پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,232 |
| تعداد مقالات | 67,790 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,265,538 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,007,285 |
خوانش بینامتنی اسطورهی میوه ممنوعه در سه نمایشنامهی برتر جشنوارههای تئاتر کودک و نوجوان | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
| دوره 27، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 51-60 اصل مقاله (467.46 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2021.305234.615443 | ||
| نویسندگان | ||
| عفت فارغ1؛ ابراهیم محمدی* 2؛ اکبر شایان سرشت1 | ||
| 1گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ی ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند | ||
| 2گروه زبان و ادبیات فارسی- دانشکده ادبیات و علوم انسانی- دانشگاه بیرجند | ||
| چکیده | ||
| آثار نمایشی کودک و نوجوان، به‌ویژه وقتی پدیدآورندگان آنها، در تعاملی بینامتنی با متون کهن، عناصر ساختاری مهمی از قبیل زمان، مکان، شخصیتهای داستانی و گاه حتی همهی یک پیکرهی داستانی را دستمایه‌ی کار خود قرار میدهند، گذشته از فراهمآوردن زمینهی سرگرمی، تفریح و تخلیهی روانی، از سویی کارکرد آموزشی دارد و از دیگرسو بستر مناسبی است برای انتقال میراث نیاکانی (سنتها، آیینها و ...) به آگاهی نسل امروز. یکی از این آبشخورهای برجسته، اسطوره و روایتهای اسطورهای است که همواره به اشکال مختلف در آیینها، باورها و متون ادبی و هنری از جمله داستانها، نمایشنامهها و فیلمنامهها بازتاب یافته است. در این جستار با بهرهگیری از نظریهی بیشمتنیت ژرار ژنت، به شیوهی توصیفی- تحلیلی، چگونگی بازآفرینی اسطورهی میوهی ممنوعه (سیب) در سه نمایشنامهی برتر جشنوارههای تئاتر کودک و نوجوان، بررسی شده است. از مهمترین یافتههای پژوهش حاضر میتوان به این موارد اشاره کرد: نویسندگان این نمایشنامهها بیشتر با بهره بردن از روش گسترش متن (تراگونگی کمی)، بنمایهی اسطورهای میوهی ممنوعه را به کار بردهاند. البته در قسمتی از نمایشنامهها نیز برای درک بهتر و جذاب کردن نمایش، تراگونگی محتوایی نیز به چشم میخورد. از این رو، زوایای پنهان این نمایشنامهها در پیوند با این بنمایهی اسطورهای بهتر فهمیده میشود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بیشمتنیت؛ اسطورهی میوه ممنوعه؛ قصه سیبی که نصف نشد؛ ملک جمشید؛ بندانگشتی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Intertextual Interpretation of Mythology in the Top Three Plays of Children and Adolescent Theater Festivals | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Effat Faregh1؛ Ebrahim Mohammadi2؛ Akbar Shayanseresht1 | ||
| 1Department of Persian Language and Literature Literature and Humanity Faculty University of Birjand | ||
| 2Department of Persian Language and Literature Literature and Humanity Faculty University of Birjand | ||
| چکیده [English] | ||
| Apart from being a means of entertainment, the dramatic works for children serve, on the one hand, as educational tools and, on the other, as an artistic means to pass the legacy of the past (traditions, rites, religion, politics, and the socio-ethical norms of society) over to the consciousness of the current generation. This is especially true, when the authors of the works draw on such important structural elements as time, place, plot, characters and, in times, even, the integrity of a story in an intertextual interaction with ancient texts. Significant adaptations are myth and mythical narratives reflected always in various forms including stories, dramas and screenplays. Persian myth can help enrich the visual language and spiritual richness of the play, reflect national themes, and introduce children to national identities and some of the rituals and beliefs of their past. The themes are one of the most important elements of traditional Persian anecdotes that, in addition to structure, also strengthen their semantic and aesthetic aspects. The origins of fictional themes are numerous and sometimes unclear. Some of them are mythological elements and others are the representation of people's culture. Motifs change their functions over the centuries. One of the most