پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,093,876 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,198,512 |
بررسی تأثیر خودواکاوی روند دمایی در مدیریت مخاطرۀ خشکسالی (مطالعۀ موردی: استان چهارمحال و بختیاری) | ||
| مدیریت مخاطرات محیطی | ||
| مقاله 5، دوره 8، شماره 3، مهر 1400، صفحه 283-299 اصل مقاله (1.27 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی کاربردی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhsci.2021.330273.675 | ||
| نویسندگان | ||
| آسیه عسگری دستنائی1؛ امیر گندمکار* 2؛ مرتضی خداقلی3 | ||
| 1گروه جغرافیا، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران | ||
| 2دانشیار گروه جغرافیا، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران | ||
| 3تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| در این پژوهش، تأثیر 26 الگوی پیوند از دور با میانگین دمای ماهانه به‌صورت فصلی و سالانه برای سال‌های 1397 تا 1399 و ارتباط آن با مخاطرۀ خشکسالی در استان چهارمحال و بختیاری بررسی شد. برای این کار از انواع الگوی پیوند از دور و چهار ایستگاه سینوپتیک بروجن، شهرکرد، لردگان و کوهرنگ به‌همراه شاخص خشکسالی SPEI در استان چهارمحال و بختیاری خودواکاوی شد. داده‌ها با روش‌های آماری مختلف از جمله آمار توصیفی، همبستگی و آزمون من-کندال بررسی شدند. شدیدترین خشکسالی‌ها مربوط به ناحیۀ چهار (کوهرنگ) است. در بین الگوهای پیوند از دور، الگوی استخر گرم نیمکرۀ غربی بیشترین تأثیر را بر رخداد خشکسالی ناحیه‌های جنوب غرب استان دارد. ارتباط این شاخص با خشکسالی در ناحیۀ مذکور مثبت است. ارتباط خشکسالی در ناحیۀ بروجن در بیشتر الگوهای پیوند از دور از جمله شاخص اقیانوس اطلس و الگوی نوسان‌های دهه‌ای اقیانوس آرام و اقیانوس اطلس شمالی در فصل پاییز معنی‌دار است. خشکسالی نیمۀ جنوبی (لردگان) در فصل گرم سال (بهار و تابستان) ارتباط معنی‌داری با الگوی حاره‌ای اطلس جنوبی، شاخص حاره‌ای اقیانوس اطلس شمالی و اطلس شرقی نشان می‌دهد. خشکسالی‌های شمال غرب (شهرکرد) ارتباط معنی‌داری با شاخص چندمتغیرۀ انسو و اطلس شمالی و آرام شرقی نشان می‌دهند. بررسی شاخص SPEI ایستگاه‌های لردگان و قسمت‌های مرکزی فارسان نشان داد که رخدادهای خشکسالی در مناطق مرکزی و شرق استان چهارمحال و بختیاری از فراوانی و شدت بیشتری با الگوهای حاره‌ای نیمکره‌ای شمالی و انسو برخوردار است. براساس شاخص خشکسالی، 7 درصد از مساحت استان چهارمحال و بختیاری در محدودۀ طبیعی است و 23 درصد آن دچار خشکسالی خفیف، 25 درصد دچار خشکسالی متوسط، 30 درصد دچار خشکسالی شدید و 15 درصد دچار خشکسالی بسیار شدید است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استان چهارمحال و بختیاری؛ خشکسالی؛ خودواکاوی؛ روند دمایی؛ مدیریت مخاطره | ||
| مراجع | ||
|
[1]. اسماعیلی، کامران؛ گندمکار، امیر؛ و خداقلی، مرتضی (1399). «شناسایی روند تغییرات دمای سواحل جنوبی ایران و ارتباط آن با الگوهای پیوند از دور»، جغرافیای طبیعی، دورۀ 13، شمارۀ 49، ص 22-1.
[2]. امینی، میترا؛ براتی، غلامرضا؛ شکیبا، علیرضا؛ مرادی، محمد؛ و کرمپور؛ مصطفی (1396). «تأثیر نوسانات ماهانۀ دمای آب دریای مدیترانه بر نوسانات ماهانۀ بارندگی در شمال غرب ایران»، پژوهش‌های دانش زمین، دورۀ 8، شمارۀ 3، ص 41-28.
[3]. حمزه، سعید؛ فراهانی، زهرا؛ مهدوی، شهریار؛ چترآبگون، امید؛ و غلام‌نیا، مهدی (1396). «پایش زمانی و مکانی خشکسالی کشاورزی با استفاده از داده‌های سنجش از دور؛ مورد مطالعه: استان مرکزی ایران»، تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، دورۀ 4، شمارۀ 3، ص 70-53.
[4]. خورشید‌دوست، علی‌محمد؛ قویدل رحیمی، یوسف؛ و عباس‌زاده، کریم (1389). «کاربرد الگوهای کلان‌مقیاس جوی – اقیانوسی در تحلیل نوسانات بارش (مطالعه موردی: ایستگاه اهر)»، فضای جغرافیایی، دورۀ 10، شمارۀ 29، ص 128–95.
[5]. رضیئی، طیب؛ دانش‌کار آراسته، پیمان؛ اختری، روح انگیز؛ و ثقفیان، بهرام (1386). (1395). «بررسی خشکسالی‌های هواشناسی (اقلیمی) در استان سیستان و بلوچستان با استفاده از نمایۀ SPI و مدل زنجیرۀ مارکف»، تحقیقات منابع آب ایران، دورۀ 3، شمارۀ 1، ص 35-25.
