پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,578 |
| تعداد مقالات | 71,072 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,681,893 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,911,924 |
خشکسالی و مهاجرت‌های اکولوژیکی در شمال غرب ایران در سه دهه اخیر | ||
| محیط شناسی | ||
| مقاله 2، دوره 46، شماره 4، اسفند 1399، صفحه 601-623 اصل مقاله (2.11 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jes.2021.323287.1008170 | ||
| نویسندگان | ||
| علی عزیزی* 1؛ رسول صادقی2 | ||
| 1استادیار مؤسسه تحقیقات جمعیت کشور | ||
| 2دانشیار جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران و محقق مؤسسه تحقیقات جمعیت کشور | ||
| چکیده | ||
| خشکسالی یکی از عوامل مؤثر در مهاجرت‌های اکولوژیکی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشد. در این مقاله منطقه شمالغرب کشور (استانهای آذربایجان شرقی، غربی و اردبیل) جهت بررسی رابطه بین خشکسالی اقلیمی و مهاجرت انتخاب شد. بدین منظور از شاخص استاندارد بارش برای پایش خشکسالی در منطقه مورد مطالعه استفاده شد. مقادیر شاخص استاندارد بارش برای یک دوره 30 ساله و با استفاده از داده‌های 12 ایستگاه سینوپتیک محاسبه گردید. سپس منطقه مورد مطالعه با بهره‌گیری از داده‌های حاصل در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی پهنه‌بندی شد. شاخص میزان خالص مهاجرت نیز برای سه دهه اخیر، محاسبه شد. برای بررسی رابطه خشکسالی و مهاجرت از رگرسیون وزنی جغرافیایی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده گردید. نتایج پایش خشکسالی نشان داد که الگوی مکانی فراوانی رخداد خشکسالی عموماً از جنوب غرب به سمت سایر جهات جغرافیایی به‌ویژه مناطق شرقی و شمال شرق منطقه مورد مطالعه گسترش دارد. تحلیل موازنه مهاجرتی نیز نشان داد که در دوره مورد بررسی اکثر شهرستان‌های منطقه مورد مطالعه (حدود 75 درصد) از موازنه مهاجرتی منفی برخوردار بوده‌اند. در نهایت نتایج کلی تحلیل رگرسیون وزنی جغرافیایی نشان از وجود ضریب تعیین (R2) نسبتاً کم (21.5 درصد) در بین متغیر مستقل و وابسته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مهاجرت اکولوژیک؛ خشکسالی؛ شاخص SPI؛ میزان خالص مهاجرت؛ GWR | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیم‌زاده، ع؛ اسمعیل نژاد، م، (1396). پناهندگان اقلیمی چالش آینده تحولات منطقهایی مطالعه موردی: خراسان جنوبی، جغرافیا و توسعه، 15(48)، صص ۱ -۱۸.
پیری، ح؛ انصاری، ح، (1392). بررسی خشکسالی دشت سیستان و تأثیر آن بر تالاب بین‌المللی هامون، اکوبیولوژی تالاب، 5(1)، صص ۶۳-۷۴.
جان‌پرور، م؛ صالح‌آبادی، ر؛ زرگری، م، (1396). پیامدهای بحران مهاجرت ناشی از خشک‌سالی‌های کوتاه‌مدت در استان سیستان و بلوچستان، نشریه جغرافیا، 15 (52)، صص 183 – 199.
جوان؛ خ، (1399). بررسی روند خشکسالی هیدرولوژیک در سطح حوضه آبریز دریاچه ارومیه، هیدروژئومورفولوژی، 7(25)، صص 119-138.
حسینخواه، م؛ عرفانیان، م؛ علیجانپور، ا، (1395). مدل سازی آثار کاربری اراضی روی پارامترهای کیفیت آب با روش های رگرسیونی چند متغیره OLS و GWR در حوزه های آبخیز استان فارس، محیط شناسی، 42(2)، صص 353-373.
حسینی، ق؛ صادقی، ر؛ قاسمی اردهایی، ع؛ رستمعلی زاده، و، (1397). تحولات روند و الگوهای مهاجرت داخلی در استانهای ایران، برنامه ریزی منطقه ای، 8(31)، صص 18-1.
خواجه‌زاده؛ ف، (1396). بررسی مهاجرت‌های زیست‌محیطی در ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، گروه جمعیت‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، استاد راهنما: محمد جلال عباسی شوازی
دوستان، ر، (1394). تحلیلی بر خشک‌سالی‌های ایران در نیم‌قرن گذشته، پژوهش‌های اقلیم‌شناسی، 6(23)، صص 1-18.
رفیعیان، م؛ زاهد، ن، (1397). تحلیل فضایی فرسودگی محله‌های شهر قم با استفاده از رگرسیون وزنی جغرافیایی، پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 6(2)، صص 361-383.
سازمان برنامه‌وبودجه استان آذربایجان شرقی، (1395). چکیده نتایج جمعیتی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 استان آذربایجان شرقی، بهار 1396، معاونت آمار و اطلاعات-گروه حساب‌های منطقه‌ای.
سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان آذربایجان غربی، (1395). نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن استان آذربایجان غربی ـ معاونت آمار و اطلاعات.
سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اردبیل، (1395). نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن استان اردبیل ـ معاونت آمار و اطلاعات.
شمشیری، س؛ شهبازی، ح؛ تقی پور جاوی، ش، (1396). تحلیل ارتباطات بین متغیّرهای فضایی در دشت خان‌میرزا: مقایسه‌ی کارایی الگوی رگرسیون وزنی جغرافیایی و الگوی حداقل مربعات معمولی، فصلنامه جغرافیا و توسعه، 15(48)، صص 95-112
صفریان زنگیر، و؛ صلاحی، ب؛ ملکی مرشت، ر؛ کیانیان، م، (1399). تحلیل شاخص‌های خشکسالی و بارش استاندارد شده در مراکز شهرهای استان اردبیل، پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، 11(1)، صص 136-121.
عسگری ع، (1390). تحلیلهای آمار فضایی با ArcGIS، سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران، تهران
فاضل نیا، غ؛ رجایی، م؛ حکیم دوست، س ی، (1391). خشکسالی اقلیمی و پیامدهای مکانی و فضایی آن در مناطق روستایی: مطالعه موردی دهستان قره پشتلوی بالا، شهرستان زنجان، روستا و توسعه، 15(3)، صص 57 - 72.
مرکز آمار ایران، (1395). نتایج آمارگیری نیروی کار تابستان 1395. مرکز آمار کشور، ص 22
مرکز آمار ایران، (1395). نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395.
Edwards, D. C. and T. B. McKee, 1997: Characteristics of 20th century drought in the United States at multiple time scales. Climatology Report 97-2, Department of Atmospheric Science, Colorado State University, Fort Collins, Colorado.
Ergİn, M. (2017). Drought-Induced Migrations in Syria and Turkey. ISLE: Interdisciplinary Studies in Literature and Environment, 24(2), 257-273.
Fotheringham, A. S., Brunsdon, C., & Charlton, M. (2003). Geographically weighted regression: the analysis of spatially varying relationships. John Wiley & Sons.
Gray, C., & Mueller, V. (2012). Drought and population mobility in rural Ethiopia. World development, 40(1), 134-145.
Guenang, G. M., & Kamga, F. M. (2014). Computation of the standardized precipitation index (SPI) and its use to assess drought occurrences in Cameroon over recent decades. Journal of Applied Meteorology and Climatology, 53(10), 2310-2324.
Hermans, K., & Garbe, L. (2019). Droughts, livelihoods, and human migration in northern Ethiopia. Regional Environmental Change, 19(4), 1101-1111.
Hugo, G. (2008). Migration, development and environment. Geneva: International Organization for Migration.
IOM-International Organization for Migration. (2020). World migration report 2020 . International Organization for Migration Publications. Switzerland
Javi, S. T., Malekmohammadi, B., & Mokhtari, H. (2014). Application of geographically weighted regression model to analysis of spatiotemporal varying relationships between groundwater quantity and land use changes (case study: Khanmirza Plain, Iran). Environmental monitoring and assessment, 186(5), 3123-3138.
Kalogirou, S. (2012). Testing local versions of correlation coefficients. Jahrbuch für regionalwissenschaft, 32(1), 45-61.
McKee, T. B., Doesken, N. J., & Kleist, J. (1993). The relationship of drought frequency and duration to time scales. In Proceedings of the 8th Conference on Applied Climatology,Vol. 17, No. 22, pp. 179-183.
McKee, T.B., N.J. Doesken, and J. Kleist, 1995. Drought monitoring with multiple time scales. Ninth Conference on Applied Climatology, American Meteorological Society, Jan 15-20, 1995, Dallas TX, pp. 233-236.
Neumann, K., Sietz, D., Hilderink, H., Janssen, P., Kok, M., & van Dijk, H. (2015). Environmental drivers of human migration in drylands–A spatial picture. Applied Geography, 56, 116-126.
Rechkemmer, A., O'Connor, A., Rai, A., Decker Sparks, J. L., Mudliar, P., & Shultz, J. M. (2016). A complex social-ecological disaster: Environmentally induced forced migration. Disaster health, 3(4), 112-120.
Salehnia, N., Alizadeh, A., Sanaeinejad, H., Bannayan, M., Zarrin, A., & Hoogenboom, G. (2017). Estimation of meteorological drought indices based on AgMERRA precipitation data and station-observed precipitation data. Journal of arid land, 9(6), 797-809.
Sanderson, Matthew R. (2013). Ecology and migration. Wiley Online Library. https://doi.org/ 10.1002/ 9781444351071.wbeghm190 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,321 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 591 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب