![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,681,456 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,911,657 |
عیارسنجی رویکرد سکوتگرا در برابر انگارۀ اتحاد عاقل و معقول | ||
فلسفه و کلام اسلامی | ||
دوره 54، شماره 2، اسفند 1400، صفحه 268-253 اصل مقاله (249.95 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2022.319360.523264 | ||
نویسنده | ||
محمدرضا ارشادی نیا* | ||
دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه حکیم سبزواری | ||
چکیده | ||
مسئله اتحاد عاقل و معقول از مسائل دیرپا در فلسفه الهی است، اما با مبانی پیشصدرایی دچار چالشهایی است که خردهگیران را وادار به واکنش منفی نموده است. صدرالمتألهین به تحلیل و تثبیت این مسئله نفیس با روش و مبانی ویژه حکمت متعالیه همت گماشته و حکمای پساصدرایی نیز با حساسیت تمام به ادله او نگریسته و ادله دیگری بر آن افزودهاند. مقالهای با ادعای حصر ادله صدرا در سه دلیل و گزارش تحریفی از آنها، ایرادهایی را بر آنها و بر سایر ادله موافق و مخالف تدارک دیده و با ادعای حصر ادله در احصاء خود، به فرجام سکوت تکلیف کرده است. نگاه تبیینی به ادله و مبانی صدرالمتألهین و بررسی ایرادهای مقاله، نشان میدهد خدشهها و تکلیف عقل به سکوت، بیبنیاد است. این واکاوی به نقد ایرادهای مرتبط به برهان تضایف بر اتحاد پرداخته و اثبات کرده گزارش آن مقاله از این برهان نادرست و ایرادهایش ناموجه است. | ||
کلیدواژهها | ||
اتحاد عقل و عاقل و معقول؛ برهان تضایف؛ اتحاد حقیقت و رقیقت | ||
مراجع | ||
[1] آشتیانی، سیدجلالالدین (1352)، تعلیق و تصحیح و مقدمه بر رسائل فلسفی صدرالمتألهین، دانشگاه مشهد.
[2] ـــــــــــــ ، (1380)، شرح حال و آرای فلسفی ملاصدرا، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
[3] ـــــــــــــ، (1362)، مقدمه بر اصول المعارف فیض کاشانی، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
[4] ابن سینا، حسین، (1379)، الاشارات و التنبیهات، ج3، تهران، دفتر نشر کتاب.
[5] ـــــــــــــ ، (1376)، الالهیات من کتاب الشفاء، تحقیق: حسن حسنزاده آملی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
[6] ـــــــــــــ ، (1363)، المبدأ و المعاد، دانشگاه تهران.
[7] ـــــــــــــ ، (1375)، النفس من کتاب الشفاء، تحقیق: حسن حسنزاده آملی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
[8] ارشادینیا، محمدرضا، (1390)، «جهانشناسی یگانهانگار در پرتو حکمت متعالیه»، آینه معرفت، سال 9، شماره 26، 1- 32.
[9] ـــــــــــــ ، (1393)، «نقش انگاره حقیقت و رقیقت در تحکیم و تبیین باورهای دینی»، قبسات، سال 19، تابستان 1393، 97- 128.
[10] ارشدریاحی، علی، (1383)، «تحلیل انتقادی ادله اتحاد عاقل و معقول، مقالات و بررسیها»، دفتر ۷۶، 197-215.
[11] توکلی، محمدهادی، (1394)، «نقد و بررسی اشکالات استاد مصباح به دو برهان صدرالمتألهین در اثبات اتحاد عالم و معلوم»، حکمت معاصر، سال ششم، شماره اول، 25- 39.
[12] ـــــــــــــ ، (1393)، «نقد و بررسی دیدگاه استاد حائری یزدی درباره مسئله اتحاد عاقل و معقول»، حکمت معاصر، سال پنجم، شماره اول، 29- 42.
[13] ـــــــــــــ ، (1392)، «نقد و بررسی اشکالات علامه طباطبایی بر برهان تضایف در اثبات اتحاد عاقل و معقول»، حکمت معاصر، سال چهارم، شماره دوم، 23- 39.
[14] ـــــــــــــ ، (1394)، «نقد و بررسی اشکالات استاد مصباح به دو برهان صدرالمتألهین در اثبات اتحاد عالم و معلوم»، حکمت معاصر، سال ششم، شماره اول، 39-25.
[15] حائری یزدی، مهدی، (1362)، « تحقیق: حسن حسنزاده آملی، قم:ءاتحاد عاقل و معقول، مقالات و بررسیها، دفتر 38و 39، 129 -154.
[16] حسینی امین، حسین؛ معین الدینی، فاطمه،(1398)، «نقد و بررسی استدلالات حکیم سبزواری در اثبات مسئله اتحاد عاقل و معقول»، حکمت معاصر ، سال دهم، شماره 1، 31- 46.
[17] سبزواری، هادی، (1382)، تعلیقه بر الشواهدالربوبیۀ، قم: بوستان کتاب
[18] ـــــــــــــ ، (1380)، شرح المنظومه، ج3، ج 4، ج5، قم، نشر ناب.
[19] سهروردی، شهابالدین یحیی، (1380)، مجموعه مصنفات، ج1، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
[20] صدرالمتألهین، محمد، (1410ق)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، ج1، 2، 3، 4، 5، 6، 8، 9 بیروت: دار احیاءالتراث.
[21] ـــــــــــــ ، (1387)، رسالة فی اتحاد العاقل و المعقول، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
[22] ـــــــــــــ ، [1382]، الشواهدالربوبیة، قم، بوستان کتاب.
[23] ـــــــــــــ ، (1361)، العرشیة، تهران، انتشارات مولا.
[24] ـــــــــــــ ، (1380)، المبدأ و المعاد، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
[25] ـــــــــــــ ، (1376)، المشاعر ، تهران، امیرکبیر.
[26] علیزاده، بیوک، (1387)، مقدمه بر «رسالة فی اتحاد العاقل و المعقول»، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
[27] فناری، محمد، (1374)، مصباح الانس، تهران، مولی.
[28] قیصری، داود، (1416ق)، مطلع خصوصالکلم فی معانی فصوصالحکم، قم، انوارالهدی.
[29] مردیها، اعظم، حسینی شاهرودی، سیدمرتضی، کهنسال، علیرضا، (1398)، «رویکرد وحدتگرایانه ملاصدرا به نظریه اتحاد عاقل و معقول بر مبنای بساطت نفس»، آیین حکمت، شماره 41.
[30] معینالدینی، فاطمه، (1395)، تحلیل انتقادی دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی در مسئله اتّحاد عاقل و معقول، حکمت معاصر، سال هفتم، شماره چهارم، 109-87. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 318 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 362 |