
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,692 |
تعداد مقالات | 72,232 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,200,477 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,030,193 |
تحلیل انتقادی گفتمان آثار دورۀ پس از انقلاب اسلامیِ چهار طنزپرداز زن براساس الگوی ون لیوون (1996م) (رباب تمدن، آذردخت بهرامی، رؤیا صدر و نسیم عربامیری) | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
مقاله 2، دوره 14، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 1-25 اصل مقاله (651.79 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2022.333415.1714 | ||
نویسندگان | ||
مهبود فاضلی* 1؛ مهرناز عسگری2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران | ||
2فارغ التحصیل دکترای تخصصی زبان و ادبیات فارسی؛ دانشگاه الزهرا (س) | ||
چکیده | ||
چکیده موضوع این پژوهش تحلیل انتقادی گفتمان آثار دورۀ پس از انقلاب اسلامی چهار طنزپرداز زن براساس الگوی ون لیوون است. این مطالعه برروی اشعار رباب تمدن در نشریۀ «آهنگر»؛ کتاب «آهنقراضه، نانخشک، دمپایی کهنه!» از آذردخت بهرامی؛ «هـ، مثل تفاهم» از رؤیا صدر و «نامه به دزد» از نسیم عربامیری انجام شده است. مسئلۀ پژوهش این است که جریانهای سیاسی و اجتماعی، قدرتها و ایدئولوژیهای چهار دهۀ اخیر چه تأثیری بر گفتمان طنز زنانه و میزان صراحت و پوشیدگی کلامِ طنزپردازان زن داشته است؛ دیگر اینکه کنشگران «مرد» در آثار آنان چگونه بازنمایی شدهاند. غالباً در حوزۀ پژوهش به آثار طنزپردازان زن بیتوجهی شده است؛ این مقاله بر آن است تا با بررسی آثار شاخص طنزپردازان زن، این کوتاهی را جبران کند. در این پژوهش با کاربرد مؤلفههای الگوی ون لیوون شامل طبقهبندی، تشخصزدایی، نامدهی و...، ارتباط شیوههای بازنمایی کنشگران در آثار طنزآمیز با ایدئولوژیها و مناسبات قدرت تبیین و تحلیل شدهاند. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که طنزپردازان زن با محافظهکاری در حوزۀ طنز سیاسی به پوشیدهگویی تمایل دارند. «صدر» در بسیاری از نمونههای مؤلفۀ طبقهبندی، کنشگران را براساس جنسیت، بازنمایی و مردان سلطهجو را ارزشدهی منفی میکند. «بهرامی» با کاربرد مؤلفۀ طبقهبندی، نوع ارجاعی، پیوندزدن و تفکیککردن از نظام مردسالاری انتقاد مینماید. «عربامیری» از زیرمجموعۀ وارونگی برای تحقیر معشوق استفاده میکند. «تمدن» برخلاف سه طنزپرداز دیگر کمتر به دغدغههای زنان میپردازد. | ||
کلیدواژهها | ||
کلیدواژهها تحلیل انتقادی گفتمان؛ الگوی ون لیوون؛ طنزپردازان زن؛ طنزپردازی | ||
مراجع | ||
آقاگلزاده، فردوس (1394). تحلیل گفتمان انتقادی: تکوین تحلیل گفتمان در زبانشناسی، چ سوم، تهران: علمی و فرهنگی.
ایبرمز، مایر هوارد و جفری گالت هرفم (1387). فرهنگ توصیفی اصطلاحات ادبی، ترجمۀ سعید سبزیان، تهران: رهنما
بهکوشش جمعی از پژوهشگران (1387). حزب توده از شکلگیری تا فروپاشی (1320-1368)، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی.
بهرامی، آذردخت (1396). آهنقراضه، نان خشک، دمپایی کهنه!، تهران: چشمه.
تمدن، رباب (1358). نشریۀ آهنگر، سال 1، شمارۀ 1، صص 4، 5، 6، 7 و 8.
سلطانی، علیاصغر (1394). قدرت، گفتمان و زبان: سازوکارهای جریان قدرت در جمهوری اسلامی ایران، چ چهارم، تهران: نی.
صدر، رؤیا (1383). ه، مثل تفاهم، تهران: نشر ثالث.
---، --- (1390). شکرستان: نگاهی به آثار زنان در نشریات طنز، تهران: مروارید.
عربامیری، نسیم (1395). نامه به دزد، تهران: قدیانی.
فرکلاف، نورمن (1379). تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمۀ فاطمه شایستهپیران و همکاران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها.
کریچلی، سیمون (1384). در باب طنز، ترجمۀ سهیل سمی، تهران: ققنوس
موریل، جان (1392). فلسفۀ طنز: بررسی طنز از منظر دانش، هنر و اخلاق، ترجمه محمود فرجامی و دانیال جعفری، تهران: نشر نی
موسوی، عبدالجواد (1385). کتاب طنز 3، تهران: سوره مهر.
---، --- (1388). کتاب طنز 5، تهران: سوره مهر.
یارمحمدی، لطفالله (1389). ارتباطات از منظر گفتمانشناسی انتقادی، چ دوم، تهران: هرمس.
--------، ------ (1393). درآمدی به گفتمانشناسی، چ دوم، تهران: هرمس.
وبسایت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، 27 بهمن 1382، عمران صلاحی از خلیل سامانی، همسر رباب تمدن و پدر سپیده سامانی میگوید. www.isna.ir.
Van Leeuwen, Theo (1996). The Representation of Social Actors. InCaldas-Coulthard, Carmen Rosa and Coulthard, Malcolm(Eds), Texts and Practices: Readings in Critical Discourse Analysis, London and New York: Routledge
---------, ------------- (2008). Representing Social Actor. Discourse and Practice: New Tools For Critical Discourse Analysis. Oxford: University Press
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 469 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 411 |