تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,116,967 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,221,793 |
نقش جهت دامنه در تولید رواناب و رسوب سازندهای گچساران و آغاجاری | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 5، دوره 53، شماره 2، مرداد 1400، صفحه 235-248 اصل مقاله (394.13 K) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2021.313859.1007576 | ||
نویسندگان | ||
حمزه سعیدیان* 1؛ حمیدرضا مرادی2؛ سادات فیض نیا3؛ نادر بهرامی فر4 | ||
1استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حافظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران | ||
2دانشیار دانشکدة منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور | ||
3استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران | ||
4دانشیار دانشکدة منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
جهت شیب به طور مستقیم یا با تأثیرگذاری بر سایر عوامل محیطی باعث تغییرِ فرایندهای هیدرولوژیکی خاک به ویژه پتانسیل تولید رواناب و رسوب می شود. در این تحقیق، به منظور بررسی حساسیت به فرسایش جهت های اصلی دامنة نهشته های سازند گچساران و آغاجاری، بخشی از حوضة آبخیز کوه گچ و مرغا در شهرستان ایذه به ترتیب با مساحت 1202 و 1609 هکتار انتخاب شد. این تحقیق به منظور تعیین رواناب و رسوب تولیدی در 16 نقطه و با 3 بار تکرار در سازندهای گچساران و آغاجاری و در شدت های مختلف 1 و 25/1 میلیمتر در دقیقه در چهار جهت شمالی، جنوبی، شرقی، و غربی به کمک دستگاه بارانساز کامفورست انجام شد. در این تحقیق از نرم افزارهای SPSS و EXCEL برای تحلیل داده های حاصل از شبیه ساز باران استفاده شد. بیشترین میزان رسوب در هر دو سازند گچساران و آغاجاری در شدت های 1 و 25/1 میلیمتر در دقیقه مربوط به دامنه های شرقی است و بیشترین میزان رواناب در سازند آغاجاری مربوط به دامنة شمالی و در سازند گچساران مربوط به دامنة جنوبی است. میزان رسوب تولیدی نیز در سازند آغاجاری در هر دو شدت یادشده بسیار بیشتر از سازند گچساران است. اما میزان رواناب تولیدی در سازند گچساران بسیار بیشتر از سازند آغاجاری نشان داده شد. | ||
کلیدواژهها | ||
بارانساز؛ تولید رسوب؛ جهت دامنه؛ سازند آغاجاری؛ سازند گچساران؛ فرسایش خاک | ||
مراجع | ||
احمدی، ح. (1386). ژئومورفولوژی کاربردی، ج 1: فرسایش آبی، چ ۵، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
رئیسیان، ر. (1384). بررسی میزان فرسایش و رسوب در حوضة گرگک با استفاده از بارانساز، پژوهشکدة حفاظت خاک و آبخیزداری.
سعیدیان، ح.؛ مرادی، ح. و ترنیان، ف. (1389). مقایسة خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در کاربریهای مختلف سازندهای آجاری و گچساران، مجلة منابع طبیعی ایران، 63: 1-12.
Agassi, M.; Shainberg, I. and Morin, J. (1990). Slope, Aspect, and Phosphogypsum Effect on Runoff and Erosion, Soil Science Society of America Journal, 54: 1102-1106.
Bagarello, V.; Ferro, V.; Keesstra, S.; Comino, J. R.; Pulido, M. and Cerda, A. (2018). Testing simple scaling in soil erosion processes at plot scale, Catena, 167: 171-180.
Buttle, M. J.; Dillon, P. J. and Eerkes, G. R. (2004). Hydrologic Coupling of Slopes, Riparian Zones and Streams: an Example frome the Canadian Shield, Journal of Hydrology, 287: 161-177.
Carey, S. K. and Woo, M. (1999). Hydrology of Two Slopes in Subarctice Yukon, Canada, Hydrological Processes, 13: 2549-2562.
Cerdà, A.; Imeson, A.C. and Calvo, A. (1995). Fire and aspect induced differences on the erodibility and hydrology of soils at La Costera, Valencia, southeast Spain. Catena. 24: 289-304.
Chaplot, V. A. M. and Bissonnais, Y.L. (2003). Runoff Features for interrill erosion at different rainfall intensities,slope length and gradient in an agricultural Loessial hillslope. Soil Science Society of America Journal. 67: 844-851.
Corona, R.; Wilson, T.; Adderio, L.; Porcu, F.; Montaldo, N. and Albertson, J. (2013). On the estimation of surface runoff through a new plot scale rainfall simulator in sardinia, Italy, Procedia Environmental Sciences, 19: 875-884.
Ellison, W.D. (1944). Studies of raindrop erosion. Agriculture Engineer. 25(131-136): 181-182.
Fathizadeh, H.; Karimi, H. and Tavakoli, M. (2016). The Role of Sensitivity to Erosion of Geological Formations in Erosion and Sediment Yield (Case Study: Sub-Basins of Doiraj river in ilam province), Journal of Watershed Management, 7(13).
Feyznia, S. (1995). Resistance of stones in erosion in Iran different climates, Iran natural resources journal, 47: 95-116.
Hudson, N. (1993). Soil conservation, Version of hossain ghadiri, Ahwaz chamran martry university publications.
Kamphorst, A. (1987). A small rainfall simulator for the determination of soil erodibility, Netherlands journal of agricultural science, 35: 407-415.
Kidron, G. J. and Yair, A. (1997). Rainfall-Runoff Relationship Over Encrusted Dune Surfaces, Nizzana, Western Negev, Israel, Earth Surface Processes and Landform, 22: 1169-1184.
Miyata, S.; Kosugi, K.; Gomi, T.; Onda, Y. and Mizuyama, T. (2007). Surface Runoff as Affected by Soil Water Repellency in a Japanese Cypress Forest, Hydrological Processess, 21: 2365-2376.
Mohhamadzadeh, E. (2005). Investigation of effect slope aspect and steepness in erosion marls with using of rain simulator in guechy watershed ares in Ardabil province, The third of sediment and erosion national conference, Tehran, 6-9 Agust: 673-678.
Moradi, H. R. and Saidian, H. (2010). Comparing The Most Important Factors in the Erosion and Sediment Production in Different Land Uses, Journal of Environmental Science and Engineering, 4(11): 1-11.
Pimentel, D. and Harvey, C. (1999). Ecological Effects of Erosion, In: Walker, L.R (ed), Ecosystems of Disturbed Ground, PP. 123-135.
Pimentel, D. and Kounang, N. (1998). Ecology of Soil Erosion, Ecosystems of Disturbed Ground, 1: 416-426.
Rhoton, F.; McChesney, D. and Schomberg, H. (2011). Erodibility of a Sodic Soil Amended With FGD Gypsum, World of coal ash (WOCA) Conference, May 9 -12, In Denver, Co, USA. Soil Science, 176(4): 190-195.
Sadeghi, S.H.R. (2007). Analysis of the relation of eriosion with soil hydphobicity phenomenon, the papers of tenth soil sciences congress in Iran, Tehran natural university and agricultural paradise, Karaj, 4 to 6 Agust 2007: 1012-1013.
Sadeghi, S.H.R.; Bashari seh ghaleh , M. and Rangavar, E. (2008). Comparison of sediment changes with slope aspect and plot length in the estimation of soil erosion due to rainfall, Soil and water journal (agriculture industries and sciences), 22(2): 230-239.
Scott Munro, D. and Hung, L.J. (1997). Rainfall, Evaporation and Runoff Responses to Hillslope spect in the Shenchong Basin, Catena, 29:131-144.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 594 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 247 |