سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,573
تعداد مقالات71,032
تعداد مشاهده مقاله125,502,284
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,766,381
الهام, غلامحسین, پورسعدی, یونس. (1399). تشدید مجازات شلاق تعزیری؛ مبنا و میزان. , 50(2), 279-300. doi: 10.22059/jqclcs.2021.81040
غلامحسین الهام; یونس پورسعدی. "تشدید مجازات شلاق تعزیری؛ مبنا و میزان". , 50, 2, 1399, 279-300. doi: 10.22059/jqclcs.2021.81040
الهام, غلامحسین, پورسعدی, یونس. (1399). 'تشدید مجازات شلاق تعزیری؛ مبنا و میزان', , 50(2), pp. 279-300. doi: 10.22059/jqclcs.2021.81040
الهام, غلامحسین, پورسعدی, یونس. تشدید مجازات شلاق تعزیری؛ مبنا و میزان. , 1399; 50(2): 279-300. doi: 10.22059/jqclcs.2021.81040

تشدید مجازات شلاق تعزیری؛ مبنا و میزان

مطالعات حقوق کیفری و جرم شناسی
مقاله 2، دوره 50، شماره 2، اسفند 1399، صفحه 279-300    اصل مقاله (403.12 K)
نوع مقاله: علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqclcs.2021.81040
نویسندگان
غلامحسین الهام* 1؛ یونس پورسعدی2
1عضو هیات علمی دانشیار گروه جزا و جرم‌شناسی دانشگاه تهران
2دانشگاه امام صادق ع
چکیده
محاکم کیفری اخیراً با تمسک به عنوان تعدد و ضرورت تشدید مجازات، شلاق افزون بر ۷۴ ضربه را با حفظ ماهیت تعزیری مورد حکم قرار می‌دهند. مبنای چنین اقدام قضایی گاهی صدق عنوان تعدد بر رفتار مجرمانه و در حقیقت تحمیل کیفر بر جرائم متعدد و نه رفتار واحد است؛ حال آنکه قانونگذار به صراحت جمع مجازات در جرائم تعزیری را منع کرده است. گاهی نیز تعدد حیثیات مختلف بر فعل واحد از جمله نفس تعدد را پایه توجیه شلاق زیاده بر حداکثر قرار می‌دهند. این رویکرد ضمن آنکه به توسعه مجازات شلاق به لحاظ کمی می‌انجامد و در موارد بسیاری از شلاق حدی نیز فراتر می‌رود، برخلاف مبانی فقهی محدودیت مجازات شلاق تعزیری است؛ و از سوی دیگر با سیاست عملی قانونگذار در کاهش مجازات بدنی و تمایل به مجازات‌های اجتماعی سازگاری ندارد. رویه سال‌های اخیر در شرایطی اتخاذ شده است که قانون مجازات اسلامی در سال ۱۳۹۲ با طبقه‌بندی مجازات‌های تعزیری شلاق را در طبقه ششم قرار داده و حداکثر مجازات این طبقه را ۷۴ ضربه تعیین کرده است. مجازات بیشتر از ۷۴ ضربه جز در موارد منصوص تعریف و مصداق قانونی ندارد و از حدود طبقات کیفر خارج می‌شود و از این جهت نیز انطباق آن با قانون مجازات ممکن نیست. شکل‌گیری این رویه «اصل قانونی بودن مجازات» را که اصل سی و ششم قانون اساسی بر آن تأکید کرده نیز مورد خدشه قرار داده است. در این مقاله رویه مزبور با مبانی فقهی و حقوقی مجازات شلاق تعزیری مورد سنجش و واکاوی قرار گرفته است.
کلیدواژه‌ها
شلاق؛ تعزیر؛ تشدید مجازات؛ تعزیر منصوص؛ التعزیر دون الحد
مراجع

1.     بهره‌مند، حمید (1396)، «درجه‌بندی تعزیرات، از نوآوری تا بازاندیشی»، مجلس و راهبرد، ش 92، صص 111-135.

  1. توجهی، عبدالعلی (1395)، آسیب‌شناسی قانون مجازات اسلامی، چ 3، تهران: مرکز مطبوعات و انتشارات قوۀ قضاییه.
  2. حائری، سیدکاظم (1386)، «انواع تعزیر و ضوابط آن فقه و اصول»، فقه اهل بیت، ش 51، صص 3-33.
  3. حبیب‌زاده، محمدجعفر؛ علی‌پور، عادل (1392)، «منع مجازات اعدام تعزیری در فقه امامیه»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، ش 9، صص 43-66.
  4. خاکی، محمدرحیم (1392)، «تعیین مجازات شلاق، بیش از تعداد حدی در تعدد و تکرار جرائم تعزیری»، رویۀ قضایی، ش 4 و 5، صص 69-84.
  5. سبحانی، جعفر (1390)، تقریرات درس خارج فقه، 19/02/1390، دسترسی در:
http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/sobhani/feqh/89/900219/

  1. علی‌آبادی، عبدالحسین (1367)، حقوق جنایی، ج 2، چ 1، تهران: فردوسی.
  2. فاضل لنکرانی، محمدجواد (1385)، تقریرات درس خارج اصول، 01/03/1385، دسترسی در:
http://fazellankarani.com/persian/lessons/962/

  1. مصطفی‌زاده، فهیم (1392)، قانون مجازات اسلامی مصوب‎۱۳۹۲در پرتو نظرات شورای نگهبان، چ 1، تهران: پژوهشکدۀ شورای نگهبان.
  2. معاونت آموزش و تحقیقات قوۀ قضاییه (1382)، مجموعه بخشنامه‌ها (شورای عالی قضایی)، ج 1، قم: معاونت آموزش و تحقیقات قوۀ قضاییه.
  3. مکارم شیرازی، ناصر (1383)، تعزیر و گسترۀ آن، چ 1، قم: انتشارات مدرسه الامام علی بن أبی طالب علیه السلام.
  4. منتظرى، حسینعلى (1367)، مبانى فقهى حکومت اسلامى، ترجمۀ محمود صلواتى و ابوالفضل شکورى، ج 3، قم: مؤسسۀ کیهان.
  5. مهرپور، حسین (1371)، مجموعه نظریات شورای نگهبان، ج1، تهران: کیهان.
  6. نوبهار، رحیم؛ عرفانی‌فر، امیر (1396)، «واکاوی تحلیلی-انتقادی تفاوت‌های میان حد و تعزیر»، راهبرد، ش 82، صص 207-240.
  7. هاشمی، سیدمحمدامین (1388)، «قاعدۀ التعزیر دون الحدّ»، فقه اهل بیت، ش 57، صص 178­-222.
  8. آخوند خراسانى، محمدکاظم بن حسین (1409ه.ق)، کفایه الاصول، چ 1، قم:‏ مؤسسۀ آل ‌البیت علیهم السلام‏.
  9. اردبیلى، سیدعبدالکریم موسوى (1427ه.ق)، فقه الحدود و التعزیرات، ج 2، چ 2، قم: موسسه النشر لجامعه المفید.
  10. برقى، ابوجعفر احمد بن محمد بن خالد (1371ه.ق)، المحاسن، ج 1، قم: دار الکتب الإسلامیه.
  11. حائرى، سیدعلى بن محمد طباطبایى (بی‌تا)، ریاض المسائل (ط–القدیمه)، ج 2، قم: مؤسسۀ آل البیت علیهم السلام.
  12. حرّ عاملى، محمد بن حسن (1409ه.ق)، وسائل الشیعه، ج 28، قم: مؤسسۀ آل البیت علیهم السلام.
  13. حلبى، ابوالصلاح، تقى‌الدین بن نجم‌الدین (1403ه.ق)، الکافی فی الفقه، اصفهان: کتابخانۀ عمومى امام امیرالمؤمنین علیه السلام.
  14. خوانسارى، سیداحمد بن یوسف (1405ه.ق)، جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، ج 7، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
  15. خویى، سیدابوالقاسم (1422ه.ق)، مبانی تکمله المنهاج، ج 1، قم: مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی (ره).
  16. سبزوارى، سیدعبدالأعلى (1413ه.ق)، مهذّب الأحکام، ج 27، قم: مؤسسۀ المنار.
  17. صدر، سیدمحمد (1420ه.ق)، ماوراء الفقه، ج 9، بیروت: دار الاضواء للطباعه و النشر و التوزیع.
  18. صدوق، محمّد بن على بن بابویه (1413ه.ق)، من لا یحضره الفقیه، جلد 4، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  19. طرابلسى، قاضى ابن براج عبدالعزیز (1406ه.ق)، المهذب، ج 2، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  20. کلینى، ابوجعفر محمد بن یعقوب (1407ه.ق)، الکافی (ط-الإسلامیه)، ج 7، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
  21. مجلسى دوم، محمدباقر بن محمد تقى (1410ه.ق)، بحار الأنوار، ج 76، بیروت: مؤسسه الطبع و النشر.
  22. نایینی، محمدحسین (1376)، فوائد الاصول، ج 2، چ 1، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  23. هاشمى شاهرودى، سیدمحمود (1423ه.ق)، قرائات فقهیه معاصرة، ج 1، قم: مؤسسۀ دائرةالمعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت علیهم السلام.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,593
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 963





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب