوش، سعید. (1372). درآمدی بر اقتصاد شهری. تهران: مرکز نشر دانشگاهی تهران. عسگری، علی؛ پرهیزگار، اکبر؛ ارزانی، اسد و رخشانی، پدرام. (1381). برنامهریزی کاربری اراضی شهری (سیستمها و مدلها). تهران: انتشارات نور علم. قدسی پور، سید حسن. (1385). فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی. تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر. زبردست، اسفندیار. (1382). کاربرد فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی در برنامهریزی شهری و منطقهای. نشریه هنرهای زیبا، 10، 12-1. سعیدنیا، احمد. (1378). تأسیسات و خدمات شهری، کتاب سبز شهرداری. جلد دوم، تهران: انتشارات سازمان شهرداریهای کشور. صمدی خادم، رضا؛ فتائی، ابراهیم؛ جوهرچی، پیام و رمضانی، محمدابراهیم. (1399). مکانیابی محل دفن بهداشتی و زیستمحیطی مواد زائد خطرناک: مطالعه موردی استان قزوین. مجله سلامت، ۱۱ (۳)، ۲۸۱-298. 10.29252/j.health.11.3.281 Doi/ صمدی، سینا؛ حبیبی نوخندان، مجید؛ فرشته پور، احسان؛ ملبوسی، شراره و علیزاده، دانا. (1398). بهکارگیری روش AHP در جانمائی ایستگاه هواشناسی جادهای در محورهای ارتباطی استان خراسان رضوی. نشریه پژوهشهای اقلیمشناسی، 10 (38)، 111-93. صفری اله خیلی، قاسم و ملک، محمدرضا. (1399). مکانیابی برای اسکان موقت پس از وقوع زمینلرزه تحت شرایط عدم قطعیت با استفاده از منطق فازی کلاسیک و منطق فازی شهودی - مطالعه موردی: منطقه دو شهرداری تهران. فصلنامه اطلاعات جغرافیایی، 29(115)، 115-125. Doi/ 10.22131/sepehr.2020.47884 مقیمی، ساجده، منصفی پراپری، دانیال، (1398). مکانیابی فضای مناسب برای اسکان موقت زلزلهزدگان با استفاده از تحلیل سلسلهمراتبی و ترکیب خطی وزنی بر مبنای GIS، نمونه موردی: شهر شاهرود، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 6 (1)، 71-94. 10.29252/jsaeh.6.1.5 Doi/ مهدی پور، فاطمه و مسگری، محمد سعدی. (1386). الگویی برای مکانیابی بر اساس متدهای تصمیمگیری چند معیاره در GIS. همایش ژئوماتیک، تهران.
References Abdelkarim, A. (2019). Integration of Location-Allocation and Accessibility Models in GIS to Improve Urban Planning for Health Services in Al-Madinah Al-Munawwarah, Saudi Arabia. Journal of GIS, 11 (6), 1-12. Doi/ 10.4236/jgis.2019.116039 Hallak, J., Koyuncu, M. & Pınar, M. (2019). Determining shelter locations in conflict areas by multiobjective modeling: A case study in northern Syria. International Journal of Disaster Risk Reduction, 38, 1-12. Doi/ 10.1016/j.ijdrr.2019.101202 Ngai, E, W.T.E. W.C, (2005). Chan, evolution of knowledge management tools using AHP, export systems with application. Doi/ 10.1016/j.eswa.2005.06.025 Jinghai, X., Xiaozhe, Y., Dingchao, Ch., Jiwen, A., & Gaozong, N. (2016). Multi-criteria location model of earthquake evacuation shelters to aid in urban planning, International Journal of Disaster Risk Reduction, 20, 51-62. Doi/ 10.1016/j.ijdrr.2016.10.009 Abedin Darkoosh, S. (1993). An Introduction to Urban Economy. Tehran: Tehran University Publishing Center. [In Persian]. Akbari, M. R. (2006). Evaluation and location of sports venues and cultural centers using GIS (Case study: District 5 of Tehran). Master Thesis in Geography and Urban Planning, Yazd University, Yazd. [In Persian]. Al-Sheikh, A. A., & Hosseinian, Sh. (2006). Optimal location of urban land use using geographic information systems (case study: green space of Yasuj). Geomatics Conference, Tehran. [In Persian]. Amiri, F. (2007). Locating High Pressure Posts Using Geographic Information System. Master Thesis in Surveying, Khajeh Nasir al-Din Tusi University, Tehran. [In Persian]. Dor/20.1001.1.28212606.1400.4.12.6.5 Asgari, A. (2002). Urban Land Use Planning (Systems and Models). Tehran: Noor Alam Publications. [In Persian]. Asgharpour, M. (2008). Multi-criteria decisions. Tehran: Institute of Publishing and Printing, University of Tehran. [In Persian]. Ghodsipour, S. H. (2006). Hierarchical Analysis Process. Tehran: Amirkabir University of Technology Press. [In Persian]. Hayat Rouhi, S. (2001). The third scientific and specialized conference of the Organization for Renovation. Development and Equipping of the Country Schools, 9, 1-12. [In Persian]. Islami, A. R. (2006), Location of Relief and Housing Centers Case Study of District 1 of Tehran Municipality. [In Persian]. Jalalabadi, L, (2018). Explaining the location pattern of crisis management bases in Gorgan using GIS. Journal of Geography (Program Regional Planning), 9 (1), 140–129. Dor/ 20.1001.1.22286462.1397.9.1.9.9 [In Persian]. Khakpour, B. (2015). Optimal evaluation and location of spatial-physical development directions of Buchan city; Human Geography Research, 47(1), 47-62. Doi/10.22059/jhgr.2015.53387 [In Persian]. Mehdipour, F. (2007). A model for location based on multi-criteria decision making methods in GIS. Geomatics Conference, Tehran. [In Persian]. Moghimi, S. (2019). Finding a suitable space for temporary accommodation of earthquake victims using hierarchical analysis and weighted linear composition based on GIS, Case study: Shahroud. Journal of Spatial Analysis of Environmental Hazards, 6(1), 71-94. Doi/10.29252/jsaeh.6.1.5 [In Persian]. Saeidnia, A. (1999). Urban Facilities and Services, Municipal Green Book. Volume 2, Publications of the Municipalities Organization. [In Persian]. Parhizkar, A. (2006). Geographic Information System and Multi-Criteria Decision Analysis. Tehran: Samat Publications,. [In Persian]. Safariollah Kheili, G. (2020), Locating for temporary housing after an earthquake under uncertainty conditions using classical fuzzy logic and intuitive fuzzy logic - Case study: Tehran Municipality, District 2, Quarterly Geographic Information Research, 29(115), 115 – 125. Doi/ 10.22131/sepehr.2020.47884 [In Persian]. Samadi, S. (2019). Using the AHP method in site selecting of the Road Meteorological Stations for the main roads of Khorasan Razavi province. Journal of Climatological Research, 10(38), 111-93. [In Persian]. Samadi Khadem, R. (1399). Locating the sanitary and environmental landfill of hazardous waste: A case study of Qazvin province, Halt, 11(3), 281-298. Doi/10.29252/j.health.11.3.281 [In Persian]. Tabesh, S. (2018). Presenting a proposed model for locating sports venues using a combined model of WLC and AHP (Case study: Tabriz), Quarterly Journal of Sports Management and Development, 9 (1), 1-22. Doi/ 10.22124/jsmd.2020.4096 [In Persian]. Zabrdast, S. (2003). Application of Hierarchical Analysis Process in Urban and Regional Planning. Journal of Fine Arts, 10, 1-12. [In Persian]. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 599 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 280 |