تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,123,220 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,226 |
واکاوی خشکسالی هواشناسی با شاخص اصلاحی SPI در اقلیم خشک (مطالعة موردی: مرکز، جنوب، و شرق ایران) | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
دوره 53، شماره 4، بهمن 1400، صفحه 465-485 اصل مقاله (1.89 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2022.326451.1007628 | ||
نویسندگان | ||
مجید گزل خو1؛ حسین محمدی* 2؛ رضا برنا3؛ فریده اسدیان4 | ||
1دانشجوی دکتری تخصصی آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تهران | ||
3دانشیار گروه جغرافیا، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی | ||
4استادیار گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی | ||
چکیده | ||
هدف از اجرای این پژوهش ارزیابی شاخص استاندارشدة بارش (SPI) و اصلاح این شاخص در مناطق خشک مرکز، جنوب، و شرق ایران است. در ایـن پژوهش از دادههای آماری 26 ایستگاه سینوپتیک با دورة آماری سی سال به بالا (1364-1398) استفاده شد. به منظور دخالت دادن تأثیر زمانی بارش، شاخص اصلاحی EP-SPI ارائه شده است که در آن دادههای بارش ماهانه نخست با تابع EPI میرا شده است. بهعنوان ورودی از برنامة SPIGenerator در بازة زمانی دوازده ماهه استفاده شد؛ بدین ترتیب، اثر بارش های قدیمی تر کاهش یافته و شاخص برآورد بهتری از خشکسالی ارائه می نماید. وقوع بارش بیش از نرمال، پیش از شروع دورة خشک، می تواند مقدار شاخص SPI را، با وجود رخداد خشکسالی، نرمال یا حتی ترسال نشان دهد. مطابق بررسی انجامگرفته، بیشترین اختلاف دو روش معادل چهار سطح جابهجایی شاخص خشکسالی از ترسال بسیار شدید به خشکسالی خفیف بوده است. در این تحقیق مشخص شد که 9/8 درصد از وقایع خشکسالی دوازدهماهه از دید شاخص SPI مخفی مانده است. کارایی روش EP-SPI برای آشکارسازی خشکسالی در بازة دوازدهماهه، با تصاویر NDVI در تاریخ های نظیر مورد ارزیابی قرار گرفت و نشان داد که تطابق بهتری نسبت به SPIدارد. | ||
کلیدواژهها | ||
اقلیم خشک؛ شاخص اصلاحی EP-SPI؛ شاخص بارش استاندارد؛ شاخص بارش مؤثر استاندارد | ||
مراجع | ||
بابایی فینی، ا. و علیجانی، ب. (1392). تحلیل فضایی خشکسالیهای بلندمدت ایران، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، شمارة 3، ص 1-12.
پیروزنیک، مهرناز (1399). سند توسعة پایدار 2030 سازمان ملل متحد با عنوان دگرگون ساختن جهان ما، بند 33.
حمصی، ملیحهسادات؛ یاراحمدی، داریوش؛ اونق، مجید و شمسیپور، علیاکبر (1398). ارزیابی تغییر اقلیم و کاربری زمین و ارائة برنامة پیشنهادی آمایش کم کربن در حوضة آبخیز دشت کاشان، پژوهش های جغرافیای طبیعی, 51(4): 613-632.
رضایی، حسین؛ خانمحمدی، ندا؛ منتصری، مجید. و بهمنش، جواد (1397). ارزیابی انتخاب تابع توزیع احتماالتی مناسب در استفاده از شاخصهای خشکسالی SPI و RDI، نشریة دانش آب و خاک، جلد 28، شمارة 1، ص 29-40.
شکوهی، ع. (1391). مقایسة شاخصهای RDI و SPI برای تحلیل خشکسالی کشاورزی (مطالعة موردی: قزوین و تاکستان)، نشریة مهندسی آبیاری و آب ایران، دورة 3، شمارة 9، ص 111-122.
