تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,117,653 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,223,313 |
شناسایی استعداد اراضی و مشخصسازی محدودیتها برای کشت آبی گندم در بخشی از اراضی دشت قزوین با استفاده از تکنیکهای فازی و AHP | ||
تحقیقات آب و خاک ایران | ||
دوره 52، شماره 4، تیر 1400، صفحه 943-955 اصل مقاله (1.21 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijswr.2021.316251.668859 | ||
نویسندگان | ||
میرناصر نویدی* 1؛ جواد سیدمحمدی2؛ کامبیز بازرگان3؛ اعظم خسروی نژاد4؛ بهاره دلسوز خاکی5 | ||
1استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. | ||
2استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران | ||
3دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران | ||
4محقق بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران | ||
5موسسه تحقیقات خاکمحقق موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران و آب | ||
چکیده | ||
ارزیابی دقیق تناسب اراضی برای تولید محصولات کشاورزی نقش مهمی در کاهش اثرات تخریب اراضی دارد. مطالعه حاضر با هدف بکارگیری تکنیکهای فازی، AHP و GIS برای تعیین درجه تناسب اراضی جهت تولید گندم در اراضی به وسعت حدود 61000 هکتار واقع در دشت قزوین انجام شد. با بررسی نقشههای کاربری، زمینشناسی، توپوگرافی، شیب و تصویر ماهوارهای منطقه، محدوده واحدهای اولیه خاک تفکیک شد سپس در واحدهای تفکیک شده، خاکرخها حفر و تشریح شدند و نمونهبرداری از افقهای خاک انجام شد. براساس مشخصات خاکرخهای شاهد هر واحد نقشه، ارزیابی تناسب اراضی برای کشت گندم با استفاده از روش فازی با AHP و روش ریشه دوم انجام شد و نقشه تناسب اراضی در محیط GIS تهیه گردید. با توجه به نتایج، کاربرد روش فازی با AHP مشخص کرد که 1/48169 هکتار، 2/78 درصد از اراضی دارای تناسب متوسط (S2)، 9086 هکتار، 7/14 درصد دارای تناسب بحرانی (S3) و 3/4346 هکتار، 1/7 درصد نامناسب در حال حاضر (N1) میباشند. مهمترین خصوصیات محدودکننده، شیب، pH، ESP، زهکشی و شوری خاک بودند. نتایج مشخص کرد که روش تلفیقی فازی با AHP با ارزش ضریب تبیین بیشتر بین شاخص اراضی و عملکرد در مقایسه با روش پارامتریک ریشه دوم و ریشه دوم اصلاح شده، توانسته دقت ارزیابی را به دلیل تعیین حدود مناسب نقاط بحرانی، وزنهای مناسب برای خصوصیات، استفاده از روابط و اصول منطق فازی و توابع عضویت مناسب افزایش دهد. بنابراین روش ذکر شده میتواند به عنوان روشی دقیق و مؤثر برای برنامهریزی و مدیریت بهتر کاربری اراضی برای تولیدات کشاورزی باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
AHP؛ مجموعههای فازی؛ GIS؛ تناسب اراضی؛ گندم | ||
مراجع | ||
Akinci, H., Ozalp, A.Y. and Turgut, B. (2013). Agricultural land use suitability analysis using GIS and AHP technique. Computers and Electronics in Agriculture, 97, 71-82. Amini, Sh., Rohani, A., Aghkhani, M.H., Abbaspour-Fard, M.H. and Asgharipour, M.R. (2020). Assessment of land suitability and agricultural production sustainability using a combined approach (Fuzzy-AHP-GIS): A case study of Mazandaran province, Iran. Information Processing in Agriculture, 7(3), 384-402. Boyer, J.S., James, R.A., Munns, R., Condon, T.A.G. and Passioura, J.B. (2008). Osmotic adjustment leads to anomalously low estimates of relative water content in wheat and barley. Functional Plant Biology, 35(11), 1172-1182. Elsheikh, R., Mohamed Shariff, A.R.B., Amiri, F., Ahmad, N.B., Balasundram, S.K. and Soom, M.A.M. (2013). Agriculture land suitability evaluator (ALSE): a decision and planning support tool for tropical and subtropical crops. Computers and Electronics in Agriculture, 93, 98–110. FAO. (1976). A framework for land evaluation. Publication Division, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome. https://www.mpl.ird.fr/crea/taller-colombia/FAO/AGLL/pdfdocs/framele.pdf FAO. (2006). Crop evapotranspiration (guidelines for computing crop water requirements). FAO Irrigation and Drainage Paper, No. 56, FAO, Rome, Italy. 333p. https://appgeodb.nancy.inra.fr/biljou/pdf/Allen_FAO1998.pdf Fu, Z., Li, Z., Zai, C., Shi, Z., Xu, Q. and Wang, X. (2011). Soil thickness effect on hydrological and erosion characteristics under sloping lands: a hydropedological perspective. Geoderma, 167-168, 41-53. Ghorbani, M. (2013). The Economic Geology of Iran: Mineral Deposits and Natural Resources. Springer Science and Business Media. 572p. doi:10.1007/978-94-007-5625-0 Hamzeh, S., Mokarram, M. and Alavipanah, S.K. (2014). Combination of Fuzzy and AHP methods to assess land suitability for barley: Case Study of semi arid lands in the southwest of Iran. Desert, 19,173-181 IIASA and FAO. 2012. Global agroecological zones. Version 3, IIASA, Laxenburg, Austria and FAO, Rome, Italy. 