هندسه معماری: گفتگوی علم و عمل در سدۀ چهارم هجری

ابن قِفطی، جمال‌الدین ابوالحسن علی بن یوسف. (1371ش). تاریخ الحکماء قفطی. ترجمۀ فارسی از قرن 11ق. تصحیح بهین دارائی. تهران: دانشگاه تهران.

ابوالقاسمی، لطیف. (1384ش). «مسجد و دیگر بناهای مذهبی.» در عمرانی‌پور، علی. هنر و معماری اسلامی ایران: یادنامۀ استاد دکتر لطیف ابوالقاسمی. تهران: وزارت مسکن و شهرسازی. ص 151-167.

اب‍وال‍وف‍ای‌ بوزجانی، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د. (1389ش). ترجمۀ کتاب النجاره (در هندسه عملی) از مترجمی ناشناخته. تحقیق و تصحیح همراه با ترجمۀ متن اثر به فرانسوی جعفر آقایانی ‌چاوشی. تهران: میراث مکتوب، انجمن ایرانشناسی فرانسه در ایران‏.

ات‍ی‍ن‍گ‍ه‍اوزن‌، ری‍چ‍ارد و گ‍راب‍ر، ال‍گ. (1394ش). ‏‫ه‍ن‍ر و م‍ع‍م‍اری‌ اس‍لام‍ی‌(۱). ت‍رج‍مۀ‌ ی‍ع‍ق‍وب‌ آژن‍د، ویراستۀ سعیده کمائی‌فرد. ت‍ه‍ران‌: س‍ازم‍ان‌ م‍طال‍ع‍ه‌ و ت‍دوی‍ن‌ ک‍ت‍ب‌ ع‍ل‍وم‌ ان‍س‍ان‍ی‌ دان‍ش‍گ‍اه‍ه‍ا (س‍م‍ت‌) مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی.

احمد، منیرالدین. (1384ش). نهاد آموزش اسلامی. ترجمۀ محمد حسین ساکت. تهران: نگاه معاصر.

اخوان الصفا. (2005م). رسائل اخوان الصفاء و خلّان الوفاء. تصحیح بطرس البستانی. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.

ارکون، محمد. (1395ش). انسان‌گرایی در تفکر اسلامی. ترجمۀ احسان موسوی‌ خلخالی. تهران: طرح نقد.

بهشتی‌نژاد، مهدی و سامانیان، صمد و مازیار، امیر. (بهار و تابستان 1400ش). «واکاوی نسبت رساله‌های ریاضی و الگوهای هندسیِ تزئینات معماری سامرا در قرن سوم هجری.» مجلۀ تاریخ علم، (1) 19، ص113-134.

بیرونی، محمد بن احمد ابوریحان. (1352ش). تحدید نهایات الاماکن لتصحیح مسافات المساکن. ترجمۀ احمد آرام. تهران: دانشگاه تهران.

راگلس، فیر‌چایل. (1396ش). هنر اسلامی و فرهنگ بصری. مترجم بهنام صدری. تهران: فرهنگستان هنر، مؤسسۀ تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری متن.

رسایل پاریس. مجموعۀ 25 رساله در ریاضیات عملی. کتابخانۀ ملی پاریس. نسخۀ خطی به شمارۀ 169 (فارسی).

شولر، گریگور. (1393ش). شفاهی و مکتوب در نخستین سده‌های اسلامی. مترجم نصرت نیل ساز. تهران: حکمت.

طاهری، جعفر. (پاییز و زمستان 1391ش). «بازخوانی میراث ابوالوفا بوزجانی در صناعات معماری.» مجلۀ تاریخ علم، (2) 10، ص 39-65.

طاهری، جعفر. (بهار و تابستان 1390ش). «نقش ریاضی‌دانان در معماری به روایت متون دورۀ اسلامی.» مجلۀ تاریخ علم، (1) 9، ص 39-65.

قانعی راد، محمد امین. (1397ش). اخلاقیات شعوبی و روحیۀ علمی (روایتی تاریخی از رشد و افول علم تجربی در ایران قرون سوم تا پنجم هجری). تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.