طرح جامع آب کشور، شناخت اقلیم ایران. (1370). بخش اول: بررسیهای بنیادین بارندگی در ایران، مهندسین مشاور جاماب، وزارت نیرو، ص 184-193.
فاضل دهکردی، ل.؛ آذرنیوند، ح.؛ زارع چاهوکی، م.؛ محمودی کهن، ف. و خلیقی سیگارودی، ش. (1395). پایش خشکسالی با استفاده از شاخص پوشش گیاهی NDVI (مطالعة موردی: مراتع استان ایلام)، منابع طبیعی ایران، شمارة 1، ص 141-154.
مجردی، برات؛ میرمیری، جواد و علیزاده، حسین (1399). ارزیابی شاخص وضعیت پوشش گیاهی VCI با استفاده از شاخص بارش استاندارد اصلاحشدة MSPI بهمنظور پایش و پهنهبندی خشکسالی، مهندسی و مدیریت آبخیز، 12(3): 725-736.
مجیدی، ع. ا.؛ رادفر، م.؛ میرعباسی نجفآبادی، ر. و معروفی، ص. (1394). ارزیابی خشکسالی هواشناسی قهاوند- دشت رزن بر اساس شاخصهای خشکسالی، نهمین همایش ملی روز جهانی محیط زیست، دانشگاه تهران، اردیبهشت 1394، تهران، ایران.
مجیدی، ع.ا.؛ رادفر، م.؛ میرعباسی نجفآبادی، ر. و معروفی، ص. (۱۳۹۷). گزارش فنی تحلیل روند خصوصیات خشکسالیهای هواشناسی استان همدان، پژوهشنامة مدیریت حوزة آبخیز، ۹(۱۷): 295-305.
محمودی، ا. و میرعباسی نجفآبادی، ر. (1393). مقایسة روشهای SPI و SPI اصلاحشده در تشخیص خشکسالی (مطالعة موردی: شهر دهدشت، کهکلویه، و بویراحمد)، دومین کنفرانس ملی بحران آب، دانشگاه شهرکرد، شهریور 1393، شهرکرد، ایران.
میرعباسی نجفآبادی، ر. و دینپژوه، ی. (1389). تحلیل روند جریان جریان در شمال غربی ایران در سه دهه اخیر. مجله آب و خاک، شماره 24، ص 768-757.
نادی، مهدی و شیوخی سوغانلو، سعید (1399). مقایسة نمایههای SPI و SPImod در پایش خشکسالی چند نمونة اقلیمی ایران، پژوهشنامة مدیریت حوزة آبخیز، سال یازدهم، شماره 12، ص 108-118.
نبیزاده بلخکانلو، عادل؛ ضیائیان فیروزآبادی، پرویز، و خدمتزاده، علی (1399). بررسی اثرات خشکسالی کشاورزی بر تراکم پوشش گیاهی با استفاده از سنجش از دور (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز سیمینهرود)، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 52(3): 395-408.
Attafi, R.; Darvishi Boloorani, A.; M. Fadhil Al-Quraishi, A. and Amiraslani, F. (2021). Comparative analysis of NDVI and CHIRPS-based SPI to assess drought impacts on crop yield in Basrah Governorate, Iraq, Caspian Journal of Environmental Sciences, 19(3): 547-557.
Babaei Fini, A. and Alijani, B. (2012). Spatial analysis of long-term droughts in Iran, Natural Geography Research, No. 3: 1-12.
Bonsal, B.R.; Aider, R. and Gachon, P. (2012). An assessment of Canadian prairie drought: past, present, and future, Climate Dynamics, No. 41: 501-516.
Bonsal, B.R.; Wheaton, E.E.; Chipanshi, A.C.; Lin, C.; Sauchyn, D.J. and Wen, L. (2011). Drought Research in Canada: A Review, Atmosphere-Ocean, 49(4): 303-319.
Byun, H.R. and Wilhite, D.A. (1999). Objective quantification of drought severity and duration, Journal of Climate, 12(9): 2747-2756.
Cheval, S. (2015). The Standardized Precipitation Index – an overview, Romanian journal of meteorology, Vol. 12, Issues 1-2: 35-37.
Comprehensive water plan of the country, knowledge of Iran's climate. (1991). Part 1: Fundamental rainfall studies in Iran, Jamab Consulting Engineers, Ministry of Energy, 184-193.
Fazel Dehkordi, L.; Azarnivand, H.; Zare Chahooki, M.; Mahmoodi Kohan, F. and Khalighi Sigarudi, Sh. (2016). Drought monitoring using NDVI vegetation index (Case study: Rangelands of Ilam province), Natural Resources of Iran, No. 1: 154-141.
Hayes, M.; Svoboda, M.; Wall, N. and Widham, M. (2011). The Lincoln Declaration on Drought Indices: Universal meteorological Drought Index Recommended, Bulletin of the American Meteorological Society, No. 92(4): 485-488.
Hayes, M.J. (2000). Revisiting the SPI: Clarifying the Process, Drought Network News (Newsletter of IDIC and NDMC), Vol. 12, No. 1: 13-14.
Homsi, Maliha Sadat.; Yarahmadi, Dariush.; Oneq, Majid. and Shamsipoor, Ali Akbar. (2019). Assessing climate change and land use and presenting a proposed low car0bon management program in the Kashan plain watershed. Natural Geography Research, 51(4): 613. Meteorological Society 92(4): 485-488, doi: 10.1175/2010BAMS3103.1
Kao, S.C. and Govindaraju, R.S. (2010). A copula-based joint deficit index for droughts, Journal of Hydrology, No. 380: 121-134.
Karavitis, C.A.; Alexandris, S.; Tsesmelis, D.E. and Athanasopoulos, G. (2011). Application of the Standardized Precipitation Index (SPI) in Greece, Water, No. 3: 787-805.
Koutroulis, A.G.; Vrohidou, A.E.K. and Tsanis, I.K. (2010). Spatiotemporal Characteristics of Meteorological Drought for the Island of Crete, Journal of Hydrometeorology, No. 206 , Vol. 12.
Lloyd-Hughes, B. and Saunders, M.A. (2002). Seasonal prediction of European spring precipitation from El Niño-southern oscillation and local sea-surface temperatures, International Journal of Climatology, No. 22: 1-14.
Mahmoodi, A. and Mirabbasi Najafabadi, R. (2014). Comparison of the SPI, and SPI modified methods in diagnosis of drought occurred (Case Study: Dehdasht city, Kohkeloye and Bouyer Ahmad), 2th National Conference of water crisis, university of shahrekord, September 2014, Shahrekord, Iran.
Majidi, A.A.; Radfar, M.; Mirabbasi Najafabadi, R. and Marofi, S. (2015). Assessment meteorological drought Ghahavand- Razan plain by drought indices, 9th National Conference on World Environment Day, University of Tehran, Mey 2015, Tehran, Iran.
Majidi, A.A.; Radfer, M.; Mir Abbasi Najafabadi, R. and Marofi, S. (2018). Technical Report, Analysis of the trend of meteorological drought characteristics of Hamadan province, Watershed Management Research Journal, 9(17): 295-305.
McKee, T.B.; Doesken, N.J. and Kleist, J. (1993). The relationship of drought frequency and duration to time scales, Proceedings of the 8th Conference on Applied Climatology, American Meteorological Society, Boston,179-184.
Mirabbasi Najafabadi, R. and Dinpashoh, Y. (2010). Trend analysis of stream flow across the north west of iran in recent three decades, Journal of Water and Soil, No. 24: 757-768.
Mojaradi, Bayat; Mirmiri, Javad and Alizadeh, Hossein (2020). Evaluation of VCI Vegetation Status Index Using MSPI Modified Standard Precipitation Index for Drought Monitoring and Zoning, Watershed Engineering and Management, 12 (3): 725-736.