[6]. صلاحی، برومند؛ و حاجی‌زاده، زهرا (1392). «تحلیلی بر رابطۀ زمانی نوسان اطلس شمالی و شاخص‌های دمای سطحی اقیانوس اطلس با تغییرپذیری بارش و دمای استان لرستان»، تحقیقات جغرافیایی، سال 28، شمارۀ 3، ص 130-119.
[7]. عساکره، حسین؛ قائمی، هوشنگ؛ و فتاحیان، مختار (1395). اقلیم‌شناسی مرز شمالی پشتۀ پرفشار جنب حاره بر روی ایران، پژوهش‌های اقلیم‌شناسی، سال 7، شماره‌های 25 و 26، ص 32-21.
[8]. فرج‌زاده اصل، منوچهر؛ احمدی، محمد؛ علیجانی، بهلول؛ قویدل رحیمی، یوسف؛ مفیدی، عباس؛ و بابائیان، ایمان (1392). «بررسی وردایی الگوهای پیوند از دور و اثر آنها بر بارش ایران»، پژوهش‌های اقلیم‌شناسی، سال 4، شماره‌های 15 و 16، ص 41-21.
[9]. قلی‌زاده، محمدحسین (1383). پیش‌بینی و پیش‌آگهی خشکسالی در غرب ایران. رسالۀ دکتری اقلیم‌شناسی. دانشگاه تربیت معلم تهران، تهران.
[10]. کاویانی، محمدرضا؛ و عساکره، علی (1382). بررسی آماری روند طولانی‌مدت بارندگی سالانه در اصفهان، سومین کنفرانس منطقه‌ای تغییرات آب‌وهوا، اصفهان.
[11]. کردوانی، پرویز (1380). خشکسالی و راه‌های مقابله با آن در ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
[12]. محمدنژاد، وحید (1390). تحلیل مقایسه‌ای تحول مخروط‌افکنه‌های دامنۀ جنوبی البرز شرقی (دامغان تا گرمسار)، دانشگاه تهران، رسالۀ دکتری جغرافیای طبیعی گرایش ژئومورفولوژی.
[13]. مطالعات آمایش استان چهارمحال و بختیاری (1395).
[14]. مقیمی، ابراهیم (1393). دانش مخاطرات، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
[15]. Bonsal. R.; Prowse T. D.; Duguay. R.; & Lacroix. M. (2019). “Impacts of Large-Scale Teleconnections on River-Ice Duration over Canada. In 13th workshop on the hydraulics of ice covered Rivers”. Committee on river ice processes and the environment.
[16]. Chen. S.; Wu. R.; Chen. W.; Yao. S.; & Yu. B. (2020). “Coherent Interannual Variations of Springtime Surface Temperature and Temperature Extremes between Central‐Northern Europe and Northeast Asia”. Journal of Geophysical Research: Atmospheres.
[17]. Delima. M.; Santo. F.; Ramos. A.; & Trigo. R. (2015). “Trends and correlations in annual extreme precipitation indices for mainland Portugal”. Theoretical and Applied Climatology. NO. 119, pp: 55-75.
[18]. Edossa D. C.; Babel. M.S.; & Gupta, A.D. (2009). Drought Analysis in the Awash River Basin, Ethiopia, Springer seience + Business Media B. V, Water Resour Manage, pp: 1441-1460.
[19]. Fiorillo, F.; Guadagno, F. M. (2010). “Karst spring discharges analysis in relation to drought periods, using the SPI”, Water Resources Management, 24(9), 1867-1884.
[20]. Goudie, A. S. (2006). “Global Warming and Fluvial Geomorphology”, Geomorphology, No,79, pp: 384–394.
[21]. Howitt, R.; MacEwan, D.; Medellín- Azuara, J.; Lund, J.; & Sumner, D. (2015). Economic Analysis of the 2015 Drought for California Agriculture, University of California Davis, P. 31.
[22]. Li. G.; Chen. J.; Wang. X.; Luo. X.; Yang. D.; Zhou. W.; & Yan. H. (2018). “Remote impact of North Atlantic sea surface temperature on rainfall in southwestern China during boreal spring”. Climate dynamics. NO. 50, pp: 541-553.
[23]. Lin, W.C.; & Yang, S.C. (2011). “Exploring students' perceptions of integrating Wiki technology and peer feedback into English writing courses”, English Teaching: Practice and Critique, 10(2), pp: 88-103.
[24]. Mallya, G.; Mishra, V.; Niyogi, D.; Tripathi, S.; & Govindaraju, R.S. (2016). “Trends and variability of droughts over the Indian monsoon region”, ScienceDirect Weather and Climate Extremes, Vol, 12. June 2016, pp: 43-68.
[25]. Müller. G.; & Ambrizzi. T. (2007). “Teleconnection patterns and Rossby wave propagation associated to generalized frosts over southern South America”. Climate Dynamics. NO. 29, pp: 633-645.
[26]. Stagge. J. H.; Tallaksen. L.; Gudmundsson. L.; Van. Loonc.; & Stahl. K. (2015). “Candidate distributions for climatological drought indices (SPI and SPEI)”. International J. of Climatology. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 418 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 343 |
||