تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,123,430 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,532 |
شناسایی و تحلیل سیستماتیک غارها (مطالعة موردی: 16 غار در استان خراسان شمالی) | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
دوره 53، شماره 4، بهمن 1400، صفحه 531-555 اصل مقاله (1.78 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2022.333455.1007654 | ||
نویسندگان | ||
تیمور جعفری* 1؛ رضا ارجمندزاده2 | ||
1عضو هیأت علمی گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه کوثر بجنورد. | ||
2استادیار گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران | ||
چکیده | ||
این پژوهش با هدف مطالعة سیستماتیک و شناخت ویژگی های مختلف 16 غار در استان خراسان شمالی انجام شده است. روش پژوهش بر اساس بررسی میدانی، مشاهدة مستقیم، اندازه گیری، و کتابخانه ای بوده است. بررسی ها نشان دادند که 12 غار در خراسان شمالی طبیعی اند که در آنها نقش تکتونیک گسلی نسبت به عمل انحلال برجسته تر است. غارهای گنج کوه و سیاه خانه دارای آب تجمع یافته بودند که به لحاظ شیمیایی آب موجود در غار گنج کوه سبک و بسیار مناسب شرب و آب موجود در غار سیاه خانه نسبتاً سبک و مناسب شرب است. این غارها در سازندهای تیرگان، مزدوران، شوریجه، لار، و کنگلومرای پلیوسن تکوین یافته اند. غارهای هنامه، کافرقلعه، باباقدرت، و گسک از اهمیت باستانشناختی برخوردارند. غارهای بیدک، خَزینه راه، آرمادلو، گنجکوه، کَفتَرَکِ دَرَق، کُنهگرم، یَیجَت، استاد، و گِسک دارای خفاش اند. غارهای گسک و کنهگرم عمیق ترین و فنی ترین، غار کنهگرم درجة 1 و با دسترسی ممنوع و غارهای بیدک، گمنامان سالوگ، آرمادلو، گنجکوه، کفترک درق، کنهگرم، پوستیندوز، هنامه، استاد، سیاه خانه، باباقدرت، گسک، و نوشیروان با عنایت به اشکال بکر و زیبا، موجودات زنده، فضاها، مکانیزم تکوین و دسترسی مناسب، از ارزش طبیعت گردی برخوردارند که با توجه به مخاطرات حاصل از حضور گردشگران باید نظارت شده و با حضور افراد آموزش دیده، متخصص، و فنی انجام گیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
اشکال انحلالی؛ تکتونیک؛ خراسان شمالی؛ غار؛ کارست | ||
مراجع | ||
ادارة کل هواشناسی استان خراسان شمالی، 1398، نقشههای پهنهبندی میانگین سالانة دما و بارش ایستگاههای هواشناسی استان خراسان شمالی.
افشارحرب، ع.، 1373، زمینشناسی کپهداغ، زیر نظر عبدالرحیم هوشمندزاده، انتشارات سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
بشکنی، ا.؛ جایز، م.؛ دهقان، م.؛ حاجی الاحمدی، م. و حیدری، ی.، 1391، گزارش بررسی غارها و پناهگاههای صخرهای شهرستان سنقر استان کرمانشاه، مجلة مطالعات باستانشناسی، دورة 4، شمارة 1، شمارة پیاپی 5، صص 33-58.
بهنیافر، ا. و قنبرزاده، ه.، 1395، ژئومورفولوژی کارست، معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد و انتشارات نگاران سبز.
توسلی، ع.، 1391، زمینشناسی و مورفولوژی کارست (نگرشی بر چگونگی شکلگیری غارها)، تهران: انتشارات فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی جمهوری اسلامی ایران.
جعفری، ت.، 1400، گزارش طرح مطالعاتی مطالعة جامع غارهای استان خراسان شمالی، ادارة کل حفاظت از محیط زیست استان خراسان شمالی.
