سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,501
تعداد مشاهده مقاله124,111,336
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,215,008
فهیمی, هلاله, فرجی, عبدالله, علیجانی, بهلول, عساکره, حسین, رئیس پور, کوهزاد. (1401). تعاملات حاره- برون‏ حاره و بارش‏های فرین و فراگیر ایران در رابطه با ابرهای پرشار حاره‏ای مطالعة موردی: 25 و 26 مارس 2019. , 54(1), 37-84. doi: 10.22059/jphgr.2022.332276.1007650
هلاله فهیمی; عبدالله فرجی; بهلول علیجانی; حسین عساکره; کوهزاد رئیس پور. "تعاملات حاره- برون‏ حاره و بارش‏های فرین و فراگیر ایران در رابطه با ابرهای پرشار حاره‏ای مطالعة موردی: 25 و 26 مارس 2019". , 54, 1, 1401, 37-84. doi: 10.22059/jphgr.2022.332276.1007650
فهیمی, هلاله, فرجی, عبدالله, علیجانی, بهلول, عساکره, حسین, رئیس پور, کوهزاد. (1401). 'تعاملات حاره- برون‏ حاره و بارش‏های فرین و فراگیر ایران در رابطه با ابرهای پرشار حاره‏ای مطالعة موردی: 25 و 26 مارس 2019', , 54(1), pp. 37-84. doi: 10.22059/jphgr.2022.332276.1007650
فهیمی, هلاله, فرجی, عبدالله, علیجانی, بهلول, عساکره, حسین, رئیس پور, کوهزاد. تعاملات حاره- برون‏ حاره و بارش‏های فرین و فراگیر ایران در رابطه با ابرهای پرشار حاره‏ای مطالعة موردی: 25 و 26 مارس 2019. , 1401; 54(1): 37-84. doi: 10.22059/jphgr.2022.332276.1007650

تعاملات حاره- برون‏ حاره و بارش‏های فرین و فراگیر ایران در رابطه با ابرهای پرشار حاره‏ای مطالعة موردی: 25 و 26 مارس 2019

پژوهش های جغرافیای طبیعی
دوره 54، شماره 1، اردیبهشت 1401، صفحه 37-84    اصل مقاله (1.74 M)
نوع مقاله: مقاله کامل
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2022.332276.1007650
نویسندگان
هلاله فهیمی1؛ عبدالله فرجی* 2؛ بهلول علیجانی3؛ حسین عساکره4؛ کوهزاد رئیس پور5
1دانشجوی دکتری اقلیم ‏شناسی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
2استادیار گروه اقلیم ‏شناسی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
3استاد گروه اقلیم ‏شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
4استاد گروه اقلیم ‏شناسی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
5استادیار گروه اقلیم شناسی، دانشگاه زنجان، زنجان
چکیده
روزهای 25 و 26مارس سال 2019 به عنوان‏ روزهای بارش فرین و فراگیر ایران به‏منظور مطالعة انتقال رطوبت حاره به برون‏حاره و نقش آن در بروز بارندگی انتخاب شد. بررسی‏ها نشان‏دهندة تعاملات حاره- برون‏حاره در روزهای انتخابی و گسترش ابرها از حاره به برون‏حاره تحت عنوان ابرهای پُرشار حاره‏ای (TP) است. برای شناسایی ابرها از تصاویر ماهواره‏ای متئوست IR استفاده شد. به‏منظور بررسی شرایط سینوپتیکی همراه با TP، نقشه‏های سینوپتیکی ارتفاع ژئوپتانسیل، رودبادهای جبهة قطبی، و جنب حاره در ترازهای 300 و 200 هکتوپاسکال تهیه شد. تصاویر ماهواره‏ای نشان از دو باند TP با دو منشأ اقیانوسی و قاره‏ای دارد. نتایج نشان داد عوامل صعود دینامیکی عرض میانی و جنب حاره که به مناطق حاره نفوذ کرده‏اند به انتقال ابرها به مناطق برون‏حاره منجر شده‏اند. TPها توسط ناوة غربی اقیانوس اطلس و ناوة غربی شرق مدیترانه و رودبادهای مستقر در منطقة واگرایی آن‏ها به عرض‏های برون‏حاره انتقال می‏یابند. ایران تحت نفوذ منطقة واگرایی ناوة غربی و هسته‏های سرعت رودبادهای جنب‏ حاره و جبهة ‏قطبی است که باعث شده‏اند ابرها ایران را پوشش دهند و به‏عنوان یک منبع رطوبتی حاره‏ای تحت تأثیر شرایط ناپایداری حاکم بر ایران به رخداد بارش منجر شوند.
