تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,504,704 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,768,729 |
ناسازگاری مفهوم تعادل قراردادی با نظریۀ سنتی یا لیبرال قراردادها | ||
مطالعات حقوق خصوصی | ||
مقاله 7، دوره 51، شماره 1، فروردین 1400، صفحه 97-112 اصل مقاله (234.43 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlq.2021.267534.1007118 | ||
نویسندگان | ||
عباس کریمی* 1؛ سلمان علی پور قوشچی2 | ||
1استاد گروه حقوق خصوصی و اسلامی دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران | ||
2استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ارومیه | ||
چکیده | ||
مفهوم «تعادل قراردادی» که در پی لزوم برابری میان عوضین قرارداد است، بهدلیل برخورد آن با اصل حاکمیت اراده و مبانی آن یعنی آزادی اقتصادی و فردگرایی نتوانسته است جایگاه مناسبی در حقوق مرسوم قراردادها بیابد. این برخورد تنها با اصل حاکمیت اراده نیست، بلکه با اصول تبعی آن یعنی اصل آزادی قراردادی و اصل لزوم قراردادها هم در تضاد است؛ اصولی که نافی دخالت در محتوای قرارداد به بهانۀ حفظ و برقراری مجدد تعادل قراردادی است. به همین سبب، این مفهوم، انسجام حقوق پایهریزیشده بر مبنای اصل حاکمیت اراده را بر هم میزند. بهعلاوه، در توجیه قواعد استثنایی ناظر بر غبن و نظریۀ حوادث پیشبینینشده هم سودی در بر ندارد و در چنین نظامی تکیه بر اراده توجیهکنندۀ این قواعد نیز است. بهدلیل این بیحاصلی و تضادها، مفهوم یادشده در نظم حقوقی مرسوم غایب است و این مفهوم امروزه با زیر سؤال قرار گرفتن اصول ذکرشده و براساس فکر اجتماعی قرارداد، توانسته جایگاهی در نظم حقوقیِ تغییریافته داشته باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
آزادی اقتصادی؛ حاکمیت اراده؛ حوادث پیشبینینشده؛ غبن؛ فردگرایی | ||
مراجع | ||
الف) فارسی و عربی 1. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1397). فلسفة عمومی حقوق بر پایة اصالت عمل: تئوری موازنه، تهران: کتابخانة گنج دانش. 2. حسینآبادی، امیر (1376). «تعادل اقتصادی در قرارداد (2)»، مجلة تحقیقات حقوقی، ش 22-21، ص 150 به بعد. 3. سید یزدی (1410ق). حاشیة المکاسب، المجلد الثانی، قم: مؤسسة اسماعیلیان. 4. صفایی، سید حسین (1396). قواعد عمومی قراردادها، تهران: میزان. 5.علامه حلی (1414 ق). تذکرة الفقهاء، المجلد الأول، مؤسسة آلالبیت (ع)، قم: لإحیاء التراث. 6. قاسمی حامد، عباس (1396). حقوق اقتصادی، تهران: دراک. 7. کاتوزیان، ناصر (1393). قواعد عمومی قراردادها، ج 1، تهران: شرکت سهامی انتشار. 8. ---------- (1394). قواعد عمومی قراردادها، ج 3، تهران: شرکت سهامی انتشار. 9. ---------- (1387). قواعد عمومی قراردادها، ج 5، تهران: شرکت سهامی انتشار. 10. ---------- (1392). الزامهای خارج از قرارداد، مسؤولیت مدنی، ج 1، تهران: دانشگاه تهران. 11. کریمی، عباس (1381). «شروط تحمیلی از دیدگاه قواعد عمومی قراردادها»، مجلۀ پژوهشهای حقوقی، ش 1، ص 82-75. 12. کرمی، سکینه (1394). «نظم عمومی؛ ابزاری برای کنترل قضایی شروط ناعادلانه»، مجلة حقوقی دادگستری، ش91، ص 132. 13. میرزای نائینی (1413ق). تقریرات فی البیع، الجزء الثانی، قم: مؤسسة النشر الأسلامی.
ج) فرانسوی 14. Andronesco Dan (1922). L’inégalité des prestations dans les contrats, Thèse--Univ. de Paris.
15. Brouzin, André (1922). Essai sur la notion d’imprévision et sur son rôle en matière contractuelle, Thèse--Univ. de Bordeaux.
16. CODE DE LA CONSUMMATION (2006). 11e éd, Dalloz.
17. Denis, Henri (1988). Histoire de la pensé économique, Presses Universitaires de France.
18. El-Gammal Mostapha, Mohamad (1965). L’adaptation du contrat aux circonstances économiques, Thèse--Univ. de Paris, p. 255.
19. Fin-Langer, Laurence (2002). L'équilibre contractuel, Librairie générale de droit et de jurisprudence.
20. Flour Jacques et Aubert Jean-Luc (2017). Droit civil : les obligations, 5e éd., Dalloz.
21. Gounot, Emmanuel (1912). Le principe de l’autonomie de la volonté en droit privé, Thèse--Univ. de Dijon.
22. Louis-Lucas, Pierre (1959). "L'autonomie de la volonté en droit privé interne et en droit international privé", dans: Etudes de droit civil à la mémoire de Henri Capitant, Dalloz, p. 470 .
23. Maury, Jacques (1920). Essai sur le rôle de la notion d’équivalence en droit civil français, Thèse--Univ. de Toulouse.
24. Mazeaud, Denis (1992). La notion de clause pénale, Librairie générale de droit et de jurisprudence.
25. Ranouil, Véronique (1980). l’autonomie de la volonté, Presses Universitaires de France.
26. Serbesco, Sébastien (1917). "Effets de la guerre sur l’exécution des contrats", RTD Civ. Dalloz.
27. Stoffel-munck, Philippe (1994). Regards sur la théorie de l’imprévision, Département d'études asiatiques, Aix-Marseille.
28. Waline, Marcel (2007). L’individualisme et le droit, Dalloz.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 707 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,026 |