196p. http://www.fao.org/fileadmin/user_upload/gaez/docs/GAEZ_Model_Documentation.pdf Kazemi, H., Sadeghi, S. and Akinci, H. (2016). Developing a land evaluation model for faba bean cultivation using geographic information system and multi-criteria analysis (A case study: Gonbad-Kavous region, Iran). Ecological Indicators, 63, 37-47. Khiddir, SM. (1986). A Statistical Approach in the Use of Parametric Systems Applied to FAO Framework for Land Evaluation (Dissertation). State University of Ghent, Belgium. McDowell, R.W., Snelder, T., Harris, S., Lilburne, L., Larned, S.T., Scarsbrook, M., Holgate, B., Phillips, J., Taylor, K. and Curtis, A. (2018). The land use suitability concept: Introduction and an application of the concept to inform sustainable productivity within environmental constraints. Ecological Indicators, 91, 212-219. Ostovari, Y., Ghorbani-Dashtaki, S., Bahrami, H.A., Naderi, M., Dematte, J.A.M. and Kerry, R. (2016). Modification of the USLE K factor for soil erodibility assessment on calcareous soils in Iran. Geomorphology 273, 385-395. Ostovari, Y., Honarbakhsh, A., Sangoony, H., Zolfaghari, F., Malekie, K. and Ingram, B. (2019). GIS and multi-criteria decision-making analysis assessment of land suitability for rapeseed farming in calcareous soils of semi-arid regions. Ecological Indicators, 103, 479-487. Pilevar, A.R., Matinfar, H.R., Sohrabi, A. and Sarmadian, F. (2020). Integrated fuzzy, AHP and GIS techniques for land suitability assessment in semi-arid regions for wheat and maize farming. Ecological Indicators, 110, 105887. Rahimi Lake, H., Taghizadeh Mehrjardi, R., Akbarzade, A. and Ramezanpour, H. (2009). Qualitative and quantitative land suitability for olive (Olea Europaea L.) production in Roodbar region, Iran. Agricultural Journal, 4, 52-62. Ruan, D. (1990). A critical study of widely used fuzzy implication operators and their influence on the inference rules in fuzzy expert systems. PhD Thesis, State University of Gent, Belgium, 155p. Saaty, T.L. (1980). The Analytic Hierarchy Process: Planning, Priority Setting, Resource Allocation. McGraw-Hill International, New York, NY, USA. Saaty, T.L. (2008). Decision making with the analytic hierarchy process. Int. J. Serv. Sci. 1, 83–98. Sarmadian, F. and Keshavarzi, A. (2011). An Investigation of Fuzzy Set Theory's Efficiency in Land Suitability Assessment for Irrigated Wheat in Qazvin Province, Using Analytic Hierarchy Process (AHP) and Multivariate Regression Methods. Iranian Journal of Soil and Water Research, 42(2),199-207. (In Farsi) Seyedmohammadi, J. and Esmaeelnejad, L. (2014).Qualitative and Quantitative Land Suitability Evaluation for Rice Production in Central Areas of Guilan Province. Water and Soil Science, 24(1), 165-181. (Infarsi) Seyedmohammadi, J., Sarmadian, F., Jafarzadeh, A.A. and McDowell, R.W. (2019). Development of a model using matter element, AHP and GIS techniques to assess the suitability of land for agriculture. Geoderma, 352, 80-95. Soil survey staff. (2012). Field Book for Describing and Sampling Soils. Version 3, Natural Resources Conservation Service, National Soil Survey Center, Lincoln, NE. Soil Survey Staff. (2014a). Kellogg Soil Survey Laboratory Methods Manual. Soil Survey Investigations Report No. 42, Version 5. R. Burt and Soil Survey Staff (ed.). United States Department of Agriculture, Natural Resources Conservation Service. Soil Survey Staff. (2014b). Keys to Soil Taxonomy. 12th edition, United States Department of Agriculture, National Soil Survey Center, Natural Resources Conservation Service. Sparks, D.L. (2003). Environmental Soil Chemistry. 2nd edition, Academic Press, 352p. Sposito, C. (2016). The Chemistry of Soils. 3rd edition, Oxford University Press, 272p. Sys, C., Van Ranst, E. and Debaveye, D.J. (1991). Land Evaluation, Part I: principles in land evaluation and crop production calculation, General Administration for Development Cooperation. Brussels, Belgium, Agric. Pub., 265p. Sys, C., Van Ranst, E., Debaveye, J. and Beernaert, F. (1993). Land Evaluation. Part III: Crop requirements. Agricultural Publications, No 7. General Administration for Development Cooperation, Brussels, Belgium. Weil, R.R. and Brady, N.C. (2016). The nature and properties of soils. 15th edition, Pearson Education Limited, 1104p. WRB. (2015). World Reference Base for soil resources 2014, update 2015 international soil classification system for naming soils and creating legends for soil maps. In: World Soil Resources Reports. vol. 106 FAO, Rome. Zadeh, L.A. (1965). Fuzzy sets. Information and Controls, 8, 338-353. Zhang, J., Su, Y., Wu, J. and Liang, H. (2015). GIS based land suitability assessment for tobacco production using AHP and fuzzy set in Shandong province of China. Computers and Electronics in Agriculture, 114, 202-211. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 600 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 394 |