پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,766 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,220,984 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,968,098 |
تثبیت گفتمان اشعری در برابر گفتمانهای خردگرا بر مبنای عامل دسترسی (با تکیه بر دیوان ناصرخسرو و رباعیات خیام) | ||
| پژوهش‌نامه نقد ادبی و بلاغت | ||
| مقاله 1، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 22، شهریور 1400، صفحه 1-26 اصل مقاله (387.67 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2020.300068.1450 | ||
| نویسندگان | ||
| فردوس آقاگل زاده1؛ غلامعلی فلاح2؛ ساحره مرادی* 3 | ||
| 1استاد زبان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| 2استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
| 3دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| این جستار به بررسی فرایند تثبیت گفتمان اشعری در برابر گفتمانهای خردگرا (بهطور مشخص دیوان ناصرخسرو و رباعیات خیام) بر مبنای برداشتی تازه از عامل دسترسی، توزیع نابرابر تولیدات زبانی گفتمانها در جامعه، پرداخته است. مطابق این برداشت میزان دسترسی به متون گفتمانها با تأثیر بر شناخت ذهنی افراد نقشی اساسی در تثبیت یا تضعیف آنها دارد. از این نظرگاه، تمرکز پژوهش بر شناسایی مناسبات اجتماعی مؤثر بر دسترسی متون گفتمانهای نامبرده و نوع تحلیل نیز کلان و متفاوت با توصیفهای زبانی در سطح خُرد است. چارچوب نظری دیدگاهی تلفیقی متشکل از لایة کردار اجتماعی در رویکرد فرکلاف و فرایند برجستهسازیـحاشیهرانی در نظریة لاکلا و موف است. یافتهها نشان میدهد عوامل قدرت با روشهای تحمیل و محدودیتهای گفتمانی، بهترتیب بهمنظور برجستهسازی گفتمان اشعری و حاشیهرانی گفتمانهای خردگرا، دسترسی به متون این گفتمانها را در حالتی نابرابر نگه داشتند. به این معنا که در سطح تحمیل گفتمانی با طراحی تشکیلات نرم همچون گروهبندی و تأسیس مدارس نظامیه زمینة دسترسی وسیع متون گفتمان اشعری را در جامعه فراهم و در سطح محدودیت گفتمانی با اقدامات سختافزاری مثل حذف و سرکوب از دسترسی گفتمانهای خردگرا و متون مربوط به آنها جلوگیری کردند. دیوان ناصرخسرو و رباعیات خیام دو نمونه از متونی بودند که افزون بر خردمحور بودن به دلیل ستیز با ایدئولوژی غالب ـدیوان ناصرخسرو با دربرداشتن مفاهیمی همچون تبلیغ آموزههای اسماعیلی، انکار شدید مذهب تسنن و نثار ناسزاهای سنگین به صدر تا ذیل عوامل گروه رقیب و رباعیات خیام با بهچالشکشیدن عقل سلیم جامعه دربارة گزارههای مسلم دینی و تعریض و کنایه به صاحبان دین و خبر روزگارـ محدودیتهای گفتمانی بهشدت دربارة آنها اعمال میشد. این نکته نیز گفتنی است که از رهگذر تشکیلات نرمافزاری مدارس نظامیه دسترسی به جایگاههای اقتدار و اعتبار برای کنشگران این گفتمانهای رقیب به شکلی نابرابر و به نفع گفتمان اشعری توزیع میشد. این راهبرد امکان تحمیل گفتمان اشعری را بسیار هموار میساخت. مجموع این سازکارها در نهایت به تثبیت گفتمان اشعری انجامید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اشعریت؛ خردگرایی؛ عامل دسترسی؛ متون زبانی؛ برجسته سازی و حاشیه رانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Establishment of Ash’ari Discourse against ReasonـOriented Discourses According to Access Factor | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ferdows Agha Golzadeh1؛ GholamAli Fallah2؛ Sahereh Moradi3 | ||
| 1Professor of Linguistics at Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. | ||
| 2Professor of Persian Language and Literature Kharazmi University, Tehran. Iran. | ||
| 3Ph.D. Candidate of Persian Language and Literature Kharazmi University, Tehran. Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| This paper has investigated the establishing process of Ash’ari discourse against reasonـoriented discourses (determinately NasirKhosrow’s Diwan and Khayyam’s Rubiyat) based on a new interpretation of access factor _the unequal distribution of discourses’ linguistic productions in society. Accordingly, by influence on people’s mental cognition, access proportion of discourses’ texts plays a basic role in establishing or undermining them. From this perspective, the research focuses on exploring social relations to affect texts access of aforesaid discourses. The sort of analysis is also the macro one and different to micro analysis in linguistic descriptions. The theoretical framework is a multiperspectival method combining of social practice level in Fairclough’s approach and process of foregroundingـback grounding in Laucla & Mouffe’s theory. Findings show that, by imposing and enforcing constraints on discourses _respectively to foregrounding Ash’ari discourse and back grounding reasonـoriented discourses_ powerـholders kept the access of these discourses’ texts unbalanced. It means at discursive imposition level they enable Ash’ari discourses’ texts to extensively access by planning soft