
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,692 |
تعداد مقالات | 72,232 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,200,530 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,030,246 |
بررسی نقوش زیورآلات زنان ترکمن (در ارتباط با آیین ازدواج) | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
مقاله 3، دوره 14، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 27-55 اصل مقاله (1.52 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2022.333144.1710 | ||
نویسندگان | ||
آرزو آزاد* 1؛ سیدابوتراب احمدپناه2 | ||
1دانشجوی ارشد دانشکده هنر، رشتۀ هنر. | ||
2عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
چکیده در شمالشرق ایران، در منطقهای از دشت گرگان مردمی زندگی میکردند به نام ترکمنها که یکی از هنرهای زیبا و اصیل این قوم ساخت زیورآلاتی است سنگین و بزرگ، معمولاً از جنس طلا و نقره و مزین به سنگهای سرخ که در پس نقوش آنها باورهای عمیق و باستانی مردم این منطقه نهفته است. این نوشتار تلاش دارد ضمن بیان مختصر تاریخچه و باورهای عامه مردم ترکمن، از زیورآلاتی که باعث تمایز زنان مجرد از زنان متأهل و نوعروسان میشود صحبت کند. همچنین به معنا و مفهوم نقوش این زیورآلات بپردازد. این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی و با روش کتابخانهای و اسنادی انجام گرفته است. آنچه از پژوهش پیش رو به دست آمد، این بود که این زیورآلات از جهتی معرف خانواده و طایفۀ بانوان هستند و مانند نشان خانوادگی عمل میکنند و از جهتی دیگر مراحل مختلف زندگی یک خانم در ارتباط با ازدواج (مثلاً: تجرد، تأهل و غیره) را نشان میدهند. تمامی نقوش این زیورآلات دارای بار معنایی هستند که عموماً اشاره به باروری و زایش دارند، یا مانند چشمزخم و باطلکنندۀ سحر عمل میکنند. این زیورآلات بهطور کلی برای دور کردن ارواح خبیثه و نیروهای شر بهکارمیروند. | ||
کلیدواژهها | ||
کلیدواژگان زیورآلات ترکمن؛ چشمزخم؛ ازدواج ترکمنها؛ مفاهیم نقوش؛ نقوش زیورآلات | ||
مراجع | ||
اعظمی راد، گنبد دردی (1382). نگاهی به فرهنگ مادی و معنوی ترکمنها، چ اول، مشهد: مؤلف.
امیدی، ناهید (1382). دیده و دل ودست، چ اول، مشهد: شرکت بهنشر.
ایزدینیا، ملیسا (1382). «تحلیلی بر نقوش و سمبلهای گرافیکی پوشاک و زیورآلات زنان عشایر ترکمنصحرا»، کارشناسی ارشد، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس.
بداغی، ذبیحالله (1371). نیاز جان و فرش ترکمن، چ اول، تهران: فرهنگیان.
پورکریم، هوشنگ (1346). «ترکمنهای ایران 4». هنر و مردم، شمارۀ 60.
جرجانی، موسی (1382). زن ترکمن، چ اول، تهران: مختومقلی فراغی.
خوپکوا، گالینا پوگا، خاکیموف، اکبر (1372). هنر در آسیای مرکزی، ترجمۀ ناهید کریم زندی، چ اول، تهران: فرهنگ و ارشاد اسلامی.
دوبوکور، مونیک (1387). رمزهای زنده جان، ترجمۀ جلال ستاری، چ سوم، تهران: مرکز.
رستمی، مصطفی، میر، طاهره (1394). «تأثیر عقیدهها و باورهای دینی بر آرایههای زیورآلات ترکمن»، مطالعات هنر بومی، شمارۀ 4.
رهبرنیا، زهرا، عزتالهینژاد، طیبه (1394). «آوای مو: انسانشناسی زیباییشناسی بومی در خودتزئینی زن ترکمنی روستای دویدوخ»، پژوهشهای انسانشناسی، شمارۀ 1.
شهابی، عاطفه (1392). «بررسی نقوش و مفاهیم زیورآلات زنان ترکمن»، کارشناسی ارشد، صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان.
صالحی، فرینا (1389). «بررسی و ارتباط نقش و نگار زیورهای ترکمنی با دستبافتههای آنها»، کارشناسی ارشد، نقاشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز.
غیبی، مهرآسا (1398). 3500سال تاریخ زیورآلات اقوام ایرانی، چ سوم، تهران: هیرمند.
کسراییان، نصرالله، عرشی، زیبا (1373). ترکمنهای ایران، چ دوم، تهران: مؤلف.
کلته، ابراهیم، عبدالحمید (1382). زیورآلات ترکمن، چ اول، گنبدکاووس: ایل آرمان.
کوپر، جی، سی (1386). فرهنگ مصور نمادهای سنتی، ترجمۀ گزماسیان، تهران: فرهنگ نشر نو.
محمدی، رامونا (1388). پوشاک وزیورآلات مردم ترکمن، چ اول، تهران: جمال هنر.
محمدقاسم، مونا (1399).) mehrnews.com پژوهشی در شناخت صنایع دستی شاخص استان گلستان).
معصومی، غلامرضا (1391). دایرهالمعارف اساطیر و آیینهای باستانی جهان، ج دوم، چ اول، تهران: سورۀ مهر.
معطوفی، اسدالله (1383). تاریخ فرهنگ و هنر ترکمان، چ اول، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
وارنر، رکس (1386). دانشنامۀ اساطیر جهان، ترجمۀ ابوالقاسم اسماعیلپور، چ اول، تهران: اسطوره.
هال، جیمز (1383). فرهنگ نگارهای نمادها در هنر شرق و غرب، ترجمۀ رقیه بهزادی، چ دوم، تهران: فرهنگ معاصر.
Banounews.ir (1398/10)
Golestan24.com (1398/10)
Bartarinha.ir (1398/10)
Diba, Layla.s (2011). Turkmen Jewelry, Silver Ornament from the Marshall and Marlin R. Wolf Collection, New York
Ala Firoz, Iran (1975). Silver Ornament of the Turkoman, Tehran. Iran
Kalter, Johannes (1954). The Art and Craft of Turakestan, Thames and Hudson, Germany
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 655 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 517 |