کلیدواژه‌ها
ابر پُرشار حاره‏ای؛ بارش فرین و فراگیر؛ تعاملات حاره‏- برون‏حاره؛ مناطق حاره‏- برون‏حاره
مراجع
  1. امیدوار، ک.؛ صفرپور، ف.؛ محمودآبادی، س. و الفتی، س. (1389). تحلیل همدیدی اثرهای سردچال در وقوع بارش‏های شدید در نواحی مرکز و جنوب غرب ایران، مدرس علوم انسانی- برنامه‏ریزی و آمایش فضا، 4(70): 161-189.
  2. برنا، ر. (1396). شناسایی الگوهای همدید بارش‏های سنگین در حوضة مارون (مطالعة موردی: بارش 29 آبان 1392)، جغرافیای طبیعی، 36: 47-59.
  3. داداشی رودبادی، ع. و کاشکی، ع. (1397). ارزیابی همدیدی بارش‏ سنگین 9 فروردین 1386 استان خراسان رضوی، آمایش فضای جغرافیایی، 29: 75-90.
  4. دوستکامیان، م.؛ جلالی، م. و طاهریان زاد، ا. (1397‏). واکاوی شار همگرایی رطوبت و آب قابل بارش جوّ بارش‏های بهارة ایران، جغرافیا و مخاطرات محیطی، 25 (7): 131-152.
  5. راستگو، ز. و رنجبر سعادت‏آبادی، ع. (1397). مطالعة بارش‏های شدید و حدی استان بوشهر از دیدگاه همدیدی- دینامیکی، هواشناسی و علوم جو، 1: 77-96.
  6. رستمی، ی. (1396). تأثیر ابر پلام بر روی بارش‏های ایران، پایانامة کارشناسی ارشد، استاد راهنما دکتر حسین عساکره، استاد مشاور دکتر سید حسین میرموسوی، دانشگاه زنجان.
  7. رئیس‏پور، ک. و عساکره، ح. (1400). بررسی نقش تعامل الگوهای توأم کم‏فشار بریده‏شده و رودباد جبهة قطبی در رخداد بارش سنگین فروردین‏ماه 1398 در استان لرستان، نشریة جغرافیا و مخاطرات محیطی.
  8. علیجانی، ب. (1376). آب و هوای ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور.
  9. علیجانی، ب. (1393). اقلیم‏شناسی سینوپتیک، چ 8، تهران: انتشارات سمت.
  10. علیجانی، ب.؛ میرزایی، ن. و جاهدی، آ. (1398). واکاوی همدید بارش‏های حدی و سیل‏آسای کشور مطالعة موردی 16-21 مارس 1398، فصل‏نامة دگرگونی‏ها و مخاطرات آب و هوایی، 70: 2-114.
  11. فرج‏زاده، م. و کریمی، م. (1388). چگونگی انتقال رطوبت در بارش زمستانة غرب ایران (مطالعة موردی: بارش 3-7 ژانویة 1996)، درس علوم انسانی، 193: 1-217. 
  12. قاعدی، س.؛ موحدی، س. و مسعودیان، س. ا. (1391). رابطة فرود دریای سرخ با بارش‏های سنگین ایران، جغرافیا و پایداری محیط، 1: 1-18.
  13. قویدل‏ رحیمی، ی. و حاتمی، د. (1395). تحلیلی از اوضاع جوی بارش سنگین منجر به مخاطرة سیل 8 اسفند 1388 ایوان غرب، فضای جغرافیایی، 1: 55-16.
  14. کیانی، م.؛ لشکری، ح. و قائمی، ه. ‏(1399). تحلیل همدیدی رخداد فرین‏های بارش زمستان (DJF) در غرب ایران، پژوهش‏های دانش زمین، 3(43): 223-244.