widely used motifs in Iranian culture is the apple, the forbidden fruit, which due to its characteristics and its diverse functions, has a significant presence in both mythology, modern scripts and has even found its way into children's plays. Dramatic Literature is the most appropriate mass media for a young audiences with a very high impact factor. The play (which is the product of the imagination of the writer, director and actor), when accompanied by reality (traces of reality woven into its fabric), will be able to connect and relate to the delicate mind of a child by means of imagination. The imagination of a child is the product of paintings and images, speeches and gestures which he/she can relate to, that is a kind of basic creativity. A child's mind is highly imaginative, so works created for children should appeal to their imaginations and engage them creatively with the work. This is made easier by means of myths and mythical themes. Using Genette’s transtextuality theory, especially hypertextuality, in a descriptive-analytic fashion, the ways in which the myth of the forbidden fruit (Apple) in some of the top plays of children and adolescent theater festivals are recreated are studies. The most important result revealed are as follows: the authors of the plays have mostly used the myth of the forbidden fruit by using the method of text extension (quantitative transformation). Of course, in some of the plays, in order to better understand and make the play attractive, the content is also seen. For this reason, the hidden angles of these plays are better understood in connection with these myths. In general, children are the purest creatures on earth, their world is full of love and friendship. Their existence causes hope, affirmation of human aspirations, human interests and emotions, honesty and correctness. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Hypertextualite, The myth of the forbidden fruit, The story of an apple that didn'؛ t cut in half, King Jamshid, Band angoshti | ||
| مراجع | ||
|
آبراهام، کارل(1391)، رویا و اسطوره، جهان اسطوره‌شناسی، ترجمه جلال ستاری، نشر مرکز، تهران.
آلن، گراهام(1380)، بینامتنیت، ترجمه‌ی پیام یزدان‌جو، نشر مرکز، تهران.
احمدی‌فر، سهیلا(1386)، نمایشنامه بند انگشتی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، تهران. اسماعیل‌پور، ابوالقاسم(1377)، اسطوره، بیان نمادین، سروش، تهران.
افراسیابی، روح ا....(1391)، گذری بر مرزهای مه‌آلود: درنگی در اسطوره و اساطیر ملل (مجموعه مقالات)، انتشارات نویدپور، شیراز. الیاده، میرچا(1362)، چشم‌اندازهای اسطوره، ترجمه‌ی جلال ستاری، توس، تهران.
باقری، نرگس(1393)، بینامتنیت در فراداستان نوجوان قلب زیبای بابور نوشته جمشید خانیان، مطالعات ادبیات کودک، دوره 5، شماره 2، صص 1-24.
بتلهایم، برنو(1381)، افسون افسانه‌ها، ترجمه‌ی اختر شریعت‌زاده، انتشارات هرمس، تهران. پولادی، کمال(1386)، اسطوره و ادبیات کودک، اساطیر و عالم کودکی، مجله روشنان، صص 18-27.
پورخالقی چترودی، مه‌دخت(1380)، درخت زندگی و ارزش فرهنگی و نمادین آن در باورها، مجله مطالعات ایرانی، صص 89- 126. تودوروف، تزوتان(1391)، منطق گفت‌وگویی میخائیل باختین، ترجمة داریوش کریمی، مرکز، تهران.
جلالی، مریم(1394)، مبانی نقد بینامتنیت در ادبیات تطبیقی کودک و نوجوان، جستارهای ادبی، ش 189، صص 141-166.
حاتمی، حافظ و نغمه شکرانه(1397)، اسطوره در متل کودکان (با نگاهی به متل دویدم و دویدم)، ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی، شماره 52، صص 95-118.
حسام‌پور، سعید و دیگران(1395)، درنگی بر پیوندهای بینامتنی در داستان در باغ بزرگ باران می‌بارید نوشته احمدرضا احمدی، مطالعات ادبیات کودک، دوره 7، شماره 1، صص 25-48.
رسولی، سیدجواد(1380)، نمادشناسی گیاه در اساطیر ایرانی، در تک درخت (مجموعه مقالات هدیه دوستان و دوستداران به محمدعلی اسلامی ندوشن)، انتشارات آثار و انتشارات یزدان، تهران، صص 95-107.
رنگچی، غلامحسین(1372)، گل و گیاه در ادبیات منظوم فارسی، پژوهشگاه، تهران. رهگذر، رضا(1372)، آیا اسطوره و افسانه، برای کودکان و نوجوانان مفید و لازم است؟، ادبیات داستانی، شماره 11، صص 56-60.