جعفری، ت.؛ مقامی مقیم، غ. و عظیمیان قهرمانلو، م.، 1391، استانشناسی خراسان شمالی، شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ایران.
قاسمی، ف.، 1398، تنوع و انتشار خفاش در برخی غارهای استان فارس، نشریة زیستشناسی جانوری تجربی، دورة 8، شمارة 2 (پیاپی 30)، صص 131-141.
کارگروه غارنوردی و غارشناسی فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی جمهوری اسلامی ایران، 1397، مبانی تئوری و عملی غارپیمایی، تهران: انتشارات فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی جمهوری اسلامی ایران.
مختاری، د.، 1394، ژئوتوریسم، تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.
نیوسام، د.،2002، طبیعتگردی (بومشناسی، اثرات، مدیریت)، ترجمة مجید کریمپورریحان، سیما طاهری، و صادق طاهری، تهران: مؤسسة انتشارات دانشگاه تهران.
واعظیهیر، ع.؛ جبرائیلی اندریان، ن. و بختیاری، ش.، 1398، بررسی توسعة کارست در استان کردستان، نشریة هیدروژئومورفولوژی، دورة 5، شمارة 20، صص 41-56.
وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، نقشههای زمینشناسی 1:250000 بجنورد و کوه کورخود و 1:100000 بجنورد، شیروان و فاروج.
وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، مرکز منطقة شمالشرق، 1394، نقشة 1:250000 زمینشناسی رقومی خراسان شمالی.
هاشمی، ن.؛ عاشوری، ع.؛ علیآبادیان، م. و محمودی قرآیی، م. ح.، 1394، مطالعة بقایای پستانداران کوچک رسوبات کواترنری غارهای یافته و کانی میکائیل و مفهوم دیرینة اقلیمشناسی آنها، نشریة علوم زمین، دورة 24، شمارة 95 (چینهشناسی و رسوبشناسی)، صص 3-12.
یعقوبی رستمی، م.؛ کمی، ح. ق. و باقریان یزدی، ع. ا.، 1399، اولین گزارش خفاش نعلاسبی مدیترانهای (Rhinolophu Euryale) در استان مازندران، فصلنامة محیط زیست جانوری، سال 12، شمارة 2، صص 11-20.
Afsharharb, A.,1994, Kopet-dagh Geology (1st ed). The publications of Geological Survey & Mineral Exploration Organization of Iran, Tehran, Iran.
Anderson, J., 2010, Caves and karst in Australia, In R.K. Dowling and D. Newsome (eds) Global Geotourism Perspectives. Oxford: Goodfellow.
Baker, A. and Gentry, D., 1998, Environmental pressures onconserving cave speleothems: Effects of changing surface land use and increased cave tourism. Journal of Environmental Management, 53, 165-175.
Behniafar, A. and Ghanbarzadeh, H., 2016, Karst Geomorphology, Islamic Azad University of Mashhad Branch Deputy of Research and Technology and Negarane-Sabz Publications.
Beshkani, A.; Jayez, M.; Dehghan, M.; Haji Al-Ahmadi, M. and Heidari, Y., 2012, Report on the study of caves and rock shelters in the city of Songhor in Kermanshah province, Journal of Archaeological Studies, Vol. 4, Issue. 1, Spring and Summer 2012, Serial Issue: 5, pp. 33-58.
Calaforra, J. M.; Fernandez-Cortes, A.; Sanchez-Martos, F.; Gisbert, J. and Pulido-Bosch, A., 2003, Environmental control for determining human impact and permanent visitor capacity in a potential show cave before tourist use, Environmental Conservation, 30, 160-167.
Caving and Caving Working Group of the Mountaineering and Sport Climbing Federation of the Islamic Republic of Iran, 2018, Theoretical and Practical Foundations of Caving, Third Edition, Tehran, Federation of Mountaineering and Sport Climbing of the Islamic Republic of Iran Publications.
Dellue, B. and Dellue, G., 1984, Lascaux Ⅱ: A faithful copy, Antiquity, 58, 194-196.
General Meteorological Department of North Khorasan Province, 2019, Zoning maps of the average annual temperature and precipitation of meteorological stations in North Khorasan Province.
Ghasemi, F., 2019, Bat diversity and distribution in some caves in Fars province, Journal of Experimental Animal Biology, Fall 2019, Vol. 8, No. 2 (Serial 30), pp: 131-141.
Gillieson, D., 1996, Caves: Processes, Development, Management. Oxford: Blackwell.
Gunn, J., 2006, Encyclopedia of Caves and Karst Science, Taylor and Francis Group, New York.
Hamilton-Smith, E., 1987, Karst kreatures: The fauna of Australian Karst. Australian Ranger Bulletin, 4 (3), 9-10.
Hashemi, N.; Ashouri, A.; Aliabadian, M. and Mahmoudi Qaraei, M. H., 2015, Study of small mammal remains of Quaternary sediments of found caves and Mikael minerals and their ancient concept of climatology, Journal of Earth Sciences, Spring 2015, Vol. 24, No. 95 (Stratigraphy and Sedimentology), pp. 3-12.
Jafarie, T., 2021, Report of the comprehensive plan of caves in North Khorasan province studing, General Department of Environmental Protection of North Khorasan Province.
Jafarie, T.; Maghamiemoghim, G. and Azimian Ghahramanlou, M., 2012, North Khorasan Provinciology, Iran Textbook Publishing Company.
Kiernan, K., 1987, Soils and cave management. Australian Ranger Bulletin, 4(3), 67.
Kovarik, J. L. and Van Beynen, P. E., 2015, Application of the Karst Disturbance Index as a raster-based model in a developing country. Applied Geography, 63, 396-407.
Ministry of Industry, Mines and Trade, Geological Survey and Mineral Exploration Organization of Iran, 1: 250,000 Geology maps of Bojnourd and Kuhe-Koorkhod & 1:100000 maps of Bojnourd, Shirvan and Farooj.
Ministry of Industry, Mines and Trade, Geological Survey and Mineral Exploration Organization of Iran, Northeast Regional Center, 2015, 1: 250,000 Digital Geology of North Khorasan map.
Mokhtarie, D., 2015, Geotourism, First edition, Tabriz: Tabriz University Press.
Newsome, D.; Moore, S. A. and Dowling, R. K., 2002, Ecotourism (ecology, effects, management), translated by Majid Karimpourrayhan, Sima Taheri and Sadegh Taheri, University of Tehran Publishing Institute.
Newsome, D.; Moore, S. A. and Dowling, R. K., 2013, Natural Area Tourism: Ecology, Impacts and Management (2nd ed). Channel View Publications, Clevedon, England.
Raeisi, E. and Laumanns, M., 2012, Iran cave directory, 3nd edition, Berliner Höhlenkundliche Berichte (BHB), Vol. 45-46, pp. 315.
Silvia, F., 2019, Encyclopedia of Caves, (Chapter 120: Stalactites and Stalagmites), Elsevier.
Tavassoli, A., 2012, Geology and morphology of karst (an attitude on how caves are formed), 1st edition, Tehran, Federation of Mountaineering and Sport Climbing of the Islamic Republic of Iran Publications.
Vaezihir, A.; Jebraili Andarian, N. and Bakhtiari, Sh., 2018, Study of karst development in Kurdistan province, Journal of Hydrogeomorphology, Vol. 5, No. 20, pp. 41-56.
Yaghoubi Rostami, M.; Kami, H.Gh. and Bagherian Yazdi, A. A., 2020, The first report of the Mediterranean horseshoe bat (Rhinolophu Euryale) in Mazandaran province, Quarterly Journal of Animal Environment, Year 12, Issue 2, pp. 11-20.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 744 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 328 |