
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,622 |
تعداد مقالات | 71,534 |
تعداد مشاهده مقاله | 126,862,565 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,905,207 |
تخمین نقاط مرجع شیلاتی ماهی قباد (Scomberomorus guttatus Bloch & Schneider, 1801) با استفاده از مدل صید-حداکثر محصول پایدار (CMSY) و مدل تولید مازاد بیزین (BSM) در آبهای جنوبی ایران (خلیج فارس و دریای عمان) | ||
شیلات | ||
دوره 75، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 31-47 اصل مقاله (1.2 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfisheries.2021.326498.1268 | ||
نویسندگان | ||
علی حقی وایقان* 1؛ مهرناز قنبرزاده2 | ||
1گروه اکولوژی و مدیریت ذخایر آبزیان، پژوهشکده آرتمیا و آبزی پروری، دانشگاه ارومیه | ||
2گروه زیستشناسی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران، صندوق پستی 3995 | ||
چکیده | ||
ماهی قباد (Scomberomorus guttatus Bloch and Schneider, 1801) از مهمترین ماهیان تجاری خانواده تون ماهیان در آبهای جنوبی ایران است که نقش مهمی در برنامه غذایی انسانی دارد. میزان صید این گونه طی سالهای اخیر افزایش یافته است و با توجه به اینکه دادههای محدودی در مورد ذخیره آن در آبهای جنوبی در دسترس است، امکان استفاده از مدلهای برمبنای دادههای تکمیلی برای ارزیابی ذخایر آن وجود ندارد. در مطالعه حاضر، مدل صید-حداکثر محصول پایدار (CMSY) و مدل تولید مازاد بیزین (BSM) جهت تعیین بهرهبرداری پایدار و نقاط مرجع شیلاتی ماهی قباد صید شده در آبهای جنوبی بکار گرفته شد. دادههای مربوط به 23 سال گذشته از سالهای 1376 الی 1398 جمعآوری و برای محاسبه نقاط مرجع شیلاتی وارد مدل شدند. با توجه به نتایج به نظر میرسد که مدل BSM با حساسیت کمتری تخمینها را اعمال مینماید. مقدار محاسبه شده برای شاخص B/BMSY توسط مدل CMSY بیشتر از 0/1 و مقدار شاخص F/FMSY کمتر از 0/1 تخمین زده شد که بیانگر عدم صید بیرویه و وضعیت مناسب ذخیره این گونه در آبهای جنوبی ایران است. با اعمال مدل پیشبینی، روند افزایش صید در سال 1412 پیشبینی گردید. در صورت تداوم این روند میزان شاخص B/BMSYبه زیر 0/1 نزول خواهد کرد و شاخصF/FMSY به حدود 99/1 افزایش خواهد یافت. در صورت عدم کاهش صید از سال 1407، شروع کاهش ذخیره در سالهای بعد از 1409 اتفاق خواهد افتاد و ذخیره را در معرض صید بیرویه قرار خواهد داد. براساس نقاط مرجع شیلاتی بدست آمده مقدار حداکثر محصول قابل برداشت (MSY) 9 هزار تن تخمین زده شد و این مقدار برای سال 1412، 15 هزار تن پیشبینی شد. در مجموع، نقاط مرجع شیلاتی تخمین زدهشده در این مطالعه میتواند کمک مؤثری در جهت شناخت وضعیت ذخایر ماهی قباد در آبهای جنوبی ایران باشد و تأثیرات حاصل از بکارگیری سیاستهای مدیریتی روی ذخایر آن را آشکار نماید که در نهایت میتوان جهت بهرهبرداری صحیح از ذخایر آن در منطقه، برنامههای مدیریتی سازگار با ذخایر را تدوین نمود. | ||
کلیدواژهها | ||
ماهی قباد؛ نقاط مرجع شیلاتی؛ مدل صید-حداکثر محصول پایدار؛ مدل تولید مازاد بیزین؛ مدیریت صید؛ خلیج فارس و دریای عمان | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 639 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 413 |