تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,534 |
تعداد مقالات | 70,530 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,152,211 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,259,601 |
برساخت جنسیت در فضای کسب و کار (واکاوی تجارب دانش آموختگان شاغل در شهر تهران) | ||
زن در توسعه و سیاست | ||
مقاله 3، دوره 20، شماره 2، تیر 1401، صفحه 207-183 اصل مقاله (852.78 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwdp.2022.326861.1008047 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه منصوریان راوندی* 1؛ نرگس نیکخواه قمصری2؛ محمد گنجی3؛ سوسن باستانی4 | ||
1دکتری جامعهشناسی مسائل اجتماعی ایران دانشگاه کاشان | ||
2استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه کاشان | ||
3دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه کاشان | ||
4استاد گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد ، دانشگاه الزهرا | ||
چکیده | ||
هدف اصلی این پژوهش بررسی و طرح نظرات زنان و مردان دانشآموختۀ شاغل و چگونگی برساخت جنسیت در فضای کسبوکار است. این پژوهش ضمن اجتناب از نگاه تکبعدی و جزیرهای در تحلیل موضوع اشتغال و جنسیت، از روش نظریۀ دادهمحور استفاده نموده است. دادههای کیفی با کمک ابزار مصاحبۀ نیمهساختیافته و با روش نمونهگیری هدفمند از 22 نفر از زنان و مردان دانشآموختۀ شاغل در شهر تهران و با نرمافزار MAXQDA و روش نظریۀ دادهمحور تفسیر شده است. مدل پارادایمی حاصل از تفسیر نظرات جامعۀ هدف این پژوهش نشانگر آن است که در تعامل با مجموعهای از شرایط همچون شرایط علّی (مناسبات جنسیتی حاکم بر فضای کار، باورهای جنسیتی و قواعد ساختدهنده)، شرایط زمینهای (چالشهای فضای کار، ماهیت فضای کار و حمایت شبکههای ارتباطی)، شرایط مداخلهگر (آشنایی با جایگاه حرفهای، کیفیت شغلی و پارادوکس دانشگاه و بازار کار)، و پدیدۀ هسته (ساخت جنسیتی اشتغال) معنا مییابد. زنان شاغل وقتی در شرایط دسترسی نابرابر به فرصتها و منابع قرار میگیرند، با استراتژی کنشگری فعال خود میتوانند نحوۀ دسترسی به منابع را تغییر دهند؛ اما این به معنای آزادی مطلق نیست و ساختار حاکم بر فضای کار با قواعد و منابعی مانند مناسبات جنسیتی، باورهای جنسیتی، قواعد ساختدهنده، فقدان حمایت شبکههای ارتباطی، فضای کار آمرانه، چالشهای محیط کار و تناقض بین خروجی دانشگاه و نیازهای بازار کار، کنش آنها را تغییر داده و با محدود کردن زنان، الزامآور بودن خود را نشان میدهد. مردان همچون زنان به وجود نوعی سلطۀ مردانه در کار، وجود قوانین تبعیضآمیز، چالشهای فضای کار، و پارادوکس دانشگاه و بازار کار در به حاشیه راندن زنان اذعان داشتند. بر مبنای این نتایج و نگاه چندمتغیره به برساخت جنسیت در فضای کار، دست یافتن زنان به امکان مشارکت بیشتر و سوق یافتن فضای کار بهسمت بیسالاری جنسیتی، در تعامل با بازاندیشی در سیاستگذاریهای اشتغال، اصلاح نگرش مدیران، و برقراری توازن قدرت در خانواده امکانپذیر خواهد شد. | ||
کلیدواژهها | ||
جنسیت؛ اشتغال دانشآموختگان؛ فضای کسبوکار؛ ساخت جنسیتی اشتغال | ||
مراجع | ||
[1] اشتراوس، آنسلم و کوربین، جولیت (1394). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریۀ مبنایی، ترجمۀ ابراهیم افشار، تهران: نی.
[2] امینی، علیرضا (1383). «رویکرد جنسیتی به عدم تعادلهای بازار کار»، پژوهش زنان، 2(1): 146-133.
[3] ایمان، محمدتقی (1394). مبانی پارادایمی روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم انسانی، چ 3، قم: حوزه و دانشگاه.
[4] باغستانی، اعظم (1392). «بررسی احساس تبعیض جنسیتی بین اعضای هیئتعلمی دانشگاه و عوامل مؤثر بر آن (سه دانشگاه فنی مهندسی شهر تهران»، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.
