پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,240 |
| تعداد مقالات | 67,871 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,429,063 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,197,940 |
بزرگداشت ایزد باران، تشتر، در میان بهدینان شریف آباد اردکان | ||
| پژوهش های ایران شناسی | ||
| مقاله 5، دوره 11، شماره 1، شهریور 1400، صفحه 63-77 اصل مقاله (332.6 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2021.325288.997 | ||
| نویسندگان | ||
| مهرداد قدردان1؛ زهره زرشناس* 2؛ آمنه ظاهری عبدوند3 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه فرهنگ و زبان های باستانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران. | ||
| 2استاد گروه فرهنگ و زبان های باستانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران. | ||
| 3استادیارگروه فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| از دیر باز باران در پهنۀ عموما خشک و نیمه خشک سرزمین ایران همواره زندگی بخش و اثرگذار بوده است. به تبع آن از دوران کهن ایزد باران، یعنی تشْتَر، بسیار مورد احترام و ستایش بوده و جشنی موسوم به تیرگان برای بزرگداشت این ایزد یادگار آن دوران در این روزگار است. در روستایی قدیمی به نام شریف آباد، که تاسیس آن به قرن هشتم هجری قمری بر می گردد و زمانی به واسطۀ موبدنشینی خود در راهبری بهدینان ایران و پارسیان هند نقش داشته، جشنی کهن برای بزرگداشت تشْتَر به نام تِشْتَریم برگزار می شود که با آدابی خاص همراه است. این شیوۀ بزرگداشت در جای دیگری گزارش نشده است، هرچند در کنار این جشن، جشنی دیگر به نام تیرماهی وجود دارد که همانند جشن تیرگان دیگر نقاط است. در تحقیق میدانی زیر با بررسی جشن های تشتریم و تیرماهی در این روستا، علاوه بر آشنایی با این دو جشن و مؤلفه های برگزاری آن، به دنبال پاسخ این پرسش خواهیم بود که آیا این مردمان با این دو بزرگداشت، تفاوتی میان تیر و تشتر قائل بوده اند و این دو را از هم بازمی شناخته اند؟ با توجه به اینکه این مردم هیچ گاه در یادکرد دو ایزد تیر و تشتر آنها را به تنهایی نام نمیبرند و آنان را همواره همراه یکدیگر به صورت «تیر و تشتر» یاد میکنند و در طول یکسال، در دو زمان مختلف، یکی حوالی تیرماه و دیگری در آبان ماه، به آیین بزرگداشت می پردازند و اینکه بنا بر مدارک و شواهد موجود موبدان فعال و آگاهی در این روستا می زیسته اند، گمان میرود این مردمان در گذشته های دور میان ایزدان تیر و تشتر تفاوت قائل بوده و آنان را از یکدیگر باز می شناخته اند و برای همین در دو نوبت جشن می گرفته اند. هرچند در این جشن ها هر دو یاد میشدند، ولی بیشتر این تشتر ایزد باران است که به واسطۀ تشتریشت و سرزمین خشک یزد آداب یادکرد دارد، ولی باید به یاد داشت که در گاهشماری رایج آنجا این تیر است که میان روزهای ماه و در میان ماههای سال می درخشد و از برابر شدن و همنشینی نام روز و ماه تیرگان پدید می آید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تشتر؛ تشتریم؛ تیرماهی؛ تیرگان؛ بهدینان؛ شریف‌آباد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Respect to the Rain God, Tištrya, Among the Zoroastrians of Sharifābād Ardakan | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mehrdad Ghadrdan1؛ Zohreh Zarshenas2؛ Ameneh Zaheri Abdvand3 | ||
| 1Ph.D. Graduated, Department of Ancient Culture and Languages,, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran | ||
| 2Professor, Department of Ancient Iranian Culture and Languages, Institute of Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran. | ||
