تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,123,003 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,137 |
مفاهیم، اصطلاحات و استعارات عرفان تلفیقی در آثار داعی شیرازی | ||
مجله ادیان و عرفان | ||
دوره 54، شماره 1، شهریور 1400، صفحه 131-109 اصل مقاله (260.17 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2021.313268.630123 | ||
نویسندگان | ||
مهدی حیدری* 1؛ محبوبه زمانی2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد | ||
2دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد | ||
چکیده | ||
در این مقاله که به بررسی مفاهیم، اصطلاحات و استعارات مکتب ابنعربی اختصاص دارد؛ کوشش شده است تا با تکیه بر آثار شاه داعی شیرازی، یکی از تلفیقگرایان بزرگ ادب فارسی، به بازنگری و بررسی ساختارها و عناصر مکاتب عرفانی در آثار تلفیقگرایان قرن نهم هجری پرداخته شود. بررسیها نشان میدهد که شاه داعی در رسائل و اشعار خویش، به دو جریان صورتگرای عاشقانه و جریانهای معناگرای استدلالی-استعاری بعد از ابنعربی توجه بسیار نشان داده و در جهت همگام کردن آنها با هم تلاشی وافر کرده است. وی علاوه بر شروح وحدتِ وجودی خود بر آثار شبستری و حمویه و مولوی، به تبیین علمیِ افکار ابنعربی نیز پرداخته؛ همچنین با بیان اصطلاحات عرفان نظری، موضوع وحدت وجود را به طریقی استدلالی نیز اثبات کرده است. داعی در موارد زیادی از اشعار دیگران، جهت تبیین معانی خود استمداد طلبیده و استدلال و ذوق را بهگونهای تلفیق ساخته است. | ||
کلیدواژهها | ||
ابنعربی؛ اصطلاحات و استعارات؛ شاه داعی شیرازی؛ وحدت وجود | ||
مراجع | ||
[1]. ابنترکه، علی بن محمد (1375). شرح گلشن راز. تصحیح: دکتر کاظم دزفولیان، تهران، آفرینش.
[2]. ابن عربی، محییالدین (؟). الفتوحات المکیه. بیروت، دار صادر.
[3]. بیدهندی، محمد (1383). «بررسی و تحلیل معناشناسی تأویل و اعتبار معرفتی آن در اندیشه ملاصدرا»، نامۀ مفید، قم، دانشگاه مفید، شمارۀ 41، صص54-39.
[4]. حمویه، سعدالدین (1389). المصباح فیالتصوّف. تصحیح: نجیب مایل هروی، چاپ دوم، تهران، مولی.
[5]. دادبه، اصغر؛ داوودیپور، غلامرضا (1392). «از دریا تا خورشید»، فصلنامۀ زبان و ادب فارسی (ادب عرفان)، بهار 1392، شمارۀ 14، ص 136.
[6]. داعی شیرازی، نظامالدین محمود (1339). کلّیّات شاه داعی شیرازی مشتمل بر مثنویهای ششگانه و دیوانهای سهگانه. به کوشش: محمّد دبیرسیاقی، جلد 2، تهران، کانون معرفت.
[7]. ---------- (1340). شانزده رساله از شاه داعی شیرازی، به کوشش: محمّد دبیرسیاقی، تهران، موسسۀ مطبوعاتی علمی.
[8].---------- (1365). «جواهرالکنوز؛ شرح داعی شیرازی بر رباعیات سعدالدین حمویه». تصحیح: نجیب مایل هروی، معارف، شمارۀ3، آذر-اسفند، صص574-605.
[9]. ---------- (1377). نسایم گلشن (شرح گلشن راز شیخ محمود شبستری). به کوشش: پرویز عباسی داکانی، تهران، الهام.
[10]. دانشنامۀ جهان اسلام، به کوشش بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، تهران، نشر بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، ذیل حرف ی.
[11]. شبستری، شیخ محمود بن عبدالکریم (1317). مجموعۀ عوارفالمعارف (شامل رسالات حقّالیقین، مرآتالمحقّقین و مراتبالعارفین شبستری به انضمام ترجیعبند هاتف، ترجیعبند عراقی، ترجیعبند و غزلیات نعمتالله ولی، جامعالاسرار و رسائلی دیگر از نورعلیشاه). شیراز، کتابفروشی جهاننما.
[12]. ---------- (1382). متن و شرح گلشن راز بر اساس قدیمیترین و مهمترین شروح. به کوشش: کاظم دزفولیان، تهران، طلایه.
[13]. کاکایی، قاسم (1380). «قرآن و روش تفسیر از دیدگاه ابنعربی». بینات، مؤسسۀ معارف اسلامی امام رضا (ع)، شمارۀ 32، صص86-107.
[14]. ---------- (1389). وحدت وجود به روایت ابنعربی و مایستر اکهارت. تهران، هرمس.
[15]. لاهیجی، شمس الدین محمّد (1377). مفاتیحالاعجاز (شرح گلشن راز). به کوشش: علیقلی محمودی بختیاری، تهران، علم.
[16]. مایل هروی، نجیب (1365). «جواهرالکنوز؛ شرح داعی شیرازی بر رباعیات سعدالدین حمویه». معارف، شمارۀ 3، آذر-اسفند، صص574-605.
[17]. مؤید شیرازی، جعفر (1357). «مثلثات سعدی حافظ و شاه داعی». یغما، شمارۀ 362.
[18]. نصر، سیّدحسین (1386). سه حکیم مسلمان. ترجمه: احمد آرام، تهران، امیر کبیر.
[19]. نفیسی، سعید (1324). «احوال بزرگان: سعدالدین حمویی». یادگار، شمارۀ 10، خرداد، صص35-50.
[20]. یثربی، سیّدیحیی (1374). عرفان نظری. قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 336 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 358 |