[5] طیبینیا، مهری (1396). دانشگاه، هویت و سیاست زندگی زنان، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
[6] علیپور، پروین؛ زاهدی، محمدجواد؛ ملکی، امیر و جوادی یگانه، محمدرضا (1396). «بازنمایی کشمکشهای گفتمانی عدالت جنسیتی در برنامههای توسعۀ جمهوری اسلامی ایران»، مجلۀ رفاه اجتماعی، (66): 107-148.
[7] عمادزاده، مصطفی (1382). «اهمیت سرمایهگذاری در آموزش زنان»، مجلۀ پژوهش زنان، 1 (3): 140-115.
[8] فریدونی، سمیه (1393). روایت دختران از زندگی دانشگاهی: تبیین نظریۀ بومی تواناسازی زنان ازطریق آموزش عالی، تهران: جامعهشناسان.
[9] فیضپور، محمدعلی؛ صالحی فیروزآبادی، گلسا و مؤید، بابک (1393). «بررسی سطح توسعۀ بازار کار به تفکیک جنسیت در ایران»، پژوهشنامۀ زنان، 5(2): 89-109.
[10] کرایب، یان (1398). نظریۀ اجتماعی مدرن از پارسونز تا هابرماس، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: آگه.
[11] کسل، فیلیپ (1392). چکیدۀ آثار آنتونی گیدنز، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: ققنوس.
[12] کشاورز، خدیجه (1394). «مطالعۀ زمینههای شکاف میان دسترسی زنان به آموزش عالی و حضور آنان در بازار کار»، فصلنامۀ مطالعات توسعۀ اجتماعی- فرهنگی، 4(1): 77-202.
[13] گیدنز، آنتونی (1387). تجدد و تشخص (جامعه و هویت شخصی در عصر جدید)، ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران: نی.
[14] گیدنز، آنتونی (1389). جامعهشناسی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نی.
[15] منصوریان راوندی، فاطمه؛ گنجی، محمد و نیکخواه قمصری، نرگس (1398). «فراتحلیل کیفی وضعیت اشتغال دانشآموختگان در ایران»، فصلنامۀ مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 12(1): 174-147.
[16] Bendern, K.A. Heywoodn, J. S. (2006). “Job satisfaction of the highly educated: The role of gender, academic tenure, and earnings” Journal of Political Economy, 53 (2): 253-279.
[17] Cortis, Rachelle and Vincent Cassar. (2005). “Perceptions of and about women as managers: investigating job involvement. self-esteem and attitudes” Women in Management Review. 20 (3): 149-164.
[18] Cuberes, D. & Marc T.B. (2011). Gender Inequallty and Economic Growth. World Development Report 2012, Gender Equality and Development.
[19] Fetterman, David, M.(1995). Ethnography: Step by Step. Sage Publications.
Firestone, J. M., Harris, R. J., & Lambert, L. C. (1999). “Gender role ideology and the gender based differences in earnings” Journal of Family and Economic Issues, 20 (2): 191–215.
[20] Geib,A. Lueptow,B.L (1996). Gender Sterotypes,and Work. In: Dubeck, Paula J and kathryn Borman (eds): Women and Work. A Handbook. New York, London. Garland Publishing: 243-246.
[21] Hultin, M. (1998). “Gender Differences in Workplace Authority: Discrimination and the Role of Organizational Leaders” Acta Sociologica, 41 (2-3): 99-113.
[22] Kronberg, A. K. (2019). “Workplace Gender Pay Gaps: Does Gender Matter Less the Longer Employees Stay?” Work and Occupations, 47(1) :3-43.
[23] Payne, J. (2018). “Manufacturing Masculinity: Exploring Gender and Workplace Surveillance” Work and Occupations, 45 (3): 346-383.
[24] Raj,A. Johns,N. Jose, R. (2020). “Gender Parity at Work and Its Association With Workplace Sexual Harassment” Workplace Health & Safety, 68 (6): 279-292.
[25] Sangar,S. (2014). “Women’s Declining Employment with Access to Higher Education” Higher Educatiom for the Future 1(2): 155-171.
[26] Triana, M.C, Jayasinghe, M & Pieper, J.R. (2018). “Perceived Workplace Gender Discrimination and Employee Consequences: A Meta-Analysis and Complementary Studies Considering Country Context” Journal of Management, 45 (6): 2419-2447.
[27] World Bank. (2012). World development report for 2012: Gender Equality and Development, the World Bank Ltd, Washington DC. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 497 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 322 |