تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,519,635 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,778,843 |
تولید استعاره های تصویری و مفهومی براساس میزانسن های نمایش با تمرکز بر نمایشنامه هشتمین سفر سندباد نوشته بهرام بیضایی | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
دوره 26، شماره 4، دی 1400، صفحه 5-16 اصل مقاله (627.29 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2021.295794.615399 | ||
نویسندگان | ||
محمد امین عندلیبی* 1؛ تاجبخش فنائیان2؛ عطاالله کوپال3 | ||
1کارشناس ارشد کارگردانی، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
2دانشیار دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
3دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی کرج، ایران. | ||
چکیده | ||
در طول تاریخ هنر، مطالعه دربارهی استعاره یکی از بحثهای مهم رشتههای گوناگون هنری بوده است. از جمله رویکردهای جدید به استعاره، نظریه «استعارههای مفهومی» جورج لیکاف و مارک جانسون است که منشأ بسیاری از استعارهها را جسم انسان و جنبههای مادی آن میداند. امروزه در هنر تئاتر میزانسن نهتنها چیدمان و حرکت بازیگران روی صحنه، که شامل همراهی عناصر میزانسن مانند ترکیببندی، تصویرسازی و حرکت با تمام عوامل اجرایی مانند دکور و لباس و موسیقی و نورپردازی است. از آنجا که در تئاتر جنبههای تصویری نمود فراوان دارند، مقالهی حاضر میکوشد تا نشان دهد که استعارههای تصویری روی صحنه، چگونه بهوسیلهی میزانسن و ترکیب صحنه تولید میشوند. رویکرد تحلیلیِ پژوهش حاضر به میزانسن و رابطهی آن با استعارههای تصویری، براساس نظریه استعارههای مفهومی بنا شده است. بهمنظورِ بررسی مسئلهی مطرح شده، این رویکرد روی نمایشنامهی هشتمین سفر سندباد اثر بهرام بیضایی اجرا شده تا درستی آن آزموده شود. براساس نتایج این پژوهش، میتوان استعارههای تصویری را با استفاده از میزانسن و عناصر آن، و نیز عوامل دیداری و شنیداری نمایش مانند دکور و لباس و نورپردازی، روی صحنه خلق کرد و استعارههای درون متن نمایشی را به شکل استعارههای مفهومی و تصویری در اجرا به نمایش گذاشت. | ||
کلیدواژهها | ||
استعاره؛ میزانسن؛ استعارههای مفهومی؛ لیکاف و جانسون؛ نمایشنامه هشتمین سفر سندباد | ||
مراجع | ||
براتزاده، نسیم (1399)، «بررسی شالودهی نظام استعاری در سه اثر از تنسی ویلیامز براساس نظریهی استعارههای مفهومی لیکاف و جانسون»، پایاننامه کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی، دانشگاه هنر.
بیضایی، بهرام (1391)، دیوان نمایش، جلد اول، روشنگران و مطالعات زنان، تهران.
بیضایی، بهرام (1385)، نمایش در ایران، روشنگران و مطالعات زنان، تهران.
پویا، پروین (1379)، دستور بیضایی، قصه، تهران.
تیلر، جان رابرت (1390)، «بسط مقوله: مجاز و استعاره»، فرهاد ساسانی (گردآورنده)، استعاره: مبنای تفکر و ابزار زیبایی آفرینی، سوره مهر، تهران، صص 35-66.
تیموری شاندیز، نیلوفر (1398)، «استعاره و کارکردهای نمایشی آن در نمایشنامههای دو دهه اخیر ایران»، پایاننامه کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی، دانشگاه تربیت مدرس.
جانسون، مارک (1396)، بدن در ذهن: مبنای جسمانی معنا، تخیل و استدلال، ترجمهی جهانشاه میرزابیگی، آگاه، تهران.
دامود، احمد (1387)، اصول کارگردانی تئاتر، کتاب ماد، تهران.
دین، الکساندر و لارنس کاررا (1384)، اصول کارگردانی نمایش، ترجمهی محمد باقر قهرمانی، قطره، تهران.
صارمی، محمود، محمد ایرانی و عامر قیطوری (1399)، «بررسی کارکرد استعارههای مفهومی در پرورش درونمایهی رمان سمفونی مردگان»، پژوهشهای ادبی، 68، صص 137-162.
کوچش، زولتان (1396)، استعاره: مقدمهای کاربردی، ترجمهی جهانشاه میرزابیگی، آگاه، تهران.
کوچش، زولتان (1395)، زبان، ذهن و فرهنگ، ترجمهی جهانشاه میرزابیگی، آگاه، تهران.
کیاحمدی، منیر (1395)، «بررسی ساختار روایت استعاری در نمایشنامههای بهرام بیضایی»، پایاننامه کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه سمنان.
لیکاف، جورج و مارک جانسون (1397)، استعارههایی که با آنها زندگی میکنیم، ترجمهی هاجر آقاابراهیمی، علم، تهران.
لیکاف، جورج و مارک جانسون (1395)، فلسفهی جسمانی: ذهن جسمانی و چالش آن با اندیشهی غرب، ترجمهی جهانشاه میرزابیگی، جلد اول، آگاه، تهران.
مرتضوی، عبدالحسین (1378)، «سندباد بحری، نه سندباد بری». نمایش، 24 و 25، صص 32-33.
مکاریک، ایرنا ریما (1384)، دانشنامهی نظریههای ادبی معاصر، ترجمهی محمد نبوی و مهران مهاجر، آگه، تهران.
ویتمور، جان (1391)، کارگردانی تئاتر پستمدرن: آفرینش معنا در نمایش، ترجمهی صمد چینیفروشان، نمایش، تهران.
هاج، فرانسیس (1382)، کارگردانی نمایشنامه، ترجمهی منصور براهیمی و علی اکبر علیزاد، سمت، تهران.
Ball, William (1984), A sense of direction, Quite specific media group Ltd (QSM), New York.
Courtney, Richard (1990), Drama and Intelligence, McGill-Queens University Press, Montreal.
Goatly, Andrew (2007), Washing the Brain: Metaphor and Hidden Ideology, John Benjamins Publishing Company, Amsterdam/ Philadelphia.
Kovecses, Zoltan (1990), Emotion Concepts, Springer- Verlag, New York.
Lakoff, George (1987), Women, Fire, and Dangerous Things: What Categories Reveal about the Mind, The University of Chicago Press, Chicago & London.
Pavis, Patrice (1998), Dictionary of the Theatre: Terms, Concepts, and Analysis, translated by Christine Shantz, University of Toronto Press, Toronto.
Saei Dibavar, Sara, Pyeaam Abbasi & Hossein Pirnajmuddin (2020), “The Metaphorical Stage of J. M. Coetzee's Waiting for the Barbarians”, Research in African Literatures, vol. 50, No. 4, pp. 87-107.
Walker, Kamila (2017), “Conceptual Metaphors of Pride in Middlemarch”, George Eliot – George Henry Lewes Studies, vol. 69, No. 2, pp. 145-159. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,116 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 955 |