Nabizadeh Balkhanlu, Adel; Derek Ziaian Firoozabadi, Parviz and Fahm Khidmatzadeh, Ali (2020). Investigation of the effect of agricultural drought on vegetation density using remote sensing (Case study: Siminehroud catchment), Natural Geography Research, 52(3): 395-408.
Nadi, Mehdi and Sheikhi Soghanloo, Saeed (2020). Comparison of SPI and SPImod indices in drought monitoring of some climatic samples of Iran, Journal of Watershed Management, 11th year, No. 12: 108-118.
National Drought Mitigation Center, [cited 2019 Aug], Available from: https://drought.unl.edu/droughtmonitoring/SPI/SPIProgram.aspx.
Precipitation and temperature data of synoptic stations of Meteorological Organization of Iran (IRIMO).
Redmond, K.T. (2002). The depiction of drought: A commentary, Bulletin of the American Meteorological Society, No. 83: 1143-1147.
Rezaei, Hossein; Khan Mohammadi, Neda; Montaseri, Majid and Behmanesh, Javad (2018). Evaluation of selecting the appropriate probability distribution function in using SPI and RDI drought indices. Journal of Soil and Water Knowledge, Vol. 28, No. 1: 29-40.
Shokouhi, A. (2012). Comparison of RDI and SPI indices for agricultural drought analysis (Case study: Qazvin and Takestan), Iranian Journal of Irrigation and Water Engineering, Vol. 3, No. 9: 111-122.
Spinoni, J.; Antofie, T.; Barbosa, P.; Bihari, Z.; Lakatos, M.; Szalai, S.; Szentimrey, T. and Vogt, J.V. (2013). An overview of drought events in the Carpathian Region in 1961–2010, Adv. Sci. Res., No. 10(1): 21- 32.
Tucker, C. J. (1979). Red and photographic infrared linear combinations for monitoring vegetation. Remote sensing of Environment, 8(2), 127-150.
United Nations (2015). General Assembly Resolution A/RES/70/1, Transforming Our World, the 2030 Agenda for Sustainable Development, [cited 2016 Feb 10], Available from: http:// www.un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/RES/70/1&Lang=E.
United Nations/ World Bank High Level Panel on Water (2018). Outcome Document, Making every Drop Count, An Agenda for Water Action, 34.
Vermote, Ric; Justice, Chris; Csiszar, Ivan; Eidenshink, Jeff; Myneni, Ranga; Baret, Frederic; Masuoka, Ed; Wolfe, Robert and Claverie, Martin (2014). NOAA CDR Program, NOAA Climate Data Record (CDR) of Normalized Difference Vegetation Index (NDVI), Version 4. [indicate subset used]. NOAA National Climatic Data Center. doi:10.7289/V5PZ56R6.
Vicente-Serrano, S.M.; Gonzalez-Hidalgo, J.C.; De Luis, M. and Raventos, J. (2004). Drought patterns in the Mediterranean area: the Valencia region (eastern Spain), Climate Research, No. 26: 5-15.
World Health Organization, health-topics, drought, [cited 2021 Jun]. Available from: https://www.who.int/health-topics/drought#tab=tab_1.
Yaseen, Z.M.; Ali, M. and Sharafati, A. et al. (2021). Forecasting standardized precipitation index using data intelligence models: regional investigation of Bangladesh, Sci Rep, 11: 34-35.
Zhai, L. and Feng, Q. (2009). Spatial and temporal pattern of precipitation and drought in Gansu Province, Northwest China. Natural Hazards 49: 1-24, doi: 10.1007/s11069-008-9274-y.
Zuo, Dongdong.; Wei Hou, Hao Wu.; Pengcheng, Yan. and Qiang, Zhang. (2021). Feasibility of Calculating Standardized Precipitation Index with Short-Term Precipitation Data in China, Atmosphere, Vol. 12, No. 5: 603.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 732 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 442 |