تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,493 |
تعداد مقالات | 70,151 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,288,976 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,502,571 |
استخراج ظرفیتهای بالقوه آهنگسازی با رجوع به ساختار فرمال دو تصنیف ثبت شده توسط عبدالقادر مراغی | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
دوره 26، شماره 4، دی 1400، صفحه 29-40 اصل مقاله (682.57 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2021.325299.615572 | ||
نویسنده | ||
امیرحسن امین شریفی* | ||
عضو هیات علمی گروه نوازندگی موسیقی ایرانی دانشگاه هنر | ||
چکیده | ||
این مقاله تلاشی است در جهت رسیدن به تعریفی نسبتاً دقیق و جامع از ساختار ((عمل))یکی از مهمترین قالبهای فرمال موسیقی قدیم ایران. برای رسیدن به این هدف ابتدا تمامی تعاریف موجود از ((عمل)) در رسالات مکتب منتظمیه را بررسی و با یکدیگر قیاس شده است. سپس با مشخص شدن مختصات ساختاری و محتوایی خاصِ عمل، انواع ششگانهایی از این قالب با کمک فرمولهایی به ثبت رسیده است. در قدم بعدی انشعابات برآمده از ((عمل)) را که با نامهای ((کار)) و ((ریخته)) در رسالات ثبت شدهاند مورد بررسی قرار گرفته است. در این رهگذر ساختار و محتوای دو تصنیف ثبت شده در رسالات جامعالالحان و مقاصدالالحان عبدالقادر مراغی در قیاس با مختصات ثبت شده از قالب ((عمل)) در رسالات، بررسی شده و ساختار و محتوای تصنیف مذکور یکی از انواع ((عمل)) تشخیص داده شده است. از این رو با تحلیل این تصنیفها نمونهایی عینی از روش ساخت قطعاتِ با کلام موسیقی قدیم ایران به طور عام و یک نمونه از قالب ((عمل)) به طور خاص مورد واکاوی قرار گرفته است. با اتکا به نتایج به دست آمده در این مقاله روشی کاربردی از ساخت قالب عمل و انشعابات آن در اختیار آهنگسازان موسیقی ایرانی قرار گرفته که میتواند در خلق قطعات آوازی موسیقی کلاسیک امروز ایران مورد استفاده واقع شود. | ||
کلیدواژهها | ||
اقسامِ تصانیف؛ عمل؛ کار؛ ریخته؛ الفاظ نقرات | ||
مراجع | ||
اوبهی(1390)مقدمة الاصول، به کوشش سید محمد تقی حسینی، فرهنگستان هنر،تهران.
بنایی،علی ابن محمد معمار (1368)رساله در موسیقی، با مقدمه داریوش صفوت و تقی بینش،تهران: مرکز نشر دانشگاهی،تهران. پورجوادی،امیرحسین(1382)کار و عمل و سیر تحول آن از دورهی تیموری تا امروز، فصلنامه موسیقی ماهور، شماره 1، صص29-11. حجاریان، محسن (1377) نگاهی به بازسازیهای قطعهی حسینی، فصلنامه موسیقی ماهور، شماره 1، صص206-191.
خضرایی،بابک (1382) اصناف تصانیف در رسالات مراغی و بنایی، فصلنامهی موسیقی ماهور، صص121-111.
درویشی،محمدرضا و گروه نویسندگان (1390)تصنیفهای منسوب به عبدالقادر مراغی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان1390،تهران.
ضیا الدین یوسف (1390) کلیات یوسفی، بازخوانی و ویرایش بابک خضرایی، فرهنگستان هنر، تهران.
کوکبی بخارایی، نجم الدین (1382)رساله موسیقی نجم الدین کوکبی بخارایی، سه رساله موسیقی قدیم ایران، به کوشش منصوره ثابت زاده، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی،تهران.
گرجی، امیرخان(ن.خ) رسالهی امیرخان گرجی، نسخه خطی به شمارهی 8499 در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران فاطمی، ساسان(1387) فرم و موسیقی ایرانی، فصلنامهی موسیقی ماهور، شماره 39، صص134-103.
محافظ،آرش(1393) عجملر، موسسهی فرهنگی هنری ماهور، تهران.
مراغی، عبدالقادر بن غیبی حافظ)1344( مقاصدالالحان، به اهتمام تقی بینش،بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران.
مراغی، عبدالقادر بن غیبی حافظ(1370) شرح ادوار(با متن ادوار و زوائد الفوائد)، به اهتمام تقی بینش،مرکز نشر دانشگاهی، تهران. مراغی، عبدالقادر بن غیبی حافظ )1388)جامع الالحان، مقابله و ویرایش بابک خضرایی، فرهنگستان هنر، تهران.
میرصدرالدین محمد، قزوینی) 1381(رساله در علم موسیقی، اثر میرصدرالدین محمد قزوینی، تصحیح و مقدمه آریو رستمی،فصلنامهی موسیقی ماهور، شماره18،صص96-81.
میثمی، سیدحسین )1384 (بررسی فرم تصانیف در برخی رسالههای مکتب منتظمیه، فصلنامهی موسیقی ماهور،شماره27،صص 128-107. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 573 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 450 |