organization like group formation and foundation of Nizamiyyah institutes and at discursive constraints level they prevent reasonـoriented discourses and texts associated with them to access in society by hardware activities like suppression and elimination. NasirKhosrow’s Diwan and Khayyam’s Rubiyat were two of these texts that discursive constraints were seriously enforced on them also because of their opposition to dominant ideology _NasirKhosrow’s Diwan for including concepts like propagation of Ismaili doctrine, strong repudiation of Sunnism and giving harsh vituperation to all contributor of contesting group from upper to lower echelon and Khayyam’s Rubiyat by challenging the society’s common sense about definite religious propositions and expressing ironic sarcasm against mullahs and the clergy. It’s also noteworthy that through software organization of Nizamiyyah institutes access to authority and credibility positions for these contesting discourses’ actor was unequally, in favour of Ash’ari discourses, distributed. This strategy was considerably facilitating the possibility of Ash’ari discourse imposition. These mechanisms ultimately led to establishing Ash’ari discourse. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ash’arism, rationalism, access factor, linguistic texts, foregrounding and back grounding | ||
| مراجع | ||
|
Aghagolzadeh, F. (2012), “Discription and Explanation of Ideological Linguistic Structures”, Languge Related Research, Pp. 1-19. [In Persian]. Aalipour, K. & M. Kazzazi (2017), “The Explanation of Foregrounding, Backgrounding & Antagonism Causes in Khayyam’s Rubaiyat based on Critical Discourse Analysis”, Half-Yearly Persian Language and Literature, Pp. 171-185. [In Persian]. Bosworth, C. (1999), The Ghaznavides, Translated by Hasan Anousheh. Tehran, Amirkabir. [In Persian]. Browne, E. (1982), A Literary History of Persia. Translated by Fathollah Mojtabaei, Tehran, Morvarid. [In Persian]. Craig, E. (2006), A Reviw on History of Islamic Philosophy: Concept of Philosophy in Islam, Translated by Mammoud Zarei Baleshti, Tehran, Amirkabir. [In Persian]. Dargahi, M. (2004), “Nasir Khosrow, the Father of Religious Intellectualism”, Nameh-e Parsi, Pp. 115-128. [In Persian]. Dehghani, M. (2018), Nasir Khosrow. Tehran, Nashr-e Ney. [In Persian]. Durant, W. (1994), The Story of Civilization, Translated by Aboutaleb Saremi & et al., Tehran, Elmi & Farhangi Publishing. [In Persian]. Fairclough, N. (1989), Language and Power, London, Longman. ____________ (1993), Discourse and Social Changes, London, Polity. ـــــــــــــــــــــــ (1995), Critical Dircourse Analysis, London, Longman. ـــــــــــــــــــــــــ (2003), Analyzing Discourse; Textual Analysis for Social Research, Routlege, Talor Francis Group. Hoseini, A. (2003), Zobdat al-Tawarik: The Story of Rulers and Sultans of Seljuk. Translated by RamezanAli Rouhollahi, Tehran, Eil Shahsavan Baghdadi. [In Persian]. Jorgenson, M & Philips, L. (2010), Discourse Analysis as Theory and Method, Translated by Hadi Galili, Tehran, Nashr-e Ney. [In Persian]. Kasaee, N. (1995), Nizamiyyah Institutes and Its Scientific and Social Effects, Tehran, Tehran University. [In Persian]. Khayyam Neishabouri, O. (1999), Rubaiyat of Omar Khayyam, Revised by Mohammad Ali Foroughi & Ghasem Ghani, Tehran, Nahid. [In Persian]. Kraemer, J. (1996), Humanism in Renaissance of Islam: The Cultural Revival During the Buyid Age, Translsted by Mohammad Saeed Hanaee Kashani, Tehran, Academic Publishing Center. [In Persian]. Nafisi, S. (1934), “Nizamiyyah School of Baghdad”, Mehr. Pp.117-127. [In Persian]. Nasir Khosrow, Abu Moein (1988). Diwan, Revised by Mojtaba Minavi, Tehran, The World of Book. [In Persian]. Onsori Balkhi, Abolghasem Hasan (1984), Onsori Balkhi’s Diwan, Revised by Seyyed Mohamad Dabirsiaghi, Tehran, Sanaee’s Library. [In Persian]. Safa, Z. (1984), The History of Litreture in Iran, Tehran, Amir kabir. [In Persian]. Shafiei Kadkani, M. (2010), The Poor Salesman of Elixir, Tehran, Sokhan. [In Persian]. Soltani, A. (2005), Power, Discourse & Language (The Mechanism of Exercise of Power in Republic Islamic of Iran). Tehran, Nashr-e Ney [In Persian]. Tabari, E. (2016), The Social Movements in Iran, Revised by Azizollah Alizadeh, Tehran, Ferdows. [In Persian]. Zarinkoub, A. (1964). With Caravan of Silk, Tehran, Ariya. [In Persian]. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 398 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 167 |
||