تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,094,617 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,200,222 |
نگرش وجودی به حیات دنیا در فلسفهی صدرا | ||
فلسفه و کلام اسلامی | ||
دوره 54، شماره 2، اسفند 1400، صفحه 424-407 اصل مقاله (444.62 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2022.317184.523256 | ||
نویسندگان | ||
زینب کریمی قدوسی1؛ عبداله صلواتی2؛ قاسم علی کوچنانی* 3 | ||
1دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی گرایش حکمت متعالیه دانشگاه تهران | ||
2دانشیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی؛ | ||
3دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
حیات یکی از مهمترین و بنیادیترین مسائل فلسفی است که فیلسوفان هماره به واکاوی آن پرداختهاند. تحلیل حیات دنیا از دیدگاه ملاصدرا باید در چارچوب فلسفه وی و نگرش وجودی او به عالم هستی صورت پذیرد تا تبیینی جامع و دقیق بهدست آید. حیات در فلسفهی صدرا مساوق وجود و ساری در هر شی و امری مشکک است که در هر مرتبه ظهور و بروزی متفاوت دارد و دنیا ظهور وجود و حیات در پایینترین مرتبه آن است. در نگرش وجودی ملاصدرا به عالم هستی، دنیا شأنی از شئون حق تعالی و مرتبهای ضروری از مراتب هستی است. اصول مهم حکمت متعالیه همچون وحدت تشکیکی وجود و حرکت وجودی اشتدادی در تبیین حقیقت حیات دنیا از منظر ملاصدرا نقش مهمی را ایفا میکنند. بر این اساس حیات دنیا نه تنها باطل نخواهد بود بلکه شانی از واجب تعالی است که با حرکت اشتدادی به سوی کمال خود سیر میکند. گفتنی است این مقاله حیات را در دو نظام وحدت تشکیکی و وحدت شخصی وجود به روایت ملاصدرا مورد واکاوی قرار داده است. | ||
کلیدواژهها | ||
حرکت وجودی؛ حیات؛ دنیا؛ وحدت تشکیکی؛ وحدت شخصی | ||
مراجع | ||
[1] قرآن کریم
[2] ابن سینا، حسین بن عبدالله ( 1404 ق). الشفاء، تحقیق: سعید زاید، قم، مکتبة آیة الله مرعشی.
[3] آشتیانی، سید جلال الدین (1375). شرح مقدمه قیصری بر فصوص الحکم، قم، بوستان کتاب.
[4] ــــــــــــــــــــــــ (1378). شرح حال و آرای فلسفی ملاصدرا، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
[5] توکلی قوچانی، محمدرضا (؟). چهارفرهنگنامه کلامی، مشهد.
[6] تهانوی، محمداعلی بی علی (1996). موسوعة کشّاف اصطلاحات الفنون و العلوم، بیروت، چاپ رفیق العجم و علی دحروج.
[7] جرجانی، علی بن محمد (1366). التعریفات، تهران، انتشارات ناصر خسرو.
[8] جوادی آملی، عبداللّه (1382). رحیق مختوم: شرح حکمت متعالیه، تنظیم و تدوین: حمید پارسانیا، قم، اسرا.
[9] رضوانی، محسن، مشکاتی، محمد مهدی، بیدهندی، محمد (1399). «تحلیل تقابل ظاهری اصل تشکیک و نظریۀ تباین عالم دنیا و آخرت در فلسفۀ ملاصدرا»، فلسفه و کلام اسلامی، تهران، سال 53، شماره 1، بهار و تابستان، صص93-108.
[10] سجادی، سیدجعفر (1361). فرهنگ علوم عقلی، تهران: انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
[11] سهروردی، شهاب الدین (1375). مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح و تقدیم: هانری کربن و دیگران، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
[12] شعرباف اکبری، زینب (1390). «دنیا و آخرت و رابطه آن دو از دیدگاه قرآن و روایات و حکمت متعالیه»، پایان نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی فیاض صابری، دانشگاه فردوسی.
[13] شیرازی، محمد ابن ابراهیم (صدرالمتالهین) (1354). المبدأ و المعاد، تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران.
[14] ــــــــــــــــــــــــ (1360). اسرار الآیات، تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران.
[15] ــــــــــــــــــــــــ (1360). الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
[16] ــــــــــــــــــــــــ (1361). العرشیة، تهران، مولی.
[17] ــــــــــــــــــــــــ (1363). المشاعر، تهران، طهوری.
[18] ــــــــــــــــــــــــ (1363). مفاتیح الغیب، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
[19] ــــــــــــــــــــــــ (1366). تفسیر القرآن الکریم، قم، بیدار.
[20] ــــــــــــــــــــــــ (1422ق). شرح الهدایة الأثیریة، بیروت، مؤسسه التاریخ العربی.
[21] ــــــــــــــــــــــــ (1981م). الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
[22] ــــــــــــــــــــــــ (1420ق). مجموعه رسائل فلسفى صدر المتألهین (مشتمل بر آثار ناشناخته و چاپ نشده)، تهران، حکمت.
[23] صلیبا، جمیل (1994). المعجم الفلسفی بالالفاظ العربیة و الفرنسیة و الانکلیزیة و اللاتینیة، بیروت.
[24] طباطبایی، سید جواد (1376). درآمدی فلسفی بر تاریخ اندیشه سیاسی در ایران، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
[25] طباطبایی، سیدمحمدحسین (1381). انسان از آغاز تا انجام، قم، بوستان کتاب.
[26] مجمع البحوث الاسلامیة (؟). شرح المصطلحات الفلسفیة، بی جا، مجمع البحوث الاسلامیة. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 356 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 336 |