| 3Assistant Professor, Department of Ancient Iranian Culture and Languages, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In the vast but arid and semi-desert land of Iran, rain has always been life-giving and effective for the people. Due to this, the goddess of rain “Tištar Yašt” has been left from the ancient times of Iran, Which is highly respected and praised. And the celebration of Tῑrgān, which is held in this period, is a reminder of the importance of the rain god in ancient times. In an ancient village called Sharifābād, which dates back to the eighth century AH. Many Mobeds who lived in this village in the past have played an effective role in guiding the Zoroastrians and Parsees in India. An ancient celebration was held in honor of the Tištrya named Tištarīm with a special ritual. This special ritual of holding Tištarīm has not been reported anywhere else. However, in this village, a festival called Tīr-Māhi is also held, which is similar to the Tῑrgān festival in other places. By collecting field documents related to the two celebrations of Tištarīm and Tīr-Māhi in this village, apart from getting acquainted with these and the way they are held, we seek the answer to this question. Did the people of this village differentiate between these two celebrations “Tištarīm and Tīr-Māhi”? And did they recognize both of them? Considering that these people never mention them alone in the mention of the two gods, Tir and Tishtar, and always refer to them together as "Tir and Tishtar", and during one year, at two different times to celebrate the ritual and that according to the available evidence of active priests and awareness lived in this village, it is believed that these people in the distant past, between the gods of Tir and Tishtar. most of this is the goddess of rain, who has etiquette because of the goddess and the dry land of Yazd, but it should be remembered that in The common chronology there is this Tir that between the days of the month and between the months of the year and arises from the equalization and accompaniment of the name of the day and the month is Tirgan. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Tištrya, Tištarīm, Tīr-Māhi, Tῑrgān, Zoroastrians, Sharifābād | ||
| مراجع | ||
|
اذکایی، پرویز، 1365، «تشتریه، شعرای یمانی» چیستا، ش 35، صص 347-354.
بهار، مهرداد، 1380، بندهش، تهران، توس.
ـــــــــــ، 1381، پژوهشی در اساطیر ایران، تهران، آگاه.
بویس، مری، 1386، آیین زرتشت، کهن روزگار و قدرت ماندگارش، ترجمۀ ابوالحسن تهامی، تهران، نگاه.
ـــــــــــ، 1393، تاریخ کیش زرتشت، ج 1 و 2، ترجمۀ همایون صنعتیزاده، تهران، گستره.
ـــــــــــ، 1397، کانون دین زرتشتی در ایران، ترجمۀ حسین ابراهیمیان. تهران، توس.
پورداود، ابراهیم، 1377، یشتها، 2 ج، تهران، اساطیر.
ـــــــــــــــــــــ،1382، ویسپرد، تهران، اساطیر.
شهزادی، رستم، 1380، سخنرانیهای موبد موبدان رستم شهزادی، به کوشش مهرانگیز شهزادی، تهران، فروهر.
ـــــــــــــ،1386، واژهنامۀ پازند، تهران، فروهر.
دالوند، حمیدرضا، 1396، «سرآغاز شکلگیری فرقههای تقویمی در میان زرتشتیان هند»، مطالعات فرهنگ و هنر آسیا، س 1، ش 2، صص 43-54.
زرشناس، زهره و فرزانه گشتاسب، 1389، تیشتر یشت، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
سپهری اردکانی، علی، 1374، تاریخ اردکان، 2 ج، اردکان یزد، حنین اردکان.
مزداپور، کتایون، 1383، «تداوم آداب کهن در رسمهای معاصر زرتشتیان در ایران»، فرهنگ، ش 50-49. صص 147-179.
مستوفی بافقی، محمد مفید، 1385، جامع مفیدی، به کوشش ایرج افشار، تهران، اساطیر.
مولایی، چنگیز، 1386، «تیر، تیرگان»، دانشنامۀ زبان و ادب فارسی، ج 2، به سرپرستی اسماعیل سعادت، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، صص 452-462.
Panaino, A., 1990-1995, Tištrya, Part I.: The Avestan Hymn to Sirius, Rome. ___________ 1995, Tištrya, Part II.: The Iranian Myth of the Sirius, Rome. ___________2005, “Tishtrya,” Encyclopaedia Iranica, available online at https://iranicaonline.org/articles/tistrya-2#article-tags-overlay. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 518 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 336 |
||