  15. لشکری‏، ح. (1382). مکانیسم تکوین، تقویت، و مرکز کم‏فشار سودان و نقش آن بر روی بارش‏های جنوب و جنوب غرب ایران، مجلة پژوهش‏های جغرافیایی، 46: 1-
  16. لشکری، ح. (1381‏). مسیریابی سامانه‏های کم‏فشار سودانی ورودی به ایران، فصل‏نامة مدرس علوم انسانی، 22(25): 122-156.
  17. مسعودیان، س. ا. (1391). آب و هوای ایران، انتشارات شریعه توس.
  18. مصطفایی، ح.؛ علیجانی، ب. و سلیقه، م. (1394). تحلیل سینوپتیکی بارش‏های شدید و فراگیر در ایران، نشریة تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 4: 65-76.
  19. منتظری، م. (1388). تحلیل زمانی- مکانی بارش‏‏‏های فرین روزانة ایران، نشریة جغرافیا و برنامه‏ریزی محیطی، 2(24): 125-140.
  20. Alijani, B. (2014). Synoptic Climatoligy, Samt Publicationd.
  21. Alijani, B.; Mirzaee, NabiAllah and Jahedi, A. (2020). A Synoptic analysis comprehensive and heavy rainfall in Iran: case study16-31 st 2019. Climate change and hazards, 1( 2): 70-114.
  22. Alijani, B. (1997). Climate of Iran, Payame Noor Publications.
  23. Al-Khalidi, J.; Dima, M.; Vaideanu, P. and Stefan, S. (2017). North Atlantic and Indian Ocean links with Iraq Climate. Atmosphere, 8(12): 1-14.
  24. Almazroui, M.; Kamil, S.; Ammar, K.; Keay, K. and Alamoudi, A. O. (2016). Climatology of the 500-hPa Mediterranean storms associated with Saudi Arabia wet season precipitation. Climate Dynamics, 47(9): 2029-2042.
  25. Amit Tubi, Uri Dayan (2014). Tropical Plumes over the Middle East: Climatology and synoptic conditions, Atmospheric Research, 145: 168-181.
  26. Anderson, R. K. and Oliver, V. J. (1970). Some examples of the use of synchronous satellite pictures for studying changes in tropical cloudiness. In Symp. on Tropical Meteorology, pp. 1-6.
  27. Blackwell, K. G. (2000). Tropical plumes in a barotropic model: A product of Rossby wave generation in the tropical upper troposphere. Monthly weather review, 128(7): 2288-2302.
  28. Borna, R. (2017). Identification of Synoptic Patterns of Heavy Rainfall in Maroon Basin (Case Study: November 20, 2013). Physical Geography Quarterly, 36:47-60.
  29. Dadashi Roudbari, A. and Kashki, A. (2018). Synoptic evaluation heavy precipitation Khorasan Razavi Province March 29, 2007. Geographical Planning of Space, 8(29): 75-90.
  30. Dayan,‏; Ziv,‏ B.;‏ Margalit, A.; Morin, E. and Sharon, D. (2001). A severe autumn storm over the middle-east: synoptic and mesoscale convection analysis. Theoretical and Applied Climatology, 69(1): 102-122.
  31. De Vries, A. J.; Tyrlis, E.; Edry, D.; Krichak, S. O.; Steil, B. and Lelieveld, J. (2012). Extreme precipitation events in the Middle East: dynamics of the Active Red Sea Trough. Journal of Geophysical Research: Atmospheres, 118(12): 7087-7108.
  32. De Vries, A.‏J‏. et al. )2016(. Dynamics of tropical–extratropical interactions and extreme precipitation events in Saudi Arabia in autumn, winter and spring. Royal Meteorological Society, 142(697): 1862-1880.
  33. De, Felece. (1976). Aerojet subtropical d'hiver ET nuages associes .la Meteorologie.Vie Seri, 6: 224-225.
  34. Doostkamian, M.; Jalali, M. and Taherian Zad, A. M. (2018). Analysis of atmospheric precipitation water and moisture flux convergence spring rains Iran. Journal of Geography and Environmental Hazards, 7(1): 121-152.
  35. Evan, J.; Smith, R. and Oglesby, R. (2002). Precipitation processes in the Middle East. In Proceedings International Congress on Modeling and Simulation, MODISM02, University of Western Australia, University Print.
  36. Farajzadeh, M.; Karimi Ahmadabad, M.; Ghaemi, H. and Mobasheri, M. R. (2007). Studying the moisture flux over west of Iran: A case study of January 1 to 7, 1996 rain storm. Journal of applied sciences, 7(20): 2022-2020.
  37. Fröhlich, L.; Knippertz, P.; Fink, A. H. and Hohberger, E. (2013). An objective climatology of tropical plumes, Journal of climate, 26(14): 5044-5060.
  38. Ghaedi, S.; Movahedi, S. and Masoodian, A. (2012). The Relation between the Red Sea Trough and Heavy Precipitation in Iran. Geography and Environmental Sustainability, 2(1): 1-18.
  39. Ghavidele Rahimi, Y. and Hatami, D.(2016). Analysis of heavy rainfall led to flood risk on 27 February 2010 in eyvangharb city (in west of iran). Geographical Space, 16(55): 1-16.
  40. Grams, C. M. and Jones, S. C. (2011). Modelling the extratropical transition of tropical cyclones and its downstream impact. In High Performance Computing in Science and Engineering, 10: 479-499.
  41. Heydarizad, M.; Raeisi, E.; Sori, R. and Gimeno, L. (2018). The identification of Iran’s moisture sources using a Lagrangian particle dispersion model. Atmosphere, 9(10): 1-15.
  42. Iskenderian, H. (1995). A 10-year climatology of Northern Hemisphere tropical cloud plumes and their composite flow patterns. Journal of climate, 8(6):1620-1627
  43. Jones, S. C.; Harr, P. A.; Abraham, J.; Bosart, L. F.; Bowyer, P. J.; Evans, J. L.; ... and Thorncroft, C. (2003). The extratropical transition of tropical cyclones: Forecast challenges, current understanding, and future directions. Weather and Forecasting, 18(6): 1052-1092.
  44. Keller, J. H.; Grams, C. M.; Riemer, M.; Archambault, H. M.; Bosart, L.; Doyle, J. D.; ... and Zhang, F. (2019). The extratropical transition of tropical cyclones. Part II: Interaction with the midlatitude flow, downstream impacts, and implications for predictability. Monthly Weather Review, 147(4): 1077-1106.
  45. Kiani, M.; Lashkari, H. and Ghaemi, H. (2020). Synoptic analysis of winter (DJF) extreme rainfall in western Iran. Researches in Earth Sciences, 11(3): 223-244.
  46. Knippertz, P. (2005). Tropical–extratropical interactions associated with an Atlantic tropical plume and subtropical jet streak. Monthly weather review, 122(9): 2759-2776.‏
  47. Knippertz, P.(2007). Tropical–extratropical interactions related to upper-level troughs at low latitudes, Dynamics of Atmospheres and Oceans, 10.1016/j.dynatmoce.2006.06.002, 42, 1-2, 26-62.
  48. Knippertz, P.; Fink, A. H.; Reiner, A. and Speth, P. (2002). Three late summer/early autumn cases of tropical–extratropical interactions causing precipitation in northwest Africa. Monthly Weather Review, 121(1): 116-125.
  49. Knippertz, P. and Martin, J. E. (2005). Tropical plumes and extreme precipitation in subtropical and tropical West Africa. Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society: A journal of the atmospheric sciences, applied meteorology and physical oceanography, 121(610): 2227-2265.
  50. Knippertz, P. and Martin, J. (2009). Tropical Plumes and Extreme Precipitation in Subtropical and Tropical West Africa: Part I. Moisture Transport and Precipitation Generation. J. R. Meteorol. Soc. (2005), 131, 1-31.
  51. Kuhnel, I. (1989). Tropical‐extratropical cloudband climatology based on satellite data. International Journal of Climatology, 9(5), 441-462.
  52. Kuhnel, ‏ ‏(1991). Tropical-Extratropical Cloudbands over the Sahara (Tropische-extratropische Wolkenbänder über der Sahara), Erdkunde,277-290.
  53. Kumar, K. N.; Phanikumar, D. V.; Sharma, S.; Basha, G.; Naja, M.; Ouarda, T. B. and Ratnam, M. V. (2019). Influence of tropical-extratropical interactions on the dynamics of extreme rainfall event: A case study from Indian region. Dynamics of Atmospheres and Oceans, 85: 28-40.