قیومی بیدهندی، مهرداد و مجتهدزاده، روح‌اللّه. (1397ش). «جایگاه مفهوم معماری در نظام طبقه‌بندی علوم مسلمانان در سده‌های نخست هجری با تکیه بر اندیشه‌های ابونصر فارابی.» مطالعات معماری ایران، ش 1(13)، ص۳۳-۴۸.

کارول، نوئل. (1386ش). درآمدی بر فلسفۀ تحلیلی هنر. مترجم صالح طباطبائی. تهران: فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران.

کانر، کلیفورد دی. (1395ش). تاریخ علم مردم. مترجم حسن‌ افشار. تهران: ماهی.

کاهن، کلود. (1370ش). درآم‍دی‌ بر ت‍اری‍خ‌ اس‍لام‌ در ق‍رون‌ وس‍طی‌: ق‍رن‌ ه‍ف‍ت‍م‌ ت‍ا پ‍ان‍زده‍م‌/ ی‍ک‍م‌ ت‍ا ه‍ش‍ت‍م‌ ه‍ج‍ری‌: روش‌ش‍ن‍اس‍ی‌ و ع‍ن‍اص‍ر ک‍ت‍اب‍ش‍ن‍اس‍ی. ت‍رجمۀ‌ اس‍دال‍لّ‍ه‌ ع‍ل‍وی. م‍ش‍ه‍د: آس‍ت‍ان‌ ق‍دس‌ رض‍وی‌.

کرامتی، یونس. (1383ش). «بوزجانی»، دائره المعارف بزرگ اسلامی، جلد 12، تهران، 1383، ص 727-737.

کرمر، جوئل ل. (1375ش). احیای فرهنگی در عهد آل بویه: انسان‌گرایی در عصر رنسانس اسلامی. ترجمۀ محمد سعید حنایی کاشانی. تهران: م‍رک‍ز ن‍ش‍ر دان‍ش‍گ‍اه‍ی.

کرمر، جوئل ل. (1379ش). فلسفه در عصر رنسانس اسلامی: ابوسلیمان سجستانی و مجلس او. ترجمۀ محمد سعید حنایی کاشانی. تهران: م‍رک‍ز ن‍ش‍ر دان‍ش‍گ‍اه‍ی.

کوستوف، اسپیرو. (پاییز 1381-الف). «معماران سده‌های میانه در شرق و غرب (۱).». ترجمۀ فرزانه طاهری. فصلنامۀ خیال، ش ۳، ص 114-139.

گزنفون. (1387ش). خ‍اطرات‌ س‍ق‍راطی. ت‍رج‍مۀ‌ م‍ح‍م‍د ح‍س‍ن‌ ل‍طف‍ی‌. ت‍ه‍ران‌: خ‍وارزم‍ی.

گ‍وب‍ل‍و، ه‍ان‍ری‌. (1371ش). ق‍ن‍ات‌: ف‍ن‍ی‌ ب‍رای‌ دس‍ت‍ی‍اب‍ی‌ ب‍ه‌ آب‌. ت‍رج‍مۀ‌ اب‍وال‍ح‍س‍ن‌ س‍روق‍د م‍ق‍دم‌، م‍ح‍م‍دح‍س‍ی‍ن‌ پ‍اپ‍ل‍ی‌ی‍زدی‌. م‍ش‍ه‍د: آس‍ت‍ان‌ ق‍دس‌ رض‍وی‌.

مجتهدزاده، روح‌اللّه. (1400ش). مناسبات معماری و علوم در ایران دوران اسلامی. تهران: انتشارات فرهنگستان هنر.

مسکویه، احمد بن محمد. (1376ش). تجارب الاُمَم. ترجمۀ علینقی منزوی. تهران: توس.

مسکویه، احمد بن محمد. (1381ش). تهذیب‌الاخلاق و تطهیر الاعراق. ترجمه و توضیح علی اصغر حلبی. تهران: اساطیر.

نجیب اوغلو، گل‌رو. (1379ش). هندسه و تزئین در معماری اسلامی. ترجمۀ مهرداد قیومی بیدهندی. تهران: روزنه.

ه‍ی‍ل‌، دون‍ال‍د رات‍ل‍ی‍ج. (1393ش). تاریخ تحلیلی علم و فناوری در جهان اسلام. ترجمۀ سعید رفعت‌جاه. تهران: جوانۀ رشد‏.

Alami, M. H. (2015). The Origins of Visual Culture in the Islamic World: Aesthetics, Art and Architecture in Early Islam. London: I. B. Tauris & Co Ltd.

Chorbachi, Wasma'a. K. (1989). “In the tower of Babel: Beyond symmetry in Islamic design”, Computers and Mathematics with Applications, 17, 751-789.

Berggren, J. L., (2016). Episodes in the Mathematics of Medieval Islam. Second edition. New York: Springer.

Bier, C. (2019). The arts of ornamental geometry: by Gülru Necipoğlu, Leiden, Netherlands, Brill, 2017, 376 pp, hardcover, Journal of Mathematics and the Arts, pp. 1-4.

Bloom, Jonathan M. (1993). On the Transmission of Designs in Early Islamic Architecture, Muqarnas, Vol. 10, Essays in Honor of Oleg Grabar, pp. 21-28.

Kheirandish, E. (2017). “An Early Tradition in Practical Geometry: The Telling Lines of Unique Arabic and Persian Sources”. in The Arts of Ornamental Geometry; A Persian Compendium on Similar and Complementary Interlocking Figures. Ed. by Gulru Necipuglu. Leiden, Boston: Brill. pp 79-144.

Latour, Bruno. (2005). Reassembling the Social: An Introduction to Actor-Network Theory. Oxford: Oxford University Press.

Necipoglu, G. (1995). The Topkapı Scroll—Geometry and Ornament in Islamic Architecture. Santa Monica, CA: The Getty Center for the History of Art and the Humanities.

Necipoğlu, G. & Volume Editor. (2017). The Arts of Ornamental Geometry, A Persian Compendium on Similar and Complementary Interlocking Figures. A Volume Commemorating Alpay Özdural (Muqarnas, Supplements) (English and Persian Edition) (Bilingual ed.). BRILL.

Özdural, A. (2000). Mathematics and arts: Connections between theory and practice in the medieval Islamic world. Historia mathematica, 27(2), 171-201.

Özdural, Alpay (1995). "Omar Khayyam, Mathematicians, and Conversazioni with Artisans". Journal of the Society of Architectural Historians, 54(1), 54-71.

Özdural, A. (2002). The use of cubic equations in islamic art and architecture. Nexus IV: Architecture and Mathematics, edited by José Francisco Rodrigues and Kim Williams. Turin, Italy: Kim Williams Books. pp. 165-179

Saliba. George (1999), Artisans and Mathematicians in Medieval Islam, Journal of the American Oriental Society, Vol. 119, No. 4, pp. 637-645

Rabbat, N. (1998). "Architects and artists in Mamluk society: the perspective of the sources". Journal of Architectural Education, 52(1), 30-37.

Al-Hassan, A. Y. (2009). An Eighth Century Arabic Treatise on the Colouring of Glass: Kitāb al-Durra al-Maknūna (The Book of the Hidden Pearl) of Jābir ibn Ḥayyān (c. 721–c. 815). Arabic Sciences and Philosophy, 19(1), 121-156.

Rosenfeld, B. A. and Youschkevitch, A. P. (1996). "Geometry". In Rashed, R. ed., Encyclopaedia of the History of Arabic Sciences. vol. 2. London: Routledge. pp. 447-494.

Sayili, A. (1960). The Observatory in Islam and Its Place in the General History of the Observatory. Ankara: Turkish Historical Society.

Taheri, J. (2009). Mathematical knowledge of Architecture in the works of Kashani. In Nexus Network Journal (pp. 77-88). Birkhäuser Basel.

Taheri, J. (2017). Practical arithmetic in Islamic architecture: A critical history and survey. International Journal of Architectural Heritage, 11(5), 747-762.

Taheri, J. (2021). The impacts of architecture and decorative arts on health based on medical sources in the Muslim societies during the medieval era. Studia Historiae Scienfiarum, 20, 861-891.