تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,517,775 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,777,822 |
نقشِ توصیف در گفتارِ «شخصیتهای بی نام» در تراژدی های یونان باستان | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
دوره 27، شماره 2، تیر 1401، صفحه 5-16 اصل مقاله (550.08 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2021.322771.615555 | ||
نویسندگان | ||
عطاالله کوپال* 1؛ صبوره رنگرز2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکدۀ ادبیات و زبان های خارجی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، ایران. | ||
2دانشجوی دکتری رشتۀ پژوهش هنر دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس. تهران. | ||
چکیده | ||
توصیف[i] در تراژدیهای یونان باستان جایگاهی مهم دارد و هستۀ داستانی وپیرنگ غالب این تراژدیها، علاوه بر آنکه بر بنیاد کنش و گفتار قهرمانان شکل میگیرد، بر اساسِ توصیف نیز استوار گشته است. یکی از انواع شخصیتهایی که در تراژدیهای یونان باستان نقش مهمی ایفا میکند، «شخصیت بینام2[ii]» است که در زمرۀ اشخاصِ فرعی تراژدی جای دارد و تراژدینویسان معمولاً برای آنها نامی برنگزیدهاند و از آنها با عناوین کلی، مانند پیک، مربی، دایه، نام میبرند. هدف از این پژوهش، کشفِ شیوههای پیشبرد پیرنگِ تراژدی، توسط گفتار[iii] ِتوصیفیِ «شخصیتهای بینام»، در گزیدهای از تراژدیهای آیسخولوس[iv]، سوفوکل[v] و اوریپید[vi] است. پرسش اصلیِ این است که «شخصیت بینام»، چگونه و با چه الگویی در به کاربردنِ توصیف، در بازآفرینی روایت دراماتیک تراژدیها از روایت اسطورهای، نقش ایفا میکند؟ پژوهشِ حاضر، به شیوهای توصیفی- تحلیلی، با ترسیم جدول در طبقهبندیِ انواع توصیف از زبان «شخصیتهای بینام»، به نتیجه میرسد که شخصیتهای بینام اگرچه در تراژدی نقش فرعی بر عهده دارند، اما در پیشبرد پیرنگِ روایت دراماتیک، نقشی اساسی و غیر قابل حذف دارند و گاه، مهمترین نقاط عطف در نمایشنامهها، مثل ترغیب شخصیت اصلی به عمل، یا آوردن خبر مرگ شخصیتهای اصلی و یا آشکار ساختن راز و مانند اینها بر عهدۀ آنها است. | ||
کلیدواژهها | ||
توصیف؛ «شخصیتِ بینام»؛ گفتار؛ آگاممنون؛ الکترا؛ هیپولیت | ||
مراجع | ||
آیسخولوس (1376)، اورستیا (تریلوژی)، ترجمۀ عبدالله کوثری، نشر تجربه، تهران.
اعلایی، مینا؛ شکریان، محمدجواد (1395)، «کارکرد توصیف در چند داستان کوتاه معاصر فارسی»، پژوهش زبان و ادب فارسی، شمارۀ 42، صص 87-118.
اوریپید ( 1394)، الکترا، ترجمۀ غلامرضا شهبازی، نشر بیدگل، تهران.
اوریپید ( 1394)، هلن و سه نمایشنامۀ دیگر، ترجمۀ محمد سعیدی، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.
بصیرزاده، الهام؛ تشکری، منوچهر و قویمی، مهوش (1391)، «بررسی توصیف و کارکرد برجستۀ آن در رمان»، ادبپژوهی. شمارۀ 19، صص 77-103.
تراویک، باکنر ( 1376)، تاریخ ادبیات جهان، ترجمۀ عربعلی رضایی، نشر و پژوهش فرزان روز، تهران.
جورکش، شاپور ( 1383)، بوطیقای شعر، انتشارات ققنوس، تهران.
درّی، زهرا (1393)، «نقش و کارکرد بنمایههای توصیفی در منظومۀ ویس و رامین»، کهننامۀ ادب پارسی. شمارۀ 5، دورۀ 2، صص 19-44. دیکسون کندی، مایک (1390)، دانشنامۀ اساطیر یونان و رم، ترجمۀ رقیه بهزادی. انتشارات طهوری، تهران.
رضوانیان، قدسیه و احمد احمدی شیخلر ( 1396)، «توصیف در داستان رستم و سهراب»، پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ چهل و چهارم، صص 1-31.
سوفوکل (1352)، افسانههای تبای، ترجمۀ شاهرخ مسکوب، انتشارات خوارزمی، تهران.
سوفوکل (1366)، الکترا (فیلوکتتس، زنان تراخیس و آژاکس)، ترجمۀ محمد سعیدی، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.
شایب، احمد (1939م.)، الأُسلوب، المطبعة الفاروقیه، اسکندریة.
عقدائی، تورج (1394). «بلاغت وصف در داستان سیاوش»، مجلۀ زیباییشناسی ادبی، شمارۀ 6، دورۀ 25، صص 9- 44.
کات، یان ( 1377)، تفسیری بر تراژدیهای یونان باستان (تناول خدایان)، ترجمۀ داوود دانشور، انتشارات سمت، تهران.
کوپال، عطاالله (1374)، «نگاهی به اقتباس داستانی در ادبیات نمایشی»، فصلنامۀ رهپویۀ هنر (مجموعه مقالات پژوهشی موسسه آموزش عالی سوره). دفتر اول، صص 101-109.
کوپال، عطاالله و صبوره رنگرز (1399)، «شخصیت پردازی غیرمستقیم ضدقهرمانان در فرایند اقتباس از اسطورۀ الکترا (در تراژدی های آیسخولوس، سوفوکل و اوریپید)»، فصلنامۀ علمی- پژوهشی تئاتر. شمارۀ 78، صص 41-64.
کهنموییپور، ژاله؛ دختخطاط نسرین و افخمی، علی ( 1381)، فرهنگ توصیفی نقد ادبی، نشر دانشگاه تهران، تهران.
والاس، مارتین (1382)، نظریههای روایت، ترجمۀ محمد شهبا، انتشارات هرمس، تهران.
ملکپور، جمشید (1365). تطور اصول و مفاهیم در نمایش کلاسیک. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
میرصادقی، جلال (1382)، ادبیات داستانی ( قصه، رمانس، داستان کوتاه، رمان)، انتشارات سخن، تهران.
یونسی، ابراهیم (1388)، هنر داستاننویسی، انتشارات نگاه، تهران.
Jones, John (1962), On Aristotle and Greek Tragedy, Oxford up, Oxford. Yoon, Felorance, (2012), The Use of Anonymous Characters in Greek Tragedy, Vol 344. Brill. - Spring, Evelyn (1917), A study of Exposition in Greek Tragedy, Harvard Studies in Classical Philology, Vol. 28, pp 135-224. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 948 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 485 |