  54. Lashkari, H.(2004). Mechanism of formation, strengthening and low pressure center of Sudan and its role on rainfall in southern and southwestern Iran. Geography Research, 46:1-18.
  55. Lashkari, H.( 2003.Routing of Sudanese low pressure systems entering Iran. Modares Human Sciences, 22(25): 122-156.
  56. Lau,­K.­M.;Chan,­P.­H.­(1988). Intraseasonal and interannual variations of tropical convection: A possible link between the 40–50 day oscillation and ENSO?. Journal of the Atmospheric Sciences, 45(3),­506-521.
  57. Masoodian, A.(2011). Climate of Iran. Sharia Toos Publications.
  58. McGuirk, J. P.;Thompson, A. H. and Schaefer, J. R. (1988). An eastern Pacific tropical plume. Monthly weather review, 116(12): 2505-2521.
  59. McGuirk, J. P.; Thompson, A. H. and Smith, N. R. (1987). Moisture bursts over the tropical Pacific Ocean. Monthly weather review, 115(4): 787-798.
  60. Mirmousavi, H.; Darand, M.and Ahmadpour, S. (2020). Identifying the moisture source of precipitation in the southern coasts of the Caspian Sea. Theoretical & Applied Climatology, 140:1409-1417.
  61. Montazeri, M. (2009). Geography and Environmental Planning Temporal-spatial analysis of daily Extreame precipitation in Iran. Geography and Environmental, 2(24): 125-140.
  62. Moon, J. Y. and Ha, K. J. (2003). Association between tropical convection and boreal wintertime extratropical circulation in 1982/82 and 1988/89. Advances in Atmospheric Sciences, 20(4):592-602.
  63. Omidvar, K.; Safarpour, F.; Mahmodabadi, M. and Olfati, S. (2011). A synoptic analysis of cut-off low effects in the event of severe precipitations of central and southwestern regions of Iran. Spatial Planning(Modares Human Sciences), 14(4(68)): 161-189.
  64. Raispour, K. and Asakereh, H. (1400). Investigating the role of the interaction of low pressure combined patterns and polar winds in the occurrence of heavy rainfall in April 2017 in Lorestan province. geography and environmental hazards. Geography and environmental hazards.
  65. Rastgoo, Z. and Ranjbar Saadatabadi, A. (2018). Study of heavy and extreme rain in Bushehr province in term of synoptic- dynamic. Journal of Meteorology and Atmospheric Science, 1(1): 77-96.
  66. Rostami, Y. (2016). The effect of Tropical plum on rainfall in Iran. Master Thesis, Supervisor: Dr. Hossein Askareh, Advisor: Dr. Seyed Hossein Mirmousavi, Zanjan University, 49.
  67. Rubin, S.; Ziv, B. and Paldor, N. (2007). Tropical plumes over eastern North Africa as a source of rain in the Middle East. Monthly Weather Review, 125(12): 4125-4148.
  68. Sandhya, M.; Sridharan, S. and Devi, M. I. (2016). Tropical plumes due to potential vorticity intrusions over Indian sector. Atmospheric Research, 172: 28-36.
  69. Tubi, A. and Dayan, U. (2014). Tropical Plumes over the Middle East: Climatology and synoptic conditions. Atmospheric Research, 145: 168-181.
  70. Tubi, A.; Dayan, U. and Lensky, I. M. (2017). Moisture transport by tropical plumes over the Middle East: A 20‐year climatology. Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society, 142(709): 2165-2176.
  71. Yang, S.; Deng, K.; Ting, M. and Hu, C. (2015). Advances in research on atmospheric energy propagation and the interactions between different latitudes. Journal of Meteorological Research, 29(6): 859-883.
  72. Ziv, B. (2001). A subtropical rainstorm associated with a tropical plume overAfrica and the Middle-East. Theoretical and Applied Climatology, 69(1): 91-102.
  73. Zohdy, H. M. (1989). Lateral coupling between extratropical and tropical disturbances over Africa associated with Mediterranean. WMO PSMP Report Series, 21: 29.
  74. Zwatz-Meise, V. and Hailzl, G. (1980). Interpretation of so-called shear bands in satellite images. Archiv für Meteorologie, Geophysik und Bioklimatologie, Serie B, 28(2): 299-215.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 600
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 302


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب