پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,764 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,146,392 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,907,554 |
خشکسالی و مهاجرت‌های اکولوژیکی در شمال غرب ایران در سه دهه اخیر | ||
| محیط شناسی | ||
| مقاله 2، دوره 46، شماره 4، اسفند 1399، صفحه 601-623 اصل مقاله (2.11 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jes.2021.323287.1008170 | ||
| نویسندگان | ||
| علی عزیزی* 1؛ رسول صادقی2 | ||
| 1استادیار مؤسسه تحقیقات جمعیت کشور | ||
| 2دانشیار جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران و محقق مؤسسه تحقیقات جمعیت کشور | ||
| چکیده | ||
| خشکسالی یکی از عوامل مؤثر در مهاجرت‌های اکولوژیکی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشد. در این مقاله منطقه شمالغرب کشور (استانهای آذربایجان شرقی، غربی و اردبیل) جهت بررسی رابطه بین خشکسالی اقلیمی و مهاجرت انتخاب شد. بدین منظور از شاخص استاندارد بارش برای پایش خشکسالی در منطقه مورد مطالعه استفاده شد. مقادیر شاخص استاندارد بارش برای یک دوره 30 ساله و با استفاده از داده‌های 12 ایستگاه سینوپتیک محاسبه گردید. سپس منطقه مورد مطالعه با بهره‌گیری از داده‌های حاصل در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی پهنه‌بندی شد. شاخص میزان خالص مهاجرت نیز برای سه دهه اخیر، محاسبه شد. برای بررسی رابطه خشکسالی و مهاجرت از رگرسیون وزنی جغرافیایی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده گردید. نتایج پایش خشکسالی نشان داد که الگوی مکانی فراوانی رخداد خشکسالی عموماً از جنوب غرب به سمت سایر جهات جغرافیایی به‌ویژه مناطق شرقی و شمال شرق منطقه مورد مطالعه گسترش دارد. تحلیل موازنه مهاجرتی نیز نشان داد که در دوره مورد بررسی اکثر شهرستان‌های منطقه مورد مطالعه (حدود 75 درصد) از موازنه مهاجرتی منفی برخوردار بوده‌اند. در نهایت نتایج کلی تحلیل رگرسیون وزنی جغرافیایی نشان از وجود ضریب تعیین (R2) نسبتاً کم (21.5 درصد) در بین متغیر مستقل و وابسته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مهاجرت اکولوژیک؛ خشکسالی؛ شاخص SPI؛ میزان خالص مهاجرت؛ GWR | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Drought and Ecological Migration in Northwestern of Iran Over the Last Three Decades (1986-2016) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Azizi1؛ Rasoul Sadeghi2 | ||
| 1National Institute for Population Research (NIPR)- Tehran- Iran | ||
| 2Department of Demography, Faculty of Social Sciences, University of Tehran and National Institute for Population Research (NIPR), Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction Permanent or temporary migration has always been one of the most important strategies adopted by human societies and individuals in the face of ecological or man-made disasters. However, our knowledge about complex relationship between ecological change as cause and migration as effect remains limited. Migration due to drought and climatic change is one of the examples of ecological migration. Drought in Iran is one of the most important climatic hazards as its consequences are evident today in various sectors such as water resources, environment, drying of wetlands and drying of lakes in different parts of country. Monitoring of drought in the past years, can increase our understanding and awareness about climate change and drought and would improve insights, predictions and future planning. Standard Precipitation Index (SPI) is one of the most well-known and widely used index to monitor drought in any scale. Investigating the relationship between ecological factors and migration would be effective in increasing the understanding of planners and decision makers. Iran internal migration statistics in the last three decades shows that the northwestern counties of the country almost have a negative net migration rate. Therefore, the aim of this paper is to monitor drought and investigate the relationship between drought and internal migration in the northwestern of Iran (Fig.1). Materials and Methods In order to achieve the goal of the research, the research process was followed in two separate sections. In the first part, migration studies, raw data of the internal migration matrix in county scale were received from the Statistics Center of Iran. By processing internal migration data, the net migration rate was prepared for each of the counties in the northwestern region of the country. In the drought studies section, initially, representative synoptic stations in the study area were selected. In selecting these stations, having 30 years of continuous statistics and appropriate spatial distribution in the study area was considered. Precipitation data of selected stations were obtained from the Meteorological Organization of Iran and were initially processed. Then SPI index was calculated using Meteorological Drought Monitor (MDM) software. After that, the shapefile of the administrative areas of the study area at the county level was taken from the Ministry of Interior of Iran. Then, the values of the standard precipitation index along with the values of the net migration rate were entered into the GIS environment and attributed to the relevant counties. By using SPI values, the study area was interpolated using thiessen polygons and Inverse Distance Weighting (IDW). Then thiessen polygons were converted to raster format and then the values of each county were calculated using the majority function of the zoning statistics tool. After this phase, spatial analysis techniques were used to investigate the effect of drought on internal migration in the study area. In this regard, the existence of autocorrelation in dependent and independent variables data were first investigated using the Moran’s I in GIS environment. Since the existence of autocorrelation and clustering pattern was evident in the data, Geographical Weight Regression in GIS environment was used to analyze the relationship between drought and internal migration. Fig 1. Location of the study area in Iran Discussion of Results Drought Monthly SPI showed that in the past 30 years, the frequency of dry months has been the lowest in the southern areas of Lake Urmia and increased to the central areas, so that the northern part of the region has the highest frequency of dry months. Based on six-month SPI, different pattern of the drought frequencies was seen in the study area. In this regard, Urmia and Miyaneh synoptic stations had the most drought frequencies. The one-year SPI also showed that Mahabad station and surrounding areas had the lowest drought frequency (2 years). This station had a similar pattern in the monthly and six-month SPI. Among the remaining eleven stations, Ardabil, Khoy, Jolfa, and Tabriz have experienced 6 years of drought and Miyaneh, Mako, Parsabad and Maragheh have experienced 5 years and Khalkhal, Ahar and Urmia have experienced 4 years. One-year SPI revealed that the pattern of drought distribution extends from the southwest, i.e. Mahabad station, to other geographical directions. Migration In the last three decades, only 26 percent of the region's counties have had a positive net migration rate. In fact, less than one-third and 74 percent of study area counties have a negative net migration rate. The spatial pattern of distribution of counties with a positive net migration rate is mainly concentrated around Lake Urmia, and this spatial pattern is well visible in the last three decades. Relationship The overall results revealed that there is a relatively low coefficient of determination (average 21.5 percent) between the independent and dependent variables. However, this amount of explanatory is not far from expectation because many variables are influential in decisions leading to migration and this amount of explanatory seems to be significant for the drought variable. Conclusions Ecological migration is one of the issues that has attracted the attention of various researchers due to the extensive changes in the ecological context that made by humans and sometimes by natural processes. Drought is one of the ecological factors that can cause population movements, especially in arid and semi-arid regions. Although drought is not an unfamiliar phenomenon for arid and semi-arid climates, climate change and excessive use of surface and groundwater resources have intensified its impact. Migration is affected by many factors and understanding drought as one of the migration causes is very complex. The Relationship between drought and migration in the study area indicates a significant but relatively weak relationship. This is primarily due to the nature of migration, which is influenced by various economic, social, cultural, political and environmental factors. Also, drought has several dimensions that in the present study only its climatic dimension has been studied. The SPI revealed that little drought has occurred in the study period. So weak relationship can also be due to the timely distribution of precipitation, as the region has received average precipitation, but this has not happened in the growing season. This adds to the complexity of this relationship. However, the amount obtained R2 is significant given the nature of the migration. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ecological migration, Drought, SPI, Net migration rate, GWR | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیم‌زاده، ع؛ اسمعیل نژاد، م، (1396). پناهندگان اقلیمی چالش آینده تحولات منطقهایی مطالعه موردی: خراسان جنوبی، جغرافیا و توسعه، 15(48)، صص ۱ -۱۸.
پیری، ح؛ انصاری، ح، (1392). بررسی خشکسالی دشت سیستان و تأثیر آن بر تالاب بین‌المللی هامون، اکوبیولوژی تالاب، 5(1)، صص ۶۳-۷۴.
جان‌پرور، م؛ صالح‌آبادی، ر؛ زرگری، م، (1396). پیامدهای بحران مهاجرت ناشی از خشک‌سالی‌های کوتاه‌مدت در استان سیستان و بلوچستان، نشریه جغرافیا، 15 (52)، صص 183 – 199.
جوان؛ خ، (1399). بررسی روند خشکسالی هیدرولوژیک در سطح حوضه آبریز دریاچه ارومیه، هیدروژئومورفولوژی، 7(25)، صص 119-138.
حسینخواه، م؛ عرفانیان، م؛ علیجانپور، ا، (1395). مدل سازی آثار کاربری اراضی روی پارامترهای کیفیت آب با روش های رگرسیونی چند متغیره OLS و GWR در حوزه های آبخیز استان فارس، محیط شناسی، 42(2)، صص 353-373.
حسینی، ق؛ صادقی، ر؛ قاسمی اردهایی، ع؛ رستمعلی زاده، و، (1397). تحولات روند و الگوهای مهاجرت داخلی در استانهای ایران، برنامه ریزی منطقه ای، 8(31)، صص 18-1.
خواجه‌زاده؛ ف، (1396). بررسی مهاجرت‌های زیست‌محیطی در ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، گروه جمعیت‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، استاد راهنما: محمد جلال عباسی شوازی
دوستان، ر، (1394). تحلیلی بر خشک‌سالی‌های ایران در نیم‌قرن گذشته، پژوهش‌های اقلیم‌شناسی، 6(23)، صص 1-18.
رفیعیان، م؛ زاهد، ن، (1397). تحلیل فضایی فرسودگی محله‌های شهر قم با استفاده از رگرسیون وزنی جغرافیایی، پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 6(2)، صص 361-383.
سازمان برنامه‌وبودجه استان آذربایجان شرقی، (1395). چکیده نتایج جمعیتی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 استان آذربایجان شرقی، بهار 1396، معاونت آمار و اطلاعات-گروه حساب‌های منطقه‌ای.
سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان آذربایجان غربی، (1395). نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن استان آذربایجان غربی ـ معاونت آمار و اطلاعات.
سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اردبیل، (1395). نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن استان اردبیل ـ معاونت آمار و اطلاعات.
شمشیری، س؛ شهبازی، ح؛ تقی پور جاوی، ش، (1396). تحلیل ارتباطات بین متغیّرهای فضایی در دشت خان‌میرزا: مقایسه‌ی کارایی الگوی رگرسیون وزنی جغرافیایی و الگوی حداقل مربعات معمولی، فصلنامه جغرافیا و توسعه، 15(48)، صص 95-112
صفریان زنگیر، و؛ صلاحی، ب؛ ملکی مرشت، ر؛ کیانیان، م، (1399). تحلیل شاخص‌های خشکسالی و بارش استاندارد شده در مراکز شهرهای استان اردبیل، پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، 11(1)، صص 136-121.
عسگری ع، (1390). تحلیلهای آمار فضایی با ArcGIS، سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران، تهران
فاضل نیا، غ؛ رجایی، م؛ حکیم دوست، س ی، (1391). خشکسالی اقلیمی و پیامدهای مکانی و فضایی آن در مناطق روستایی: مطالعه موردی دهستان قره پشتلوی بالا، شهرستان زنجان، روستا و توسعه، 15(3)، صص 57 - 72.
مرکز آمار ایران، (1395). نتایج آمارگیری نیروی کار تابستان 1395. مرکز آمار کشور، ص 22
مرکز آمار ایران، (1395). نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395.
Edwards, D. C. and T. B. McKee, 1997: Characteristics of 20th century drought in the United States at multiple time scales. Climatology Report 97-2, Department of Atmospheric Science, Colorado State University, Fort Collins, Colorado.
Ergİn, M. (2017). Drought-Induced Migrations in Syria and Turkey. ISLE: Interdisciplinary Studies in Literature and Environment, 24(2), 257-273.
Fotheringham, A. S., Brunsdon, C., & Charlton, M. (2003). Geographically weighted regression: the analysis of spatially varying relationships. John Wiley & Sons.
Gray, C., & Mueller, V. (2012). Drought and population mobility in rural Ethiopia. World development, 40(1), 134-145.
Guenang, G. M., & Kamga, F. M. (2014). Computation of the standardized precipitation index (SPI) and its use to assess drought occurrences in Cameroon over recent decades. Journal of Applied Meteorology and Climatology, 53(10), 2310-2324.
Hermans, K., & Garbe, L. (2019). Droughts, livelihoods, and human migration in northern Ethiopia. Regional Environmental Change, 19(4), 1101-1111.
Hugo, G. (2008). Migration, development and environment. Geneva: International Organization for Migration.
IOM-International Organization for Migration. (2020). World migration report 2020 . International Organization for Migration Publications. Switzerland
Javi, S. T., Malekmohammadi, B., & Mokhtari, H. (2014). Application of geographically weighted regression model to analysis of spatiotemporal varying relationships between groundwater quantity and land use changes (case study: Khanmirza Plain, Iran). Environmental monitoring and assessment, 186(5), 3123-3138.
Kalogirou, S. (2012). Testing local versions of correlation coefficients. Jahrbuch für regionalwissenschaft, 32(1), 45-61.
McKee, T. B., Doesken, N. J., & Kleist, J. (1993). The relationship of drought frequency and duration to time scales. In Proceedings of the 8th Conference on Applied Climatology,Vol. 17, No. 22, pp. 179-183.
McKee, T.B., N.J. Doesken, and J. Kleist, 1995. Drought monitoring with multiple time scales. Ninth Conference on Applied Climatology, American Meteorological Society, Jan 15-20, 1995, Dallas TX, pp. 233-236.
Neumann, K., Sietz, D., Hilderink, H., Janssen, P., Kok, M., & van Dijk, H. (2015). Environmental drivers of human migration in drylands–A spatial picture. Applied Geography, 56, 116-126.
Rechkemmer, A., O'Connor, A., Rai, A., Decker Sparks, J. L., Mudliar, P., & Shultz, J. M. (2016). A complex social-ecological disaster: Environmentally induced forced migration. Disaster health, 3(4), 112-120.
Salehnia, N., Alizadeh, A., Sanaeinejad, H., Bannayan, M., Zarrin, A., & Hoogenboom, G. (2017). Estimation of meteorological drought indices based on AgMERRA precipitation data and station-observed precipitation data. Journal of arid land, 9(6), 797-809.
Sanderson, Matthew R. (2013). Ecology and migration. Wiley Online Library. https://doi.org/ 10.1002/ 9781444351071.wbeghm190 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,114 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 434 |
||