تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,521,808 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,781,363 |
بررسی تاثیر ثنویت بر اخلاقیات دین زرتشتی | ||
پژوهش های ایران شناسی | ||
مقاله 3، دوره 11، شماره 2، بهمن 1400، صفحه 17-35 اصل مقاله (836.85 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2021.320762.969 | ||
نویسندگان | ||
سید سعید رضا منتظری* 1؛ مسلم رضوانی2 | ||
1عضو هیئت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران | ||
2کارشناس ارشد ادیان و عرفان پردیس فارابی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
ثنویت از جمله مفاهیم بسیار مهمی است که در مرکزیت جهان بینی دین زرتشتی قرار دارد. این مفهوم جهان را به دو قطب خیر و شر که در تقابل با یکدیگر هستند، تقسیم و توصیف کرده است. ثنویت مفهومی است که انتظار میرود در تمامی سطوح و ساختارهای این دین از جمله نظام اخلاقی حضور داشته باشد. در این نوشتار سعی بر آن شده است تا با اتخاذ دو رویکرد متن محور و رویکرد منطقی به بررسی تاثیر این مفهوم بر نظام اخلاق زرتشتی پرداخته شود. در رویکرد متن محور به بررسی هم پوشانیها و هم زیستیهای موجود در متن میان ثنویت و مفاهیم اخلاقی پرداخته شده است. با اتخاذ این رویکرد میتوان ملاحظه کرد که این مفهوم، دوگانگی خود را به شیوههای مختلف در میان مفاهیم اخلاقی بر جای گذاشته است و آنها را به سمت و سوی خود جهت دهی کرده است. با این وجود، از جمله مسائلی که همواره رابطه اصول اخلاقی با جهان بینی یک دین را به چالش میکشد، مبحث عدم رابطه میان گزارههای اخلاقی و گزارههای توصیفی است، که در این نوشتار به عنوان رویکرد دوم برای بررسی موضوع مورد توجه قرار گرفته است. در این رویکرد، نسبت منطقی میان ثنویت به عنوان مفهومی که سعی در توصیف جهان به شیوهای خاص را دارد و مفاهیم اخلاقی، مورد ملاحظه قرار گرفته است. از یک سو اگر تاثیر را در معنای استنتاج از گزارههای جهان بینی در نظر بگیریم و از سوی دیگر رابطهی منطقی میان بایدها و هستها وجود نداشته باشد، بر این اساس، هر گونه نسبت و فرض تاثیر، میان جهان بینی ثنوی و اخلاقیات که از جانب نگارندگان این متون و بنیانگذاران آن لحاظ شده، بر مبنای یک خطای منطقی و مغالطه میان «هست و باید» بوده است. اگرچه با نگاه کلی به سیر تاریخی اخلاقیات زرتشتی میتوان دریافت که از شدت تاثیر ثنویت بر اخلاقیات در متون پهلوی در نسبت با اوستای قدیم کاسته شده و شاهد نوعی حرکت به سمت استقلال اخلاقیات از اصول جهان بینی هستیم. | ||
کلیدواژهها | ||
ثنویت؛ نظام اخلاقی؛ دین زرتشتی؛ هست و باید؛ اشه | ||
مراجع | ||
منابع و ماخذ
احسانی، زهرا،(1392). تاملات فلسفی در اخلاق، تهران، جهاد دانشگاهی.
بویس، مری،(1377). چکیده تاریخ کیش زرتشت، ترجمه همایون صنعتی زاده، تهران: صفی علیشاه.
تفضلی، احمد، (1398). مینوی خرد، تهران: توس.
دوشن گیمن، ژاک،(1385). اورمزد و اهریمن، ماجرای دوگانه باوری در عهد باستان، ترجمه عباس باقری، تهران: فرزان روز.
شاکد، شائول، (1393). از ایران زرتشتی تا اسلام، ترجمه مرتضی ثاقب فر، تهران: ققنوس.
______(1397)، تحول ثنویت، ترجمه سید احمد رضا قائم مقامی، تهران: نشرماهی.
عریان، سعید،(1394). متنهای پهلوی، تهران: نشر علمی.
فضیلت، فریدون،(1384). کتاب سوم دینکرد، تهران: نشر مهر آیین.
کلنز، ژان،(1391). مقالاتی درباره زرتشت و دین زرتشتی، ترجمه سید احمد رضا قائم مقامی، تهران: نشر فرزان روز.
گنسلر، هری جی،(1385). درآمدی جدید بر فلسفه اخلاق، ترجمه حمیده بحرینی، تهران: نشر آسمان خیال.
لاجوردی، فاطمه، (1398). ثنویت، نشر مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج17.
مور، جورج ادوارد، (1388). مبانی اخلاق، ترجمه غلامحسین توکلی و علی عسگری یزدی، تهران: نشر سمت.
نیولی، گراردو، (1395). ثنویت، ترجمه امین خرسند، مجله خردنامه، ش17.
وارنوک، مری،(1378). فلسفه اخلاق در قرن بیستم، ترجمه ابوالقاسم فنائی، قم: نشر بوستان کتاب.
هنینگ، والتربرونو،(1379). زرتشت سیاستمدار یا جادوگر، ترجمه کامران فانی، تهران: نشر کتاب پرواز.
هولمز، رابرت،(1385). مبانی فلسفه اخلاق، ترجمه مسعود علیا، تهران: نشر ققنوس.
Cantera ،A. 2015, Ethic, the Wiley Black well companion to Zoroastrianism, pondicherry, India.
Hume، D. 1896, a Treatise of Human Nature, Oxford, Clarendon press.
Pojman،L. 2011. Ethics; Discovering Right and wrong, Cengage, wadsworth, seventh edition, Boston.
Reynolds،F and Schofer،J. 2015, Cosmology, the Wiley Black well companion to Zoroastrianism, pondicherry, India.
Shaked،S.1979, the Wisdom of Sasanian sages, with Translation and notes of Denkard Book Six«, Westview press, Boulder, Colorado.
West،D. 1996. an introduction to continental philosophy, Black well, USA.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 724 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 439 |