سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات158
تعداد شماره‌ها6,226
تعداد مقالات67,700
تعداد مشاهده مقاله115,007,675
تعداد دریافت فایل اصل مقاله89,688,962
دانش پژوه, مصطفی. (1401). مطالعۀ تحلیلی و تطبیقی احاله در حقوق موضوعه و حقوق اسلام. , 18(2), 639-664. doi: 10.22059/jorr.2021.319472.1009040
مصطفی دانش پژوه. "مطالعۀ تحلیلی و تطبیقی احاله در حقوق موضوعه و حقوق اسلام". , 18, 2, 1401, 639-664. doi: 10.22059/jorr.2021.319472.1009040
دانش پژوه, مصطفی. (1401). 'مطالعۀ تحلیلی و تطبیقی احاله در حقوق موضوعه و حقوق اسلام', , 18(2), pp. 639-664. doi: 10.22059/jorr.2021.319472.1009040
دانش پژوه, مصطفی. مطالعۀ تحلیلی و تطبیقی احاله در حقوق موضوعه و حقوق اسلام. , 1401; 18(2): 639-664. doi: 10.22059/jorr.2021.319472.1009040

مطالعۀ تحلیلی و تطبیقی احاله در حقوق موضوعه و حقوق اسلام

مجله علمی "پژوهشهای فقهی"
دوره 18، شماره 2، تیر 1401، صفحه 639-664    اصل مقاله (706.41 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2021.319472.1009040
نویسنده
مصطفی دانش پژوه*
دانشیار گروه حقوق پژوهشکده علوم اسلامی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
چکیده
در پاره‌ای از دعاوی مربوط به حقوق بین‌الملل خصوصی، قاضی باید براساس سیستم حقوقی خارجی رسیدگی کند، اما گاه سیستم خارجی مزبور، قانون خود را برای حکومت بر موضوع آن دعوا صالح نمی‌داند و به قانون دیگری ارجاع می‌دهد و مسئلۀ «احاله» را پدید می‌آورد. کتاب‌ها و مقاله‌هایی که احاله را مورد بحث قرار داده‌اند، بیشتر با شرح مواد قانونی مربوط به احاله، و احیاناً با نقل و نقد دیدگاه‌های مختلف در خصوص پذیرش یا رد احاله در فضای حقوق موضوعه، به پرسش مذکور پاسخ گفته‌اند، اما این پرسش هم وجود دارد که آیا در فقه و حقوق اسلامی مسئلۀ احاله مطرح شده و با فرض مطرح بودن، آیا به‌صورت مطلق یا نسبی پذیرفته یا رد شده است؟ با توجه به اینکه بررسی پیشینۀ موضوع نشان می‌دهد که مقاله و کتابی به زبان فارسی و عربی در این خصوص وجود ندارد، ضرورت و اهمیت پرداختن به این بحث، آشکار می‌شود. این مقال در تلاش برای در یافت پاسخ صحیح این پرسش، با تحلیل منطقی احاله (کیفیت و منشأ صلاحیت قانون خارجی) در حقوق عرفی و عرضه و تطبیق آن با فقه و حقوق اسلامی، در نهایت، به این دیدگاه تفصیلی می‌رسد که در فقه و حقوق اسلامی، اگر اجرای قانون خارجی (غیراسلامی) موضوعیت نداشته باشد، احاله پذیرفتنی است و اگر موضوعیت داشته باشد، پذیرفتنی نخواهد بود.
کلیدواژه‌ها
احاله؛ تعارض قوانین؛ تعارض منفی قواعد حل تعارض؛ قواعد حل تعارض؛ قاعدۀ الزام
عنوان مقاله [English]
A Comparative-Analytical Study of Change of Venue (Ihalah) in Positive Law and Islamic Law
نویسندگان [English]
Mostafa Daneshpazhouh
Associate Professor, Department of Law, Institution of Islamic Sciences, Research Institute of Hawzah and University, Qom, Iran
چکیده [English]
In some cases of international private law, the judge should hear them based on foreign legal system, but sometimes the system does not consider its law to be competent to government in the subject of that dispute, and refers to another law, which it raises the issue of change of venue. The books and papers discussing the change of venue have answered the above-mentioned question often by describing legal materials related to the change of venue and perhaps by quoting and criticizing the different views on accepting or rejecting the change of venue in the area of positive law. However, there is also the question of whether the issue of the change of venue is raised in Islamic jurisprudence and law. Assuming that is the case, whether it has been accepted or rejected absolutely or relatively. The literature review shows that no Persian and Arabic books and papers have answered this question yet. Therefore, it becomes clear that dealing with this subject is important and necessary. This article analyzed logically the change of venue (the quality and origin of the jurisdiction of foreign law) in customary law, and compared it with Islamic jurisprudence and law in order to respond to that question. Finally, the article concluded that in Islamic jurisprudence and law, if the implementation of foreign (non-Islamic) law is not relevant, the change of venue is acceptable, and if it is relevant, it is not acceptable.
کلیدواژه‌ها [English]
Conflict of Rules, Rules of Conflict Resolution, Negative Conflict of the Rules of Conflict Resolution, Change of Venue (Ihalah), Obligation Rule
مراجع
ـ قرآن کریم.

  1. آخوند خراسانی (1412ق). کفایه الاصول، قم: مؤسسۀ النشر الاسلامی.
  2. ارفع‌نیا، بهشید (1376). حقوق بین‌الملل خصوصی، ج2، تهران: بهتاب.
  3. الماسی، نجادعلی (1368). تعارض قوانین، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  4. بجنوردی، محمدحسن (1431 -1371ق). القواعد الفقهیه، ج3، قم: مؤسسۀ مطبوعاتی اسماعیلیان.
  5. بحرانی، محمد صنقور علی (1430ق). توضیح القواعد الفقهیه، ج1، بی‌جا، منشورات رشید.
  6. البستانی، سعید یوسف (2004م). القانون الدولی الخاص، بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه.
  7. حر عاملی، محمد بن حسن (1416ق). وسائل الشیعه، ج22و26، قم: مؤسسۀ آل‌البیت(ع).
  8. حفیظه السید الحداد (2002م). القانون الدولی الخاص، الکتاب الاول، تنازع القوانین، بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه.
  9. دانش‌پژوه، مصطفی (1391). «تأملی در مادۀ 973 قانون مدنی و آرای حقوقدانان ایرانی دربارۀ احالۀ درجۀ دو»، در: ارجنامه دکتر نجاد علی الماسی، به کوشش حسن محسنی، ص 157-135، تهران: شرکت سهامی انتشار.
  10. دانش‌پژوه، مصطفی (1394). «اجرای قاعدۀ الزام در دعاوی بین‌المللی، به‌مثابۀ قاعدۀ حل تعارض»، حقوق تطبیقی، ش 103، بهار و تابستان، ص 29-50.
  11. دراز، رمزی محمدعلی (2004م). فکره تنازع القوانین فی الفقه السلامی، الاسکندریه: دارالجامعه الجدیده للنشر.
  12. سامی بدیع منصور و اسامه العجوز (2009م). القانون الدولی الخاص، الطبعه الثالثه، بیروت: منشورات زین الحقوقیه.
  13. سلجوقی، محمود (1386). حقوق بین‌الملل خصوصی، ج2، تهران: میزان.
  14. سیفی، علی‌اکبر (1428ق). مبانی الفقه الفعال فی القواعد الفقهیه الاساسیه،ج2، قم: مؤسسۀ النشر الاسلامی.
  15. شیخ‌الاسلامی، سید محسن (1384). حقوق بین‌الملل خصوصی، تهران: گنج دانش.
  16. صفایی، سید حسین (1374). مباحثی از حقوق بین‌الملل خصوصی، تهران: میزان.
  17. عامری، جواد (1362). حقوق بین‌الملل خصوصی، تهران: آگاه.
  18. عزالدین عبدالله (1986م). القانون الولی الخاص، ج2، الطبعه التاسعه، الهیئه المصریه العامه للکتاب.
  19. عکاشه، محمد عبدالعال (2004م). تنازع القوانین، بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه.
  20. فاضل لنکرانی، محمد (1416ق). القواعد الفقهیه، قم: بی‌نا.
  21. فتاحی، سید محسن، (1390)، بررسی فقهی و حقوقی قاعدۀ الزام، قم و تهران: ادیان.
  22. فدوی، سلیمان (1390). تعارض قوانین در حقوق ایران با تأکید بر احوال شخصیه، تهران: طرح اندیشه نوین.
  23. متولی، سید محمد (1378). احوال شخصیۀ بیگانگان در حقوق ایران، تهران: سازوکار.
  24. مدنی، سید جلال‌الدین (1378). حقوق بین‌الملل خصوصی، تهران: پایدار.
  25. مشایخی، مهرداد (1386). احاله در حقوق بین‌الملل، تهران: آریان.
  26. مصطفوی، سید محمدکاظم (1412ق). القواعد الفقهیه، قم: مؤسسۀ النشر الاسلامی.
  27. مظفر، محمدرضا (1368). اصول الفقه، ج1، چ سوم، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
  28. مکارم شیرازی، ناصر (1416ق). القواعد الفقهیه، ج2، قم: مدرسۀ الامام امیرالمومنین(ع).
  29. مکرمی، علی‌محمد (1375). «نقش احاله در تعارض منفی، در ایران و سایر کشورها»، نراق، بصیرت، ش 11و12، ص 39-27.
  30. ممدوح عبدالکریم (2005م). تنازع القوانین، عمان: دار الثقافه للنشر و التوزیع.
  31. ممدوح عبد الکریم حافظ (1973م). القانون الدولی الخاص، بغداد: دارالحریه للطباعه.
  32. نصیری، محمد (1372). حقوق بین‌الملل خصوصی، تهران: آگاه.
  33. نظیف، مجتبی (1389). حقوق بین‌الملل خصوصی، ج2، تهران: دادگستر.
  34. الهداوی، حسن (1974م). تنازع القوانین و احکامه فی القانون الدولی الخاص الکویتی، کویت، مصبوعات جامعه الکویت.
References

- The Holy Quran.

  1. Akasheh, Mohammad Abdolal (2004). Tanazo al-Qavanin, Beirut: Beirun: Manshourat al-Halabi al-Hoqouqiah. (in Persian) (in Arabic)
  2. Akhound Khorasani (1991). Kefayah al-Osoul, Qom: Moaseseh al-Nashr al-Islami. (in Persian) (in Arabic)
  3. Al-Bostani, Saeid Yousef (2004). Al-Qanoun al-Dovali al-Khas, Beirut: Manshourat al-Halabi al-Hoqouqiah. (in Persian) (in Arabic)
  4. Al-Hadavi, Hassan (1974). Tanazo al-Qavanin va Ahkamah fi al-Qanoun al-Dovali al-Khas al-Koveiti, Kuwait: Matbouat Jameah al-Kuwait. (in Persian) (in Arabic)
  5. Almasi, Najad Ali (1989). Taaroz al-Qavanin, Tehran: University Publication. (in Persian)
  6. Ameri, Javad (1983). Private International Law, Tehran: Agah Publication. (in Persian)
  7. Arfania, Behshid (1997). Private International Law, Vol.2, Tehran: Behtab. (in Persian)
  8. Bahrani, Mohammad Sanqour Ali (2008). Tozih al-Qavaed al-Feqhiah, 1,no place, Manshourat Rashid. (in Persian) (in Arabic)
  9. Bojnourdi, Mohammad Hassan (1951-1992). Al-Qavaed al-Feqhiah, 3, Qom: Moaseseh Matbouati Esmaeilian. (in Persian) (in Arabic)
  10. Daneshpazhouh, Mostafa (2012). "A Study on Article 973 of the Civil Code and Iranian Jurists' Views on Second-Degree referral", in: Honorary Letter of Dr. Najad Ali Almasi, by Hassan Mohseni, pp.135-157, Tehran: Publication Corporation. (in Persian)
  11. Daneshpazhouh, Mostafa (2015). "Execution of the Obligation Rule in International Litigations as a Rule of Conflict Resolution", Comparative Law, issue 103, Spring & Summer, pp.29-50. (in Persian)
  12. Daraz, Ramzi Mohammad Ali (2004). Fekrah Tanazo al-Qavanin fi al-Feqh al-Islami, Alexandria, Dar al-Jameah al-Jadidah Lelnashr. (in Persian) (in Arabic)