زمانی، فاطمه(1397)، تحلیل روابط فرامتنی و بیش‌متنی رمان راز کوه پرنده با شاهنامه، مطالعات ادبیات کودک، شماره 2، صص77-98. سرلو، خوان ادواردو(1389)، فرهنگ نمادها، ترجمه مهرانگیز اوحدی، دستان، تهران. سلطان‌القرائی، صادق(1387)، اسطوره‌ها و شاهکارهای ادبی؛ خدمات کودک و نوجوان، دانشنامه، صص 75-95.
شکرایی، محمد(1392)، تقدیرِ قهرمان شدن با تولد نمادین در اسطوره و افسانه، ادب‌پژوهی. ش 26، صص 95-117
شکیبی ممتاز، نسرین و مریم حسینی(1392)، طبقه‌بندی انواع خویشکاری تولد قهرمان در اسطوره‌ها، افسانه‌ها، داستان‌های عامیانه و قصه‌های پریان، دو فصلنامه غرهنگ و ادبیات عامه، دوره 1، شماره 1، صص 43-170.
شوالیه، ژان و آلن گربران(1388)، فرهنگ نمادها (اساطیر، رویاها، رسوم، ایما و اشاره، اشکال و قوالب، چهره‌ها، رنگ‌ها، اعداد)، ترجمه و تحقیق سودابه فضایلی، دوره 5 جلدی، چاپ سوم، انتشارات جیحون، تهران.
کزازی، جلال‌الدین(1372)، رویا، حماسه، اسطوره، نشر مرکز، تهران. کوپر، جی. سی(1379)، فرهنگ مصور نمادهای سنتی، ترجمه ملیحه کرباسیان، فرشاد، تهران.
لزگی، حبیب‌الله و شیما منفردی(1389)، بررسی نقش عناصر بیان نمایشی در تئاتر کودک و نوجوان با رویکرد نمایش درمانی، هنرهای زیبا- هنرهای نمایشی و موسیقی، شماره 42، صص 71-78.
ماه‌وان، فاطمه(1398)، بررسی نگاره‌های گذر سیاوش از آتش براساس نظریه بیش‌متنی ژرار ژنت، پژوهشنامه ادب حماسی، صص 191-218.
متاجی امیررود، میترا و سیده راحیل موسوی(1394)، فرهنگ عامه و اسطوره در ادبیات کودک، انتشارات ناسنگ، تهران.
مشهدی‌عباس، امیر(1386)، قصه سیبی که نصف نشد، مجموعه نمایشنامه‌های برگزیده کودک، نمایش، تهران. مهدی، مجتبی(1386)، ملک جمشید، مجموعه نمایشنامه‌های برگزیده کودک، نمایش، تهران.
میراحسان، احمد(1382)، جستاری در نسبت ادبیات و سینما، فارابی، د12، ش48، صص83-96.
میرباقری فرد، سیدعلی‌اصغر و دیگران(1391)، میوه ممنوعه در شعر معاصر، فصلنامه زبان و ادبیات فارسی، ش 72، صص 93-120. نامورمطلق، بهمن(1386)، ترامتنیت مطالعه‌ی روابط یک متن با دیگر متن‌ها، شناخت، شماره‌ی 56، صص83-96. ................، ............ (1390)، درآمدی بر بینامتیت: نظریه‌ها و کاربردها، سخن، تهران. نعمت‌اللهی، فرامرز(1390)، ادبیات کودک و نوجوان (شناسایی، ارزشیابی، ارزش‌گذاری)، چاپ ششم، موسسه فرهنگی مدرسه برهان، تهران.
وارنر، رکس(1386)، دانشنامه اساطیر جهان، ترجمه ابوالقاسم اسماعیل‌پور، اسطوره، تهران.
واعظنیا، پانته‌آ(1382)، نقش اسطوره در انیمیشن، کتاب ماه و هنر، صص 64-66.
Genette, Gerar(1997), Palimpsests: literature in the Second Degre, Translation: Channa Newman and Claude Doubinsky, University of Nebraska Press. Latham, Don(2008), Empowering Adolescent Readers: Intertextuality in Three Novels by David Almond, Children's Literature in Education, Vol, 39, pp 213-226. Lundin, Anne(1998), Intertextuality in Children's Literature, Journal of Education for Library and Information Science, N.3, pp 210-213. Plaut, W(1974), Gunther, The Torah: a modern commentary, V1, Union of American Hebrew Congregations, New York. With, Donna. R(1998), A Century of Welsh Myth in Children's Literature, Greenwood Press, London. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 242 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 266 |
||