  13. Ezoddin Abdollah (1986). Al-Qanoun al-Vali al-Khas, Vol.2, Ninth Publication, Al-Heiah al-Mesriah al-Amah Lelketab. (in Persian) (in Arabic)
  14. Fadavi, Soleiman (2011). The Conflict of Rules in Iranian Law with an Emphasis on Personal States, Tehran, Tarh Andisheh Novin. (in Persian)
  15. Fatahi, Seyed Mohsen (1390). Jurisprudential and Legal Study of the Rule of Obligation, Qom & Tehran: Adyan Publication. (in Persian)
  16. Fazel Lankarani, Mohammad (1995). Al-Qavaed al-Feqhiah, Qom, [no publisher]. (in Persian) (in Arabic)
  17. Hafizah al-Seyed al-Hadad (2002). Al-Qanoun al-Dovali al-Khas, First Book, Tanazo al-Qavanin, Beirut: Manshourat al-Halabi al-Hoqouqiah. (in Persian) (in Arabic)
  18. Horr Ameli, Mohammad ibn Hassan (1995). Vasael al-Shia, Vols.22, 26, Qom: Moaseseh Alol Bayt. (in Arabic)
  19. Madani, Seyed Jalaloddin (1999). Private International Law, Tehran: Paydar. (in Persian)
  20. Makarem Shirazi, Naser (1995). Al-Qavaed al-Feqhiah, Vol.2, Qom, School of al-Imam Amir al-Momenin. (in Persian) (in Arabic)
  21. Mamdouh, Abdolkarim (2005). Tanazo al-Qavanin, Oman: Dar al-Thaqafah Lelnashr va al-Tozi. (in Persian) (in Arabic)
  22. Mamdouh, Abdolkarim Hafez (1973). Al-Qanoun al-Dovali al-Khas, Baqdad: Dar al-Horiah Leltabaah. (in Persian) (in Arabic)
  23. Mashayekhi, Mehrdad (2007). Referral in International Law, Tehran: Arian Publication. (in Persian)
  24. Mokarami, Ali Mohammad (1996). "The Role of Referral in Negative Conflict in Iran and Other Countries", Basirat, Naraq: issues 11, 12, pp.27-39. (in Persian)
  25. Mostafavi, Seyed Mohammad Kazem (1991). Al-Qavaed al-Feqhiah, Qom: Moaseseh al-Nashr al-Islami. (in Persian) (in Arabic)
  26. Motavali, Seyed Mohammad (1999). Personal States of Foreigners in Iranian Law, Tehran: Saz va Kar publication. (in Persian)
  27. Mozafar, Mohammad Reza (1989). Osoul al-Feqh, Vol.1, Third Publication, Qom, Center for Islamic Propaganda Office Publishing. (in Persian) (in Arabic)
  28. Nasiri, Mohammad (1993). Private International Law, Tehran: Agah Publication. (in Persian)
  29. Nazif, Mojtaba (2010). Private International Law, vol.2, Tehran, Dadgostar Publication. (in Persian)
  30. Safaei, Seyed Hussein (1995). Issues of Private International Law, Vol.2, Tehran: Mizan Publication. (in Persian)
  31. Saljouqi, Mahmoud (2007). Private International Law, 2, Tehran: Mizan Legal Foundation. (in Persian)
  32. Sami Badi Mansour & Osamah al-Ajouz (2009). Al-Qanoun al-Dovali al-Khas, Third Publication, Beirut: Manshourat Zin al-Hoqouqiah. (in Persian) (in Arabic)
  33. Seifi, Ali Akbar (2007). Mabani al-Feqh al-Faal fi al-Qavaed al-Feqhiah al-Asasiah, Vol.2, Qom: Moaseseh al-Nashr al-Islami. (in Persian) (in Arabic)
  34. Sheikhol Islami, Seyed Mohsen (2005). Private International Law, Vol.2, Tehran: Ganj Danesh. (in Persian)
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 319
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 173


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب